ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ
Εκδίδεται το "Εβδομαδιαίον Πρόγραμμα Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών" από το Υπουργείο Τύπου.
Η Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (Ε.Ο.Ν) ιδρύει ένα μικρό ραδιοφωνικό σταθμό στα βραχέα κύματα στην ταράτσα των γραφείων της κεντρικής διοίκησης. Από τον σταθμό αυτό μαθαίνει ολόκληρος ο κόσμος για τον τορπιλισμό της Έλλης από ιταλικό υποβρύχιο. Ιδρύεται η Ελληνική Υπηρεσία του B.B.C 1940 Με την έναρξη του Ελληνοιταλικου πολέμου κατασκευάζεται ένας μικρός πομπός βραχέων κυμάτων για τις ανάγκες των στρατευμάτων που πολεμούν στην Αλβανία. Ο σταθμός αυτός λειτούργησε μέχρι την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1941
ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΑΠΟ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών κάθε πέντε λεπτά μετέδιδε διαταγή της μόνης κυβερνητικής αρχής που παρέμενε στην ελληνική πρωτεύουσα, του Ανώτερου Στρατιωτικού Διοικητή Αττικοβοιωτίας υποστράτηγου Χρ. Καβράκου. Λόγω επιτακτικής ανάγκης ζητούσε με τη διαταγή του ο στρατηγός να σταματήσει κάθε κίνηση στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα προάστια, όλα τα καταστήματα να είναι κλειστά και οι κάτοικοι στα σπίτια τους, να σταματήσει η αντιαεροπορική άμυνα, οι στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις της περιοχής να παραμείνουν στις θέσεις τους και, πρόσθετε στη διαταγή, «δεδομένου ότι η πόλις είναι ανοχύρωτος και ουδεμία θα προβληθή αντίστασις, αξιώ όπως μη ακουσθή ουδέ εις πυροβολισμός».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Κώστας Σταυρόπουλος ήταν ο πρώτος αρχιεκφωνητής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών, εγγονός του εθνικού ευεργέτη Πανταζή Βασσάνη.
Επιχειρώντας να δώσει κουράγιο στους θλιμμένους Αθηναίους, ο εκφωνητής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος μετέδιδε με τη χαρακτηριστική ένρινη φωνή του τις τελευταίες ελεύθερες φράσεις που μπορούσαν να ακουσθούν:
Εδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναι…
Έλληνες! Οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών.
Αδέλφια! Κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου.
Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια.
Έλληνες! Ψηλά τις καρδιές!
Ο ελεύθερος αθηναϊκός ραδιοσταθμός με τη φωνή του περίφημου εκφωνητή Κ. Σταυρόπουλου, συνέχιζε τη μετάδοση των τελευταίων μηνυμάτων του, που σκόρπιζαν συγκίνηση και δάκρυα στους Αθηναίους, κλεισμένους στα σπίτια τους:
Προσοχή! Προσοχή!
Η πρωτεύουσα περιέρχεται εις χείρας των κατακτητών. Επάνω εις τον Ιερόν Βράχον της Ακροπόλεως δεν κυματίζει πλέον υπερήφανη η γαλανόλευκος. Αντ’ αυτής εστήθη το λάβαρον της βίας. Ο φρουρός της σημαίας μας, διαταχθείς να την υποστείλει διά να ανυψωθεί η γερμανική, ηυτοκτόνησε ριφθείς εις το κενόν από του σημείου όπου ευρίσκετο η γαλανόλευκος.
Ζήτω η Ελλάς!
Ακούγεται ο Εθνικός Ύμνος, που φέρνει νέα συγκίνηση στους ακροατές και ο εκφωνητής κλείνει αναγκαστικά την τελευταία ελεύθερη εκπομπή του ραδιοφώνου:
Προσοχή!
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών ύστερα από λίγο δεν θα είναι ελληνικός. Θα είναι γερμανικός και θα μεταδίδει ψέματα!
Έλληνες! Μην τον ακούτε!
Ο πόλεμός μας συνεχίζεται και θα συνεχισθεί μέχρι της τελικής νίκης!
Ζήτω το Έθνος των Ελλήνων!
Όταν κατελήφθησαν οι ραδιοθάλαμοι του Ζαππείου από τους Γερμανούς. Ύστερα από ημίωρη διακοπή, το ραδιόφωνο ξανάρχισε τη λειτουργία του, ελεγχόμενος πλέον από τους κατακτητές, για να μεταδώσει:
«Προς τον Φύρερ και Καγκελλάριον του Ράιχ, Βερολίνον.
Φύρερ μου, την 27ην Απριλίου 1941 και ώραν8.10 πρωινήν εφθάσαμεν εις Αθήνας ως πρώτα γερμανικά στρατεύματα και την 8.45 υψώσαμεν την γερμανικήν σημαίαν επί της Ακροπόλεως και του Δημαρχείου. Χάιλ μάιν Φύρερ.
Ίλαρχος Γιακόμπι, του 10ου Συντάγματος του Βραδεμβούργου και υπολοχαγός Έλσνιτς της 6ης Ορεινής Μεραρχίας».
ΡΑΔΙΟΠΟΜΠΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Ο δεύτερος ραδιοσταθμός στην Ελλάδα στήθηκε από τον Στέφανο Ελευθερίου, γενικό διευθυντή υπουργείου Ταχυδρομείων, Τηλεγραφείων, Τηλεφωνείων (ΤΤΤ), ο οποίος ήθελε να πιέσει τα πράγματα στην ίδρυση κρατικού σταθμού στην Αθήνα. Το 1932 έφτιαξε τον “Ραδιοπομπό του Πειραιώς” ή “Ραδιοσταθμό ΤΤΤ) στη θέση του Σηματωρείου Σταυρός, στο ύψος του Βράχου της Καλλίπολης, στη συνοικία Υδραίικα. Ο σταθμός εξέπεμπε στα μεσαία στη συχνότητα 1523 χιλιοκύκλων το δευτερόλεπτο. Ο σταθμός, που ακουγόταν στον Πειραιά, στην Αθήνα και τα περίχωρα, μετέδιδε με τη βοήθεια τηλεφωνικών γραμμών από ραδιοθάλαμο στην Αθήνα, από το τηλεφωνείο στο παλιό ταχυδρομείο του Πειραιά, είτε από γραφεία πολιτικών όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ιωάννης Μεταξάς, αίθουσες συνεδρίων και ομιλιών, ακόμη και κέντρα ανακοίνωσης εκλογικών αποτελεσμάτων. Ο “Ραδιοπομπός Πειραιώς” λειτούργησε για σχεδόν έξι χρόνια, μέχρι το 1938, οπότε άρχισε η επίσημη έναρξη του Κρατικού Ραδιοσταθμού Αθηνών.
.jpg)
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός της Ελλάδος στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (Χρήστος Τσιγγιρίδης, Νίκος Καρμίρης).
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Η Θεσσαλονίκη έγραψε μια σπουδαία σελίδα στην ιστορία του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού των Βαλκανίων.
Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης ο “Μαρκόνι των Βαλκανίων”, ένας νεαρός Ηλεκτρολόγος Μηχανικός του Πανεπιστημίου της Στουτγκάρδης, εγκαθίσταται στη Θεσσαλονίκη το 1923 και από την πρώτη στιγμή κάνει το παν για να υλοποιήσει το ραδιοφωνικό του όραμα. Την χρονιά αυτή ξεκίνησε τα ραδιοπειράματά του μʼ έναν παλιό ασύρματο της Στρατιάς της Ανατολής. Τα χρόνια που ακολουθούν ο Ραδιοφωνικός του Σταθμός θα συνοδεύσει την Έκθεση στη γέννησή της, θα αποτελέσει για πολλά χρόνια σύμβολο της Θεσσαλονίκης, θα γνωρίσει Παγκόσμιο Πόλεμο, Κατοχή κι Εμφύλιο, μονοπωλώντας τις λήψεις στους ραδιοφωνικούς δέκτες τις Ελλάδας και της Ευρώπης... To 1926, μέσα στον χώρο της ΔΕΘ, o Χρίστος Τσιγγιρίδης στήνει τον πομπό του, ισχύος 400 Watt περίπου σε δύο ξύλινα περίπτερα με δύο ιστούς36 μέτρων της τετράφυλλης κεραίας Μαρκόνι. Τον λειτουργεί μόνον κατά την διάρκεια της Έκθεσης τον Σεπτέμβριο. Ο Πρώτος Ραδιοφωνικός Σταθμός της Ελλάδας, των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι πλέον γεγονός…
Το «Ράδιο Τσιγγιρίδη», άρχισε να λειτουργεί στην εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου 1938, Είχε δύο ακροατές. Ο ένας ήταν στην περιοχή της πλατείας Ιπποδρομίου και ο άλλος σε ένα αγγλικό καράβι στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ο σταθμός αυτός μετέδωσε πρώτος το πολεμικό ανακοινωθέν της 28ης Οκτωβρίου 1940, ενθουσιάζοντας τους ακροατές : “Αι ιταλικαί δυνάμεις προσβάλλουν από της5.30 πρωινής ώρας σήμερον τα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους”. Το «Ράδιο Τσιγγιρίδη», επιζεί και μετά την κατοχή και την απελευθέρωση, αλλά σιγεί οριστικά και ο Τσιγγιρίδης πεθαίνει από θλίψη στα 1947, αφού ο σταθμός απαλλοτριώθηκε αναγκαστικά από το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας.
Το «Ράδιο Τσιγγιρίδη», εξελίχθηκε, γιγαντώθηκε, μεγάλωσε σε εγκαταστάσεις και προσωπικό, αναπτύχθηκε τεχνολογικά σ' αυτό που σήμερα είναι η ΕΡΤ3. Κατά την διάρκεια της κατοχής : «το ραδιόφωνο ήταν μέσο κατασκοπίας και ήταν απαραίτητες οι καρτέλες συνδρομητών για τους κατακτητές» όπως αναφέρει ο κ. Χατζηγιαννάκης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Στις 25 Ιανουαρίου 1938, υπογράφτηκε η τελική συμφωνία μεταξύ της Telefunken και του Ελληνικού κράτους για την εγκατάσταση ραδιοφωνικού σταθμού.
ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ ΡΑΔΙΟΦΩΝΩΝ
14 Οκτωβρίου1943 Δημοσιεύεται η διαταγή των Γερμανών για το σφράγισμα των ραδιοφώνων, ώστε να πιάνουν μόνο το σταθμό των Αθηνών. Σφραγγίζονται περίπου 43.000 ραδιόφωνα. Ο σκοπός του σφραγίσματος ήταν να μην ακούν το BBC Λονδίνου οι Έλληνες. Έτσι λάμβαναν σήμα μονό τον σταθμό Αθηνών, αλλά πολλοί θαρραλέοι ακροατές τα αποσφραγίζουν. Τα ραδιόφωνα που δεν ήταν σφραγισμένα κρυβόντουσαν στα πιο απίθανα μέρη του σπιτιού και του κήπου, οι δε ακροάσεις των συμμαχικών εκπομπών γινόντουσαν με μεγάλη προσοχή
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Σφράγισμα ραδιοφώνων από τις γερμανικές αρχές.
1945 Με την υπ αριθμό 54/1945 συντακτική Πράξη ιδρύεται το Εθνικό Ίδρυμα
Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ).Πρώτος διευθυντής του Ε.Ι.Ρ ο Ηρ. Πετμεζάς
20 Οκτωβρίου 1944 οι Γερμανοί φεύγουν από την Αθήνα έπειτα από 1.264 μέρες κατοχής. Οι Γερμανοί προσπαθούν να καταστρέψουν τις εγκαταστάσεις του πομπού των Λιοσίων, ο σταθμός αυτός γλιτώνει την πλήρη καταστροφή, όμως 13 Οκτωβρίου Οι κεραίες του σταθμού Αθηνών κατέρρεαν από τα εκρηκτικά που έβαλαν οι γερμανοί πριν την υποχώρηση τους. 20 Οκτώβριου Ο σταθμός Αθηνών λειτουργεί από πρόχειρες κεραίες που έφτιαξαν τα συνεργεία της Η.Ε.Α.Π.Ο πομπός που μετάδιδε το πρόγραμμα ήταν ο μικρός πομπός των 200W της έδρας φυσικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών καταστρέφονται οι κεραίες και η εκπομπή σταματάει.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Στους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου, μετά τον πόλεμο, ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός με ξένους πρέσβεις και τις συζύγους τους (Αμερικής, Αγγλίας, Καναδά και Τουρκίας) μετά από εκπομπή αφιερωμένη στα Ηνωμένα Έθνη. Με την απελευθέρωση βασικός διοργανωτής του ΕΙΡ είναι ο στρατηγός Τσιγάντες και σημαντικοί διευθυντές οι λογοτέχνες Μυριβήλης και Ελύτης. Μεταπολεμικά οι ραδιοθάλαμοι Ζαππείου ανανεώθηκαν και βελτιώθηκαν οικοδομικά και τεχνικά με υλικό από τις πολεμικές επανορθώσεις: μικρόφωνα, κονσόλες, ενισχυτές, μαγνητόφωνα. Νέοι ισχυρότεροι πομποί εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και την επαρχία, με συμβολή και της αμερικανικής βοήθειας. Από το ΕΙΡ και κυρίως από το Ραδιοσταθμό Αθηνών με τα τέσσερα του προγράμματα Εθνικό, Δεύτερο, Τρίτο, και τα Βραχέα Κύματα, πέρασαν σημαντικές εκπομπές και μεγάλα ονόματα του πνεύματος και της τέχνης. http://pluton22.blogspot.gr
1936 Επί πρωθυπουργίας Μεταξά προκηρύσσεται διεθνής διαγωνισμός για την
εγκατάσταση και λειτουργία ραδιοφωνικού σταθμού. O διαγωνισμός κατεκυρώθη στην εταιρεία TELEFUNKEN Ιδρύεται η Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών (Υ.Ρ.Ε) ιδρύεται με τον ΑΝ 95 με διευθυντή τον Γεώργιο Κυριάκη. Η πρώτη διακρατική εκπομπή από την Αθήνα σε τηλεφωνική σύνδεση με το Βελιγράδι. Αφορμή, η μετακομιδή των σορών του βασιλικού ζεύγους Κωνσταντίνου και Σοφίας. Δίνονται άδειες σε ραδιοερασιτεχνες για την μελέτη της διάδοσης των βραχέων
κυμάτων.
εγκατάσταση και λειτουργία ραδιοφωνικού σταθμού. O διαγωνισμός κατεκυρώθη στην εταιρεία TELEFUNKEN Ιδρύεται η Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών (Υ.Ρ.Ε) ιδρύεται με τον ΑΝ 95 με διευθυντή τον Γεώργιο Κυριάκη. Η πρώτη διακρατική εκπομπή από την Αθήνα σε τηλεφωνική σύνδεση με το Βελιγράδι. Αφορμή, η μετακομιδή των σορών του βασιλικού ζεύγους Κωνσταντίνου και Σοφίας. Δίνονται άδειες σε ραδιοερασιτεχνες για την μελέτη της διάδοσης των βραχέων
κυμάτων.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Τα προγράμματα των πρώτων εκπομπών άρχιζαν με τον εθνικό ύμνο και την προσευχή και κάλυπταν το μεγαλύτερο μέρος με ελληνική δημοτική μουσική.
1938 Την 25 Μαρτίου εγκαινιάζεται ο πομπός 15 KW από τον Βασιλέα Γεώργιο Β στα Ν. Λιόσια.
1939 Την εποπτεία της ραδιοφωνίας αναλαμβάνει το υπουργείο Τύπου. Δημιουργείται η "Διεύθυνση Τύπου και Ραδιοφωνίας" με διευθυντή το Δ. Σβολόπουλο, και τεχνικό διευθυντή τον Σπ. Ζήση
1938 Την 25 Μαρτίου εγκαινιάζεται ο πομπός 15 KW από τον Βασιλέα Γεώργιο Β στα Ν. Λιόσια.
1939 Την εποπτεία της ραδιοφωνίας αναλαμβάνει το υπουργείο Τύπου. Δημιουργείται η "Διεύθυνση Τύπου και Ραδιοφωνίας" με διευθυντή το Δ. Σβολόπουλο, και τεχνικό διευθυντή τον Σπ. Ζήση
Εκδίδεται το "Εβδομαδιαίον Πρόγραμμα Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών" από το Υπουργείο Τύπου.
Η Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (Ε.Ο.Ν) ιδρύει ένα μικρό ραδιοφωνικό σταθμό στα βραχέα κύματα στην ταράτσα των γραφείων της κεντρικής διοίκησης. Από τον σταθμό αυτό μαθαίνει ολόκληρος ο κόσμος για τον τορπιλισμό της Έλλης από ιταλικό υποβρύχιο. Ιδρύεται η Ελληνική Υπηρεσία του B.B.C 1940 Με την έναρξη του Ελληνοιταλικου πολέμου κατασκευάζεται ένας μικρός πομπός βραχέων κυμάτων για τις ανάγκες των στρατευμάτων που πολεμούν στην Αλβανία. Ο σταθμός αυτός λειτούργησε μέχρι την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1941
ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΑΠΟ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών κάθε πέντε λεπτά μετέδιδε διαταγή της μόνης κυβερνητικής αρχής που παρέμενε στην ελληνική πρωτεύουσα, του Ανώτερου Στρατιωτικού Διοικητή Αττικοβοιωτίας υποστράτηγου Χρ. Καβράκου. Λόγω επιτακτικής ανάγκης ζητούσε με τη διαταγή του ο στρατηγός να σταματήσει κάθε κίνηση στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα προάστια, όλα τα καταστήματα να είναι κλειστά και οι κάτοικοι στα σπίτια τους, να σταματήσει η αντιαεροπορική άμυνα, οι στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις της περιοχής να παραμείνουν στις θέσεις τους και, πρόσθετε στη διαταγή, «δεδομένου ότι η πόλις είναι ανοχύρωτος και ουδεμία θα προβληθή αντίστασις, αξιώ όπως μη ακουσθή ουδέ εις πυροβολισμός».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Κώστας Σταυρόπουλος ήταν ο πρώτος αρχιεκφωνητής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών, εγγονός του εθνικού ευεργέτη Πανταζή Βασσάνη.
Επιχειρώντας να δώσει κουράγιο στους θλιμμένους Αθηναίους, ο εκφωνητής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος μετέδιδε με τη χαρακτηριστική ένρινη φωνή του τις τελευταίες ελεύθερες φράσεις που μπορούσαν να ακουσθούν:
Εδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναι…
Έλληνες! Οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών.
Αδέλφια! Κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου.
Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια.
Έλληνες! Ψηλά τις καρδιές!
Ο ελεύθερος αθηναϊκός ραδιοσταθμός με τη φωνή του περίφημου εκφωνητή Κ. Σταυρόπουλου, συνέχιζε τη μετάδοση των τελευταίων μηνυμάτων του, που σκόρπιζαν συγκίνηση και δάκρυα στους Αθηναίους, κλεισμένους στα σπίτια τους:
Προσοχή! Προσοχή!
Η πρωτεύουσα περιέρχεται εις χείρας των κατακτητών. Επάνω εις τον Ιερόν Βράχον της Ακροπόλεως δεν κυματίζει πλέον υπερήφανη η γαλανόλευκος. Αντ’ αυτής εστήθη το λάβαρον της βίας. Ο φρουρός της σημαίας μας, διαταχθείς να την υποστείλει διά να ανυψωθεί η γερμανική, ηυτοκτόνησε ριφθείς εις το κενόν από του σημείου όπου ευρίσκετο η γαλανόλευκος.
Ζήτω η Ελλάς!
Ακούγεται ο Εθνικός Ύμνος, που φέρνει νέα συγκίνηση στους ακροατές και ο εκφωνητής κλείνει αναγκαστικά την τελευταία ελεύθερη εκπομπή του ραδιοφώνου:
Προσοχή!
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών ύστερα από λίγο δεν θα είναι ελληνικός. Θα είναι γερμανικός και θα μεταδίδει ψέματα!
Έλληνες! Μην τον ακούτε!
Ο πόλεμός μας συνεχίζεται και θα συνεχισθεί μέχρι της τελικής νίκης!
Ζήτω το Έθνος των Ελλήνων!
Όταν κατελήφθησαν οι ραδιοθάλαμοι του Ζαππείου από τους Γερμανούς. Ύστερα από ημίωρη διακοπή, το ραδιόφωνο ξανάρχισε τη λειτουργία του, ελεγχόμενος πλέον από τους κατακτητές, για να μεταδώσει:
«Προς τον Φύρερ και Καγκελλάριον του Ράιχ, Βερολίνον.
Φύρερ μου, την 27ην Απριλίου 1941 και ώραν
Ίλαρχος Γιακόμπι, του 10ου Συντάγματος του Βραδεμβούργου και υπολοχαγός Έλσνιτς της 6ης Ορεινής Μεραρχίας».
ΡΑΔΙΟΠΟΜΠΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Ο δεύτερος ραδιοσταθμός στην Ελλάδα στήθηκε από τον Στέφανο Ελευθερίου, γενικό διευθυντή υπουργείου Ταχυδρομείων, Τηλεγραφείων, Τηλεφωνείων (ΤΤΤ), ο οποίος ήθελε να πιέσει τα πράγματα στην ίδρυση κρατικού σταθμού στην Αθήνα. Το 1932 έφτιαξε τον “Ραδιοπομπό του Πειραιώς” ή “Ραδιοσταθμό ΤΤΤ) στη θέση του Σηματωρείου Σταυρός, στο ύψος του Βράχου της Καλλίπολης, στη συνοικία Υδραίικα. Ο σταθμός εξέπεμπε στα μεσαία στη συχνότητα 1523 χιλιοκύκλων το δευτερόλεπτο. Ο σταθμός, που ακουγόταν στον Πειραιά, στην Αθήνα και τα περίχωρα, μετέδιδε με τη βοήθεια τηλεφωνικών γραμμών από ραδιοθάλαμο στην Αθήνα, από το τηλεφωνείο στο παλιό ταχυδρομείο του Πειραιά, είτε από γραφεία πολιτικών όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ιωάννης Μεταξάς, αίθουσες συνεδρίων και ομιλιών, ακόμη και κέντρα ανακοίνωσης εκλογικών αποτελεσμάτων. Ο “Ραδιοπομπός Πειραιώς” λειτούργησε για σχεδόν έξι χρόνια, μέχρι το 1938, οπότε άρχισε η επίσημη έναρξη του Κρατικού Ραδιοσταθμού Αθηνών.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Η Θεσσαλονίκη έγραψε μια σπουδαία σελίδα στην ιστορία του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού των Βαλκανίων.
Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης ο “Μαρκόνι των Βαλκανίων”, ένας νεαρός Ηλεκτρολόγος Μηχανικός του Πανεπιστημίου της Στουτγκάρδης, εγκαθίσταται στη Θεσσαλονίκη το 1923 και από την πρώτη στιγμή κάνει το παν για να υλοποιήσει το ραδιοφωνικό του όραμα. Την χρονιά αυτή ξεκίνησε τα ραδιοπειράματά του μʼ έναν παλιό ασύρματο της Στρατιάς της Ανατολής. Τα χρόνια που ακολουθούν ο Ραδιοφωνικός του Σταθμός θα συνοδεύσει την Έκθεση στη γέννησή της, θα αποτελέσει για πολλά χρόνια σύμβολο της Θεσσαλονίκης, θα γνωρίσει Παγκόσμιο Πόλεμο, Κατοχή κι Εμφύλιο, μονοπωλώντας τις λήψεις στους ραδιοφωνικούς δέκτες τις Ελλάδας και της Ευρώπης... To 1926, μέσα στον χώρο της ΔΕΘ, o Χρίστος Τσιγγιρίδης στήνει τον πομπό του, ισχύος 400 Watt περίπου σε δύο ξύλινα περίπτερα με δύο ιστούς
Το «Ράδιο Τσιγγιρίδη», άρχισε να λειτουργεί στην εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου 1938, Είχε δύο ακροατές. Ο ένας ήταν στην περιοχή της πλατείας Ιπποδρομίου και ο άλλος σε ένα αγγλικό καράβι στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ο σταθμός αυτός μετέδωσε πρώτος το πολεμικό ανακοινωθέν της 28ης Οκτωβρίου 1940, ενθουσιάζοντας τους ακροατές : “Αι ιταλικαί δυνάμεις προσβάλλουν από της
Το «Ράδιο Τσιγγιρίδη», εξελίχθηκε, γιγαντώθηκε, μεγάλωσε σε εγκαταστάσεις και προσωπικό, αναπτύχθηκε τεχνολογικά σ' αυτό που σήμερα είναι η ΕΡΤ3. Κατά την διάρκεια της κατοχής : «το ραδιόφωνο ήταν μέσο κατασκοπίας και ήταν απαραίτητες οι καρτέλες συνδρομητών για τους κατακτητές» όπως αναφέρει ο κ. Χατζηγιαννάκης
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Στη Θεσσαλονίκη θα φτιαχτεί νέο Μουσείο Ραδιοφωνίας. Θα καλυφθεί από το ΕΣΠΑ και τον ΟΠΑΠ (το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ θα αγγίξει το Μουσείο Ραδιοφωνίας). Ο νέος χώρος τοποθετείται στον εκθεσιακό χώρο «Εικόνα και Ήχος» του «NOESIS». Το νέο Μουσείο Ραδιοφωνίας αναμένεται να λειτουργήσει στα τέλη του έτους 2010. ) Το υλικό που θα εκτεθεί αριθμεί: 9.000 μαγνητοταινίες με ηχογραφήσεις παραδοσιακής ελληνικής μουσικής, θεατρικής μουσικής, κλασικής μουσικής, σπάνιο ηχητικό υλικό λαογραφικού περιεχομένου, εκατοντάδες δίσκους βινυλίου 33 και 45 στροφών, αρχείο φωνών παλαιών και σύγχρονων Ελλήνων πολιτικών και δημιουργών τέχνης, συνεντεύξεις και ραδιοφωνικές εκπομπές ιστορικής αξίας και προγράμματα του σταθμού «Φωνή της Αμερικής». Επίσης, μηχανήματα, κονσόλες, μικρόφωνα, ενισχυτές, πικάπ, μαγνητόφωνα, κασετόφωνα, έντυπα, φωτογραφίες, πολλά από τα οποία χρονολογούνται από το 1947. Περιλαμβάνει ακόμη μηχανήματα του Χρήστου Τσιγγιρίδη, του θρυλικού ερασιτεχνικού σταθμού «Ράδιο Νέστωρ», της «Φωνής της Αμερικής», του Στρατιωτικού Ράδιο και της Βουλής των Ελλήνων, πολλά από τα οποία ανήκουν στη συλλογή του σκηνοθέτη Παναγιώτη Κίσκιλα, πρωτεργάτη, ιδρυτή και προέδρου επί χρόνια της Φωνοθήκης. Ένα μεγάλο μέρος του υλικού συγκεντρώθηκε και συντηρήθηκε χάρη στο μεράκι κάποιων ανθρώπων και εργαζομένων της ΕΡΤ3
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Στις 25 Ιανουαρίου 1938, υπογράφτηκε η τελική συμφωνία μεταξύ της Telefunken και του Ελληνικού κράτους για την εγκατάσταση ραδιοφωνικού σταθμού.
ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ ΡΑΔΙΟΦΩΝΩΝ
1941 Απρίλιος Με την είσοδο των Γερμανών η κυβέρνηση Τσολάκογλου θέτει την ραδιοφωνία υπό τον έλεγχο της "Διεύθυνσης Τύπου και Ραδιοφωνίας υπό τω πρωθυπουργώ" με διευθυντή τον κ. Μπουλαλά Μάιος Ιδρύεται η "Ανώνυμος Εταιρεία Ραδιοφωνικών Εκπομπών (Α.Ε.Ρ.Ε) με διευθυντή των Ιων. Βουλπιώτη. Σκοπός της εταιρείας είναι η αποκλειστική εκμετάλλευση των ραδιοφωνικών εκπομπών στην Ελλάδα.
Αρχίζουν οι Ελληνικές εκπομπές του ραδιοφωνικού σταθμού του Καιρού. Ο σταθμός αυτός ήταν ο συνδετικός κρίκος όλων των ελλήνων κατά την διάρκεια της κατοχής. Για τις ανάγκες του γερμανικού στρατού λειτουργεί ένας μικρός πομπός από την οδό Ζαλοκωστα. Ο χαρακτήρας των εκπομπών είναι κυρίως ψυχαγωγικός. 1942 Από τον πομπό βραχέων της Παλλήνης ο στρατός κατοχής των Γερμανών λειτουργεί τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Μεσογείου με εκπομπές προπαγάνδας. 17 Μάιου 1943 Δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβερνήσεως ο πρώτος "Ραδιοφωνικός κανονισμός". 22 Ιουνίου Δημοσιεύεται στις εφημερίδες των Αθηνών η διαταγή του Μουσολίνι που απαγορεύει την εγκατάσταση και τη χρήση κεραιών. 14 Οκτωβρίου1943 Δημοσιεύεται η διαταγή των Γερμανών για το σφράγισμα των ραδιοφώνων, ώστε να πιάνουν μόνο το σταθμό των Αθηνών. Σφραγγίζονται περίπου 43.000 ραδιόφωνα. Ο σκοπός του σφραγίσματος ήταν να μην ακούν το BBC Λονδίνου οι Έλληνες. Έτσι λάμβαναν σήμα μονό τον σταθμό Αθηνών, αλλά πολλοί θαρραλέοι ακροατές τα αποσφραγίζουν. Τα ραδιόφωνα που δεν ήταν σφραγισμένα κρυβόντουσαν στα πιο απίθανα μέρη του σπιτιού και του κήπου, οι δε ακροάσεις των συμμαχικών εκπομπών γινόντουσαν με μεγάλη προσοχή
Στην Κατοχή σφραγίζονται τα ραδιόφωνα, για να μην ακούν το BBC Λονδίνου, αλλά πολλοί θαρραλέοι ακροατές τα αποσφραγίζουν.
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
Η απελευθέρωση σημαδεύτηκε από το γεγονός, που εκφράστηκε χαρακτηριστικά και με το προσκλητήριο του ΕΑΜ, που μεταδόθηκε, κάτω από τη μύτη των Γερμανών, από το κρατικό ραδιόφωνο της υπόδουλης ακόμη Αθήνας το βράδυ της 23ης Σεπτέμβρη:
«Προσοχή! Προσοχή! Σας μιλάει το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ.
Έλληνες, όλοι επί ποδός πολέμου!
Ο ηρωικός ΕΛΑΣ λευτερώνει την αγαπημένη μας πατρίδα. Ήρθε η ώρα να λευτερώσει και την Αθήνα μας.
Εμπρός όλοι, να λευτερώσουμε τους φυλακισμένους αδερφούς μας. Φωτιά και τσεκούρι στους αμετανόητους ταγματασφαλίτες, χωροφύλακες, μπουραντάδες και τους κρυφούς πολιτικούς αρχηγούς τους.
Κλείστε τ' αυτιά σας στις προδοτικές διαδόσεις.
Όλοι επί ποδός πολέμου!
Ζήτω το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ!
Ζήτω οι μεγάλοι μας σύμμαχοι!»
1944 Στις 15 Ιανουαρίου αρχίζουν εκπομπές στην ελληνική γλωσσά από σταθμό στην βόρεια Ιταλία που λειτουργούσε υπό τον έλεγχο της αμερικανικής P.W.B (Psycological Warfare Branch).Σκοπός των εκπομπών ήταν η τόνωση του ηθικού των διαφόρων αντιστασιακών ομάδων που πολεμούσαν τους γερμανούς κατακτητές. Το κωδικό όνομα του σταθμού ήταν MORSE. Στις 21 Αύγουστου αρχίζει την λειτουργία του ο σταθμός με το κωδικό όνομα BOSTON. Ο σταθμός λειτουργούσε κάτω από τον έλεγχο της Βρετανικής OSS (Office of Strategic Service). Οι εκπομπές ήταν σε ελληνική και γερμανική γλώσσα και το περιεχόμενο τους μαύρη προπαγάνδα για τα στρατεύματα κατοχής στην Ελλάδα. Ο σταθμός λειτουργούσε σε εγκαταστάσεις που βρίσκονταν στην Σμύρνη ( Izmir) της Τουρκίας. 1945 Με την υπ αριθμό 54/1945 συντακτική Πράξη ιδρύεται το Εθνικό Ίδρυμα
Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ).Πρώτος διευθυντής του Ε.Ι.Ρ ο Ηρ. Πετμεζάς
20 Οκτωβρίου 1944 οι Γερμανοί φεύγουν από την Αθήνα έπειτα από 1.264 μέρες κατοχής. Οι Γερμανοί προσπαθούν να καταστρέψουν τις εγκαταστάσεις του πομπού των Λιοσίων, ο σταθμός αυτός γλιτώνει την πλήρη καταστροφή, όμως 13 Οκτωβρίου Οι κεραίες του σταθμού Αθηνών κατέρρεαν από τα εκρηκτικά που έβαλαν οι γερμανοί πριν την υποχώρηση τους. 20 Οκτώβριου Ο σταθμός Αθηνών λειτουργεί από πρόχειρες κεραίες που έφτιαξαν τα συνεργεία της Η.Ε.Α.Π.Ο πομπός που μετάδιδε το πρόγραμμα ήταν ο μικρός πομπός των 200W της έδρας φυσικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών καταστρέφονται οι κεραίες και η εκπομπή σταματάει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου