Συγγραφέας:
ΚΩΣΤΑΣ ΖΟΥΡΑΡΙΣΆρδην τ. 07
Θα πρέπει εκ προοιμίου να σας πω ότι από τον Χάντιγκτον δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, έχω διαβάσει μόνο τα δύο κείμενα, τα δύο άρθρα και τα άρθρα βεβαίως είναι αρκετά αναλυτικά αλλά όταν δεν έχεις διαβάσει ένα βιβλίο μπορείς να αδικήσεις μια σκέψη.
Από τα δύο άρθρα όμως θα σας δώσω ορισμένες παρατηρήσεις που δείχνουν να υπάρχει μια σταθερά. Αυτή τη σταθερά θα τη συνδυάσω με ορισμένα χαρακτηριστικά τα οποία εκπορεύονται από τον Τόπον από τον οποίο εκπορεύεται και ο Λόγος του Χάντιγκτον και μετά θα περάσω στα δικά μας. Από τα δύο άρθρα ο συγκεκριμένος συγγραφέας δείχνει ότι δεν μπορεί κανένας να τον πάρει πολύ σοβαρά ως αυτοτελώς παραγωγό σκέψης δηλαδή ας πούμε δεν είναι Γιανναράς για να σας το πω έτσι χαρακτηριστικά, είναι ένας δευτεροκλασάτος Γιανναράς, τριτοκλασάτος.
Και για έναν άνθρωπο προπονημένο στην ανάγνωση αυτά τα πράγματα είναι απλά. Επομένως μπορεί να φανεί από ένα άρθρο μια διηνεκής ή διήκουσα σταθερά ή ορισμένες σταθερές οι οποίες χαρακτηρίζουν ορισμένα πράγματα.
Θα σας πω λοιπόν τι δεν είναι ο Χαντιγκτον κι επομένως παρέλκει η συζήτηση για το βάρος της σκέψεως. Δεν δείχνει να τον έχει απασχολήσει π.χ. η επεξεργασία που έχει κάνει ο Ντοστογιέφσκι στους «Δαιμονισμένους» για το πρόβλημα της Δύσης το οποίο είναι κορυφαίο δηλαδή είναι αρχή και μέση και τέλος. Θα έλεγα ότι δεν δείχνει να έχει διαβάσει το «Κατά Μανιχαίων φρόνημα» του Ιωάννη του Δαμασκηνού με το οποίο έχει λήξει η συζήτηση Δύση-Ανατολή αλλά τέλος πάντων πάει μακριά. Επειδή όμως «Οι Δαιμονισμένοι» έχουν βγει σε 12.000.000 αντίτυπα και προφανώς ο Χάντιγκτον θα το έχει διαβάσει, είναι ολοφάνερο ότι στα δύο κείμενα τα οποία είναι στρατηγικής σημασίας για τον ίδιο και είναι γραμμένα με μια διάθεση να αποδώσουν τα άρθρα αυτά στρατηγική σκέψη, δεν δείχνει να τον έχει απασχολήσει επιστημολογικά το περιεχόμενο των «Δαιμονισμένων».
Ένα το κρατούμενο. Δεύτερον: Δεν δείχνει να έχει διαβάσει τον «Επαναστατημένο Άνθρωπο» του Camus. Προφανώς τον έχει διαβάσει. Δεν έχει περάσει στον εργαλειακό του εξοπλισμό η επεξεργασία που έχει κάνει ο Camus το ‘47-’48 όταν βγαίνει ο «Εξεγερμένος (Επαναστατημένος) άνθρωπος» ο οποίος είναι το δεύτερο καταλυτικό στοιχείο για την αντιπαράθεση π.χ. Δύσεως, δυτικής αντιλήψεως, δυτικού κοσμοειδώλου και κάτι άλλου. Δεν λέω το καθ’ ημάς, το ελληνικό, γενικώς κάτι άλλο.
Ο Camus το έχει κάνει και επειδή -κατά την άποψή μου- η κριτική του Camus και του Ντοστογιέφσκι είναι πολύ σοβαρότερη από την κριτική που έχει κάνει στο διαφωτισμό η σχολή της Φραγκφούρτης αυτά τα πράγματα είναι κεντρικά για να καθορίσεις κάποιον ο οποίος το 1992-’93 και το ’96 μιλάει για διαφορές και ομοιότητες και συγκλίσεις και αποκλίσεις πολιτισμών.
Προφανώς δεν έχει διαβάσει τους «Χαλασοχώρηδες» του Παπαδιαμάντη. Αυτό μάλλον δεν το έχει διαβάσει κεντρικότατο όμως, κεντρικότατο στοιχείο για να ανατάμει κανείς τη διαφορά.
Εννοώ τώρα όταν λέω «Χαλασοχώρηδες» τι σημαίνει εργαλειακή και επιστημονική χρήση ενός υλικού όπως είναι οι «Χαλασοχώρηδες». Πως το χρησιμοποιείς δηλαδή ως μήτρα αναλυτική. Τους «Χαλασοχώρηδες» ή κάτι άλλο. Τρία λοιπόν κεντρικά. Ωστόσο τους «Χαλασοχώρηδες» τους αφήνουμε λόγω της εμβέλειας του Τόπου απ’ τον οποίο εκπορεύεται ο Λόγος του Παπαδιαμάντη και όχι της αυτογενούς και εγγενούς αξίας ενδεχομένως του Παπαδιαμάντη.
Δεν έχω γενικώς μεγάλη εμπιστοσύνη -και πολύ εμένα μ’ ενδιαφέρουν, μου αρέσουν πάντα οι άνθρωποι της σκέψης οι οποίοι κονταροχτυπιούνται σώμα με σώμα με τα κείμενα ή αν όχι με τα κείμενα, μ’ ένα συγκεκριμένο θεσμό, τον αναλύουν από πολύ κοντά, μπαίνουν μέσα, βγαίνουν κτλ. Το να πεις τώρα πως έχει διαφορά το Ισλάμ από την Ελλάδα κλπ αυτά είναι Cafe de Commerce.
Περνάω λοιπόν στο δεύτερο στοιχείο. Ο Τόπος απ’ τον οποίο εκπορεύεται ο Λόγος του Χ. και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον. Σας, ζητώ, από τη δική μου παρέμβαση, να κρατήσετε ένα στοιχείο, το σημείο στο οποίο λέει ότι επειδή η Δύση πια το 1993 και το ’96 που το ξαναλέει δεν έχει τις δυνατότητες πολλές -όχι μόνο με τη Coca-Colaπροφανώς και με τα λεφτά και με τα χρήματα και με τα όπλα-- δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει μια οικουμενική αντίληψη, καθολική, γενική αντίληψη, αυτοκρατορική, επί του πλανήτου, ο Χάντιγκτον προτείνει μία αναδίπλωση δηλαδή ουσιαστικά μια λογική περιχαρακωμένου και ομοιογενούς στρατοπέδου, πράγματα τα οποία είναι φυσιολογικά και θα έλεγα, αυτονόητα, και να δούμε-λέει- τι μπορούμε να κάνουμε εμείς. Αυτό υπενθυμίζω, γρήγορα-γρήγορα , ξέρετε, στους Αμερικάνους επανέρχεται από τότε που έχουν πάρει την παγκόσμια κυριαρχία μετά το ‘47-’48, επανέρχεται ουσιαστικά μια νοσταλγία του δόγματος Μονρόε το οποίο είναι ολίγον επιθετικό ολίγον αμυντικό, να μείνουμε στο καβούκι μας απλά -επιθετικά βεβαίως- με μια ζώνη αμέσου επιρροής αναλόγως με το βαθμό αντιστάσεως. Τα σχήματα αυτά από το Θουκυδίδη αναλύονται εύκολα και δεν θα επανέλθω. Υπενθυμίζω, και ο φίλος μας ο Στοφορόπουλος θα σας το υπενθυμίσει οπωσδήποτε, ένα πράγμα το οποίο όταν το διάβασα εγώ εκάγχασα. Ο Χάντιγκτον το ξέρει, γιατί σας είπα ότι είναι εργαλειακός επιστήμων, θα σας εξηγήσω τι εννοώ. Το Νοέμβριο, πριν από δυόμισι μήνες, το ΥΠ.ΕΞ., της Κίνας ανακοίνωσε ότι του λοιπού οι ανακοινώσεις του θα γίνονται μόνο στα κινέζικα. Αυτό σημαίνει το εξής για μας: ότι όποιος έχει μυαλό από σας και ειδικά οι νεώτεροι άνθρωποι, οι κάτω των τριάντα, να αρχίζουν να ανοίγουν φροντιστήρια κινέζικης διότι γύρω στο 2030. Εάν κάνω μια μη γραμμική προσομοίωση η οποία δεν είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου με μια ασύμμετρη ουσιαστικά και ασύμπτωτη πιθανολόγηση θα υπάρχουν κατά την άποψή μουστην περιοχή της χωματερής των Αθηνών περί τα 3.000 φροντιστήρια κινέζικης γλώσσας γύρω στο 2030-2040. Αυτά για να σας πω δηλαδή ότι κατά την άποψή μου παρέλκει μια συζήτηση επί του περιεχομένου των απόψεων του Χάντιγκτον. Βεβαίως μπορεί να τον αδικώ τον άνθρωπο αφού δεν διάβασα το βιβλίο του, το οποίο πρέπει, να είναι το αυτογενώς επιστημονικό. Διάβασα τα άρθρα, όμως, τα άρθρα όμως έχουν αυτοτέλεια και διεκδικούν αυτοτέλεια και αναφέρθηκα όχι στα ελαττώματα τους αλλά κατά κάποιο τρόπο στις παραλείψεις τους.
Άνθρωπος ο οποίος ασχολείται για να δει συγκλίσεις και αποκλίσεις και δείχνει να μην τον έχουν απασχολήσει «οι Δαιμονισμένοι» ή «Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος» έχει ένα πρόβλημα αναγνώσεως.
Ο Χάντιγκτον είναι στρατηγικός αναλυτής επομένως είναι εργαλειακός επιστήμων δηλαδή δεν είναι σαν τον Γιανναρά ο οποίος είναι στα αζήτητα ή εγώ, δεν μας ζήτησε εμάς κανένα ΥΠ.ΕΞ. να κάνουμε think tank. Τώρα το thinkδεν ξέρω. Το tank όμως, ευχαρίστως ναι. Δεν μας ζήτησε ποτέ.
Αντιθέτως ο Χ. είναι εργαλειακός δηλαδή είναι υπάλληλος παραγωγής σκέψης και επειδή αυτοί έχουν tank-είναι πολυεπίπεδα και πολυπρόσωπα συστήματα αυτά- πρέπει να δει κανείς και το ειδικό βάρος της επιρροής που εν δυνάμει ή ενδεχομένως έχει ο Χ. αλλά μέσα από αυτό εμφανίζονται ορισμένες τάσεις, ορισμένες ροπές του αμερικάνικου Imperium.
Εκείνο που μας ενδιαφέρει εμάς είναι το εξής: ότι π.χ. το γεγονός πως πρέπει να μας διώξουν από το ΝΑΤΟ και εμάς και την Τουρκία, διότι η Ελλάδα δεν μετέχει του δυτικού, εγώ τα γράφω πριν από 30 χρόνια αυτά. Να μας διώξουν ή να φύγουμε μόνοι μας ή εν πάση περιπτώσει ότι δεν έχουμε καμιά σχέση με το Δυτικό πολιτισμό δηλαδή εμένα μου παραβίασε ανοιχτές θύρες. Συμφωνώ πλήρως με τον Χάντιγκτον. Τώρα για ποιους λόγους το λέει αυτός και για ποιους το λέω εγώ, αυτή είναι άλλη συζήτηση που δεν είναι της παρούσης. Αλλά το ότι ο άνθρωπος έχει πλήρες δίκιο δηλαδή ότι η Ελλάδα και ως ελληνική πρόταση, ως κοσμοείδωλο, ως πρόταση ζωής -μαζί με αυτά που θα έλεγε ο Ζιάκας τα συστήματα περιφερειακής κυριάρχου και κεντρικής παραδόσεως τα οποία εν συσσωματώσει διαμορφώνουν το μείζονα χώρο της καθ’ ημάς ανατολής, χριστιανοορθόδοξον και ελληνότροπον- αυτό είναι αυτονόητο. Μόνο οι καθηγητές των ενθάδε Πανεπιστημίων δεν τα ξέρουν αυτά. Και πληρώνονται, κακώς -βέβαια η αλήθεια είναι ότι πληρώνονται και κακώς- από το ελληνικό κράτος αλλά αυτά μόνο αυτοί δεν τα ξέρουν. Ένας σοβαρός άνθρωπος όπως ο Χάντιγκτον το ξέρει πάρα πολύ καλά είναι ολοφάνερο. Δεν έχουμε καμιά σχέση με τη Δύση.
Μη μου πείτε τα αυτονόητα, ότι ο Αριστοτέλης είναι π.χ. οικουμενικός και ο Θουκυδίδης, θα σας έλεγα με περισσότερη αυστηρότητα στην ορολογία και στην επιστημολογική χρήση των λέξεων ότι υπάρχει ένας Αριστοτέλης για κάθε χρήση. Αλλιώς τον διαβάζω εγώ τον Αριστοτέλη διότι ενδεχομένως και σαφώς μέσα από τη Γαρμπή -πράγμα το οποίο ο Γιανναράς έχει δυσκολίες να παρακολουθήσει- και είναι ολοφάνερο ότι η ανάγνωση που κάνει ο Χάντιγκτον ως Εβραίος στην Αμερική δεν είναι η ίδια. Επομένως θα δείτε κάποτε, ή θα καταλάβουν και οι εγχώριοι καθηγητές Πανεπιστημίου ότι ειδικά σ’ αυτά τα πράγματα δηλαδή στον Θουκυδίδη, στις συσσωματώσεις συμφωνημένων, υπονοούμενων όπως λέει ο Σεφέρης, ότι ένας πολιτισμός αποτελείται -μόνο ο Σεφέρης μπορούσε να το πει με δυο λέξεις - τι είναι ένας πολιτισμός: Είναι τα συμφωνημένα υπονοούμενα, τα οποία τα καταλαβαίνουμε εμείς και συμφωνούμε ή καυγαδίζουμε γι’ αυτά και ο διπλανός ο οποίος είναι πολύ καλά διαβασμένος δεν τα καταλαβαίνει διότι δεν μετέχει σ’ αυτά τα συμφωνημένα υπονοούμενα. Θυμάστε στις «Δοκιμές» του Σεφέρη που λέει την περίφημη ιστορία ότι οι Κινέζοι και οι Έλληνες είχαν φτάσει σ’ αυτό το σημείο όπου ουσιαστικά ένας λαός ολόκληρος μετείχε της κινέζικης όπερας και ένας λαός ολόκληρος μετείχε της τραγωδίας γιατί και ο τελευταίος αγράμματος μετείχε αυτών των συμφωνημένων υπονοούμενων. Οποιονδήποτε Γάλλο κι αν βάλεις, ο οποίος ξέρει πολύ καλύτερα ελληνικά από μένα, να πάψουμε επιτέλους να λέμε τα αυτονόητα, είναι ολοφάνερο ότι δεν θα καταλάβει τα ίδια πράγματα διότι εγώ το έχω περάσει μέσα από τον «Ερωτόκριτο», διότι εγώ έχω μέσα μου τον Τσιτσάνη, όσο τον έχω και προσπαθώ να τον έχω, έχω μέσα μου τα 9/8, το εννεάσημον, πράγματα πολύπλοκα, πολυσύνθετα τα οποία δεν είναι μεταλαμπαδεύσιμα με πέντε χρόνια σπουδών.
Όταν το καταλάβετε αυτό και το καταλάβουν και οι ημέτεροι καθηγητές του πανεπιστημίου θα ‘χει γίνει μεγάλη πρόοδος προς τα πίσω. Επιτέλους. Εγώ τελείωσα και θα επανέλθω αφού με θυμώσει ο Γιανναράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου