ΠΑΡΙΣΙ....Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

Παρίσι: Ιστορία της πρωτεύουσας της Γαλλίας

 

 

[Κάποια ίχνη ζωής συναντώνται γύρω στο 4.000πΧ. Απʼ ότι φαίνεται υπήρξε διαρκής η ανθρώπινη παρουσία καθʼ όλη τη νεολιθική εποχή. Όμως περισσότερες πληροφορίες αρχίζουμε να έχουμε από τη περίοδο της ρωμαϊκής κατάκτησης. Όταν φθάνουν οι στρατιές του Καίσαρα στην Γαλατία αποφασίζουν να ονομάσουν αυτόν τον οικισμό Lutetia. Δεν ξέρουμε που στην ευχή ήταν αυτός ο οικισμός: στην Ile de la Cité, στην Ile Saint Louis ή στην Nanterre που κατά μία εκδοχή υπήρχε και εκεί ένα νησί το οποίο ενώθηκε με την ξηρά; Κανείς δεν ξέρει με ακρίβεια. Όμως το γαλατικό φύλο που κατοικεί την περιοχή ονομάζεται Parisii και δε γουστάρει καθόλου την αλλαγή του ονόματος της περιοχής επί το λατινικότερον. Εκεί γύρω στον 4ο αιώνα μ.Χ. που η Ρώμη παραπαίει γενικώς οι Parisii ξαναπαίρνουν το ονοματάκι τους και οχυρώνονται στην ile de la Cité, για να προφυλαχθούν]

 

Το Παρίσι λοιπόν, γνωστό και ως η Πόλη του Φωτός (Ville lumierαπό τότε που φωτίστηκαν οι κύριες λεωφόροι του με φανούς γκαζιού το 1828, είναι η πρωτεύουσα της Γαλλίας και της περιφέρειας Ile-de-France και μία από τις ιστορικότερες πόλεις της Ευρώπης. Το Παρίσι περιλαμβάνει την πόλη του Παρισιού και τα περίχωρα και βρίσκεται σε ένα λεκανοπέδιο. Ο συνολικός πληθυσμός της μητροπολιτικής περιοχής ξεπερνά τα 13.000.000 και είναι έτσι μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ευρωπης και του κόσμου. Επιπλέον είναι η πολιτιστική και οικονομική πρωτεύουσα της Γαλλίας, το σημαντικότερο κομβικό σημείο της και έδρα πολλών διεθνών οργανισμών, όπως της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Αρχαιότητα

Η πόλη του Παρισιού εξελίχθηκε από έναν κέλτικο οικισμό, στα μέσα του 3ου αιώνα προ Χριστού πάνω στο νησί που βρίσκεται το σημερινό κέντρο της μεγαλούπολης, στον ποταμό Σηκουάνα. Το 52 π.Χ ο οικισμός κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Τότε το Παρίσι ονομαζόταν 'Lutetia'. Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ο οικισμός μεγάλωσε σημαντικά και επεκτάθηκε και στην αριστερή όχθη του ποταμού Σηκουάνα. Εκεί δημιουργήθηκαν ένα αμφιθέατρο, λουτρά και ένας χώρος συγκέντρωσης(Forum). Τον 3ο αιώνα μ.Χ έφεραν μερικοί ιεραπόστολοι τον χριστιανισμό για πρώτη φορά στο Παρίσι. Ο άγιος Διόνυσος του Παρισιού έγινε, το 250 μ.Χ, ο πρώτος επίσκοπος του Παρισιού. Αργότερα, όμως, κατά την διάρκεια των διωγμών του αυτοκράτορα Δέκιου, αποκεφαλίστηκε στον λόφο της Μονμάρτρης. Στο μέρος όπου ετάφη ιδρύθηκε, τον 7ο αιώνα, η Βασιλική του Αγίου Διονυσίου (Saint Denis), η οποία χρησίμευε από τότε ως χώρος ταφής των Γάλλων βασιλιάδων. Το 360 η πόλη μετονομάστηκε οριστικά σε Παρίσι. Το 486 η ρωμαική κυριαρχία έλαβε τέλος στο Παρίσι και στη Βόρεια Γαλλία, καθώς τα στρατεύματα των Μεροβινγκίων κατέλαβαν την πόλη. Ο βασιλιάς Χλωδοβίκος (Chlodwig) έγινε, το 486, ο πρώτος βασιλιάς της Γαλλίας.

Μεσαίωνας

Το 508 το Παρίσι έγινε πρωτεύουσα του κράτους των Φράγκων. Το 586 μια μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε την πόλη ολοσχερώς. Ο πολύ σκληρός χειμώνας 763/764-ο ποταμός Σηκουάνας πάγωσε ως τον πάτο-ήταν η αιτία για μια μεγάλη πείνα στο Παρίσι, και πολλοί άνθρωποι πέθαναν από το κρύο. Η πόλη έχασε την σημασία της και το 794 ο Κάρολος ο Μέγας έκανε το Άαχεν πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας. Τον 9ο αιώνα το Παρίσι δέχτηκε αλλεπάλληλες επιθέσεις των Βίκινγκς. Παρ όλες τις πολύμηνες επιθέσεις των Βίκινγκς, και μετά από σκληρές μάχες και πολλά θύματα, και αφού μεγάλο μέρος της πόλης είχε καεί, οι Βίκινγκς δεν ξαναεπιτέθηκαν στο Παρίσι. Το 987 ο Hugo Capet έγινε βασιλιάς και έκανε το Παρίσι πρωτεύουσα της Γαλλίας και ίδρυσε την δυναστεία των Καπετίδων που διήρκεσε μέχρι το 1328. το 1163 άρχισε το χτίσιμο της Παναγίας των Παρισίων και γύρω από την πόλη χτίστηκαν προστατευτικά τείχη. Το 1181 έγινε η πρώτη δημόσια αγορά. Κατά την διάρκεια του 13ου αιώνα υπήρξαν πολλές φυσικές καταστροφές στο Παρίσι όπως παγωνιές και πλημμύρες. Το 1210 άρχισε να χτίζεται και το Λούβρο. Κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα το Παρίσι ήταν χωρισμένο σε μια δεξιά όχθη, όπου κυριαρχούσε η πολιτική, η οικονομία και η θρησκεία, και στην αριστερή όχθη, όπου κυριαρχούσε το προπύργιο των διανοούμενων. Εκεί ιδρύθηκε το 1257 το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης.

Μεταρρύθμιση

Στις αρχές του 16ου αιώνα πέθαναν πολλοί κάτοικοι της πόλης από χολέρα και άλλες μολυσματικές ασθένειες. Κάτω από την βασιλεία του Φραγκίσκου Α΄ (1494-1547) αναπτύχθηκε η τέχνη και ο πολιτισμός. Αγόρασε πολλά έργα τέχνης του Τιτσιάνο, του Μιχαήλ Άγγελου και του Ραφαήλ, θέτοντας τις βάσεις για την βασιλική συλλογή πινάκων ζωγραφικής. Επίσης προεξέτεινε το κάστρο Φονταινεμπλό, ίδρυσε το "Γαλλικό Κολλέγιο", το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα, και εκεί διδάσκονταν Ελληνικά, Λατινικά και Εβραϊκά.
Κατά την διάρκεια των πολέμων των Ουγενότων από το 1562 μέχρι το 1598 το Παρίσι έμεινε σε καθολική ιδιοκτησία. Κατά την νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου, 24 Αυγούστου 1572, δολοφονήθηκαν 3000 με 10000 Ουγενότοι στο Παρίσι. Το 1598 με το Έδικτο της Νάντης οι πόλεμοι των Ουγενόττων τερματίσθηκαν.
Υπό τον Λουδοβίκο ΙΓ΄ η οικονομία της πόλης άρχισε να βελτιώνεται. Ίδρυσε τρία τμήματα του Παρισιού, τα οποία υπάρχουν ως σήμερα. Το ανάκτορο του Λουξεμβούργου (Palais de Luxembοurg) και το Βασιλικό Ανάκτορο (Palais Royal) χτίστηκαν εκείνη την περίοδο. Το βασιλικό τυπογραφείο (1620), ο Βοτανικός Κήπος (1626) και η Γαλλική Ακαδημία (1635) ενδυνάμωσαν την πολιτιστική σημασία της πρωτεύουσας.

Γαλλική Επανάσταση

Το Παρίσι ήταν το κέντρο των γεγονότων κατά την Γαλλική Επανάσταση. Ως ξεκίνημα της Επανάστασης ισχύει η κατάληψη της Βαστίλης (φυλακή για πολιτικούς κρατούμενους) στις 14 Ιουλίου 1789 (από το 1880 Εθνική Επέτειος της Γαλλίας). Το ουσιαστικό ξεκίνημα της Επανάστασης έλαβε χώρα μερικές εβδομάδες πιο μπροστά, με την σύγκληση των Γενικών Τάξεων. Επειδή οι περισσότεροι εκπρόσωποι του κλήρου και των ευγενών αρνήθηκαν να συμμετάσχουν, οι εκπρόσωποι της Τρίτης Τάξης αποφάσισαν να προχωρήσουν μόνοι τους και ανακήρυξαν τη συνέλευση των τάξεων Εθνική Συντακτική Συνέλευση.

Η Γαλλική Επανάσταση σημαίνει την κοινωνική μετάλλαξη από την φεουδαρχική στην αστική κοινωνία. Η μοναρχία έπεσε και δημιουργήθηκε μια δημοκρατία. Για πρώτη φορά ανέλαβε η οικονομικά δυνατή αστική τάξη και πολιτική δύναμη από τους ευγενείς, οι οποίοι ήδη από πιο μπροστά έχαναν σε δύναμη. Μετά την ανακήρυξη των εκπροσώπων της Τρίτης Τάξης σε Εθνική Συντακτική Συνέλευση, αυτή ψήφισε στις 26 Αυγούστου 1789 την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη.

Με την πάροδο της Επανάστασης ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ και η γυναίκα του βασίλισσα Μαρία Αντουανέτα αποκεφαλίστηκαν το 1793 στην γκιλοτίνα. Η σύλληψη έγινε το 1792 και ο βασιλιάς αποκεφαλίστηκε στις 21 Ιανουαρίου 1793. Η Γαλλική Επανάσταση δεν έφερε στον λαό την επιθυμητή ελευθερία αλλά τελείωσε με την Τρομοκρατία του Ροβεσπιέρου ο οποίος αποκεφαλίστηκε το 1794. Στη συνέχεια την εξουσία ανέλαβε το Διευθυντήριο και αργότερα ο Ναπολέων Βοναπάρτης ο οποίος έγινε αυτοκράτορας των Γάλλων το 1804.

Σύγχρονο Παρίσι

Κατά την διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα, το Παρίσι δέχεται συχνά την Παγκόσμια Έκθεση, που σημαδεύει έντονα την πρωτεύουσα. Ο Πύργος του Άιφελ εγκαινιάστηκε για την Έκθεση του 1889 (εκατό χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης), το μετρό γι' αυτή του 1900.
Ο γερμανικός στρατός κατέλαβε το Παρίσι κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από το 1940 έως το 1944. Στις 25 Αυγούστου 1944 η άφιξη του δεύτερου τάγματος τεθωρακισμένων του στρατηγού Λεκλέρκ (Leclerc) σήμανε και το τέλος της κατάληψης της πρωτεύουσας, χωρίς να σημειωθούν παραπάνω ζημιές, καθώς ο στρατηγός Ντίτριχ φον Χόλτιτς (Dietrich von Choltitz), Στρατιωτικός Διοικητής της πόλης, δεν υπάκουσε στις διαταγές του Χίτλερ, που απαιτούσε την καταστροφή του Παρισιού.
Το Παρίσι οργάνωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1900 και 1924. Ήταν, επίσης, υποψήφια πόλη το 1992, 2008 και για τους Αγώνες του 2012, που κερδήθηκαν τελικά από τις πόλεις της Βαρκελώνης, του Πεκίνου και του Λονδίνου αντίστοιχα.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια