Ένα ενδιαφέρον σχόλιο για το ελληνικό εμπορικό "δαιμόνιο" από τον ιστορικό William H. McNeill στο βιβλίο του "Βενετία- Γέφυρα Δύσης και Ανατολής, 1081-1797" που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις "Εκδόσεις Παπαδόπουλος" (περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις βέβαια αλλά κουβέντα να γίνεται) :
«...Σημαντικό για την καλλιέργεια του ελληνικού εμπορικού πνεύματος υπήρξε το γεγονός ότι σε γενικές γραμμές οι ελληνικές αγροτικές κοινότητες, πριν ακόμη από την αξιοσημείωτη διάδοση της ελληνικής αστικής κουλτούρας που σημειώθηκε κατά τον 17ο αιώνα και μετά, είχαν περιοριστεί σε περιοχές των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας που επέτρεπαν την καλλιέργεια αμπελιών και ελαιόδεντρων. Αυτές είναι κατεξοχήν εμπορικές καλλιέργειες· καλλιεργούνταν -πάντα πιστεύω- από αγροτικές οικογένειες που αποτελούσαν τον πυρήνα της παραγωγής. Κατά τον Μεσαίωνα, οι Έλληνες χωρικοί δεν γνώρισαν ποτέ κατά το μάλλον τις πολύπλοκες συνιδιοκτησίες και τον επιμερισμό της εργασίας που επικράτησαν κυρίως στους Σέρβους, αλλά και στους Βούλγαρους. Η καλλιέργεια της γης από τα μέλη της οικογένειας και η πώληση μεγάλου μέρους της παραγωγής με τους καλύτερους δυνατούς όρους πρόσφερε στους Έλληνες χωρικούς σημαντική εκπαίδευση στις δεξιότητες που απαιτεί η αγορά και ενίσχυσε την ανάπτυξη χαρακτηριστικών της προσωπικότητας που συνάδουν με το δαιμόνιο και επιτυχημένο παζάρεμα. Οι Έλληνες χωρικοί (αλλά και οι κάτοικοι των πόλεων) ήταν αποκλειστικά αφιερωμένοι στη βιολογική οικογένεια, όχι στο χωριό ή τους ομοϊδεάτες : ανάλογα με τον βαθμό ευφυϊας και τις δεξιότητες κάποιου, ο υπόλοιπος κόσμος υπήρχε για να γίνει αντικείμενο χειραγώγησης με στόχο το προσωπικό συμφέρον. Εφόσον οι Έλληνες διέθεταν τέτοια πληθώρα αγροτών που ήταν οξυδερκείς αγοραστές και πωλητές, τις εμπορικές τους ικανότητες μπορούσαν να τις συναγωνιστούν μόνο οι Αρμένιοι, η αγροτική βάση των οποίων δεν ήταν ολότελα διαφορετική. Οι Εβραίοι φαίνεται πως ήταν αδύνατον να αντέξουν τον εμπορικό ανταγωνισμό με τους Έλληνες, αφότου σταμάτησε η διαρροή ιδιαίτερα ταλαντούχων και φιλόδοξων ατόμων από την ελληνική κοινότητα προς τις τάξεις των Τούρκων. Αυτή είναι τουλάχιστον μια εύλογη ερμηνεία της οικονομικής δυσχέρειας που έπληξε τους Εβραίους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα.»
"Οι αντι-καπιταλιστές Ναζί μισούσαν τους Εβραίους, μεταξύ άλλων, και για το εμπορικό τους δαιμόνιο και τους χαρακτήριζαν υλιστές, εγωϊστές, παράσιτα και ικανούς να κάνουν τα πάντα για το κέρδος. Για τους Ναζί οι Εβραίοι ταυτίζονταν με τον κοσμοπολίτικο κλασσικό φιλελευθερισμό του 19ου αιώνα, που τόσο απεχθάνονταν. Αν και είναι λιγότερο γνωστό, ο Χίτλερ θεωρούσε πως δύο ακόμη λαοί της Ανατολής είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά με τους Εβραίους : οι Αρμένιοι και οι Ελλήνες. Όπως διαβάζω στο βιβλίο "Ατατούρκ και Ναζί " του Stefan Ihrig, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Παπαδόπουλος", ο Χίτλερ δήλωσε σε μια γενική συνέλευση του κόμματός του το 1927 :
"Μακροπρόθεσμα, είναι αδύνατον για έναν μη Εβραίο να ανταγωνιστεί τους Εβραίους σε ένα εβραϊκό πεδίο (επιχειρηματικής δραστηριότητας). Τουλάχιστον είναι αδύνατον για τον Άριο. Υπάρχουν λαοί που μπορούν να τα καταφέρουν, όπως οι Έλληνες και οι Αρμένιοι. Αυτοί, μάλιστα, οι λαοί έχουν φτάσει σε σημείο να μπορούν να επικρατήσουν οικονομικά ακόμη και του Εβραίου. Έτσι, όμως, έχουν γίνει οι ίδιοι Εβραίοι. Έχουν τα συγκεκριμένα, επαίσχυντα χαρακτηριστικά που καταδικάζουμε στους Εβραίους."
Βάσει αυτής της λογικής, ο Χίτλερ επαινούσε τους διωγμούς της ελληνικής και της αρμενικής μειονότητας από τους Νεότουρκους και τον Κεμάλ Ατατούρκ και προετοίμαζε το έδαφος για την παρόμοια πολιτική που θα ασκούσε ο ίδιος εναντίον των Εβραίων τα επόμενα χρόνια.
Φυσικά, αν δεν είσαι εθνικοσοσιαλιστής ή λοβοτομημένο κουμμούνι, τα λόγια του Χίτλερ για τους Έλληνες μόνο σαν τίτλος τιμής θα μπορούσαν να ακουστούν. Δεν γίνεται όμως και να μην νιώσεις μια κάποια μελαγχολία για το ότι εκεί που μέχρι πριν λίγες δεκαετίες όλοι μας έβλεπαν σαν ένα πολυμήχανο λαό εμπόρων, σήμερα καταντήσαμε να θεωρούμαστε ένας παρηκμασμένος λαός δημοσίων υπαλληλων. (Τα λόγια του Χίτλερ food for thought και για τα κοινά χαρακτηριστικά μας με τους Αρμένιους και τους Εβραίους, όσο και αν αυτό το τελευταίο δεν αρέσει σε ακροδεξιούς και λοιπούς εβραιοφάγους.)
(Στην φωτογραφία, ασπρόμαυρη χαλκογραφία της πόλης και του κάστρου της Χίου τον 16ο αιώνα)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου