Του Ζαφείρη Χατζηδήμου
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον σηματοδότησε την πλήρη αλλαγή του ήδη αναθεωρημένου – για πρώτη φορά το 1992 – σκοπού και της γεωπολιτικής προσέγγισης μα και στόχευσης της συμμαχίας, αποτυπώνοντας τόσο τις στρατηγικές αλλαγές στο παγκόσμιο γεωπολιτικό τοπίο όσο και τις νέες εσωτερικές συνιστώσες ισχύος του Βορειοατλαντικού Συμφώνου.
Το κύριο μενού των συζητήσεων στη σύνοδο αφορούσε την ολοένα και μεγαλύτερη σύγκρουση γεωπολιτικών συμφερόντων από τους δύο παγκόσμιους αντιπάλους του ΝΑΤΟ, την Ρωσία και την Κίνα, τις αμυντικές δαπάνες, τις στρατηγικές αναδιαρθρώσεις, την ένταξη νέων κρατών μελών, την κυβερνοασφάλεια και
Η σύνοδος του ΝΑΤΟ πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον για να τιμήσει την 75η επέτειο από την ίδρυση του ΝΑΤΟ μιας και η πρωτεύουσα των ΗΠΑ έχει ιστορική σημασία, καθώς στην Ουάσιγκτον υπογράφηκε η Συνθήκη ίδρυσης του ΝΑΤΟ το 1949.
Ρωσία και Κίνα: Κύριοι Αντίπαλοι
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ 2024 χαρακτηρίστηκε από έντονη εστίαση στις προκλήσεις που θέτουν η Ρωσία και η Κίνα. Η σχέση της συμμαχίας με τη Ρωσία είναι τεταμένη από την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, φτάνοντας στο απόγειό της με τον πόλεμο Ουκρανίας και Ρωσίας. Στη σύνοδο, τα κράτη μέλη καταδίκασαν την Ρωσία και επαναβεβαίωσαν τη στήριξή τους στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, υποσχόμενοι πως «κάποια στιγμή» στο μέλλον θα γίνει κράτος-μέλος της συμμαχίας.
Η προσέγγιση του ΝΑΤΟ προς την Κίνα ήταν επίσης σημαντικό θέμα συζήτησης. Αν και η Κίνα δεν αποτελεί άμεση στρατιωτική απειλή για το ΝΑΤΟ, η αυξανόμενη παγκόσμια επιρροή και οι στρατιωτικές της ικανότητες δημιουργούν στρατηγικές προκλήσεις. Η σύνοδος υιοθέτησε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αντιμετώπιση της ανόδου της Κίνας, η οποία περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία κρίσιμων υποδομών, την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την εξασφάλιση της ασφάλειας των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Η στρατηγική του ΝΑΤΟ αντανακλά μια ευρύτερη αναγνώριση της ανάγκης αντιμετώπισης των συνεπειών της Πρωτοβουλίας “Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος” της Κίνας και της αυξανόμενης παρουσίας της στην Αρκτική και άλλες στρατηγικές περιοχές.
Αμυντικές Δαπάνες και Κατανομή Βάρους
Ένα από τα κεντρικά θέματα της συνόδου ήταν οι αμυντικές δαπάνες και η κατανομή του βάρους μεταξύ των κρατών μελών. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ (που αποχωρεί την 1η Οκτωβρίου) Γενς Στόλτενμπεργκ, επανέλαβε τη σημασία των ίσων συνεισφορών για να εξασφαλιστεί η ετοιμότητα και οι ικανότητες της συμμαχίας.
Το ζήτημα της κατανομής του βάρους είναι ένα επαναλαμβανόμενο θέμα, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να προτρέπουν συχνά τους Ευρωπαίους συμμάχους να αυξήσουν τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους ώστε να ανταποκριθούν στον συμφωνημένο στόχο του 2% του ΑΕΠ.
Κατά τη διάρκεια της συνόδου, αρκετά ευρωπαϊκά έθνη, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας και της Γαλλίας, ανακοίνωσαν σημαντικές αυξήσεις στις αμυντικές τους δαπάνες, σηματοδοτώντας μια ανανεωμένη δέσμευση για συλλογική ασφάλεια. Αυτή η κίνηση θεωρήθηκε ως απάντηση στις αυξανόμενες απειλές από τη Ρωσία και την ανάγκη εκσυγχρονισμού των στρατιωτικών δυνατοτήτων μπροστά σε νέους τύπους πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνοεπιθέσεων και των υβριδικών απειλών.
Στρατηγικές Αναδιαρθρώσεις και Νέες Πρωτοβουλίες
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ 2024 περιλάμβανε επίσης την εισαγωγή νέων στρατηγικών πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην ενίσχυση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και ευελιξίας της συμμαχίας.
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ 2024 στην Ουάσιγκτον, ήταν ίσως η κρισιμότερη σύνοδος στην ιστορία του, γιατί πρώτη φορά έδωσε το στίγμα της «παγκοσμιοποίησης» του Οργανισμού, γεγονός που μέχρι τώρα μόνο ανεπισήμως γνωρίζαμε και μπορούσαμε να καταλάβουμε από τις αποφάσεις και τις κινήσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο του ΝΑΤΟ.
Ένα από τα κύρια αποτελέσματα ήταν η υιοθέτηση της ατζέντας “ΝΑΤΟ 2030”, η οποία εστιάζει στην προετοιμασία της συμμαχίας για μελλοντικές προκλήσεις. Αυτή η ατζέντα περιλαμβάνει μέτρα για την ενίσχυση των δυνατοτήτων ταχείας ανάπτυξης, την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας και την ενσωμάτωση αναδυόμενων τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τα αυτόνομα συστήματα στο επιχειρησιακό πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Ένα αξιοσημείωτο σημείο ήταν η ίδρυση της Διοίκησης Διαστήματος του ΝΑΤΟ, που αντανακλά τη αυξανόμενη σημασία του διαστήματος στη στρατιωτική στρατηγική. Αυτή η νέα διοίκηση έχει την αποστολή να συντονίζει τις διαστημικές επιχειρήσεις, να προστατεύει τις διαστημικές υποδομές και να διασφαλίζει την τεχνολογική υπεροχή της συμμαχίας σε αυτόν τον τομέα.
Η δημιουργία της Διοίκησης Διαστήματος υπογραμμίζει την αναγνώριση του ΝΑΤΟ ότι το διάστημα αποτελεί κρίσιμο πεδίο επιχειρήσεων, παράλληλα με τη γη, τη θάλασσα, τον αέρα και τον κυβερνοχώρο.
Διεύρυνση και Συνεργασία
Η σύνοδος ασχολήθηκε επίσης με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ένταξη νέων κρατών μελών. Η Φινλανδία και η Σουηδία, οι οποίες είναι ήδη κράτη-μέλη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, καλωσορίστηκαν επίσημα στη συμμαχία. Η ένταξή τους – σύμφωνα με τον Γ.Γ. του ΝΑΤΟ – αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στη δυναμική της ασφάλειας της Βόρειας Ευρώπης, φέρνοντας την παρουσία του ΝΑΤΟ πιο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας και ενισχύοντας το στρατηγικό βάθος της συμμαχίας στην περιοχή.
Εκτός από τα νέα μέλη, το ΝΑΤΟ επαναβεβαίωσε τη δέσμευσή του για συνεργασία με μη μέλη κράτη. Το πρόγραμμα Ενισχυμένων Ευκαιριών (EOP) επεκτάθηκε για να περιλάβει χώρες όπως η Ουκρανία και η Γεωργία, προσφέροντάς τους αυξημένη πολιτική και πρακτική υποστήριξη. Αυτή η κίνηση αποσκοπεί στην ενίσχυση της επιρροής του ΝΑΤΟ και στην προώθηση της σταθερότητας σε περιοχές παρακείμενες στα σύνορα της συμμαχίας.
Κυβερνοασφάλεια και Υβριδικός Πόλεμος
Η κυβερνοασφάλεια και ο υβριδικός πόλεμος ήταν σημαντικά ζητήματα στη σύνοδο, με τα κράτη μέλη να συμφωνούν στην ανάγκη για ενισχυμένη συνεργασία και ανθεκτικότητα. Η αύξηση των κρατικά υποστηριζόμενων κυβερνοεπιθέσεων και των εκστρατειών παραπληροφόρησης έχει αναδείξει τις ευπάθειες των χωρών του ΝΑΤΟ σε μη παραδοσιακές μορφές πολέμου. Η σύνοδος οδήγησε στη δημιουργία ενός νέου Κέντρου Αριστείας για την Κυβερνοάμυνα, το οποίο θα λειτουργεί ως κόμβος για την ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών, τη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων και την προώθηση της καινοτομίας στην κυβερνοάμυνα.
Κλιματική Αλλαγή και Ασφάλεια
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα που τέθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ ήταν οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην ασφάλεια. Τα κράτη μέλη αναγνώρισαν ότι η κλιματική κρίση είναι πολλαπλασιαστής απειλών, επιδεινώνοντας τις υφιστάμενες συγκρούσεις και δημιουργώντας νέες προκλήσεις ασφαλείας. Η σύνοδος εγκαινίασε το Σχέδιο Δράσης του ΝΑΤΟ για το Κλίμα και την Ασφάλεια, το οποίο στοχεύει στην ενσωμάτωση των κλιματικών παραμέτρων στον προγραμματισμό και τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ.
Αυτό το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε ισχυρές κακοκαιρίες και ακραίες θερμοκρασίες, τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα της συμμαχίας και την ενίσχυση των δυνατοτήτων αντιμετώπισης καταστροφών.
ΝΑΤΟ εναντίον Συμφώνου Σαγκάης
Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ 2024 στην Ουάσιγκτον, ήταν ίσως η κρισιμότερη σύνοδος στην ιστορία του, γιατί πρώτη φορά έδωσε το στίγμα της «παγκοσμιοποίησης» του Οργανισμού, γεγονός που μέχρι τώρα μόνο ανεπισήμως γνωρίζαμε και μπορούσαμε να καταλάβουμε από τις αποφάσεις και τις κινήσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο του ΝΑΤΟ.
Είναι σημαντικό επίσης το γεγονός ότι πλέον οι χώρες-μέλη αποφάσισαν στο να εισέλθουν σε μια άνευ προηγουμένου κούρσα εξοπλισμών για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στο νέο σχεδιασμό που αφορά όλη την υδρόγειο.
Μέσα από την αύξηση των αμυντικών δαπανών, τις στρατηγικές αναδιαρθρώσεις, την ένταξη νέων μελών και παγκόσμια πλέον εστίασή του , το ΝΑΤΟ έδειξε πως μετατρέπεται στον στρατιωτικό βραχίονα επιβολής πολιτικής της Δύσης και το αντίβαρο στην ολοένα αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ του Συμφώνου της Σαγκάης.
ΤΙ ΠΗΡΕ Ο ΖΕΛΕΝΣΚΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΟΔΟ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΟΥ ΝΑΤΟ
Κατά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο του 2024, ανακοινώθηκε σημαντική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των μαχητικών αεροσκαφών F-16 και των αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, επιβεβαίωσε την άμεση μεταφορά των F-16 από τη Δανία και την Ολλανδία προς την Ουκρανία, με τα αεροσκάφη να αναμένονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού .
Επιπλέον, η σύνοδος εστίασε στη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, με την ανακοίνωση ενός νέου πλαισίου ασφαλείας από τις χώρες της G7, το οποίο περιλαμβάνει σύγχρονο στρατιωτικό εξοπλισμό, εκπαίδευση, ανταλλαγή πληροφοριών και κυβερνοάμυνα.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, τόνισε ότι το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία μέχρι να καταστεί μέλος της συμμαχίας, ενώ υπογράμμισε ότι η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να επιλέγει τις δικές της ρυθμίσεις ασφαλείας.
Η Ουκρανία αναμένει επίσης να λάβει επιπλέον συστήματα Patriot, τα οποία είναι κρίσιμα για την προστασία των πόλεων και των κρίσιμων υποδομών της από τις ρωσικές επιθέσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου