Ο Ρώσος ιστορικός Αντρέι Φούρσοφ υποστηρίζει ότι η οικονομική δυναμική του καπιταλισμού ξεθώριασε ήδη στα τέλη του 19ου αιώνα, μετά την οποία η ανάπτυξή του καθοδηγήθηκε από στρατιωτικές συγκρούσεις και πολιτικούς αγώνες εξουσίας που κατευθύνονταν από τις ελίτ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση (1870-1910) αύξησε σημαντικά την παραγωγικότητα της εργασίας, αλλά η τρίτη βιομηχανική επανάσταση στα τέλη του 20ού αιώνα – η ψηφιακή επανάσταση – βασισμένη στους υπολογιστές, το διαδίκτυο και τη ρομποτική δεν μπόρεσε να διατηρήσει την αντίστοιχη ανάπτυξη.
Ο Fursov τονίζει ότι η ύστερη φάση του καπιταλισμού από τη δεκαετία του 1920 και μετά διέφερε από τις προηγούμενες περιόδους, επειδή η οικονομική ανάκαμψη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (1945-1975) ήταν προσωρινή και από τη δεκαετία του 1970 το σύστημα αντιμετώπιζε τα ίδια διαρθρωτικά προβλήματα που είχαν οδηγήσει σε παγκόσμιους πολέμους.
Ο Fursov υποστήριξε ότι ο πυρηνικός αφοπλισμός και η αντιπαράθεση μεταξύ δύο παγκόσμιων κοινωνικών συστημάτων – της καπιταλιστικής Δύσης και της σοσιαλιστικής Σοβιετικής Ένωσης – κατέστησαν αδύνατο τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό έθεσε στην ελίτ του καπιταλιστικού συστήματος ένα δύσκολο δίλημμα: ο πόλεμος θα ήταν απαραίτητος για να επιβιώσει από την κρίση, αλλά ήταν εκτός συζήτησης.
Η μερική ενσωμάτωση της Σοβιετικής Ένωσης στο καπιταλιστικό σύστημα τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 δεν αφαίρεσε τον χαρακτήρα της ως εναλλακτικού παγκόσμιου σχεδίου, γεγονός που αύξησε την πίεση στη δυτική ελίτ. Ο Fursov υποστηρίζει ότι η κρίση του καπιταλιστικού συστήματος αντιμετωπίστηκε με την επιβράδυνση της επιστημονικής, τεχνολογικής και οικονομικής ανάπτυξης, η οποία εκδηλώθηκε ιδιαίτερα το 1967-1973, όταν διαμορφώθηκαν βασικές αλλαγές στο παγκόσμιο σύστημα και ενεργοποιήθηκαν ταυτόχρονα νέοι μηχανισμοί ελέγχου τόσο στη Δύση όσο και στη Σοβιετική Ένωση.
Η ανάλυση του Fursov επικεντρώνεται ιδίως στην περίοδο από το 1967 έως το 1973, την οποία θεωρεί ως το ιστορικό σημείο καμπής όταν «τα φύλλα μοιράστηκαν ξανά». Παραθέτει τα λόγια του Γάλλου ιστορικού Fernand Braudel, ο οποίος δήλωσε ότι στην ιστορία, τα χαρτιά σπάνια μοιράζονται, αλλά όταν μοιράζονται, «αυτοί που αρπάζουν ατού κερδίζουν».
Ο Fursov πιστεύει ότι η σοβιετική ελίτ απέτυχε σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, εγκαταλείποντας τα στρατηγικά της συμφέροντα και ενσωματώνοντας στο δυτικό σύστημα. Την ίδια στιγμή, η Δύση, ειδικά οι Ηνωμένες Πολιτείες, υφίσταντο διαρθρωτικές αλλαγές στις οποίες η κορπορατοκρατία και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο αντικατέστησαν το βιομηχανικό κεφάλαιο. Αυτή η αλλαγή κορυφώθηκε με την άνοδο της εταιρικής εξουσίας, η οποία, σύμφωνα με τον Fursov, ξεκίνησε με τη δολοφονία του John F. Kennedy και τελείωσε με την παραπομπή του Richard Nixon.
Το έτος 1968 ξεχωρίζει ως έτος κλειδί στην ανάλυση του Fursov. Η λεγόμενη φοιτητική επανάσταση, η οποία είπε ότι ήταν περισσότερο μια εξέγερση κατευθυνόμενη από τις υπηρεσίες πληροφοριών, διαμόρφωσε τη δυτική κοινωνία και την εκπαίδευση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπονόμευσε το κύρος της εκπαίδευσης και ανέδειξε ακαδημαϊκά ασθενέστερους φοιτητές σε θέσεις επιρροής, γεγονός που συνέβαλε στην παρακμή της κοινωνίας και της πολιτικής.
Η Λέσχη της Ρώμης, που ιδρύθηκε την ίδια χρονιά, σηματοδότησε μια αναδιάρθρωση των δομών παγκόσμιας διακυβέρνησης που υποστήριζαν υπερεθνικά συμφέροντα και έσπειραν τους σπόρους για ιδέες όπως η μηδενική ανάπτυξη και η πράσινη ατζέντα, οι οποίες αργότερα αναπτύχθηκαν από αυτό που ο Ρώσος ερευνητής αποκάλεσε «υπερ-παγκοσμιοποιητές».
Ο Fursov βλέπει επίσης την ίδρυση της Τριμερούς Επιτροπής το 1973 ως ένδειξη των προσπαθειών των Ηνωμένων Πολιτειών να ενισχύσουν τη θέση τους με την υποστήριξη της Δυτικής Ευρώπης και της Ιαπωνίας. Αυτό αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη τάση στην οποία τα έθνη-κράτη άρχισαν να δίνουν τη θέση τους στα εταιρικά καρτέλ. μια διαδικασία που ξεκίνησε ήδη από τη δεκαετία του 1960 μέσω δομών όπως η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ. Σύμφωνα με τον Fursov, αυτές οι αλλαγές έθεσαν τα θεμέλια για τον σύγχρονο κόσμο, όπου κυριαρχούν οι βαθιές δομές της παγκοσμιοποίησης.
Η ανάλυση του Fursov τονίζει την ανάγκη για μια στερεοσκοπική μακροϊστορική προσέγγιση που συνδυάζει την εξέταση των μακροπρόθεσμων παγκόσμιων δομών με μια λεπτομερή ανάλυση μεμονωμένων βασικών γεγονότων, όπως οι στροφές του 1967-1973, προκειμένου να κατανοηθούν κρίσιμα σημεία καμπής στην ιστορία.
Οι απόψεις του Fursov αμφισβητούν τις παραδοσιακές έννοιες της βιωσιμότητας του καπιταλισμού και της δυναμικής της εξουσίας. Ειδικότερα, η έρευνά του σχετικά με τις πρακτικές της Σοβιετικής Ένωσης και της δυτικής ελίτ απαιτεί ακόμη πιο συστηματική εξέταση. Το κεντρικό επιχείρημα του Fursov τονίζει ότι η δεκαετία του 2020 αντιπροσωπεύει ένα ιστορικό σημείο καμπής - μια «εποχή αναδιανομής των χαρτιών» - όταν οι παγκόσμιες σχέσεις εξουσίας ανανεώνονται και οι σχέσεις εξουσίας επαναπροσδιορίζονται. https://geopolarium.com/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου