Γεννώντας τη νέα διεθνή τάξη

Το Allée des Nations μπροστά από το Παλάτι των Εθνών, το αρχηγείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη. (Tom Page/Wikimedia Commons)

 Από τον Jeffrey D. Sachs / Άλλα Νέα

Γράφοντας στο κελί του ως πολιτικός κρατούμενος στη φασιστική Ιταλία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο φιλόσοφος Αντόνιο Γκράμσι δήλωσε περίφημα: «Η κρίση συνίσταται ακριβώς στο γεγονός ότι το παλιό πεθαίνει και το νέο δεν μπορεί να γεννηθεί. Σε αυτό το μεσοδιάστημα εμφανίζεται μια μεγάλη ποικιλία νοσηρών συμπτωμάτων». Έναν αιώνα αργότερα, βρισκόμαστε σε μια άλλη μεσοβασιλεία και τα νοσηρά συμπτώματα είναι παντού. Η υπό την ηγεσία των ΗΠΑ τάξη έχει τελειώσει, αλλά ο πολυπολικός κόσμος δεν έχει ακόμη γεννηθεί. Η επείγουσα προτεραιότητα είναι να γεννηθεί μια νέα πολυμερής τάξη πραγμάτων που μπορεί να διατηρήσει την ειρήνη και την πορεία προς την αειφόρο ανάπτυξη.

Βρισκόμαστε στο τέλος ενός μακρού κύματος ανθρώπινης ιστορίας που ξεκίνησε με τα ταξίδια του Χριστόφορου Κολόμβου και του Βάσκο ντα Γκάμα πριν από περισσότερα από 500 χρόνια. Αυτά τα ταξίδια ξεκίνησαν περισσότερους από τέσσερις αιώνες ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού που κορυφώθηκε με την παγκόσμια κυριαρχία της Βρετανίας από το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων (1815) έως το ξέσπασμα του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου (1914). Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ διεκδίκησαν τον μανδύα ως ο νέος ηγεμόνας του κόσμου. Η Ασία παραμερίστηκε κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς περιόδου. Σύμφωνα με ευρέως χρησιμοποιούμενες μακροοικονομικές εκτιμήσεις, η Ασία παρήγαγε το 65% της παγκόσμιας παραγωγής το 1500, αλλά μέχρι το 1950, το μερίδιο αυτό είχε μειωθεί σε μόλις 19% (σε σύγκριση με το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού).

Στα 80 χρόνια από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ασία ανέκτησε τη θέση της στην παγκόσμια οικονομία. Η Ιαπωνία άνοιξε το δρόμο με ταχεία ανάπτυξη στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, ακολουθούμενη από τις τέσσερις «ασιατικές τίγρεις» (Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη, Ταϊβάν και Κορέα) ξεκινώντας από τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, και στη συνέχεια από την Κίνα που ξεκίνησε γύρω στο 1980 και την Ινδία που ξεκίνησε γύρω στο 1990. Μέχρι σήμερα, η Ασία αποτελεί περίπου το 50% της παγκόσμιας οικονομίας, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΔΝΤ.

Ο πολυπολικός κόσμος θα γεννηθεί όταν το γεωπολιτικό βάρος της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής φτάσει το αυξανόμενο οικονομικό τους βάρος. Αυτή η αναγκαία αλλαγή στη γεωπολιτική έχει καθυστερήσει καθώς οι ΗΠΑ και η Ευρώπη προσκολλώνται σε ξεπερασμένα προνόμια ενσωματωμένα στους διεθνείς θεσμούς και στις ξεπερασμένες νοοτροπίες τους. Ακόμη και σήμερα, οι ΗΠΑ εκφοβίζουν τον Καναδά, τη Γροιλανδία, τον Παναμά και άλλους στο δυτικό ημισφαίριο και απειλούν τον υπόλοιπο κόσμο με μονομερείς δασμούς και κυρώσεις που παραβιάζουν κατάφωρα τους διεθνείς κανόνες.

Η Ασία, η Αφρική και η Λατινική Αμερική πρέπει να παραμείνουν ενωμένες για να υψώσουν τη συλλογική φωνή τους και τις ψήφους τους στον ΟΗΕ για να εγκαινιάσουν ένα νέο και δίκαιο διεθνές σύστημα. Ένας κρίσιμος θεσμός που χρειάζεται μεταρρύθμιση είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας των "νωμένων Εθνών, δεδομένης της μοναδικής ευθύνης του βάσει του Χάρτη των "νωμένων Εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης. Τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (P5) - η Βρετανία, η Κίνα, η Γαλλία, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες - αντικατοπτρίζουν τον κόσμο του 1945, όχι του 2025. Δεν υπάρχουν μόνιμες έδρες στη Λατινική Αμερική ή την Αφρική και η Ασία κατέχει μόνο μία μόνιμη έδρα από τις πέντε, παρά το γεγονός ότι φιλοξενεί σχεδόν το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού. Με την πάροδο των ετών, έχουν προταθεί πολλά νέα πιθανά μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά οι υπάρχοντες P5 έχουν διατηρήσει σταθερά την προνομιακή τους θέση.

Η σωστή αναδιάρθρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ θα ματαιωθεί για τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, υπάρχει μια κρίσιμη αλλαγή που είναι άμεσα προσβάσιμη και που θα εξυπηρετούσε ολόκληρο τον κόσμο. Με οποιαδήποτε μέτρηση, η Ινδία αξίζει αναμφισβήτητα μια μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Δεδομένου του εξαιρετικού ιστορικού της Ινδίας στην παγκόσμια διπλωματία, η είσοδός της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα ανυψώσει επίσης μια κρίσιμη φωνή για την παγκόσμια ειρήνη και δικαιοσύνη.

Από κάθε άποψη, η Ινδία είναι μια μεγάλη δύναμη. Η Ινδία είναι η πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο, έχοντας ξεπεράσει την Κίνα το 2024. Η Ινδία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο με βάση τις διεθνείς τιμές (ισοτιμία αγοραστικής δύναμης), στα 17 τρισεκατομμύρια δολάρια, πίσω από την Κίνα (40 τρισεκατομμύρια δολάρια) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (30 τρισεκατομμύρια δολάρια) και μπροστά από όλες τις υπόλοιπες. Η Ινδία είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεγάλη οικονομία στον κόσμο, με ετήσια ανάπτυξη περίπου 6% ετησίως. Το ΑΕΠ της Ινδίας (PPP) είναι πιθανό να ξεπεράσει αυτό των ΗΠΑ μέχρι τα μέσα του αιώνα. Η Ινδία είναι ένα πυρηνικά εξοπλισμένο έθνος, καινοτόμος στην ψηφιακή τεχνολογία και μια χώρα με κορυφαίο διαστημικό πρόγραμμα. Καμία άλλη χώρα που αναφέρεται ως υποψήφια για μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν πλησιάζει τα διαπιστευτήρια της Ινδίας για μια έδρα.

Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για το διπλωματικό βάρος της Ινδίας. Η επιδέξια διπλωματία της Ινδίας επιδείχθηκε από την εξαιρετική ηγεσία της Ινδίας στην G20 το 2023. Η Ινδία διαχειρίστηκε επιδέξια μια εξαιρετικά επιτυχημένη G20 παρά το πικρό χάσμα το 2024 μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών του ΝΑΤΟ. Όχι μόνο η Ινδία πέτυχε συναίνεση της G20· έγραψε ιστορία, καλωσορίζοντας την Αφρικανική Ένωση σε μια νέα μόνιμη ένταξη στην G20.

Η Κίνα έχει καθυστερήσει να υποστηρίξει τη μόνιμη έδρα της Ινδίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, προστατεύοντας τη δική της μοναδική θέση ως η μόνη ασιατική δύναμη στο P5. Ωστόσο, τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα της Κίνας θα εξυπηρετηθούν καλά και θα ενισχυθούν από την άνοδο της Ινδίας σε μια μόνιμη έδρα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα δεδομένου ότι οι ΗΠΑ διεξάγουν μια ύστατη και φαύλη προσπάθεια μέσω δασμών και κυρώσεων για να εμποδίσουν την σκληρά κερδισμένη άνοδο της οικονομικής ευημερίας και της τεχνολογικής ανδρείας της Κίνας.

Υποστηρίζοντας την Ινδία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Κίνα θα αποδείξει αποφασιστικά ότι η γεωπολιτική αναδιαμορφώνεται για να αντικατοπτρίζει τον πραγματικό πολυπολικό κόσμο. Ενώ η Κίνα θα δημιουργήσει έναν ασιατικό ομότιμο εταίρο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα κερδίσει επίσης έναν ζωτικό εταίρο για να ξεπεράσει την αντίσταση των ΗΠΑ και της Ευρώπης στη γεωπολιτική αλλαγή. Εάν η Κίνα ζητήσει τη μόνιμη ένταξη της Ινδίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ρωσία θα συμφωνήσει αμέσως, ενώ οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία θα ψηφίσουν επίσης υπέρ της Ινδίας.

Τα γεωπολιτικά ξεσπάσματα των ΗΠΑ των τελευταίων εβδομάδων – εγκατάλειψη του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, επίθεση στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και επιβολή μονομερών δασμών κατά παράβαση των βασικών κανόνων του ΠΟΕ – αντικατοπτρίζουν τα πραγματικά «νοσηρά συμπτώματα» μιας ετοιμοθάνατης παλιάς τάξης. Ήρθε η ώρα να ανοίξει ο δρόμος για μια πραγματικά πολυπολική και δίκαιη διεθνή τάξη.  https://scheerpost.com/