Του Ζαφείρη Χατζηδήμου
Η σύλληψη και προφυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, έχει πυροδοτήσει σοβαρές αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο και στη διεθνή κοινότητα. Ο Ιμάμογλου θεωρείται ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το γεγονός ότι βρισκόταν ένα βήμα πριν αναλάβει την ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ενισχύει τις υποψίες πως η δίωξή του αποτελεί μέρος μιας οργανωμένης πολιτικής εκκαθάρισης.
Η τουρκική προεδρία προβάλλει κατηγορίες για διαφθορά και διασυνδέσεις με την τρομοκρατία, ενώ η αντιπολίτευση μιλά ανοιχτά για μια απροκάλυπτη προσπάθεια εξόντωσης ενός ισχυρού πολιτικού αντιπάλου.
Η χρονική ακολουθία της υπόθεσης
Η σύλληψη του Ιμάμογλου έγινε το πρωί της 19ης Μαρτίου, όταν δεκάδες αστυνομικοί περικύκλωσαν την κατοικία του στην Κωνσταντινούπολη. Η τουρκική αστυνομία πραγματοποίησε έρευνα, κατάσχεσε ηλεκτρονικές συσκευές και έγγραφα, ενώ ο ίδιος μεταφέρθηκε σε αστυνομικό τμήμα, όπου του ανακοινώθηκε η προφυλάκισή του. Οι αρχές επικαλούνται στοιχεία που τον συνδέουν με παράνομες χρηματοδοτήσεις προς άτομα που φέρονται να έχουν διασυνδέσεις με το PKK, αλλά και αναθέσεις έργων με παρατυπίες κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Η σύλληψή του, ωστόσο, έρχεται μόλις μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Κωνσταντινούπολης ότι ακυρώνει το πτυχίο του, επικαλούμενο (δήθεν) παρατυπίες στη μετεγγραφή του τη δεκαετία του ’90. Το γεγονός αυτό έχει κρίσιμες πολιτικές επιπτώσεις, καθώς το Σύνταγμα της Τουρκίας απαιτεί πανεπιστημιακό τίτλο για οποιονδήποτε επιθυμεί να θέσει υποψηφιότητα για το αξίωμα του προέδρου. Έτσι, μέσα σε λιγότερο από 48 ώρες, ο Ιμάμογλου βρέθηκε όχι μόνο πίσω από τα κάγκελα, αλλά και νομικά ακατάλληλος να ηγηθεί του CHP στις επόμενες εκλογές. Η αντιπολίτευση κατηγορεί το καθεστώς Ερντογάν ότι εκμεταλλεύεται κρατικούς θεσμούς για να διαμορφώσει το πολιτικό τοπίο προς όφελός του.
Την ίδια ημέρα της σύλληψης, οι αρχές επέβαλαν τετραήμερη απαγόρευση κάθε μορφής δημόσιων συγκεντρώσεων στην Κωνσταντινούπολη, επικαλούμενες λόγους δημόσιας ασφάλειας. Παρά την απαγόρευση, πλήθος υποστηρικτών του Ιμάμογλου συγκεντρώθηκε έξω από το αστυνομικό τμήμα, ενώ η σύζυγός του, Ντιλέκ Ιμάμογλου, δήλωσε πως η δίωξη του συζύγου της είναι πολιτική και πως “το έθνος θα ζητήσει απολογισμό για αυτές τις ενέργειες”.
Το πολιτικό πλαίσιο και η στρατηγική Ερντογάν
Η υπόθεση αυτή δεν αποτελεί εξαίρεση αλλά μέρος μιας μακροχρόνιας τακτικής του Ερντογάν να εξουδετερώνει πολιτικούς του αντιπάλους μέσω της δικαιοσύνης. Στο παρελθόν, ο Τούρκος πρόεδρος έχει χρησιμοποιήσει το δικαστικό σύστημα για να εξοντώσει πολιτικούς αντιπάλους όπως ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, ο οποίος παραμένει φυλακισμένος από το 2016 με κατηγορίες για τρομοκρατία. Το ίδιο συνέβη (οι οποίοι στο παρά 1’ δεν φυλακίστηκαν) και με πρώην πρωτοκλασάτα στελέχη του κόμματός του, όπως οι Μεχμέτ Γκιουλέρ, Αχμέτ Νταβούτογλου και Αλί Μπαμπατζάν, όταν τόλμησαν να αμφισβητήσουν την εξουσία του.
Ο Ιμάμογλου ήταν ο μοναδικός πολιτικός που στις δημοσκοπήσεις εμφανιζόταν να προηγείται του Ερντογάν με διαφορά 7-9 ποσοστιαίων μονάδων, κάτι που τον καθιστούσε άμεση απειλή για το καθεστώς. Ο Ερντογάν δεν είχε περιθώριο να επιτρέψει στον Ιμάμογλου να προχωρήσει ανεμπόδιστα, καθώς οι επόμενες εκλογές ενδέχεται να είναι οι πιο κρίσιμες της πολιτικής του καριέρας. Το ΑΚΡ καταγράφει πτώση στη δημοτικότητά του λόγω της οικονομικής κρίσης, του πληθωρισμού και των κοινωνικών εντάσεων, και μια ενωμένη αντιπολίτευση υπό την ηγεσία ενός χαρισματικού υποψηφίου όπως ο Ιμάμογλου θα μπορούσε να αποδειχθεί μοιραία για τον Ερντογάν.
Στο δρόμο εκατοντάδες χιλιάδες
Από την ώρα που έγινε γνωστή η σύλληψη του Ιμάμογλου, σφοδρές συγκρούσεις συγκλόνισαν την Τουρκία, με την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και τη Σμύρνη να βρίσκονταν στο επίκεντρο της λαϊκής οργής.
Την Τετάρτη από τον επίσημο λογαριασμό του Ιμάμογλου στην πλατφόρμα Χ (Twitter) παρακολούθησαν σε ζωντανή μετάδοση την μεγαλειώδη συγκέντρωση μπροστά στο δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης, πάνω από ένα εκατομμύριο χρήστες. Και όλα αυτά, παρά την επίσημη απαγόρευση των διαδηλώσεων, οι πολίτες κατέβηκαν μαζικά στους δρόμους, αψηφώντας τις αρχές και τις προειδοποιήσεις για καταστολή. Στις κινητοποιήσεις δεν συμμετέχουν μόνο υποστηρικτές του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), στο οποίο ανήκει ο Ιμάμογλου, αλλά και οργανώσεις της αντιπολίτευσης, δείχνοντας ότι η υπόθεση αυτή έχει συσπειρώσει ένα ευρύτερο κομμάτι της κοινωνίας.
Την ίδια στιγμή, το Χ έχει μετατραπεί σε βασικό πεδίο αντίστασης, με εκατοντάδες πολίτες και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης να αναρτούν συνεχώς βίντεο από τις μαζικές κινητοποιήσεις και τις συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας. Παρά τους αυστηρούς περιορισμούς που έχει επιβάλει το καθεστώς Ερντογάν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το διαδικτυακό κύμα αλληλεγγύης και ενημέρωσης δεν φαίνεται να ανακόπτεται. https://neostrategy.gr/
Διεθνείς αντιδράσεις και πιθανές εξελίξεις
Η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου δεν είναι απλώς μια ακόμη πολιτική δίωξη. Είναι μια ξεκάθαρη κίνηση πανικού από έναν ηγέτη που βλέπει την εξουσία του να τρίζει. Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι η λαϊκή δυσαρέσκεια διογκώνεται, ότι η οικονομία της χώρας του κλυδωνίζεται και ότι η εικόνα του έχει φθαρεί. Ο Ιμάμογλου δεν είναι απλά ένας αντίπαλος – είναι η ενσάρκωση της πιθανότητας μιας Τουρκίας χωρίς Ερντογάν. Και αυτό είναι κάτι που το καθεστώς του δεν μπορεί να ανεχτεί.
Όμως, η ιστορία έχει δείξει πως η φίμωση της αντιπολίτευσης, η καταστολή και η κατάχρηση εξουσίας μπορεί να καθυστερήσουν το αναπόφευκτο, αλλά όχι να το αποτρέψουν. Ο Ιμάμογλου μπορεί να είναι προσωρινά στη φυλακή, όμως η εικόνα του ως θύματος πολιτικής δίωξης τον καθιστά ακόμη πιο ισχυρό. Αν ο Ερντογάν πιστεύει ότι ξεμπέρδεψε με τον μεγαλύτερο πολιτικό του εχθρό, ίσως να έχει κάνει το μεγαλύτερο λάθος της καριέρας του.
Διότι οι ηγέτες δεν γκρεμίζονται μόνο από εκλογές. Γκρεμίζονται και από τη στιγμή που ο φόβος αλλάζει στρατόπεδο. Και ίσως, με αυτή τη σύλληψη, ο Ερντογάν να έβαλε τον θεμέλιο λίθο της δικής του πτώσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου