Ο «λάκκος στη φάβα» των μέτρων που ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης

 Μόλις το 5% του πλεονάσματος σε κοινωνικές ανάγκες - Το 50% των κονδυλίων, για τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, απευθύνεται σε ενισχύσεις μεγάλων επιχειρήσεων

Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου

Μια επιχείρηση φθηνού εντυπωσιασμού συνιστούν τα μέτρα που ανακοίνωσε σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την εκτίμηση για υπερπλεόνασμα 11,4 δις στα δημοσιονομικά της χώρας για το 2024. Ο χαρακτηρισμός «εντυπωσιασμός» δικαιολογείται από την εμφανή προσπάθεια να καλλιεργηθεί ένα «φιλολαϊκό» πρόσωπο της κυβέρνησης ενώ ο χαρακτηρισμός «φθηνός» από την ανεπάρκεια των κονδυλίων για την υλοποίηση των μέτρων.

Να σημειωθεί πως το υπερπλεόνασμα που επικαλείται η κυβέρνηση δεν προκύπτει …από τον αέρα. Το μεγαλύτερο μέρος του αφορά για μία ακόμη χρονιά (το 2024) τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους: Δηλαδή τον αυξημένο ΦΠΑ που προκύπτει από τη συνεχιζόμενη ακρίβεια, η οποία πρωτίστως πλήττει τα ασθενέστερα στρώματα. Όπως επίσης από τον συνδυασμό των αυξημένων εσόδων, με τη διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα των χρηματοδοτήσεων του προϋπολογισμού σε υγεία, παιδεία και κοινωνική ασφάλιση.

Ο πρωθυπουργός επέλεξε να ανακοινώσει τα μέτρα μέσω διαγγέλματος, ενώ υποστήριξε ότι είναι συμπληρωματικά άλλων που θα ανακοινώσει στην ΔΕΘ. Δείγμα ότι έχει ήδη ξεκινήσει μία επικοινωνιακή επιχείρηση για την «αναδόμηση» του κοινωνικού προσώπου της κυβέρνησης, ώστε να ανασχεθεί η κοινωνική δυσαρέσκεια που αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις. Μια κοινωνική δυσαρέσκεια που δεν παρέχει στην κυβέρνηση Μητσοτάκη ποσοστά «κυβερνησιμότητας», δηλαδή τέτοια που έστω να πλησιάζουν τη δυνατότητα επίτευξης αυτοδυναμίας στις εκλογές.

Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά την ουσία των μέτρων:

Το πρώτο που εμφανέστατα εντοπίζεται στα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός είναι πως το 50% του συνολικού κονδυλίου, δηλαδή τα μισά, δεν απευθύνονται στις λαϊκές ανάγκες, αλλά στις μεγάλες επιχειρήσεις (το συνολικό κονδύλι των μέτρων είναι 1 δισ. ευρώ). Σύμφωνα με το διάγγελμα του Κυριάκου Μητσοτάκη «η τρίτη κυβερνητική απόφαση αφορά την αύξηση κατά 500 εκατομμύρια ετησίως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο εδώ να επιταχυνθούν τα δημόσια έργα, καθώς και κοινωνικού χαρακτήρα δράσεις σε ολόκληρη την επικράτεια, αλλά και, εν μέσω διεθνούς αστάθειας, να αυξηθούν οι επενδύσεις για να συνεχίσουν να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας». Με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσίων επενδύσεων γίνεται είτε μέσω Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), είτε με απευθείας αναθέσεις, είναι σαφές πως το κονδύλιο αυτό θα διαμοιραστεί σε εταιρείες κατά βάση του κατασκευαστικού κλάδου ή των εταιρειών ψηφιακής τεχνολογίας. Η αναφορά σε «νέες θέσεις εργασίας» είναι σαφές ότι προοιωνίζει νέες ενισχύσεις στο κεφάλαιο, είτε με την μορφή επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών, είτε με απευθείας επιδοτήσεις επιχειρηματικών σχεδίων.

Με βάση τα οικονομικά δεδομένα των εξαγγελιών του Κυριάκου Μητσοτάκη για τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα προορίζονται ουσιαστικά μόνο 500 εκατομμύρια από 11,4 δις του δημοσιονομικού πλεονάσματος, δηλαδή ποσοστό μικρότερο του 5%! Επίσης, το κονδύλιο αυτό καταδεικνύει ότι θα είναι ιδιαίτερα περιορισμένοι οι δικαιούχοι τόσο των μέτρων ενίσχυσης όσων νοικιάζουν κατοικία αλλά και των μέτρων για τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Όμως και τα ίδια τα μέτρα όπως ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό είναι σαφές ότι υπολείπονται κατά πολύ των λαϊκών αναγκών. Η εφάπαξ εισφορά των 250 ευρώ σε χαμηλοσυνταξιούχους και άλλες ασθενείς ομάδες ισούται με μία επιδότηση ελάχιστα μεγαλύτερη από τα 20 ευρώ τον μήνα! Κάτι που προφανώς δεν αντισταθμίζει σε καμία περίπτωση το κύμα ακρίβειας που αντιμετωπίζουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να ενταθεί λόγω του δασμολογικού «πολέμου» ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ε.Ε και Κίνα.

Αντίστοιχη η εικόνα και για την επιδότηση ενοικίου, δηλαδή την «επιστροφή» ενός ενοικίου κάθε Νοέμβριο που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Ερώτημα, για αυτό το μέτρο, αποτελεί αν αυτή η επιδότηση θα αφορά το σύνολο των προσώπων που νοικιάζουν κατοικίες. Πιθανότατα θα συναρτηθεί από τα υπόλοιπα ακίνητα περιουσιακά των ενοικιαστών και όχι αποκλειστικά από το αν είναι «στο ενοίκιο». Όσον αφορά το ποσό, αναμένεται να προκύψει, θα κινείται κάπου μεταξύ 30 και 50 ευρώ τον μήνα (π.χ για ενοίκια από 360 έως 600 ευρώ) , αναλογικά. Πρόκειται για ένα ποσό που προφανώς δεν επιλύει ούτε κατά διάνοια τα πρόβλημα των νοικοκυριών που βρίσκονται στο ενοίκιο. Σύμφωνα, άλλωστε, με τα στοιχεία των αρμόδιων ευρωπαϊκών υπηρεσιών η πλειοψηφία των ενοικιαστών δαπανούν περισσότερα από το 30% των εσόδων τους για την ενοικίαση κατοικίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των ευρωπαϊκών χωρών είναι μόλις στο 17%. Αυτά χωρίς να συνυπολογίσει κανείς λογαριασμούς υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικό ρεύμα, επικοινωνία, ύδρευση κ.λ.π). Επίσης, οι ανακοινώσεις δεν συνοδεύονται από κανένα μέτρο περιορισμού των αυξήσεων στα ενοίκια, που κινούνται σε ρυθμούς μεταξύ 10 και 20% στις τιμές. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι η πιθανότερη εξέλιξη είναι η «ενίσχυση» αυτή να «ενσωματωθεί» στις αυξήσεις που εφεξής θα επιβάλλονται στους ενοικιαστές.

Στο διάγγελμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ισχυρίστηκε ότι μέτρα που ανακοίνωσε θα είναι μόνιμα αλλά πρόσθεσε ότι το πλαίσιο στο οποίο λειτουργεί η κυβέρνηση είναι πάντα οι δημοσιονομικοί κανόνες της ευρωζώνης. Ακόμα πιο συγκεκριμένα μίλησε για δαπάνες «ζυγισμένες και κοστολογημένες, ώστε να τηρείται η αναγκαία δημοσιονομική ισορροπία και οι σχετικές προβλέψεις των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων»…

Πηγή: ημεροδρόμος