Του Σωτήρη Σιδέρη
Είναι τόσο ισχυρή η βεβαιότητα της διεθνούς κοινής γνώμης ότι ο ΟΗΕ έχει παραλύσει , που κανείς δεν ασχολείται με τις ανακοινώσεις και τις δηλώσεις του διεθνούς οργανισμού για όσα συμβαίνουν στους πολέμους της Μέσης Ανατολής και της Ουκρανίας. Η Γενική Συνέλευση που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Νέα Υόρκη, αντανακλά την παγκόσμια αναταραχή, παρά ένα στιβαρό βήμα απ όπου μπορούν να εκκινήσουν προσπάθειες για διάλογο, ειρήνη και σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Η πολυπλοκότητα του κόσμου καθρεπτίζεται και στον ΟΗΕ.
Ο διεθνής οργανισμός παραπαίει μέσα από διαρκή βέτο των Ρώσων ή των ΗΠΑ, είναι ανίσχυρος να επιδράσει και όλα δείχνουν, ότι οι μη αντιμετωπίσιμες κρίσεις θέτουν το ερώτημα της δυνατότητας του ΟΗΕ να λειτουργεί όπως προβλέπεται από το Καταστατικό του. Η Γαλλία, η Αγγλία και η Κίνα αδυνατούν να παρέμβουν. Τα εγκλήματα πολέμου φαντάζουν ως κανονικότητα. Ήδη οι φωνές για αλλαγές δυναμώνουν. Πολλές χώρες όπως η Ινδία, η Βραζιλία, η Τουρκία διεκδικούν μια θέση μονίμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά αυτό προυποθέτει πολλές αλλαγές. Η ανάγκη για νέο σύστημα ασφάλειας είναι εμφανής και η Ελλάδα θα βρεθεί στο περιθώριο αν δεν ενεργοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Έχουν ήδη περάσει 79 χρόνια από την ίδρυση του ΟΗΕ, στο Σαν Φρανσίσκο, τον Απρίλιο του 1945. Με 192 μέλη, η Γενική Συνέλευση μοιάζει με μια απέραντη σκηνή όπου ο καθένας παίζει τον ρόλο του, χωρίς να υπάρχει ένας μηχανισμός ουσιαστικής παρέμβασης, αλλά κυρίως ένας μηχανισμός που θα γίνεται σεβαστός , ώστε να μπορεί να εγγυηθεί «τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια», όπως ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ.
Οι άλλοι πυλώνες του διεθνούς οργανισμού, δηλαδή οι ένοπλοι κυανόκρανοι, δολοφονούνται στα πεδία, νεκρούς έχει και στη Γάζα, χωρίς να μπορεί να αντιδράσει. Η Υπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δίνουν τους δικούς τους αγώνες απέναντι σε καθεστώτα και συστήματα συμφερόντων υποκύπτοντας στην ισχύ των πολιτικών εξουσιών των ισχυρών χωρών που απλώνουν το βέτο τους προς κάθε κατεύθυνση, αν αυτό εξυπηρετεί τα σχέδιά τους, αδιαφορώντας για εκατόμβη νεκρών.
Ακόμη και ο γενικός γραμματέας Γκουτέρες που τόλμησε να επικρίνει το Ισραήλ δέχθηκε την σφοδρότατη επίθεση του Τελ Αβίβ , το οποίο νοιώθει ασφαλές με την στήριξη των ΗΠΑ, ότι δεν θα συμβεί τίποτα εις βάρος του.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο Νετανιάχου, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης χαρακτήρισε τον ΟΗΕ “βάλτο του αντισημιτισμού” και δεν πτοήθηκε από το γεγονός ότι πλήθος διπλωματών αποχώρησε από την αίθουσα όσο μιλούσε. Αισχρός όσο δείχνουν και οι αποφάσεις του, ο Νετανιάχου αναφέρθηκε και στα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν εναντίον του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, όργανο του ΟΗΕ, συνδέοντάς τα με τον αντισημιτισμό.
Μπορεί να αλλάξει ο ΟΗΕ; τι σημαίνει για την Ελλάδα;
Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό , είναι ρεαλιστικό. Μπορεί να αλλάξει ο ΟΗΕ και να γίνει πιο επιδραστικός και να λειτουργήσει σύμφωνα με το Καταστατικό του;. Μάλλον απίθανο υπό τις παρούσες συνθήκες. Ο λόγος είναι ότι τα πέντε μόνιμα μέλη , θα χάσουν την ισχύ τους, κάτι που δεν θέλουν. Χώρες όπως η Ινδία που έχει θέσει πολλές το ζήτημα ένταξής της στο κλαμπ των μονίμων μελών θα έχουν λόγο και δεν είναι αναγκαστικά συμπλήρωμα των ΗΠΑ ή της Ρωσίας. Το ίδιο ισχύει και για άλλες χώρες.
Ίσως η ανάδυση του πολυπολικού κόσμου να οδηγήσει σε αναγκαστικές αλλαγές και να ληφθούν υπόψη τα νέα δεδομένα. Όσο οι πόλεμοι και οι γενοκτονίες γίνονται όλο και συχνές , εκ των πραγμάτων θα υπάρξουν σκέψεις για αλλαγές. Προς το παρόν όμως το διεθνές σύστημα είναι κλειστό, αλλά παραπαίει και η γενικευμένη αδιαφορία για τα εγκλήματα πολέμου, όπως και η αδυναμία αντιμετώπισης μεγάλων κρίσεων, δείχνουν ότι έχει παγιωθεί η απαξίωση του ΟΗΕ.
Η Τουρκία όπως είναι γνωστό είναι μια από τις χώρες που θέλει να ενταχθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ως μόνιμο μέλος. Και μόνο το γεγονός ότι διεκδικεί έναν τέτοιο ρόλο, σημαίνει πως αν και όταν υπάρξουν αλλαγές, η Άγκυρα θα διαπραγματευθεί σκληρά, δεδομένου ότι σύντομα ο πληθυσμός της θα φθάσει τα 100.000 , αλλά τα κριτήρια δεν είναι μόνο πληθυσμιακά, είναι και γεωπολιτικά. Η Τουρκία αναπτύσσει διπλωματική δραστηριότητα σε διάφορα σημεία του πλανήτη, βρίσκεται σε όλα τα τραπέζια και διεκδικεί ρόλο Περιφερειακής δύναμης που στο μέλλον μπορεί να ληφθεί υπόψη , όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Η Ελλάδα δεν σχεδιάζει τον δικό της ρόλο στο μέλλον και δεν αναπτύσσει καμία σοβαρή διπλωματική δραστηριότητα, ούτε υπάρχει κανείς μεταξύ των 191 άλλων κρατών, που να πιστεύει ότι η χώρα μας μπορεί να έχει οποιονδήποτε ρόλο στο διεθνές στερέωμα. Η κατάσταση στα βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, η αναταραχή, οι μετακινήσεις πληθυσμών εξαιτίας φτώχειας και πολέμων είναι όμως προβλήματα που αφορούν την Ελλάδα. Για πολλά χρόνια η Κυπριακή Δημοκρατία πέτυχε να εγκλωβίσει την Τουρκία στα γρανάζια του ΟΗΕ και να διασώσει ότι μπορούσε μετά την εισβολή του 1974. Αυτά όμως δεν θα μείνουν αιώνια . Γι αυτό είναι αναγκαίο να υπάρξει μια σοβαρή κοινή εργασία Ελλάδας- Κυπριακής Δημοκρατίας για το διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον και πως θα πρέπει να κινηθούν.
Η ανάγκη για ένα νέο διεθνές σύστημα ασφαλείας είναι πλέον βεβαιότητα , το συζητούν όλοι. Όσες χώρες θα είναι έτοιμες , θα έχουν και κάτι να διεκδικήσουν. Η Ελλάδα;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου