Σταυρός στη Μυτιλήνη – συμπληρωματικό 1
το προηγούμενο σχετικό άρθρο, έκανα δύο λάθη. (Mea culpa!) Το πρώτο, ότι παρουσίασα εσφαλμένως τη θέση του σταυρού. Καί το δεύτερο, ότι προϋπέθεσα «τυφλά» πως οι αναγνώστες μου ξέρουν Αστρονομία έστω «νηπιαγωγείου», καί κατάλαβαν τί θέλω να πω.
Λάθος καί το πρώτο, λάθος καί το δεύτερο – αλλά θα διορθωθούν ενθάδε. Θεωρήστε τα ως ήδη διορθωμένα, διότι γιά μέν τη σωστή θέση του σταυρού ήρκεσε ένα τηλεφώνημα, γιά δε τα μαθήματα στοιχειώδους Αστρονομίας (καί τις περαιτέρω επεξηγήσεις, του τί συμβαίνει με τη θέση του σταυρού – που με εξέπληξε) φροντίζει το παρόν άρθρο.
[Ελέγχονται, δέ, ως ανακριβείς οι πληροφορίες, που θέλουν κάτι Μυτιληνιές να έχουν μπουκάρει σ’ ένα αρχαίο θέατρο καί να θρηνούν ξεμαλλιασμένες (καί να τρέχουν τα δάκρυα κάτω – μαζί με το μακιγιάζ! lol!!!), ουρλιάζοντας διάφορα αρχαία σχετλιαστικά: «- Ιώ!’, «- Ιού!», «- Βαβαί!» «- Παπαί!», «- Ιατταταί!», «- Ωττοττοτί!», κτλ παρόμοια. ]
Ξεκινάμε, λοιπόν, από τη σωστή θέση του σταυρού:
Καί σε μεγέθυνση:
Με συντεταγμένες 39º 06′ 34′ ‘ βόρειο πλάτος, 26º 34′ 00′ ‘ ανατολικό μήκος.
Πρίν τις βάλουμε στο Stellarium, ώστε να δούμε την εικόνα του ουρανού γιά ανατολή Ηλίου στις τρείς ημερομηνίες της έρευνάς μας, ας δούμε κάτι άλλο.
α. Απλά μαθήματα Αστρονομίας
Η Αστρονομία παρουσιάζει -βεβαίως- ουράνια φαινόμενα, καθώς καί επίγεια τοιαύτα (λόγωι προβολικής Γεωμετρίας). Τα τελευταία σε πολύ βασικό επίπεδο συνοψίζονται σε ανατολές καί δύσεις (καί μεσουρανήματα). Αυτά ακριβώς μας ενδιαφέρουν εδώ, οπότε ας τα δούμε.
Ο Ήλιος δεν ανατέλλει πάντα από το ίδιο σημείο. Μέσα στο έτος, διαγράφει παλινδρομικώς ένα τόξο, που ξεκινάει από το πιό νότιο σημείο του στις 21 Δεκεμβρίου (χειμερινό ηλιοστάσιο), καί φτάνει στο πιό βόρειο στις 21 Ιουνίου (θερινό ηλιοστάσιο). Καί ξανά πίσω, απ’ τις 22 Ιουνίου! Καί ξανά μπρός, απ’ τις 22 Δεκεμβρίου, κτλ – επ’ άπειρον.
Απ’ ανάμεσα, στις 21 Μαρτίου (εαρινή ισημερία) καί στις 21 Σεπτεμβρίου (φθινοπωρινή ισημερία) ανατέλλει ακριβώς στις 90 μοίρες δεξιοστρόφως από βορράν – δηλαδή, στην «μαθηματική» ανατολή.
Ακριβώς τα ίδια ισχύουν -γιά τον Ήλιο- καί γιά τα σημεία δύσεως, συμμετρικά με τα σημεία ανατολής.
Θα δούμε -μέσωι του Stellarium– τις ανατολές καί τις δύσεις σε δύο τόπους, γιά σύγκριση: (α) στην Αθήνα καί (β) στο σημείο του σταυρού της Μυτιλήνης (που μας ενδιαφέρει εδώ).
αΙ. Αθήνα – ανατολές
Συντεταγμένες Αθήνας (από Stellarium) 37º 58′ 46.02′ ‘ βόρειο πλάτος, 23º 42′ 58.40′ ‘ ανατολικό μήκος.
Ξεκινάμε με την ανατολή στο χειμερινό ηλιοστάσιο:
Στην εαρινή ισημερία:
Στο θερινό ηλιοστάσιο (η ένδειξη ώρας αναφέρεται στη «θερινή» ώρα – έχει προστεθεί μία ώρα στην πραγματική) :
Καί στη φθινοπωρινή ισημερία (παρομοίως με «θερινή» ώρα) :
Παρατηρούμε ότι ο Ήλιος ξεκινάει ν’ ανατέλει από κάπου 31 μοίρες μετά την ανατολή (δηλ. 121º νοτιοανατολικά – βορράς στις 0º) στις 21 Δεκεμβρίου, καί φτάνει συμμετρικώς πάλι στις 31º πάνω από την ανατολή, δηλαδή στις 90º – 31º = 59º (βορειοανατολικά) στις 21 Ιουνίου. Στις δύο ισημερίες, ανατέλλει επακριβώς στο σημείο της ανατολής (δηλ. ακριβώς 90º δεξιοστρόφως από βορράν).
Παρατηρούμε, ακόμη, ότι η φθινοπωρινή ισημερία του 2019 -κατά Stellarium- δεν είναι στις 21, αλλά στις 22 Σεπτεμβρίου. Όντως, η ισημερία κάθε χρόνο παίζει μιάμιση μέρα σύν ή πλήν από την θεωρητική τιμή της 21ης Σεπτεμβρίου.
αΙΙ. Αθήνα – δύσεις
Να δούμε τώρα τις δύσεις στην Αθήνα με τη σειρά.
Χειμερινό ηλιοστάσιο:
Εαρινή ισημερία:
Θερινό ηλιοστάσιο (με «θερινή» ώρα) :
Φθινοπωρινή ισημερία (πάλι με «θερινή» ώρα) :
Παρατηρούμε ότι:
(α) Υπάρχει μιά συμμετρία στις γωνίες του ορίζοντα γιά τις ανατολές στα ηλιοστάσια (31 μοίρες εκατέρωθεν της «μαθηματικής» Δύσης), αλλά όχι στις ώρες.
(β) Στις ισημερίες υφίσταται μιά περίπου συμμετρία στις ώρες. Σωστά, διότι η εαρινή ισημερία στο πρόγραμμα αποδίδεται με τη «χειμερινή» (πραγματική αστρονομική) ώρα, ενώι η φθινοπωρινή με την «θερινή» (ώρα βλακείας των ποδιτσο-πωλητικών). Οπότε, αν αφαιρέσουμε τη διαφορά της μίας ώρας από τη θερινή ώρα, πέφτουμε περίπου στα ίδια.
Η ασυμφωνία στα πρώτα λεπτά του χρονισμού ανατολής-δύσης εκ πρώτης όψεως (καί …σκέψεως) δεν έπρεπε να υπάρχει. Αλλά εξηγείται, διότι οι πραγματικές ισημερίες, δηλαδή οι μέρες πραγματικής ισότητας ημέρας καί νύχτας (ανά 12ωρο η καθεμία), στα γεωγραφικά πλάτη της Ελλάδας πέφτουν: η μέν εαρινή λιγάκι πιό πρίν από τις 21/03 (κάπου στις 17 ή 18 του μήνα), η δε φθινοπωρινή λιγάκι πιό μετά (κάπου στις 25 / 26 Σεπτεμβρίου). Επακριβώς 21/03 καί 21/09 πέφτουν στον ισημερινό.
[Συγκρατήστε το αυτό, επειδή τα δύο «21» έχουν (από μακροχρόνια χρήση) καθοριστεί να ορίζουν την ισημερία στα μυαλά μας, άρα κουβαλάνε ισχυρώτατο -σχεδόν ακλόνητο- συμβολισμό.]
Γιά του λόγου το αληθές, ιδού οι δύο οθόνες των πραγματικών ισημεριών από το πρόγραμμα «Moon calendar» γιά κινητά τηλέφωνα. (Καί το Stellarium τα δείχνει αυτά, όμως εδώ φαίνονται πιό όμορφα καί συγκεντρωμένα – μέσα στα κόκκινα πλαίσια.)
(Οι συντεταγμένες που βλέπετε, αναφέρονται στον Βόλο, όπου ζώ – αλλά δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά γιά την υπόλοιπη Ελλάδα.)
Πραγματική εαρινή ισημερία:
Καί πραγματική φθινοπωρινή ισημερία:
(Οι ώρες ανατολής καί δύσεως ‘Ηλιου καί Σελήνης είναι «θερινές», αλλά δεν μας απασχολούν, διότι εδώ μας ενδιαφέρει μονάχα η ημερομηνία.)
(Σημείωση γιά τους παρατηρητικούς: Μην απορείτε, που βλέπετε σημειωμένη ώρα GMT -Greenwitch Mean Time- +3. Είναι επειδή το κινητό μου ήδη πάει με τη θερινή ώρα, τώρα που γράφω το παρόν άρθρο, κι απλά άλλαξα προσωρινά τις ημερομηνίες στο προγραμματάκι, γιά να σας δείξω αυτό που θέλω.
Η σωστή ώρα Ελλάδος, βέβαια, είναι GMT+2.)
το προηγούμενο σχετικό άρθρο, έκανα δύο λάθη. (Mea culpa!) Το πρώτο, ότι παρουσίασα εσφαλμένως τη θέση του σταυρού. Καί το δεύτερο, ότι προϋπέθεσα «τυφλά» πως οι αναγνώστες μου ξέρουν Αστρονομία έστω «νηπιαγωγείου», καί κατάλαβαν τί θέλω να πω.Λάθος καί το πρώτο, λάθος καί το δεύτερο – αλλά θα διορθωθούν ενθάδε. Θεωρήστε τα ως ήδη διορθωμένα, διότι γιά μέν τη σωστή θέση του σταυρού ήρκεσε ένα τηλεφώνημα, γιά δε τα μαθήματα στοιχειώδους Αστρονομίας (καί τις περαιτέρω επεξηγήσεις, του τί συμβαίνει με τη θέση του σταυρού – που με εξέπληξε) φροντίζει το παρόν άρθρο.
[Ελέγχονται, δέ, ως ανακριβείς οι πληροφορίες, που θέλουν κάτι Μυτιληνιές να έχουν μπουκάρει σ’ ένα αρχαίο θέατρο καί να θρηνούν ξεμαλλιασμένες (καί να τρέχουν τα δάκρυα κάτω – μαζί με το μακιγιάζ! lol!!!), ουρλιάζοντας διάφορα αρχαία σχετλιαστικά: «- Ιώ!’, «- Ιού!», «- Βαβαί!» «- Παπαί!», «- Ιατταταί!», «- Ωττοττοτί!», κτλ παρόμοια. ]
Ξεκινάμε, λοιπόν, από τη σωστή θέση του σταυρού:
Καί σε μεγέθυνση:
Με συντεταγμένες 39º 06′ 34′ ‘ βόρειο πλάτος, 26º 34′ 00′ ‘ ανατολικό μήκος.
Πρίν τις βάλουμε στο Stellarium, ώστε να δούμε την εικόνα του ουρανού γιά ανατολή Ηλίου στις τρείς ημερομηνίες της έρευνάς μας, ας δούμε κάτι άλλο.
α. Απλά μαθήματα Αστρονομίας
Η Αστρονομία παρουσιάζει -βεβαίως- ουράνια φαινόμενα, καθώς καί επίγεια τοιαύτα (λόγωι προβολικής Γεωμετρίας). Τα τελευταία σε πολύ βασικό επίπεδο συνοψίζονται σε ανατολές καί δύσεις (καί μεσουρανήματα). Αυτά ακριβώς μας ενδιαφέρουν εδώ, οπότε ας τα δούμε.
Ο Ήλιος δεν ανατέλλει πάντα από το ίδιο σημείο. Μέσα στο έτος, διαγράφει παλινδρομικώς ένα τόξο, που ξεκινάει από το πιό νότιο σημείο του στις 21 Δεκεμβρίου (χειμερινό ηλιοστάσιο), καί φτάνει στο πιό βόρειο στις 21 Ιουνίου (θερινό ηλιοστάσιο). Καί ξανά πίσω, απ’ τις 22 Ιουνίου! Καί ξανά μπρός, απ’ τις 22 Δεκεμβρίου, κτλ – επ’ άπειρον.
Απ’ ανάμεσα, στις 21 Μαρτίου (εαρινή ισημερία) καί στις 21 Σεπτεμβρίου (φθινοπωρινή ισημερία) ανατέλλει ακριβώς στις 90 μοίρες δεξιοστρόφως από βορράν – δηλαδή, στην «μαθηματική» ανατολή.
Ακριβώς τα ίδια ισχύουν -γιά τον Ήλιο- καί γιά τα σημεία δύσεως, συμμετρικά με τα σημεία ανατολής.
Θα δούμε -μέσωι του Stellarium– τις ανατολές καί τις δύσεις σε δύο τόπους, γιά σύγκριση: (α) στην Αθήνα καί (β) στο σημείο του σταυρού της Μυτιλήνης (που μας ενδιαφέρει εδώ).
αΙ. Αθήνα – ανατολές
Συντεταγμένες Αθήνας (από Stellarium) 37º 58′ 46.02′ ‘ βόρειο πλάτος, 23º 42′ 58.40′ ‘ ανατολικό μήκος.
Ξεκινάμε με την ανατολή στο χειμερινό ηλιοστάσιο:
Στην εαρινή ισημερία:
Στο θερινό ηλιοστάσιο (η ένδειξη ώρας αναφέρεται στη «θερινή» ώρα – έχει προστεθεί μία ώρα στην πραγματική) :
Καί στη φθινοπωρινή ισημερία (παρομοίως με «θερινή» ώρα) :
Παρατηρούμε ότι ο Ήλιος ξεκινάει ν’ ανατέλει από κάπου 31 μοίρες μετά την ανατολή (δηλ. 121º νοτιοανατολικά – βορράς στις 0º) στις 21 Δεκεμβρίου, καί φτάνει συμμετρικώς πάλι στις 31º πάνω από την ανατολή, δηλαδή στις 90º – 31º = 59º (βορειοανατολικά) στις 21 Ιουνίου. Στις δύο ισημερίες, ανατέλλει επακριβώς στο σημείο της ανατολής (δηλ. ακριβώς 90º δεξιοστρόφως από βορράν).
Παρατηρούμε, ακόμη, ότι η φθινοπωρινή ισημερία του 2019 -κατά Stellarium- δεν είναι στις 21, αλλά στις 22 Σεπτεμβρίου. Όντως, η ισημερία κάθε χρόνο παίζει μιάμιση μέρα σύν ή πλήν από την θεωρητική τιμή της 21ης Σεπτεμβρίου.
αΙΙ. Αθήνα – δύσεις
Να δούμε τώρα τις δύσεις στην Αθήνα με τη σειρά.
Χειμερινό ηλιοστάσιο:
Εαρινή ισημερία:
Θερινό ηλιοστάσιο (με «θερινή» ώρα) :
Φθινοπωρινή ισημερία (πάλι με «θερινή» ώρα) :
Παρατηρούμε ότι:
(α) Υπάρχει μιά συμμετρία στις γωνίες του ορίζοντα γιά τις ανατολές στα ηλιοστάσια (31 μοίρες εκατέρωθεν της «μαθηματικής» Δύσης), αλλά όχι στις ώρες.
(β) Στις ισημερίες υφίσταται μιά περίπου συμμετρία στις ώρες. Σωστά, διότι η εαρινή ισημερία στο πρόγραμμα αποδίδεται με τη «χειμερινή» (πραγματική αστρονομική) ώρα, ενώι η φθινοπωρινή με την «θερινή» (ώρα βλακείας των ποδιτσο-πωλητικών). Οπότε, αν αφαιρέσουμε τη διαφορά της μίας ώρας από τη θερινή ώρα, πέφτουμε περίπου στα ίδια.
Η ασυμφωνία στα πρώτα λεπτά του χρονισμού ανατολής-δύσης εκ πρώτης όψεως (καί …σκέψεως) δεν έπρεπε να υπάρχει. Αλλά εξηγείται, διότι οι πραγματικές ισημερίες, δηλαδή οι μέρες πραγματικής ισότητας ημέρας καί νύχτας (ανά 12ωρο η καθεμία), στα γεωγραφικά πλάτη της Ελλάδας πέφτουν: η μέν εαρινή λιγάκι πιό πρίν από τις 21/03 (κάπου στις 17 ή 18 του μήνα), η δε φθινοπωρινή λιγάκι πιό μετά (κάπου στις 25 / 26 Σεπτεμβρίου). Επακριβώς 21/03 καί 21/09 πέφτουν στον ισημερινό.
[Συγκρατήστε το αυτό, επειδή τα δύο «21» έχουν (από μακροχρόνια χρήση) καθοριστεί να ορίζουν την ισημερία στα μυαλά μας, άρα κουβαλάνε ισχυρώτατο -σχεδόν ακλόνητο- συμβολισμό.]
Γιά του λόγου το αληθές, ιδού οι δύο οθόνες των πραγματικών ισημεριών από το πρόγραμμα «Moon calendar» γιά κινητά τηλέφωνα. (Καί το Stellarium τα δείχνει αυτά, όμως εδώ φαίνονται πιό όμορφα καί συγκεντρωμένα – μέσα στα κόκκινα πλαίσια.)
(Οι συντεταγμένες που βλέπετε, αναφέρονται στον Βόλο, όπου ζώ – αλλά δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά γιά την υπόλοιπη Ελλάδα.)
Πραγματική εαρινή ισημερία:
Καί πραγματική φθινοπωρινή ισημερία:
(Οι ώρες ανατολής καί δύσεως ‘Ηλιου καί Σελήνης είναι «θερινές», αλλά δεν μας απασχολούν, διότι εδώ μας ενδιαφέρει μονάχα η ημερομηνία.)
(Σημείωση γιά τους παρατηρητικούς: Μην απορείτε, που βλέπετε σημειωμένη ώρα GMT -Greenwitch Mean Time- +3. Είναι επειδή το κινητό μου ήδη πάει με τη θερινή ώρα, τώρα που γράφω το παρόν άρθρο, κι απλά άλλαξα προσωρινά τις ημερομηνίες στο προγραμματάκι, γιά να σας δείξω αυτό που θέλω.
Η σωστή ώρα Ελλάδος, βέβαια, είναι GMT+2.)
(συνεχίζεται)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου