του Mattias Desmet:
Εδώ είναι ένα από τα μεγάλα ερωτήματα της εποχής μας: σε τι μπορούμε να πιστέψουμε; Καθώς ο χώρος για ανοιχτές συζητήσεις και αντικομφορμιστικές απόψεις συρρικνώνεται στην κοινωνία μας, η απάντηση σε αυτό το ερώτημα γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Σμήνη «ψηφιακών πρώτων ανταποκριτών» γελοιοποιούν ανώνυμα και ποινικοποιούν τις διαφωνούσες απόψεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η τεχνολογία μηχανικής μάθησης εντοπίζει και καταστέλλει διαδικτυακές αφηγήσεις που αντιβαίνουν στην επικρατούσα τάση, οι αλγόριθμοι μηχανών αναζήτησης καθοδηγούν τους ανθρώπους αόρατα σε πολιτικά ορθές απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις τους και ούτω καθεξής. Η μάχη για τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων μαίνεται πιο άγρια από ποτέ – ζούμε πραγματικά στην εποχή της προπαγάνδας.
Και ζούμε στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί chatbots, τεχνητές εικόνες και ψεύτικα βίντεο που μπορούν να βάλουν τους αθώους σε κακό φως και να απελευθερώσουν τους ενόχους. Γράφει διατριβές για κρυφούς φοιτητές και ποιήματα για τεμπέληδες εραστές. Δημιουργεί μια «αφυπνισμένη» εκδοχή της ιστορίας με ριζική αδιαφορία για τα γεγονότα. Η ανθρωπότητα είναι χαμένη σε έναν κόσμο κατασκευασμένων ψευδών.
Ποιος θα προστατεύσει την κοινωνία από τη λογοκρισία και το ψεύδος; Ίσως δημοσιογραφία; Ο Walter Lippmann έχει κερδίσει δύο βραβεία Pulitzer και θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης δημοσιογραφίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ευνόησε ένα τεχνοκρατικό μοντέλο δημοσιογραφίας στο οποίο οι «ειδικοί» πρέπει να κατασκευάζουν αφηγήσεις για κάθε σημαντικό ειδησεογραφικό γεγονός και στη συνέχεια να τις παρέχουν σε συντάκτες και δημοσιογράφους.
Εδώ είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Lippmann «Κοινή γνώμη»: «Η κοινή γνώμη πρέπει να οργανωθεί για τον Τύπο αν θέλει να είναι σταθερή, όχι από τον Τύπο όπως συμβαίνει σήμερα». Αυτό το απόσπασμα λέει πολλά: ξεχάστε τον ελεύθερο Τύπο. Γράφτηκε το 1922. Ο Lippman θεωρείται ο πιο σημαντικός δημοσιογράφος του εικοστού αιώνα. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί τα άρθρα των μέσων ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο είναι όλα λίγο ίδια; Τώρα έχετε μια ιδέα για το γιατί.
Ο στρατός των ελεγκτών γεγονότων που ισχυρίζονται ότι καταπολεμούν τις «ψευδείς ειδήσεις» είναι επίσης μέρος αυτού του προβλήματος. Αυτοί οι «πρεσβευτές της αλήθειας» έχουν ελάχιστη σχέση με την αλήθεια. Λίγα χρόνια μετά την κρίση του κορονοϊού, το γνωρίζουμε αυτό ακόμα καλύτερα από πριν. Η προέλευση του ιού, το ποσοστό θνησιμότητας του ιού, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων και η ασφάλεια του εμβολίου – οι ελεγκτές γεγονότων προώθησαν ψευδείς ειδήσεις και πολέμησαν τις σωστές πληροφορίες. Είναι σαφές σε όποιον θέλει να το δει: είναι μια πραγματική οργουελιανή διακονία της Αλήθειας.
Αυτό που είναι πραγματικά αινιγματικό, ωστόσο, είναι ότι ακόμη και όταν «ειδικοί» όπως ο Γκέιτς και ο Φάουτσι παραδέχονται ότι το εμβόλιο δεν έχει σταματήσει την εξάπλωση του ιού, ακόμη και όταν οι ειδικοί στο Imperial College παραδέχονται ότι τα ποσοστά θνησιμότητας του ιού ήταν πολύ χαμηλότερα από ό, τι προέβλεπαν τα μοντέλα τους, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού απλά δεν θέλει να το ακούσει. Ποτέ στην ιστορία δεν έχει αποδειχθεί τόσο πειστικά ότι το πιο θεμελιώδες πάθος του ανθρώπου δεν είναι η αγάπη, ούτε το μίσος, αλλά αυτό της άγνοιας.
Με προσεκτικότερη εξέταση, το πρόβλημα της εξαπάτησης στην κοινωνία είναι πολύ πιο περίπλοκο από μια ομάδα χειραγωγικών προπαγανδιστών που εξαπατούν τον αθώο πληθυσμό. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ανησυχούν πάρα πολύ για να εξαπατηθούν. Φαίνεται μάλιστα να θαυμάζουν εκείνους που τους εξαπατούν. Με κάνει να σκέφτομαι αυτό το απόσπασμα από τη Hannah Arendt:
«Οι ολοκληρωτικοί μαζικοί ηγέτες βάσισαν την προπαγάνδα τους στη σωστή ψυχολογική υπόθεση ότι, υπό τέτοιες συνθήκες, θα μπορούσαν να κάνουν τους ανθρώπους να πιστέψουν τους πιο φανταστικούς ισχυρισμούς μια μέρα και να πιστέψουν ότι, αν τους δίνονταν αδιάψευστες αποδείξεις του ψεύδους τους την επόμενη μέρα, θα κατέφευγαν στον κυνισμό. Αντί να εγκαταλείπουν τους ηγέτες που τους είχαν πει ψέματα, θα διαμαρτύρονταν ότι ήξεραν από την αρχή ότι ο ισχυρισμός ήταν ψέμα και θα θαύμαζαν τους ηγέτες για την ανώτερη τακτική πονηριά τους.
Και πάλι: σε τελική ανάλυση, υπάρχει ένας μικρός προπαγανδιστής και χειραγωγός σε όλους μας. Και είναι τόσο επιδέξιος που μπορεί να εξαπατήσει τον εαυτό μας. Ως ανθρώπινα όντα, κρυβόμαστε συνεχώς πίσω από αυτό που θα αποκαλούσα «πέπλο των εμφανίσεων». Συνεχώς κρύβουμε από τους άλλους κάποιες πτυχές του ποιοι είμαστε, προσπαθούμε συνεχώς να συμμορφωνόμαστε με κάθε είδους ιδανικές εικόνες που κυκλοφορούν στην κοινωνία. Και στο τέλος πιστεύουμε ότι είμαστε η ψευδαίσθηση που έχουμε δημιουργήσει οι ίδιοι: πέφτουμε θύματα της απατηλής φύσης του Εγώ μας.
Αυτό ισχύει πρώτα απ 'όλα για την πράξη του λόγου. Λογοκρινόμαστε από άλλους, αλλά πριν μας λογοκρίνουν άλλοι, έχουμε ήδη λογοκρίνει τους εαυτούς μας. Στο τέλος, λέμε λέξεις που δεν συνειδητοποιούμε πλέον ότι δεν είναι δικές μας λέξεις, αλλά μόνο κενές ηχώ της μήτρας των κοινωνικών μορφών στις οποίες απορροφάται η ύπαρξή μας.
Μπορούμε να βρούμε τον δρόμο μας έξω από αυτόν τον λαβύρινθο της εξαπάτησης; Υπάρχει η Αλήθεια; Και μπορούμε να το βρούμε σε αυτόν τον κόσμο των ψευδών και των ψευδαισθήσεων; Πολλοί άνθρωποι έχουν προσπαθήσει να χαράξουν στρατηγική για το πώς να αντιμετωπίσουν τη μάστιγα της προπαγάνδας στην κοινωνία μας, αλλά το πρόβλημα μου φαίνεται ότι συνήθως αγνοούν τη θεμελιώδη συνενοχή του ανθρώπινου εγώ στο παιχνίδι της εξαπάτησης. Και ως εκ τούτου, είναι αναποτελεσματικά συνολικά.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ένα αρχέτυπο που έχει απαγορευτεί στον πολιτισμό μας: το αρχέτυπο του πολεμιστή. Ένας πολεμιστής είναι πάντα μονόποδος στη χώρα του Θανάτου. Η αλήθεια περιπλανιέται σε αυτή τη γη. Η κουλτούρα των σαμουράι και των νίντζα μας έχει δείξει μια ενδιαφέρουσα σχέση μεταξύ της αλήθειας από τη μία πλευρά και της διαίσθησης από την άλλη. Και πιστεύω ότι αυτή η έκθεση είναι σχετική με την εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα της προπαγάνδας και του ολοκληρωτισμού.
Για τους σαμουράι, οι πολεμικές τέχνες συνοψίζονταν σε αυτό: ανάπτυξη της ικανότητας να διακρίνουν την αλήθεια από το ψέμα. Τα κινήματα των πολεμικών τεχνών έχουν γλωσσικό χαρακτήρα. Μερικές φορές λένε ψέματα, μερικές φορές λένε την αλήθεια. Το σπαθί στο δεξί χέρι προσελκύει την προσοχή, το στιλέτο στο αριστερό χέρι χτυπά. Εκείνοι που ξέρουν πώς να διακρίνουν την αλήθεια από το ψέμα επιβιώνουν στο πεδίο της μάχης, εκείνοι που δεν ξέρουν πώς να το κάνουν πεθαίνουν.
Δεν επιβιώνεις στο πεδίο της μάχης κοιτάζοντας με τα μάτια σου. Τα μάτια μας βλέπουν έναν κόσμο εμφανίσεων. Εξαπατώνται εύκολα. Αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι το zanshin, ένα είδος επίγνωσης του κόσμου γύρω σας που δεν βασίζεται στην κανονική αισθητηριακή αντίληψη. Όλη η τέχνη των σαμουράι στόχευε στην ανάπτυξη αυτού του δυναμικού, της έκτης αίσθησης του πολεμιστή.
Στην κουλτούρα των σαμουράι, επαληθεύτηκε εάν ένας μαθητής πολεμικών τεχνών είχε αναπτύξει επαρκώς τη διαίσθησή του μέσω του τεστ sakki ή godan. Ο υποψήφιος γονατίζει, ένας γκρανμέτρ τοποθετείται πίσω του, έξω από το οπτικό του πεδίο. Ο μεγάλος δάσκαλος περιμένει αρκετή ώρα και στη συνέχεια χτυπά ξαφνικά, στοχεύοντας στο λαιμό του υποψηφίου. Εάν η διαίσθηση του υποψηφίου είναι καλά ανεπτυγμένη, θα φύγει ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, διαφορετικά θα χάσει το μυαλό του. Σήμερα αυτή η δοκιμή εκτελείται με ξύλινα σπαθιά ("boken"), αλλά κάποτε πραγματοποιήθηκε στην κόψη του ξυραφιού. Παρεμπιπτόντως: Ο Ακίρα Κουροσάβα έδειξε μια παραλλαγή αυτής της απόδειξης στο διαχρονικό κινηματογραφικό αριστούργημά του Οι Επτά Σαμουράι.
Πώς ανέπτυξαν οι σαμουράι αυτή τη διαίσθηση; Η διαίσθηση του πολεμιστή συνδέεται με την πράξη της ομιλίας. Σε αντίθεση με τον Πλάτωνα, ο πολιτισμός των σαμουράι πίστευε ότι η πένα και το σπαθί πρέπει να κρατιούνται από το ίδιο χέρι. Οι σαμουράι ασκούσαν την τέχνη του λόγου. Και μία από τις στοιχειώδεις αρχές αυτής της τέχνης ήταν η ειλικρίνεια (δείτε για παράδειγμα τις αρχές του Budo σύμφωνα με τον Saitõ Chikamori).
Μπορούμε χονδρικά να διακρίνουμε δύο τύπους λόγου, αυτόν του Εγώ και αυτόν που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως Ψυχή. Το Εγώ είναι μια φανταστική δομή, βασισμένη στην ταύτιση με εξωτερικές ιδανικές εικόνες. Όταν μιλάμε από τον εαυτό μας, δεν εκφράζουμε πραγματικά αυτό που αισθανόμαστε ή βιώνουμε μέσα μας. Αντίθετα, λέμε αυτό που νομίζουμε ότι πρέπει να πούμε για να γίνουμε αποδεκτοί από τους άλλους και από την κοινωνία. Αυτός ο τύπος ομιλίας διατηρεί τις εμφανίσεις. Μας κάνει να κερδίσουμε κάτι στο επίπεδο του Εγώ, αλλά έχει επίσης ένα τίμημα: χάνουμε σιγά-σιγά την επαφή με την ουσία του ποιοι είμαστε.
Και μας κάνει επίσης να χάσουμε την επαφή με τον κόσμο γύρω μας. Ο λόγος του εγώ εστιάζει την προσοχή μας και την ψυχολογική μας ενέργεια στις εξωτερικές ιδανικές εικόνες, στην επιφάνεια της ύπαρξής μας. Κάνει κυριολεκτικά το ψυχολογικό "κέλυφος" παχύτερο. Με αυτόν τον τρόπο, απομονώνουμε τον εαυτό μας μέσα στο κέλυφος του εγώ και σταματάμε να αντηχούμε με τον κόσμο γύρω μας. Με άλλα λόγια, το "zanshin" ή η διαίσθησή μας εξασθενεί.
Ποια είναι η εναλλακτική λύση στον λόγο του Εγώ; Μέσα στο κέλυφος του εγώ, υπάρχει κάτι που στις θρησκευτικές και μυστικιστικές παραδόσεις, ακόμη και σε ορισμένες διανοητικές παραδόσεις, ονομάζεται Ψυχή. Η ψυχή φαίνεται σαν μια ξεπερασμένη έννοια, αλλά από πολλές απόψεις είναι καρποφόρα. Αναφέρεται σε μια εσωτερική ουσία, κάτι που βρίσκεται μέσα σε μια εξωτερική μορφή.
Από ψυχολογική άποψη, το να μιλάμε από την ψυχή σημαίνει να δίνουμε φωνή σε εκείνα τα πράγματα που πραγματικά αισθανόμαστε ή βιώνουμε, εκείνα τα πράγματα που συνήθως κρύβονται πίσω από ιδανικές εικόνες. Σημαίνει να λέμε εκείνα τα πράγματα που δεν είναι σύμφωνα με τη μήτρα των ιδανικών εικόνων, δογμάτων και κοινωνικών κανόνων. Αυτός ο τύπος λόγου μας καθιστά ευάλωτους, μας εκθέτει στον κίνδυνο αφορισμού και απόρριψης, ιδιαίτερα όταν το ασκούμε παρουσία ανθρώπων που κάνουν τον κόσμο των εμφανίσεων το κύριο οχυρό τους.
Σε αντίθεση με την ομιλία του Εγώ, η ειλικρινής ομιλία μας κάνει να χάσουμε κάτι στον κόσμο των εμφανίσεων και μας κάνει να κερδίσουμε κάτι στον πραγματικό κόσμο. Είναι ένας τύπος λόγου που αναδύεται από μέσα και κυριολεκτικά διεισδύει μέσα από την εξωτερική ιδανική εικόνα πίσω από την οποία κρυβόμαστε. Κυριολεκτικά διαπερνά το εγώ. Και μέσα από αυτές τις τρύπες, μια νέα συντονισμένη σύνδεση μπορεί να αναδυθεί μεταξύ της ουσίας μας και εκείνης του γύρω κόσμου. Σε αυτό το επίπεδο μπορούμε να τοποθετήσουμε το φαινόμενο της Αλήθειας.
Μπορεί να ακούγεται αφηρημένο, αλλά δεν είναι. Δοκιμάστε το. Μοιραστείτε με έμπιστους ανθρώπους κάτι που σας κάνει να αισθάνεστε ευάλωτοι, κάτι που συνήθως κρύβετε από τον κόσμο. Θα νιώσετε αμέσως μια βαθύτερη σύνδεση, από ψυχή σε ψυχή. Θα το νιώσετε σχεδόν σωματικά. Εξασκηθείτε στην τέχνη της ειλικρίνειας μέρα με τη μέρα, εβδομάδα με την εβδομάδα, μήνα με το μήνα, προσπαθήστε να προχωρήσετε βήμα προς βήμα και η διαίσθησή σας θα βελτιωθεί μαζί της. Είναι σε αυτό το επίπεδο που μπορούμε να κατανοήσουμε τη σχέση μεταξύ του ειλικρινούς λόγου και της διαίσθησης του σαμουράι: ο ειλικρινής λόγος σας κάνει να γνωρίζετε τον κόσμο γύρω σας πέρα από την κανονική αισθητηριακή αντίληψη.
Τα ειλικρινή λόγια κάνουν την ψυχή σας να αντηχεί με τον κόσμο γύρω σας - πραγματικά. Από μια λεπτή υλιστική προοπτική, ο φυσικός Erwin Schrödinger έθεσε τα θεμέλια στο βιβλίο του "Τι είναι η ζωή;" ["Τι είναι ζωή;"], θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε το ανθρώπινο σώμα ως μια δονούμενη ουσία, που αντηχεί με τις συχνότητες του γύρω κόσμου. Και μέσω της φωνητικής συσκευής, ο άνθρωπος μπορεί να επιστρέψει δημιουργικά τη μουσική στο σύμπαν με μια μοναδική πινελιά.
Οι σαμουράι το γνώριζαν καλά αυτό: αυτό που σε σκοτώνει στο πεδίο της μάχης, σε τελική ανάλυση, δεν είναι τόσο το σπαθί ή το βέλος του εχθρού σου, αλλά το δικό σου εγώ. Και αυτό που σε κάνει ανίσχυρο απέναντι στην προπαγάνδα δεν είναι τόσο η ίδια η προπαγάνδα, αλλά το εγώ σου. Σε κάνει ανίκανο να διακρίνεις μεταξύ αλήθειας και εξαπάτησης και κάνει τη φωνή σου κενή και αδύναμη, ανίκανη να δημιουργήσεις τον δεσμό με τους άλλους που είναι απαραίτητος για να καταστήσει την προπαγάνδα ανίκανη.
Η αλήθεια είναι το μόνο φάρμακο για μια κοινωνία άρρωστη με ψέματα. Συνδέει τους ανθρώπους από ψυχή σε ψυχή, σαν χορδές που δονούνται στην ίδια συχνότητα. Και ως εκ τούτου, είναι η πραγματική θεραπεία για τη μοναξιά και την αποσύνδεση που κάνουν τους σύγχρονους ανθρώπους τόσο ευάλωτους στην προπαγάνδα (βλ. την έννοια του Jacques Ellul για τη μοναχική μάζα).
Όπως είπα προηγουμένως, μόλις η ομάδα που συνδέεται μέσω ειλικρινούς λόγου είναι ενεργητικά ισχυρότερη από τις μάζες υπό προπαγάνδα, η εποχή του ολοκληρωτισμού θα τελειώσει. Ούτε πριν ούτε μετά. Με αυτή την έννοια, ο μόνος τρόπος να συμβάλουμε στη λύση της μεγάλης κρίσης της κοινωνίας μας είναι να αντιμετωπίσουμε τη σκιά μας και να ξεπεράσουμε την κρίση μας και το ατομικό μας τραύμα, δηλαδή να υπερβούμε το Εγώ μας μέσω ειλικρινούς λόγου
https://identitario.org/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου