Την τρίτη ημέρα της δημιουργίας ο Θεός κατά την Παλαιά Διαθήκη κρίνει έργο καλό, χρήσιμο και σκόπιμο, να σχηματίσει τα άστρα, ώστε να στέλνουν το φως πάνω στην γη, να ξεχωρίζουν το φως από το σκοτάδι, να χωρίζουν την ημέρα από την νύχτα, να είναι σημεία μετεωρολογικών και άλλων φαινομένων. 1
Στην Κενή Διαθήκη οι Μάγοι οδηγούνται από το άστρο της Βηθλεέμ στον τόπο της γέννησης του Μεσσία. Υπάρχουν ερμηνείες αστρολογικές αλλά και αστρονομικές για το γεγονός. Θα πρέπει για λόγους συνέπειας σε κάθε περίπτωση το άστρο, να αναδεικνύει το ʽφωςʼ και να το ξεχωρίζει από το ʽσκοτάδιʼ. 2
Η παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού χρησίμευσε σε πολλές δραστηριότητες. Βοήθησε την ναυσιπλοΐα, την κοσμογνωσία, χρησιμοποιήθηκε για μαντική. Γεννήθηκαν έτσι η αστρολογία και η αστρονομία. Οι δύο προσεγγίσεις αυτές υπήρξαν κάποτε αδιαχώριστες. Σήμερα η αστρονομία ελάχιστα αποδέχεται την αστρολογία. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αστρονόμοι που παρατηρούν τον έναστρο ουρανό και διατηρούν την ελπίδα ότι θα έρθει η στιγμή που θα εντοπιστεί κάπου στο διάστημα εξωγήινη ζωή, που αναζητούν λύσεις σε σύγχρονα προβλήματα με την εξερεύνηση του διαστήματος. Η αστρολογία έχει ορίσει αρχετυπικές ιδιότητες σε πλανήτες και αστερισμούς, αναζητά την γνώση του κόσμου μέσα από τις επιδράσεις που εξασκούν τα ουράνια σώματα στην γη. Θεωρεί πως ο άνθρωπος επηρεάζεται από τις ιδιότητες αυτές και αναζητά την προέλευση, τον στόχο, και το πεπρωμένο του αποτυπωμένα στην αρχετυπική φύση των πλανητών και των άστρων.
Tο άστρο συμβολίζει κάτι ανώτερο, την αναγγελία ενός ελπιδοφόρου γεγονότος, φέρνει το μήνυμα του φωτός, της ελπίδας, της εξέλιξης, τον λόγο του Θεού.
Γεωμετρία και αριθμοί Μπορεί κανείς να βρει ερμηνείες στην απόκρυφη γεωμετρία και αριθμητική, που είναι σαφώς επηρεασμένες από την πυθαγόρεια, την νεοπλατωνική φιλοσοφία τον χριστιανισμό, τον καβαλισμό κ.ά. Παρόλο που στις διάφορες απόκρυφες γεωμετρίες δεν υπάρχει μονοσήμαντη ερμηνεία για τα σύμβολα, υπάρχουν όμως κοινά νήματα και είναι δυνατόν να εξαχθούν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Οι απόκρυφη γεωμετρία και μαθηματικά, επιχειρούν να ταξινομήσουν την σημασία των αριθμών, την σχέση τους με τα αντίστοιχα κανονικά σχήματα, και να εξετάσουν έτσι τους Κοσμικούς νόμους που διέπουν το σύμπαν. Τα κανονικά σχήματα έχουν άμεση σχέση με τους αριθμούς και τις ιδιότητες τους
Πολλά έργα καλλιτεχνικά και αρχιτεκτονικά ακολουθούν στην σύνθεσή τους αρχές από τις απόκρυφες αυτές επιστήμες και αναπαραστούν την κοσμολογική αντίληψη του εκάστοτε συστήματος.
Οι αναπαραστάσεις Ευρήματα δείχνουν την αρχαία καταγωγή αναπαραστάσεων που χρησιμοποιούνται ακόμη. Γυρνώ το βλέμμα στον ουρανό, κοιτώ τα άστρα, αναζητώ να αναγνωρίσω αν κάποια από τις γνωστές μου αναπαραστάσεις μοιάζει με τα άστρα όπως τα βλέπει ο άνθρωπος με γυμνό μάτι. Με έκπληξη διαπιστώνω ότι κάθε άστρο είναι μια μικρή πεντάλφα καρφιτσωμένη ψηλά στον ουράνιο θόλο. Να ʼναι άραγε αυτή η αλήθεια ή μήπως θέλω να τα βλέπω έτσι;
¶λλες αναπαραστάσεις είναι περιγραφικές, άλλες φανταστικές άλλες, γεωμετρικές. Στις γεωμετρικές, έχουμε ένα κράμα του συμβολισμού του άστρου και του συμβολισμού του αντίστοιχου γεωμετρικού σχήματος που αναπαριστά το άστρο.
Υπάρχουν αναπαραστάσεις άστρων με πέντε, έως και δώδεκα ακτίνες. Κάθε μία από αυτές τις αναπαραστάσεις, λαμβάνει συμβολική σημασία από τον αντίστοιχο αριθμό των ακτινών και από την συμβολική σημασία του ίδιου του άστρου. Παρακάτω βλέπουμε τα σχήματα διαφόρων συμβόλων άστρων . Η ερμηνεία τους είναι ένα δείγμα πως υπάρχει σύνδεση του συμβόλου με τον αντίστοιχο αριθμό.
Το εννιάκτινο αστέρι είναι σύμβολο επίτευξης και της σταθερότητας, αν και είναι σταθερότητα ευμετάβλητη. Ο αριθμός εννέα 3*3 συμβολίζει την τελείωση, την τριπλή τριάδα, εκπλήρωση, επίτευξη, αρχή και τέλος, το όλο. Είναι ένας ουράνιος και αγγελικός αριθμός, ο Γήινος παράδεισος. Το εννιά είναι αριθμός της περιφέρειας του κύκλου, εξ ου και η διαίρεσή της σε 90ο και σε 360ο για όλη την περιφέρεια.
Το οκτάκτινο αστέρι είναι σύμβολο πληρότητας και αναγέννησης. Το οκτώ συμβολίζει το άπειρο που το σύμβολο του είναι ένα πλαγιασμένο οκτώ. Το οκτάγωνο, είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό σχήμα ενδιάμεσο του τετραγώνου και του κύκλου, που δείχνει την διαδρομή ενός πνευματικά μυημένου από την ύλη στην πνευματική αρχή και ολοκλήρωση. Γιʼ αυτό τον λόγο πολλές κολυμπήθρες και πηγές είναι οκταγωνικής διατομής. 3
Το οκτώ και το οκτάγωνο αντιπροσωπεύουν την αναζωογόνηση και την αναγέννηση. Κατά συνέπεια έγιναν σύμβολα βαπτίσματος, πνευματικής αναγέννησης. Πολλές βαπτιστικές κρήνες είναι οκτάγωνες.
Το επτάκτινο αστέρι είναι σύμβολο της ολοκλήρωσης. Συνδέεται με τους επτά πλανήτες της κλασσικής αστρολογίας και με όλα τα συστήματα που έχουν σχέση με το επτά, όπως τα ινδά τσάκρας, οι επτά πλανητικές σφαίρες, επτά χρώματα στο ουράνιο τόξο, επτά ημέρες στην εβδομάδα και επτά νότες στην διατονική μουσική κλίμακα. Το επτά είναι ο αριθμός της ενσάρκωσης και της σύνθεσης. Είναι το άθροισμα 3+4. Ο αριθμός τρία συμβολίζει συχνά τον ουρανό και την ψυχή και κατʼ επέκταση το πνευματικό στοιχείο. Ο αριθμός τέσσερα αναφέρεται στη γη και το σώμα. Το επτά συμβολίζει την σύνθεση του ουράνιου και του γήινου.
Πεντάλφα και εξάκτινο Οι πιο συχνές αναπαραστάσεις που συναντάμε είναι το πεντάκτινο ή πεντάλφα και το εξάκτινο ή άστρο του Δαυίδ. Μέχρι την περίοδο του μεσαίωνα πολλές φορές υπήρξε ταύτιση των δύο συμβόλων σχετικά με τις ιδιότητές τους. Αυτοί που πραγματικά γνώριζαν την διαφορά τους ήταν οι Πυθαγόρειοι. Και τα δύο σύμβολα θεωρούνται προστατευτικά καθότι συμβολίζουν την σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο και τον θεό.
Το εξάκτινο είναι ένα σύμβολο αλληλεπίδρασης του θείου με το θνητό, του Θεού με την ανθρωπότητα. Αποτελείται από δύο τεμνόμενα ισόπλευρα τρίγωνα, Το τρίγωνο που δείχνει προς τα πάνω αντιπροσωπεύει την πρόθεση ανύψωσης προς το θείο, το τρίγωνο προς τα κάτω δηλώνει την κάθοδο του πνεύματος στην ύλη. Ο αριθμός 1+2+3=6 ο πιο παραγωγικός από όλους τους αριθμούς (Φίλωνας), συμβολίζει την Ισορροπία και την αρμονία. Την ένωση της πολικότητας αφού το ερμαφρόδιτο ον συμβολίζεται με δύο τρίγωνα, ένα με την κορυφή προς τα πάνω κι ένα κι ένα με την κορυφή προς τα κάτω.
Ο αριθμός 5 Στο βιβλίο του Θωθ του Aleister Crowley, αναφέρεται η ταξινόμηση της Νάπολης. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα κοσμολογική ταξινόμηση που στηρίζεται στην μαθηματική και εννοιολογική φύση κάθε αριθμού. Υπάρχει σε αυτή μια νομοτέλεια μαθηματικής μορφής και είναι επηρεασμένη από την καββαλιστική φιλοσοφία. Εμπεριέχει όμως την ουσία όλων των αντίστοιχων ταξινομήσεων.
Το σημείο (μονάδα), μπορεί να αναγνωρισθεί μόνο σε σχέση με ένα άλλο σημείο (δυάδα) ή μία ευθεία. Έχοντας μόνο δύο σημεία ή μία ευθεία δεν υπάρχει αντίληψη της σχέσης τους, παρά μόνο αν υπάρχει ένα ακόμη σημείο (τριάδα) δηλ το επίπεδο. Με την ύπαρξη ενός ακόμη σημείου (τετράδα) μπορεί να δημιουργηθεί ο στερεός χώρος. Για τον αριθμό 5 εισάγεται η έννοια της κίνησης και συνάμα του χρόνου. Τίποτε δεν μπορεί να γίνει αισθητό δίχως την αλλαγή και την αλληλουχία. 4 (Βλ. εικ. 2 )
Ο αριθμός 5, μαρτυρά τον άνθρώπο μετά την πτώση και αυτό ίσως γιατί τότε γίνεται η συνειδητοποίηση των 5 αισθήσεων που αυτομάτως τοποθετεί των άνθρωπο σε μια μετά Εδέμ περίοδο της ύπαρξης του, λίγο πιο μακριά δηλαδή από την θεϊκή του φύση 5.
Ο αριθμός 5 θεωρείται μυστικός και μαγικός. Έχει σχέση με τον άνθρωπο και ειδικά με την δραστηριότητά του στον κόσμο. Συνδέεται με τον ¶ρη. Δηλώνει δριμύτητα, σύγκρουση, αρμονία που μπορεί να επέλθει μετά την εκτόνωση που έπεται της σύγκρουσης.
Στον Μεσαίωνα, εμφανίζεται η καββαλιστική φιλοσοφία. Το δένδρο της ζωής ιερόγλυφο σύμβολο της, αποτελείται από δέκα σφαίρες τα Sephiroth. Κάθε Sephiroth, αντιστοιχεί σε μια ιδιότητα, θεία δύναμη, ένα σχετικό θεϊκό όνομα, αριθμό ουράνιο σώμα, και χρώμα 6
Στο δέντρο της ζωής ο αριθμός 5 αντιστοιχεί στη σεφίρα Γκεβούρα την δύναμη, φόβο ή δικαιοσύνη. 7 (Βλ.εικ. 3)
Επειδή το δένδρο της ζωής είναι μια αρχετυπική ταξινόμηση όλων των ζητημάτων που υπάρχουν στον κόσμο, χρησιμοποιήθηκε για να οργανώσει και να φωτίσει σχεδόν όλα τα εσωτερικά φιλοσοφικά συστήματα της δυτικής παράδοσης. Έτσι η επιρροή του σε κάθε σύστημα συμβολισμού είναι βαθιά.
Για τον αριθμό 5 ο Τζ. Κούπερ γράφει πως συμβολίζει τον ανθρώπινο μικρόκοσμο, την ολοκληρωμένη ατομικότητα, αντιπροσωπεύει την πνευματική φιλοδοξία, τον Ιερό γάμο σαν συνδυασμός του θηλυκού ζυγού αριθμού 2 και του μονού αρσενικού 3. Είναι σύμβολο τελείωσης και δύναμης είναι κυκλικός αριθμός αφού αναπαράγεται στο τελευταίο ψηφίο όταν υψώνεται σε οποιαδήποτε δύναμη.
Το πεντάκτινο είναι σύμβολο προστασίας, δύναμης και ισορροπίας. Σχηματίζεται με πέντε γραμμές ως μονοκονδυλιά είναι δηλαδή ένας συνεχής βρόχος. 8
Έχει σχέση με τον αριθμό 5 και τα πέντε στοιχεία:
Η πάνω γωνία αντιπροσωπεύει την πεμπτουσία το Πνεύμα, το αιθερικό, το αιώνιο και την ψυχή, το θεϊκό που βρίσκεται μέσα σε όλους μας, την πνευματική μας σύνδεση με την Φύση και μεταξύ μας. Συμβολίζει την πνευματική αγάπη, το αγνό, τα συναισθήματα που ανυψώνονται πέρα από τις ανάγκες τις σάρκας.
Η κάτω δεξιά γωνία αντιπροσωπεύει τη Γη, το στοιχείο της Μητέρας, την σταθερότητα, ασφάλεια, όλα όσα μας παρέχει η Γη. Μας προσφέρει την ικανότητα να ερευνήσουμε το Πνεύμα με τα πόδια μας γερά στην Γη.
Η πάνω δεξιά γωνία αντιπροσωπεύει τον Αέρα, το στοιχείο του νου. Συμβολίζει την σκέψη, την ευφυΐα, την λογική.
Η κάτω αριστερά γωνία αντιπροσωπεύει τη Φωτιά, το στοιχείο του πάθους. Συμβολίζει το κομμάτι μας που δεν γνωρίζει φόβο, που επιτίθεται στα τυφλά χωρίς σκέψη. Η Φωτιά είναι αυτή που μας δίνει κουράγιο, δύναμη και θάρρος. Η πάνω αριστερή γωνία αντιπροσωπεύει το Νερό, τον κύκλο της Ζωής, το στοιχείο του συναισθήματος. Συμβολίζει τα τρυφερά μας συναισθήματα σε αντίθεση με τα συναισθήματα της Φωτιάς. Είναι η αγνή, άδολη αγάπη, η ευτυχία, όλα τα συναισθήματα που «σβήνουν» την Φωτιά. 9
Όταν η Πεντάλφα περικλείεται σε κύκλο, ενώνει όλα τα στοιχεία της Φύσης και συμβολίζει τον ¶νθρωπο, που είναι η ενότητα της Ύλης με το Πνεύμα, της Πνευματικότητας με την Λογική. Μας υπενθυμίζει ότι χρειαζόμαστε όλα τα στοιχεία για να ολοκληρωθούμε και ότι η ζωή είναι ένας κύκλος.
Μερικές μάγισσες αντιλαμβάνονται το πεντάκτινο αστέρι μέσα σε κύκλο σαν την αναπαράσταση της δύναμης που ελέγχεται από τη θεία φρόνηση. 10 Η πεντάκτινος συμβολίζει την πιθανή ένωση των διάσπαρτων στοιχείων του ανθρώπου, ένωση που πραγματοποιείται μέσα από την χρήση ενός κύκλου ως μέσο προστασίας έτσι όπως παρουσιάζεται σε κείμενα τελετουργικής μαγείας όπως το 'Clavicula Salomonis', το 'Ηeptameron' κ.α.
Αφροδίτη και πεντάκτινο αστέρι Σύμφωνα με τον Liungman (1994) 11, ο σχεδιασμός του συμβόλου σχετίζεται με την τροχιά του πλανήτη Αφροδίτη έτσι όπως φαίνεται στον ζωδιακό κύκλο. Παρατηρεί όμως το παράδοξο πως το σύμβολο του πλανήτη δεν ήταν ποτέ η πεντάκτινος παρά ο γνωστός κύκλος που καταλήγει σε ένα ανάποδο σταυρό (το γνωστό γυναικείο σύμβολο). Η πιθανή απάντηση είναι η αστρολογική παρατήρηση, πως η κίνηση του πλανήτη αντιστοιχεί σε μια περίοδο 4 ετών, αντίθετα με την αριθμητική αντιστοιχία 5 που έχει η πεντάκτινος. Η σύνδεση παρόλα αυτά με την Αφροδίτη συνεχίζει να υπάρχει και σήμερα με έμμεσο τρόπο.
Η θεά Αφροδίτη για τους Μεσοποτάμιους λαούς σχετιζόταν με την θεά Ιστάρ η οποία αναγνωριζόταν ως το πρωινό και το βραδινό φωτεινό αστέρι. Με την δεύτερη της ιδιότητα, γινόταν αναφορά στην σεξουαλική της πλευρά ενώ με την πρώτη αναφερόταν ως μια θεότητα πολέμου, κυνηγιού και φυσικής άσκησης. Αυτή η διπλή χρήση φαίνεται να έφτασε μέχρι και την σύγχρονη εποχή όπου διακρίνουμε το πεντάκτινο (ως στρατιωτικό σήμα).
Η πεντάκτινος στον Σουμερικό πολιτισμό όπου και γύρω στο 2700 π.Χ. συμβόλιζε τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα μαζί με το πέμπτο σημείο του ουρανού.
Μετά την Σουμεριανή χρήση, το σύμβολο μοιάζει να χάνεται (στους τοπικούς πολιτισμούς το σύμβολό της Αφροδίτης παίρνει την μορφή του οχτάγωνου αστεριού, ενώ η πεντάλφα επανέρχεται μετά από 1000 χρόνια περίπου) έως ότου το επαναφέρουν οι Πυθαγόρειοι.
Κατά αυτούς, το σύμβολο αναπαριστά τον ίδιο τον άνθρωπο (με τα 5 του άκρα ανοιχτά), όπως επίσης και την ένωση των αντιθέτων: 2 (θηλυκό σύμβολο) +3 (αρσενικό σύμβολο) =5. Συνοδεύει εγχάρακτο την αλληλογραφία τους (πιθανόν ως σύμβολο καλής υγείας) γύρω στα 400 π.Χ. αλλά και μετά τις διώξεις τους ως σύμβολο αναγνώρισης. Πεντάκτινο αστέρι στην Ιερουσαλήμ Χρήση του συμβόλου γινόταν και από την πόλη της Ιερουσαλήμ όπου την περίοδο 300-150 π.Χ. φαίνεται πως είχε χρησιμοποιήσει το εξάκτινο αστέρι (που οι Μουσουλμάνοι το αποκαλούν Σολομώνια Σφραγίδα ενώ οι Εβραίοι Αστέρι ή Ασπίδα του Δαυίδ).
Οι πρώτες αρχαιολογικές αποκαλύψεις του εξάκτινου μάλιστα ανάγονται κάπου ανάμεσα στα 800-600 π.Χ.). Χρήση του πεντάκτινου σαν ένα μυστικιστικό σύμβολο γίνεται και από τους Γνωστικούς, οι οποίοι το αποκαλούσαν 'φλεγόμενο αστέρι' ενώ το χάρασσαν σε φυλαχτά μαζί με τον θεό Abraxas. Με την πάροδο των αιώνων, το σύμβολο περνά στην δύση στους ιπποτικούς θυρεούς και σύντομα συσχετίζεται με τον εσωτερισμό και την μαγεία.
Χριστιανισμός και πεντάκτινο αστέρι Μέχρι τους μεσαιωνικούς χρόνους, οι πέντε αιχμές του πεντάκτινου αντιπροσώπευαν τις πέντε πληγές του Ιησού στο σταυρό. Σήμερα το πεντάκτινο επικρίνεται από τους Χριστιανούς, ως σύμβολο του κακού.
Η εκκλησία επέλεξε τελικά το σταυρό ως σημαντικότερο σύμβολο για το χριστιανισμό, και η χρήση του πεντάκτινου βαθμιαία έπαψε. 12
Οι πρώτοι Χριστιανοί απέδωσαν το πεντάκτινο στα πέντε στίγματα Χριστού ή το δόγμα της τριάδας συν αυτήν των δύο φύσεων του Χριστού. Σύμφωνα με τον Biedermann, έπειτα από τους μεσαιωνικούς χρόνους, χρησιμοποιήθηκε λιγότερο ως χριστιανικό σύμβολο. Σήμαινε την αλήθεια, το θρησκευτικό μυστικισμό και την εργασία του δημιουργού. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος, μετά από την ήττα του Maxentius και την έκδοση του διατάγματος του Μιλάνου το 312 μ.Χ. , απέδωσε την επιτυχία του στην βοήθειά του από χριστιανικές δυνάμεις και ενσωμάτωσε το αντεστραμμένο πεντάκτινο, στη σφραγίδα και φυλακτό του.
Ο Webber μας λέει ότι "... το πεντάκτινο αστέρι δηλώνει τα Επιφάνεια του Κυρίου" και ότι είναι ένα σύμβολο της "αποκάλυψης του Ιησού στους εθνικούς." Του δίνει επίσης την έννοια της θείας φρόνησης.
Ο Hume σημειώνει ότι "χρησιμοποιήθηκε από τους πρώτους έλληνες χριστιανούς συγχρόνως με τον σταυρό στην κεφαλίδα των επιγραφών...."
Και άλλοι ερευνητές έχουν θεωρήσει το πεντάκτινο αστέρι χριστιανικό σύμβολο, περιγράφοντας το ως "αστέρι του Ιησού" ή "αστέρι στην ανατολή". Ερευνώντας όμως την χριστιανική τέχνη από την πρόωρη μεσαιωνική περίοδο ως και την αναγέννηση βρίσκει κανείς λιγοστά δείγματα χρήσης από χριστιανούς όπως εξηγείται και παρακάτω στην αναφορά που σχετίζεται με τις μουσουλμανικές σημαίες.
Ο Becker αναφέρεται στο πεντάκτινο ως σύμβολο Χριστού όπως το άλφα και το ωμέγα, και ως σύμβολο των πέντε πληγών Χριστού.
Το πεντάκτινο αστέρι ορίζεται ως σύμβολο του Ιησού, "φωτεινό αστέρι της αυγής" και ανεστραμμένο συμβολίζει την κάθοδο του Ιησού δηλ. την ενσάρκωσή του. Μια απεικόνιση, που εντοπίζεται από τον Eckhardt, σε τοίχο εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη στη Γιουγκοσλαβία χρονολογείται από τον ενδέκατο αιώνα. 13
Στην παραδοσιακή μυθολογία αναφέρεται σαν το σταυρό του ¶γιου Πέτρου. Ο ¶γιος Πέτρος δεν πίστευε ότι ήταν άξιος να πεθάνει με τον ίδιο τρόπο που πέθανε ο Χριστός, οπότε παρακάλεσε να σταυρωθεί ανάποδα, όπως αναφέρει ο μύθος. Γι' αυτό και συναντάμε συχνά αυτό το σύμβολο σε Γοτθικούς Καθεδρικούς ναούς. 14
Ενώ τα δείγματα συμβολισμού του Ιησού με το πεντάκτινο είναι σπάνια, πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι είναι ανύπαρκτη οποιαδήποτε απεικόνιση του διαβόλου με το σύμβολο αυτό πριν από το δέκατο ένατο αιώνα που πρωτοπαρουσιάστηκε από τον Eliphas Levi.
Πεντάλφα στην Αρθουριανή μυθολογία Στην Αρθουριανή μυθολογία αναγνωρίζουμε την πεντάκτινο στο ιπποτικό έμβλημα του Σερ Γκάγουεν. Για τους μελετητές μάλιστα του Αρθουριανού μύθου, έχει ενδιαφέρον η παρατήρηση πως οι ιππότες της αναζήτησης (και μέσα από τις ιστορίες της εξέλιξης τους) Αρθούρος-Γκάγουεν-Λάνσελοτ-Πέρσιβαλ αποτελούν το τετράγωνο της προσωπικότητας. Μαζί λοιπόν με την παρουσία του σερ Γκάλαχαντ διαμορφώνεται ένα εικονικό πεντάκτινο, σύμβολο της ολοκληρωμένης προσωπικότητας.
Πεντάλφα και μαγεία Η συσχέτιση μεταξύ δαιμονικών δυνάμεων και της πεντάκτινου διακρίνεται από την εποχή του μεσαίωνα όπου γινόταν χρήση προστατευτικών σφραγίδων ενάντια στους δαίμονες.
Στο 'Σχετικά με την Μονάδα' (1591) του G. Bruno, διαβάζουμε: "Διότι η φιγούρα του ανθρώπου εντάσσεται μέσα σε 5 εξωτερικά σημεία… η άνανδρη φυλή των μαύρων μάγων πραγματοποιούν ξόρκια με την χρήση του πεντάκτινου." Η αντιστροφή του πεντάκτινου αντιστοιχεί στην αντιστροφή της φύσης του ανθρώπου και έτσι αποκτά συσχέτιση με την Εωσφορική τάση, την αποστροφή του Θείου Λόγου.
Η μεθοδευμένη όμως χρήση της ανεστραμμένης πεντάλφα ως δαιμονικό σύμβολο είναι πρόσφατη, πατέρας της είναι ο Eliphas Levi, που την δημιούργησε με το κεφάλι του Baphomet στην μέση. Πριν από αυτό δεν υπήρχε ιδιαίτερη σύνδεση της Πεντάλφα με το κακό, αλλά φοριόταν από μαθητευόμενους σε Μυστήρια για να δηλώνει ότι ο κάτοχος βρίσκεται σε περίοδο εκμάθησης. Για πολλούς επίσης συμβολίζει τον Κερασφόρο Θεό, που έχει πέντε μορφές: ¶νθρωπος, Τράγος, Κριός, Αρσενικό Ελάφι, Ταύρος, χωρίς όμως να αναφέρεται σε δαιμονική Θεότητα, αλλά στον Θεό Πάνα, τον Θεό της Φύσης, τον σύντροφο και προστάτη της Μητέρας Θεάς.
Πεντάκτινο αστέρι σε άλλους πολιτισμούς Το πεντάκτινο όμως δεν είναι σύμβολο που συναντιέται στην Γηραιά Ήπειρο μονάχα. Για τον Κινέζικο πολιτισμό η πεντάδα αντιπροσωπεύει την εικόνα της φυσικής ροής της ζωής, της κοσμικής τάξης, καθώς και των 5 στοιχείων της φύσεως (φωτιά-γη-μέταλλο-νερό-ξύλο). Στην προ-Κολομβιανή Αμερική η πεντάκτινος συναντάτε, αν και η μορφή της θυμίζει περισσότερο λουλούδι! Στην Ιαπωνία αποτελεί κομμάτι της Ιαπωνικής τέχνης του πολέμου, συμβολίζοντας τα φρούρια. (συσχέτισε με την χρήση της πεντάλφα ως στρατιωτικό έμβλημα παγκοσμίως, το πεντάγωνο ως κτίριο επιτελείου αμύνης και την σχέση του με τη σεφίρα Γκεβούρα και τον ¶ρη.)
Στα αρχαία Αιγυπτιακά ιερογλυφικά, υπάρχει διάσπαρτα η απεικόνιση ενός πεντάκτινου αστεριού. Όμως η πηγή και ο συμβολισμός του διαφέρει. Συγκεκριμένα πιστεύεται πως είναι βασισμένη στην μορφή των θαλάσσιων αστερίων, οι αιγύπτιοι απεικονίζανε με αυτή την μορφή τους αστερισμούς δημιουργώντας έτσι την εικόνα μιας ουράνιας θάλασσας μέσα στην οποία κυλά το πλοίο του θεού Ήλιου Ρα. Μια πιθανή συσχέτιση μονάχα του ανθρώπου (έτσι όπως αναπτύχθηκε στην δύση) και των πεντάκτινων αιγυπτιακών αστεριών βρίσκεται ίσως στο γεγονός ότι για τους αρχαίους Αιγυπτίους τα αστέρια αποτελούσαν τις φωτεινές ψυχές που κατοικούν ανάμεσα στους θεούς.
Πεντάκτινο και τεκτονισμός Το πεντάκτινο δεν έχει καμία μασονική σημασία, αυτό καθ' εαυτό. Αυτό δεν σημαίνει εν τούτοις, ότι ελευθεροτέκτονες, ενήμεροι για την ιστορική χρήση του, δεν το έχουν χρησιμοποιήσει ως προσωπικό τεκτονικό τους σύμβολο. 15
Για παράδειγμα, ο Sir Robert Moray (1609-1673) χρησιμοποίησε την πεντάλφα πριν ενταχθεί στον ελευθεροτεκτονισμό (Εδιμβούργο, 20 Μαΐου 1641). Σε επιστολή του το 1658 έγραφε στον Alexander Bruce: 16 "Αυτό το ιερόγλυφο, είναι γνωστό σε Αιγυπτίους και Έλληνες. Για την αντίληψη των Αιγυπτίων σχετικά σε παραπέμπω στον Athanasius Kircher. Οι Έλληνες το θεώρησαν σύμβολο υγείας, ηρεμίας σώματος και μυαλού. Αντιστοιχούν τις πέντε ακμές του με τα γράμματα της λέξης ΥΓΕΙΑ. Έχω αντικαταστήσει τα πέντε αυτά γράμματα με πέντε άλλα που συνθέτουν όλα μαζί την λέξη που είναι η ουσία της χριστιανικής πίστης και της στωικής φιλοσοφίας. Η λέξη αγάπη σημαίνει την αμφίδρομη αγάπη Θεού και ανθρώπου. Οι άλλες λέξεις είναι γνώση, πίστη, ανοχή, αποχή.
Η ερμηνεία και η χρήση του πεντάκτινου ήταν προσωπικές και δεν χρησιμοποιήθηκαν επίσημα από τον ελευθεροτεκτονισμό της περιόδου. Αργότερα όμως τα σύμβολα της πεντάλφα και του εξάκτινου θα ενσωματωθούν στον τεκτονικό συμβολισμό.
Συνεχίζεται .....
πηγή .e-zine.gr
Στην Κενή Διαθήκη οι Μάγοι οδηγούνται από το άστρο της Βηθλεέμ στον τόπο της γέννησης του Μεσσία. Υπάρχουν ερμηνείες αστρολογικές αλλά και αστρονομικές για το γεγονός. Θα πρέπει για λόγους συνέπειας σε κάθε περίπτωση το άστρο, να αναδεικνύει το ʽφωςʼ και να το ξεχωρίζει από το ʽσκοτάδιʼ. 2
Η παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού χρησίμευσε σε πολλές δραστηριότητες. Βοήθησε την ναυσιπλοΐα, την κοσμογνωσία, χρησιμοποιήθηκε για μαντική. Γεννήθηκαν έτσι η αστρολογία και η αστρονομία. Οι δύο προσεγγίσεις αυτές υπήρξαν κάποτε αδιαχώριστες. Σήμερα η αστρονομία ελάχιστα αποδέχεται την αστρολογία. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αστρονόμοι που παρατηρούν τον έναστρο ουρανό και διατηρούν την ελπίδα ότι θα έρθει η στιγμή που θα εντοπιστεί κάπου στο διάστημα εξωγήινη ζωή, που αναζητούν λύσεις σε σύγχρονα προβλήματα με την εξερεύνηση του διαστήματος. Η αστρολογία έχει ορίσει αρχετυπικές ιδιότητες σε πλανήτες και αστερισμούς, αναζητά την γνώση του κόσμου μέσα από τις επιδράσεις που εξασκούν τα ουράνια σώματα στην γη. Θεωρεί πως ο άνθρωπος επηρεάζεται από τις ιδιότητες αυτές και αναζητά την προέλευση, τον στόχο, και το πεπρωμένο του αποτυπωμένα στην αρχετυπική φύση των πλανητών και των άστρων.
Tο άστρο συμβολίζει κάτι ανώτερο, την αναγγελία ενός ελπιδοφόρου γεγονότος, φέρνει το μήνυμα του φωτός, της ελπίδας, της εξέλιξης, τον λόγο του Θεού.
Γεωμετρία και αριθμοί Μπορεί κανείς να βρει ερμηνείες στην απόκρυφη γεωμετρία και αριθμητική, που είναι σαφώς επηρεασμένες από την πυθαγόρεια, την νεοπλατωνική φιλοσοφία τον χριστιανισμό, τον καβαλισμό κ.ά. Παρόλο που στις διάφορες απόκρυφες γεωμετρίες δεν υπάρχει μονοσήμαντη ερμηνεία για τα σύμβολα, υπάρχουν όμως κοινά νήματα και είναι δυνατόν να εξαχθούν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Οι απόκρυφη γεωμετρία και μαθηματικά, επιχειρούν να ταξινομήσουν την σημασία των αριθμών, την σχέση τους με τα αντίστοιχα κανονικά σχήματα, και να εξετάσουν έτσι τους Κοσμικούς νόμους που διέπουν το σύμπαν. Τα κανονικά σχήματα έχουν άμεση σχέση με τους αριθμούς και τις ιδιότητες τους
Πολλά έργα καλλιτεχνικά και αρχιτεκτονικά ακολουθούν στην σύνθεσή τους αρχές από τις απόκρυφες αυτές επιστήμες και αναπαραστούν την κοσμολογική αντίληψη του εκάστοτε συστήματος.
Οι αναπαραστάσεις Ευρήματα δείχνουν την αρχαία καταγωγή αναπαραστάσεων που χρησιμοποιούνται ακόμη. Γυρνώ το βλέμμα στον ουρανό, κοιτώ τα άστρα, αναζητώ να αναγνωρίσω αν κάποια από τις γνωστές μου αναπαραστάσεις μοιάζει με τα άστρα όπως τα βλέπει ο άνθρωπος με γυμνό μάτι. Με έκπληξη διαπιστώνω ότι κάθε άστρο είναι μια μικρή πεντάλφα καρφιτσωμένη ψηλά στον ουράνιο θόλο. Να ʼναι άραγε αυτή η αλήθεια ή μήπως θέλω να τα βλέπω έτσι;
¶λλες αναπαραστάσεις είναι περιγραφικές, άλλες φανταστικές άλλες, γεωμετρικές. Στις γεωμετρικές, έχουμε ένα κράμα του συμβολισμού του άστρου και του συμβολισμού του αντίστοιχου γεωμετρικού σχήματος που αναπαριστά το άστρο.
Υπάρχουν αναπαραστάσεις άστρων με πέντε, έως και δώδεκα ακτίνες. Κάθε μία από αυτές τις αναπαραστάσεις, λαμβάνει συμβολική σημασία από τον αντίστοιχο αριθμό των ακτινών και από την συμβολική σημασία του ίδιου του άστρου. Παρακάτω βλέπουμε τα σχήματα διαφόρων συμβόλων άστρων . Η ερμηνεία τους είναι ένα δείγμα πως υπάρχει σύνδεση του συμβόλου με τον αντίστοιχο αριθμό.
Πεντάλφα και εξάκτινο Οι πιο συχνές αναπαραστάσεις που συναντάμε είναι το πεντάκτινο ή πεντάλφα και το εξάκτινο ή άστρο του Δαυίδ. Μέχρι την περίοδο του μεσαίωνα πολλές φορές υπήρξε ταύτιση των δύο συμβόλων σχετικά με τις ιδιότητές τους. Αυτοί που πραγματικά γνώριζαν την διαφορά τους ήταν οι Πυθαγόρειοι. Και τα δύο σύμβολα θεωρούνται προστατευτικά καθότι συμβολίζουν την σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο και τον θεό.
Ο αριθμός 5 Στο βιβλίο του Θωθ του Aleister Crowley, αναφέρεται η ταξινόμηση της Νάπολης. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα κοσμολογική ταξινόμηση που στηρίζεται στην μαθηματική και εννοιολογική φύση κάθε αριθμού. Υπάρχει σε αυτή μια νομοτέλεια μαθηματικής μορφής και είναι επηρεασμένη από την καββαλιστική φιλοσοφία. Εμπεριέχει όμως την ουσία όλων των αντίστοιχων ταξινομήσεων.
Το σημείο (μονάδα), μπορεί να αναγνωρισθεί μόνο σε σχέση με ένα άλλο σημείο (δυάδα) ή μία ευθεία. Έχοντας μόνο δύο σημεία ή μία ευθεία δεν υπάρχει αντίληψη της σχέσης τους, παρά μόνο αν υπάρχει ένα ακόμη σημείο (τριάδα) δηλ το επίπεδο. Με την ύπαρξη ενός ακόμη σημείου (τετράδα) μπορεί να δημιουργηθεί ο στερεός χώρος. Για τον αριθμό 5 εισάγεται η έννοια της κίνησης και συνάμα του χρόνου. Τίποτε δεν μπορεί να γίνει αισθητό δίχως την αλλαγή και την αλληλουχία. 4 (Βλ. εικ. 2 )
την αντιστοίχιση πλανητικών συμβολισμών στο ανθρώπινο χέρι. Ο αριθμός πέντε σχετίζεται με την φύση της δραστηριότητας του ανθρώπου. |
Ο αριθμός 5 θεωρείται μυστικός και μαγικός. Έχει σχέση με τον άνθρωπο και ειδικά με την δραστηριότητά του στον κόσμο. Συνδέεται με τον ¶ρη. Δηλώνει δριμύτητα, σύγκρουση, αρμονία που μπορεί να επέλθει μετά την εκτόνωση που έπεται της σύγκρουσης.
Στον Μεσαίωνα, εμφανίζεται η καββαλιστική φιλοσοφία. Το δένδρο της ζωής ιερόγλυφο σύμβολο της, αποτελείται από δέκα σφαίρες τα Sephiroth. Κάθε Sephiroth, αντιστοιχεί σε μια ιδιότητα, θεία δύναμη, ένα σχετικό θεϊκό όνομα, αριθμό ουράνιο σώμα, και χρώμα 6
Στο δέντρο της ζωής ο αριθμός 5 αντιστοιχεί στη σεφίρα Γκεβούρα την δύναμη, φόβο ή δικαιοσύνη. 7 (Βλ.εικ. 3)
Ένα Ιερόγλυφο πάνω στο οποίο ταξινομούνται όλα τα ζητήματα του κόσμου. 13, |
Για τον αριθμό 5 ο Τζ. Κούπερ γράφει πως συμβολίζει τον ανθρώπινο μικρόκοσμο, την ολοκληρωμένη ατομικότητα, αντιπροσωπεύει την πνευματική φιλοδοξία, τον Ιερό γάμο σαν συνδυασμός του θηλυκού ζυγού αριθμού 2 και του μονού αρσενικού 3. Είναι σύμβολο τελείωσης και δύναμης είναι κυκλικός αριθμός αφού αναπαράγεται στο τελευταίο ψηφίο όταν υψώνεται σε οποιαδήποτε δύναμη.
Το πεντάκτινο είναι σύμβολο προστασίας, δύναμης και ισορροπίας. Σχηματίζεται με πέντε γραμμές ως μονοκονδυλιά είναι δηλαδή ένας συνεχής βρόχος. 8
Έχει σχέση με τον αριθμό 5 και τα πέντε στοιχεία:
ενέργειας και προστασίας εδώ βλέπουμε ένα φυλαχτό που έχει εγχάρακτο ένα πεντάκτινο κι ένα εξάκτινο αστέρι. 12, |
κρατά δύο πεντάλφα στα χέρια του (βλ. εικ. 2), έχει έναν κύκλο στο κεφάλι. Που συμβολίζει τον ανώτερο Θείο εαυτό. Είναι σε σύνθεση σταυρού που συμβολίζει την υλική φύση κι εγγράφεται σε δύο κύκλους, έναν για τον Κόσμο κι έναν για τον Μικρόκοσμο. |
Η κάτω δεξιά γωνία αντιπροσωπεύει τη Γη, το στοιχείο της Μητέρας, την σταθερότητα, ασφάλεια, όλα όσα μας παρέχει η Γη. Μας προσφέρει την ικανότητα να ερευνήσουμε το Πνεύμα με τα πόδια μας γερά στην Γη.
Η πάνω δεξιά γωνία αντιπροσωπεύει τον Αέρα, το στοιχείο του νου. Συμβολίζει την σκέψη, την ευφυΐα, την λογική.
Η κάτω αριστερά γωνία αντιπροσωπεύει τη Φωτιά, το στοιχείο του πάθους. Συμβολίζει το κομμάτι μας που δεν γνωρίζει φόβο, που επιτίθεται στα τυφλά χωρίς σκέψη. Η Φωτιά είναι αυτή που μας δίνει κουράγιο, δύναμη και θάρρος. Η πάνω αριστερή γωνία αντιπροσωπεύει το Νερό, τον κύκλο της Ζωής, το στοιχείο του συναισθήματος. Συμβολίζει τα τρυφερά μας συναισθήματα σε αντίθεση με τα συναισθήματα της Φωτιάς. Είναι η αγνή, άδολη αγάπη, η ευτυχία, όλα τα συναισθήματα που «σβήνουν» την Φωτιά. 9
Όταν η Πεντάλφα περικλείεται σε κύκλο, ενώνει όλα τα στοιχεία της Φύσης και συμβολίζει τον ¶νθρωπο, που είναι η ενότητα της Ύλης με το Πνεύμα, της Πνευματικότητας με την Λογική. Μας υπενθυμίζει ότι χρειαζόμαστε όλα τα στοιχεία για να ολοκληρωθούμε και ότι η ζωή είναι ένας κύκλος.
οι αντιστοιχίες της όρθιας πεντάλφα με αποκρυφιστικούς συμβολισμούς 12, |
Αφροδίτη και πεντάκτινο αστέρι Σύμφωνα με τον Liungman (1994) 11, ο σχεδιασμός του συμβόλου σχετίζεται με την τροχιά του πλανήτη Αφροδίτη έτσι όπως φαίνεται στον ζωδιακό κύκλο. Παρατηρεί όμως το παράδοξο πως το σύμβολο του πλανήτη δεν ήταν ποτέ η πεντάκτινος παρά ο γνωστός κύκλος που καταλήγει σε ένα ανάποδο σταυρό (το γνωστό γυναικείο σύμβολο). Η πιθανή απάντηση είναι η αστρολογική παρατήρηση, πως η κίνηση του πλανήτη αντιστοιχεί σε μια περίοδο 4 ετών, αντίθετα με την αριθμητική αντιστοιχία 5 που έχει η πεντάκτινος. Η σύνδεση παρόλα αυτά με την Αφροδίτη συνεχίζει να υπάρχει και σήμερα με έμμεσο τρόπο.
Η θεά Αφροδίτη για τους Μεσοποτάμιους λαούς σχετιζόταν με την θεά Ιστάρ η οποία αναγνωριζόταν ως το πρωινό και το βραδινό φωτεινό αστέρι. Με την δεύτερη της ιδιότητα, γινόταν αναφορά στην σεξουαλική της πλευρά ενώ με την πρώτη αναφερόταν ως μια θεότητα πολέμου, κυνηγιού και φυσικής άσκησης. Αυτή η διπλή χρήση φαίνεται να έφτασε μέχρι και την σύγχρονη εποχή όπου διακρίνουμε το πεντάκτινο (ως στρατιωτικό σήμα).
Η πεντάκτινος στον Σουμερικό πολιτισμό όπου και γύρω στο 2700 π.Χ. συμβόλιζε τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα μαζί με το πέμπτο σημείο του ουρανού.
3,500-2,700 π.Χ. Οι εσώγλυφες σφραγίδες πόλεων πιθανά χρησιμοποιούνται για να σημάνουν, ονόματα των πόλεων. 14, 15 |
Μπρούτζινο νόμισμα του 300 – 400 π.Χ από την Μυσία. |
2ο αιώνας π.Χ." |
Χριστιανισμός και πεντάκτινο αστέρι Μέχρι τους μεσαιωνικούς χρόνους, οι πέντε αιχμές του πεντάκτινου αντιπροσώπευαν τις πέντε πληγές του Ιησού στο σταυρό. Σήμερα το πεντάκτινο επικρίνεται από τους Χριστιανούς, ως σύμβολο του κακού.
Η εκκλησία επέλεξε τελικά το σταυρό ως σημαντικότερο σύμβολο για το χριστιανισμό, και η χρήση του πεντάκτινου βαθμιαία έπαψε. 12
Οι πρώτοι Χριστιανοί απέδωσαν το πεντάκτινο στα πέντε στίγματα Χριστού ή το δόγμα της τριάδας συν αυτήν των δύο φύσεων του Χριστού. Σύμφωνα με τον Biedermann, έπειτα από τους μεσαιωνικούς χρόνους, χρησιμοποιήθηκε λιγότερο ως χριστιανικό σύμβολο. Σήμαινε την αλήθεια, το θρησκευτικό μυστικισμό και την εργασία του δημιουργού. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος, μετά από την ήττα του Maxentius και την έκδοση του διατάγματος του Μιλάνου το 312 μ.Χ. , απέδωσε την επιτυχία του στην βοήθειά του από χριστιανικές δυνάμεις και ενσωμάτωσε το αντεστραμμένο πεντάκτινο, στη σφραγίδα και φυλακτό του.
Ο Hume σημειώνει ότι "χρησιμοποιήθηκε από τους πρώτους έλληνες χριστιανούς συγχρόνως με τον σταυρό στην κεφαλίδα των επιγραφών...."
Και άλλοι ερευνητές έχουν θεωρήσει το πεντάκτινο αστέρι χριστιανικό σύμβολο, περιγράφοντας το ως "αστέρι του Ιησού" ή "αστέρι στην ανατολή". Ερευνώντας όμως την χριστιανική τέχνη από την πρόωρη μεσαιωνική περίοδο ως και την αναγέννηση βρίσκει κανείς λιγοστά δείγματα χρήσης από χριστιανούς όπως εξηγείται και παρακάτω στην αναφορά που σχετίζεται με τις μουσουλμανικές σημαίες.
Ο Becker αναφέρεται στο πεντάκτινο ως σύμβολο Χριστού όπως το άλφα και το ωμέγα, και ως σύμβολο των πέντε πληγών Χριστού.
Το πεντάκτινο αστέρι ορίζεται ως σύμβολο του Ιησού, "φωτεινό αστέρι της αυγής" και ανεστραμμένο συμβολίζει την κάθοδο του Ιησού δηλ. την ενσάρκωσή του. Μια απεικόνιση, που εντοπίζεται από τον Eckhardt, σε τοίχο εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη στη Γιουγκοσλαβία χρονολογείται από τον ενδέκατο αιώνα. 13
Ενώ τα δείγματα συμβολισμού του Ιησού με το πεντάκτινο είναι σπάνια, πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι είναι ανύπαρκτη οποιαδήποτε απεικόνιση του διαβόλου με το σύμβολο αυτό πριν από το δέκατο ένατο αιώνα που πρωτοπαρουσιάστηκε από τον Eliphas Levi.
σμιλεύτηκαν από το τέλος του ένατου στο τέλος του δέκατου αιώνα 3000 περίεργα σχέδια που βρίσκονται στην εκκλησία, το αρχειοφυλακείο, τη βιβλιοθήκη, το σχολείο, και τον κοιτώνα. 25 από αυτά είναι πεντάκτινα. Ο λόγος της εγχάραξης αυτών των σχεδίων είναι άγνωστος. 27 |
στηθαίο της εκκλησίας Saint Abbondio, που ιδρύεται στο το 1013. Αν και όχι πολύ καθαρά, ένα πεντάκτινο μπορεί να φανεί στο κορυφαίο τεταρτημόριο. 29 |
Πεντάλφα στην Αρθουριανή μυθολογία Στην Αρθουριανή μυθολογία αναγνωρίζουμε την πεντάκτινο στο ιπποτικό έμβλημα του Σερ Γκάγουεν. Για τους μελετητές μάλιστα του Αρθουριανού μύθου, έχει ενδιαφέρον η παρατήρηση πως οι ιππότες της αναζήτησης (και μέσα από τις ιστορίες της εξέλιξης τους) Αρθούρος-Γκάγουεν-Λάνσελοτ-Πέρσιβαλ αποτελούν το τετράγωνο της προσωπικότητας. Μαζί λοιπόν με την παρουσία του σερ Γκάλαχαντ διαμορφώνεται ένα εικονικό πεντάκτινο, σύμβολο της ολοκληρωμένης προσωπικότητας.
Πεντάλφα και μαγεία Η συσχέτιση μεταξύ δαιμονικών δυνάμεων και της πεντάκτινου διακρίνεται από την εποχή του μεσαίωνα όπου γινόταν χρήση προστατευτικών σφραγίδων ενάντια στους δαίμονες.
Στο 'Σχετικά με την Μονάδα' (1591) του G. Bruno, διαβάζουμε: "Διότι η φιγούρα του ανθρώπου εντάσσεται μέσα σε 5 εξωτερικά σημεία… η άνανδρη φυλή των μαύρων μάγων πραγματοποιούν ξόρκια με την χρήση του πεντάκτινου." Η αντιστροφή του πεντάκτινου αντιστοιχεί στην αντιστροφή της φύσης του ανθρώπου και έτσι αποκτά συσχέτιση με την Εωσφορική τάση, την αποστροφή του Θείου Λόγου.
Η μεθοδευμένη όμως χρήση της ανεστραμμένης πεντάλφα ως δαιμονικό σύμβολο είναι πρόσφατη, πατέρας της είναι ο Eliphas Levi, που την δημιούργησε με το κεφάλι του Baphomet στην μέση. Πριν από αυτό δεν υπήρχε ιδιαίτερη σύνδεση της Πεντάλφα με το κακό, αλλά φοριόταν από μαθητευόμενους σε Μυστήρια για να δηλώνει ότι ο κάτοχος βρίσκεται σε περίοδο εκμάθησης. Για πολλούς επίσης συμβολίζει τον Κερασφόρο Θεό, που έχει πέντε μορφές: ¶νθρωπος, Τράγος, Κριός, Αρσενικό Ελάφι, Ταύρος, χωρίς όμως να αναφέρεται σε δαιμονική Θεότητα, αλλά στον Θεό Πάνα, τον Θεό της Φύσης, τον σύντροφο και προστάτη της Μητέρας Θεάς.
Πεντάκτινο αστέρι σε άλλους πολιτισμούς Το πεντάκτινο όμως δεν είναι σύμβολο που συναντιέται στην Γηραιά Ήπειρο μονάχα. Για τον Κινέζικο πολιτισμό η πεντάδα αντιπροσωπεύει την εικόνα της φυσικής ροής της ζωής, της κοσμικής τάξης, καθώς και των 5 στοιχείων της φύσεως (φωτιά-γη-μέταλλο-νερό-ξύλο). Στην προ-Κολομβιανή Αμερική η πεντάκτινος συναντάτε, αν και η μορφή της θυμίζει περισσότερο λουλούδι! Στην Ιαπωνία αποτελεί κομμάτι της Ιαπωνικής τέχνης του πολέμου, συμβολίζοντας τα φρούρια. (συσχέτισε με την χρήση της πεντάλφα ως στρατιωτικό έμβλημα παγκοσμίως, το πεντάγωνο ως κτίριο επιτελείου αμύνης και την σχέση του με τη σεφίρα Γκεβούρα και τον ¶ρη.)
Στα αρχαία Αιγυπτιακά ιερογλυφικά, υπάρχει διάσπαρτα η απεικόνιση ενός πεντάκτινου αστεριού. Όμως η πηγή και ο συμβολισμός του διαφέρει. Συγκεκριμένα πιστεύεται πως είναι βασισμένη στην μορφή των θαλάσσιων αστερίων, οι αιγύπτιοι απεικονίζανε με αυτή την μορφή τους αστερισμούς δημιουργώντας έτσι την εικόνα μιας ουράνιας θάλασσας μέσα στην οποία κυλά το πλοίο του θεού Ήλιου Ρα. Μια πιθανή συσχέτιση μονάχα του ανθρώπου (έτσι όπως αναπτύχθηκε στην δύση) και των πεντάκτινων αιγυπτιακών αστεριών βρίσκεται ίσως στο γεγονός ότι για τους αρχαίους Αιγυπτίους τα αστέρια αποτελούσαν τις φωτεινές ψυχές που κατοικούν ανάμεσα στους θεούς.
Πεντάκτινο και τεκτονισμός Το πεντάκτινο δεν έχει καμία μασονική σημασία, αυτό καθ' εαυτό. Αυτό δεν σημαίνει εν τούτοις, ότι ελευθεροτέκτονες, ενήμεροι για την ιστορική χρήση του, δεν το έχουν χρησιμοποιήσει ως προσωπικό τεκτονικό τους σύμβολο. 15
Για παράδειγμα, ο Sir Robert Moray (1609-1673) χρησιμοποίησε την πεντάλφα πριν ενταχθεί στον ελευθεροτεκτονισμό (Εδιμβούργο, 20 Μαΐου 1641). Σε επιστολή του το 1658 έγραφε στον Alexander Bruce: 16 "Αυτό το ιερόγλυφο, είναι γνωστό σε Αιγυπτίους και Έλληνες. Για την αντίληψη των Αιγυπτίων σχετικά σε παραπέμπω στον Athanasius Kircher. Οι Έλληνες το θεώρησαν σύμβολο υγείας, ηρεμίας σώματος και μυαλού. Αντιστοιχούν τις πέντε ακμές του με τα γράμματα της λέξης ΥΓΕΙΑ. Έχω αντικαταστήσει τα πέντε αυτά γράμματα με πέντε άλλα που συνθέτουν όλα μαζί την λέξη που είναι η ουσία της χριστιανικής πίστης και της στωικής φιλοσοφίας. Η λέξη αγάπη σημαίνει την αμφίδρομη αγάπη Θεού και ανθρώπου. Οι άλλες λέξεις είναι γνώση, πίστη, ανοχή, αποχή.
από μασονική πηγή: A A . N . O . M . S A MASON 30 |
πηγή .e-zine.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου