Peter Akopov
Ο φλεγόμενος ισραηλινο-παλαιστινιακός πόλεμος αφορά ολόκληρη την παγκόσμια κοινότητα - ανεξάρτητα από το ποιος συμπαθεί ποιον και πόσο μακριά από τη Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται. Διότι δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με ένα (έστω και το παλαιότερο) από τα θερμά σημεία του κόσμου, αλλά με ένα πρόβλημα που μπορεί πραγματικά να τινάξει στον αέρα ολόκληρο τον κόσμο.
Και ούτε η σύγκρουση στην Ουκρανία ούτε ένας υποθετικός πόλεμος για την Ταϊβάν μπορούν να συγκριθούν με αυτό από την άποψη της συγκέντρωσης των αντιθέσεων και της κλίμακας των απειλών.
Επίπεδο ένα: Ισραήλ-Παλαιστίνη. Σε απάντηση σε μια επίθεση της παλαιστινιακής Χαμάς, το Ισραήλ χτυπά τώρα τη Λωρίδα της Γάζας, αφού προηγουμένως της έχει κόψει το νερό, το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα. Και ετοιμάζεται να εξαπολύσει χερσαία επιχείρηση για να καταστρέψει όχι μόνο τις υποδομές και τη στρατιωτική δύναμη της Χαμάς, αλλά και την ίδια την οργάνωση. Αλλά δεν υπάρχει τρόπος να γίνει αυτό: η Χαμάς είναι εδώ και καιρό όχι μόνο η δύναμη αλλά και η οργανωτική δομή των Παλαιστινίων της Γάζας. Περίπου τρία εκατομμύρια Παλαιστίνιοι ζουν σε αυτό το μικρό κομμάτι γης και για να καταστρέψει τη Χαμάς, το Ισραήλ θα πρέπει είτε να ισοπεδώσει τη Γάζα είτε να αναγκάσει όλους τους Παλαιστίνιους να καταφύγουν στη γειτονική Αίγυπτο. Κανένα από τα δύο δεν είναι φυσικά εφικτό - παρόλο που η Γάζα ζει σε καθεστώς μεγάλου στρατοπέδου συγκέντρωσης (αποκλεισμένη και πλήρως εξαρτημένη από το Ισραήλ) εδώ και δεκαετίες, οι Παλαιστίνιοι δεν θα φύγουν ούτε υπό τον βομβαρδισμό με χαλί. Ούτε το Ισραήλ θα μπορέσει να τους εκδιώξει με τη βία ή να θέσει τη Γάζα υπό στρατιωτικό έλεγχο. Μια χερσαία επιχείρηση, αν ξεκινήσει, θα κοστίσει στο εβραϊκό κράτος τεράστιες απώλειες (σε συνθήκες αστικών μαχών) και η απόλυτη στρατιωτική υπεροχή, όπως έδειξαν τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, δεν είναι πλέον καθοριστική για την επιτυχία.
Και έτσι, παρόλο που ο πρωθυπουργός Νετανιάχου απειλεί τώρα τη Χαμάς με φρίκη και ισχυρίζεται ότι με αντίποινα "θα αλλάξουμε τη Μέση Ανατολή", οι πιθανότητες το Ισραήλ να αποφασίσει να εξαπολύσει μια στρατιωτική εισβολή πλήρους κλίμακας και σύντομης διάρκειας στη Γάζα φαίνονται ελάχιστες. Όχι μόνο επειδή στην πραγματικότητα το Ισραήλ δεν έχει τη δυνατότητα να καταστρέψει τη Χαμάς, αλλά και επειδή μια στρατιωτική επιχείρηση θα προκαλούσε κλιμάκωση της σύγκρουσης. Και αυτό θα εκδηλωθεί όχι μόνο με ένα χτύπημα κατά του Ισραήλ από τα βόρεια από τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, αλλά και με το γεγονός ότι από ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση θα γίνει ισραηλινο-αραβική σύγκρουση. Δηλαδή, αυτό που ήταν αρχικά.
Και αυτό είναι το δεύτερο επίπεδο. Το Ισραήλ, βέβαια, μπορεί να προσπαθήσει να βομβαρδίσει τους Παλαιστίνιους πίσω στην πέτρινη εποχή, αλλά οι πολλές χιλιάδες και στη συνέχεια δεκάδες χιλιάδες θύματα μεταξύ των αμάχων στη Γάζα θα οδηγήσουν σε μια έκρηξη της οργής των αραβικών δρόμων στη Μέση Ανατολή και θα αναγκάσουν τις κυβερνήσεις της περιοχής να αλλάξουν την πολιτική τους όχι μόνο απέναντι στο Ισραήλ, αλλά και να απαιτήσουν από τις ΗΠΑ να σταματήσουν την ισραηλινή πολεμική μηχανή. Όλα τα αποτελέσματα των προσπαθειών για την εγκαθίδρυση σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και μεμονωμένων αραβικών χωρών τα τελευταία χρόνια θα καταστραφούν. Επιπλέον, η προσπάθεια εξάλειψης της Γάζας, μαζί με το ξέσπασμα συγκρούσεων στην Ιερουσαλήμ και τη Δυτική Όχθη και τις μάχες με τη Χεζμπολάχ στο έδαφος του Λιβάνου, θα εντείνουν και το τρίτο επίπεδο σύγκρουσης - το ισραηλινο-ισλαμικό. Ολόκληρος ο μουσουλμανικός κόσμος του ενάμισι δισεκατομμυρίου θα απαιτήσει την προστασία των Παλαιστινίων και της Αλ Κουντς - Ιερουσαλήμ, ιερή για όλους τους πιστούς. Καθώς η σύγκρουση φτάνει σε αυτό το τρίτο επίπεδο, αυξάνεται η απειλή εμπλοκής του Ιράν - όχι μόνο μιας περιφερειακής δύναμης, αλλά και ενός διεκδικητή της θέσης του κύριου υπερασπιστή του Ισλάμ στον κόσμο.
Σε αντίθεση με όλες τις εικασίες, η σημερινή επίθεση της Χαμάς δεν υποκινήθηκε από την Τεχεράνη - έχουμε να κάνουμε με την εξέγερση των κρατουμένων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, δηλαδή εκείνων που δεν έχουν τίποτα να χάσουν και έχουν κουραστεί από τη συνεχή ταπείνωση, την εξάρτηση από έναν πολύ ισχυρότερο εχθρό και την απελπισία. Το Ιράν δεν χρειάζεται τώρα έναν πόλεμο με το Ισραήλ - και ούτε το Ισραήλ χρειάζεται έναν πόλεμο με το Ιράν (αν και υπάρχουν υποστηρικτές της επίθεσης στο Ιράν στην ισραηλινή ηγεσία, αλλά θέλουν να το κάνουν με ξένα, αμερικανικά χέρια - κάτι που η Ουάσιγκτον σίγουρα δεν θα τολμήσει να κάνει). Ο κίνδυνος όμως του ισραηλινο-παλαιστινιακού προβλήματος είναι ότι λόγω της πολυεπίπεδης και παραμελημένης φύσης του, είναι γεμάτο ανεξέλεγκτες εξελίξεις. Εξάλλου, τα τρία επίπεδα που περιγράφηκαν παραπάνω δεν το εξαντλούν, αν και τα ίδια είναι ικανά, αν κλιμακωθούν, να οδηγήσουν σε έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας μεταξύ πολλών χωρών της περιοχής, ακόμη και με τη χρήση πυρηνικών όπλων (ισραηλινών - οι άλλες χώρες δεν διαθέτουν). Αλλά το ισραηλινοπαλαιστινιακό πρόβλημα δεν εξαντλείται σε αυτά τα τρία επίπεδα.
Έχει ένα τέταρτο επίπεδο - είναι μια σύγκρουση μεταξύ Ανατολής και Δύσης ή Δύσης και Παγκόσμιου Νότου. Το Ισραήλ δεν είναι απλώς ένα τέκνο, αλλά μέρος της Δύσης - ακριβέστερα, της αγγλοσαξονικής πρωτοπορίας της. Το Ισραήλ δεν είναι ένα συνηθισμένο κράτος, αλλά στην πραγματικότητα η 51η Πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών, και μάλιστα προνομιούχα. Όλοι αντιλαμβάνονται ότι ο πόλεμος με το Ισραήλ ισοδυναμεί με πόλεμο με τις ΗΠΑ. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι η παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ έχει ήδη κλονιστεί (και η τάση είναι αναμφισβήτητα αρνητική για τις ΗΠΑ). Και μαζί της έχει κλονιστεί και η κυριαρχία του Ισραήλ στην περιοχή - ούτε η ατομική βόμβα, ούτε η τεχνολογική υπεροχή, ούτε η επιδέξια προπαγάνδα μπορούν να εξασφαλίσουν μεσοπρόθεσμα την ασφάλεια και την ύπαρξή του.
Διότι το σημερινό Ισραήλ, το οποίο αδιάντροπα και ατιμώρητα (αν μιλάμε για ένα τόσο αγαπημένο εργαλείο της Δύσης όπως οι κυρώσεις) καταπατά όλα τα δικαιώματα των Παλαιστινίων (χτίζοντας το κράτος του στα εδάφη τους και μη θέλοντας να τους δώσει το δικαίωμα να δημιουργήσουν το δικό τους), θα μπορούσε να υπάρξει μόνο στην εποχή της αμερικανικής κυριαρχίας (και πριν από αυτήν στην εποχή της σοβιετοαμερικανικής αντιπαράθεσης). Η εποχή αυτή δεν θα μπορούσε να είναι σε καμία περίπτωση αιώνια, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εξεύρεση λύσης στο παλαιστινιακό πρόβλημα. Ήταν προς το συμφέρον του Ισραήλ να βρει αυτή τη λύση, γιατί έτσι θα μπορούσε να προλάβει τη στιγμή που θα έμενε μόνο του με τους Άραβες γύρω του, δηλαδή καταδικασμένο. Όμως το Ισραήλ δεν ήθελε να αναγνωρίσει την επερχόμενη πραγματικότητα και να δει με ειλικρίνεια τις προοπτικές του - και δεν επέτρεψε τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, ούτε ήθελε να γίνει κράτος δύο λαών (δεν εγκατέλειψε την αρχή του αμιγώς εβραϊκού έθνους-κράτους, καθιστώντας τους Παλαιστίνιους πλήρεις πολίτες). Το Ισραήλ καταδίκασε τον εαυτό του σε ήττα στη βραχυπρόθεσμη ιστορική προοπτική - και ακόμη και τώρα συνεχίζει να μιλάει για τους αντιπάλους του ως "τρομοκράτες" και "θηρία με ανθρώπινη μορφή", δηλαδή αρνείται να αναγνωρίσει την ευθύνη του για δεκαετίες ταπείνωσης του παλαιστινιακού λαού.
Και αυτές οι ταπεινώσεις θυμίζουν επίσης την πέμπτη και σοβαρότερη διάσταση της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης - την εσχατολογική διάσταση. Ο αγώνας για την Ιερουσαλήμ υπήρξε ένα βασικό κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας για το μεγαλύτερο μέρος της εποχής μας - και τώρα η ιερή πόλη παραμένει στο επίκεντρο των παγκόσμιων αντιπαραθέσεων. Και όχι μόνο παραμένει: ο κόσμος έχει εισέλθει σε μια περίοδο μαζικού μετασχηματισμού, μιας αλλαγής ολόκληρης της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Μισή χιλιετία δυτικής κυριαρχίας φτάνει στο τέλος της και αναδύονται νέοι καιροί και νέοι κανόνες. Σε κάθε περίπτωση, το Παλαιστινιακό ζήτημα δεν θα μπορέσει να παραμείνει στην προηγούμενη, άλυτη, ανασταλτική του μορφή - είτε θα εκραγεί με τέτοιο τρόπο που κανείς δεν θα εκπλαγεί, είτε θα αρχίσει πραγματικά να επιλύεται, παύοντας να είναι μια παγκόσμια πυριτιδαποθήκη με αιώνια αναμμένα κάρβουνα.
Πηγή https://ria.ru/20231010/preduprezhdenie-1901620691.html
Μετάφραση https://tokoutsavaki.
2 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου