Η προφητεία του Ναπολέοντα: «Όταν η Κίνα ξυπνήσει, ο κόσμος θα τρέμει»

Η Κίνα ελέγχει περίπου το 80% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών

Μιχάλης Ψύλος • psilosm@naftemporiki.gr

Ανακούφιση για την Ευρώπη: Η Κίνα επιβεβαίωσε οτι η συμφωνία με τον πρόεδρο Τραμπ για την 12μηνη αναστολή των αυστηρότερων ελέγχων στις εξαγωγές σπανίων γαιών, θα ισχύει και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα καλά νέα προέκυψαν μετά την τηλεδιάσκεψη  που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή μεταξύ του Επιτρόπου Εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σέφκοβιτς και του Κινέζικου Υπουργού Εμπορίου Γουάνγκ Γουεντάο.

Ο Σέφκοβιτς έκανε λόγο για  «εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις» για την επίλυση ενός προβλήματος που θα προκαλούσε μια πραγματική εμπορική κρίση μεταξύ Πεκίνου και Βρυξελλών.

«Η Κίνα επιβεβαίωσε ότι η αναστολή των ελέγχων των εξαγωγών ισχύει για την ΕΕ», δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Δεν κάνει χωρίς την Κίνα

Η Κίνα ελέγχει περίπου το 80% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών και πάνω από το 90% της κατεργασίας τους. Αυτά τα 17 χημικά στοιχεία δεν είναι στην πραγματικότητα τόσο σπάνια στον φλοιό της Γης, αλλά πάντα μόνο σε ελάχιστες συγκεντρώσεις. Η απόσπασή τους απαιτεί την εξόρυξη μεγάλων ποσοτήτων πετρωμάτων και μεταλλευμάτων, και η διαδικασία διαχωρισμού συχνά απαιτεί τη χρήση χημικών ουσιών.

Οι  σπάνιες γαίες  είναι εξαιρετικά πολύτιμα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται όχι μόνο σε smartphones και ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά και στα οπλικά συστήματα. Χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, στην κατασκευή μαχητικών αεροσκαφών και υποβρυχίων.

Ένα μόνο βομβαρδιστικό stealth F-35 περιέχει περισσότερα από 400 κιλά στοιχεία σπάνιων γαιών.
Τα μεγαλύτερα κοιτάσματα βρίσκονται στην Κίνα, το Βιετνάμ , τη Βραζιλία , τη Ρωσία, την Αυστραλία και τη Γροιλανδία, αλλά και στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, λόγω του υψηλού κόστους που συνεπάγεται, η εξόρυξη είναι ασύμφορη για τις μεταλλευτικές εταιρείες. Ως εκ τούτου, τα ορυχεία στις ΗΠΑ και την Αυστραλία έχουν κλείσει. Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, αναγνώρισε νωρίς τη σημασία των σπάνιων γαιών και επέκτεινε τα ορυχεία, τα διυλιστήρια και τις μονάδες επεξεργασίας της.

Μια βρώμικη επιχείρηση

Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει τη δική της ικανότητα επεξεργασίας σπάνιων γαιών. Η δημιουργία εναλλακτικών λύσεων στην Κίνα θα διαρκούσε πολλά χρόνια, ακόμη και αν ξεκινούσε αμέσως. «Αυτό απαιτεί τον εξορθολογισμό των σχετικών διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης».

«Βλέπουμε την επείγουσα ανάγκη για δράση ώστε η Ευρώπη στο σύνολό της να γίνει πιο ανεξάρτητη», τονίζει επίσης ο Χανς Κρίστοφ Ατζπόντιεν εκ μέρους της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας.

Πρόσφατα, η γερμανική βιομηχανία όπλων αύξησε μαζικά την παραγωγή για να εξοπλίσει την  Bundeswehr με σύγχρονα οπλικά συστήματα.

Η μερίδα του λέοντος των σπάνιων γαιών που επεξεργάζονται στη Γερμανία προέρχεται από την Κίνα, και εκεί έγκειται το πρόβλημα: Στον απόηχο της εμπορικής διαμάχης με τις ΗΠΑ,  το Πεκίνο απείλησε ότι δεν θα εξάγονταν καθόλου σπάνιες γαίες για στρατιωτικούς σκοπούς.
Η Ομοσπονδία Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI) είναι επίσης εξαιρετικά επικριτική: «Οι νέοι έλεγχοι θα μπορούσαν  να ερμηνευθούν ως άμεση επίθεση στον επανεξοπλισμό της Δύσης», αναφέρει η BDI.

Για τη γερμανική κυβέρνηση, αλλά και για τη γερμανική βιομηχανία, η εξάρτηση από την εισαγωγή σπάνιων γαιών ήταν πάντα η ευκολότερη λύση. «Στο παρελθόν, αναθέταμε εύκολα την επεξεργασία στην Κίνα, κάτι που δεν είναι πλέον εφικτό», σημειώνει η Γερμανική Ένωση Βιομηχανίας Ασφάλειας και Άμυνας.

Η κινεζική επανάσταση

Σε μια εποχή που η παγκόσμια ισχύς  μετατοπίζεται από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό, όπως έδειξε και η συνάντηση κορυφής του προέδρου Τραμπ με τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζιπίνγκ την περασμένη Πέμπτη, σήμερα δεν είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για την «Κινεζική Επανάσταση».

Ειδικά την τελευταία κινεζική επανάσταση, αυτή που ξεκίνησε το 2001 με την είσοδο της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και το επακόλουθο «μεγάλο άλμα προς τα εμπρός».

Συνολικά, σε μόλις 24 χρόνια, η Κίνα έχει γίνει λίγο πολύ ισότιμη με την Αμερική
Έτσι, σήμερα βλέπουμε να επαληθεύονται δύο προφητείες: η προφητεία του Μαρξ, ότι «οι χαμηλές τιμές των βασικών προϊόντων είναι το βαρύ πυροβολικό που θα ισοπεδώσει όλα τα τείχη».

Και δεύτερον , η προφητεία του Ναπολέοντα από την εξορία του στην Αγία Ελένη το 1817: «Όταν η Κίνα ξυπνήσει, ο κόσμος θα τρέμει».

Ο κορσικανός στρατηλάτης όταν ρωτήθηκε στην εξορία του για τα τότε σχέδια των Άγγλων για την Κίνα, είχε πει:

«Λένε πώς θα μπορούσαμε εύκολα να αναγκάσουμε τους Κινέζους να παραχωρήσουν καλούς όρους με τη βοήθεια μερικών πολεμικών πλοίων. Θα ήταν το χειρότερο πράγμα που έχετε κάνει εδώ και αρκετά χρόνια, να πάτε σε πόλεμο με μια τεράστια αυτοκρατορία όπως η Κίνα, και που διαθέτει τόσους πολλούς πόρους. Θα πετύχαινατε αναμφίβολα, στην αρχή, θα παίρνατε όποια πλοία έχουν, και θα καταστρέφατε το εμπόριό τους. αλλά θα τους διδάσκατε τη δική τους δύναμη.

Θα αναγκάζονταν να υιοθετήσουν μέτρα για να αμυνθούν εναντίον σας. Θα σκεφτόντουσαν, και θα έλεγαν, “πρέπει να προσπαθήσουμε να γίνουμε ίσοι με αυτό το έθνος. Γιατί θα πρέπει να κάνουμε να υποφέρει  έναν λαό, τόσο μακριά, να κάνει ό,τι θέλει για  εμάς”; Θα πάρουν τεχνίτες και πλοιοκτήτες από τη Γαλλία και την Αμερική, και ακόμη και από το Λονδίνο. θα χτίσουν έναν στόλο, και, με την πάροδο του χρόνου, θα σας νικήσουν».

**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων