Θανάσης Κ.
Ενώ η «ελληνογαλλική συμμαχία» είχε πολύ θετικό αντίκτυπο σε όλη την ελληνική κοινωνία, άρχισε ήδη και η… «υπονόμευσή» της!
Κάποια ισχυρίστηκαν, «ευλόγως», ότι με το άρθρο 2 της Συμφωνίας Αμυντικής Συνδρομής μεταξύ των δύο χωρών, δεν «δεσμεύεται» η Γαλλία να στηρίξει την Ελλάδα σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάζει τα «κυριαρχικά δικαιώματα» της χώρας – κι όχι την ίδια την («σκληρή») έννοια της εθνικής κυριαρχίας…
Πράγματι, «σκληρή» κυριαρχία είναι το έδαφος και τα «χωρικά ύδατα» (που ισοδυναμούν από άποψη Διεθνούς Δικαίου με «έδαφος»). Αλλά οι θαλάσσιες ζώνες συμπεριλαμβανομένης της ΑΟΖ, δεν θεωρούνται «κυριαρχία»! Θεωρούνται «κυριαρχικό δικαίωμα».
Όσοι κάνουν αυτή την κριτική ζητούν, λοιπόν, να επεκταθεί η αμοιβαία συνδρομή, ακόμα και στην περίπτωση παραβίασης των «κυριαρχικών δικαιωμάτων». Αλλιώς – υπονοείται, αλλά δεν λέγεται ευθέως – η Συμφωνία με τη Γαλλία είναι «δώρο – άδωρο»…
Η κριτική αυτή είναι τυπικά «ορθή» και πολιτικά εντελώς… άστοχη!
Διότι, οι Διεθνείς Συμμαχίες δεν είναι… συμβόλαια «αεροστεγή» από νομική άποψη…
Πάντα έχουν «παράθυρα διαφυγής». Απόλυτη δεσμευτικότητα δεν υπάρχει -και ΔΕΝ μπορεί να υπάρξει ΠΟΤΕ!
Το να προσπαθούμε να μετατρέψουμε το ιδρυτικό κείμενο μιας διμερούς συμμαχίας σε απολύτως δεσμευτικό «συμβόλαιο» εκατέρωθεν, σημαίνει ότι υποκύπτουμε στον «πειρασμό» του «στείρου νομικισμού» και αγνοούμε την πολιτική δυναμική…
Η μόνη σοβαρή εγγύηση «δεσμευτικότητας» αμυντικής Συνδρομής μεταξύ δύο χωρών, είναι η «σύμπτωση-ευθυγράμμιση» των συμφερόντων τους (alignment of interests) κάθε στιγμή – όχι η απόλυτη «δεσμευτικότητα» της «Συμφωνίας» την ημέρα της υπογραφής της…
Αυτό λέγεται alignment of interests guarantee και αντιδιαστέλλεται προς το contract provisions guarantee. Όποιος δεν βλέπει αυτή τη διαφορά, δεν καταλαβαίνει τίποτε για τη «δυναμική» των διεθνών Συμμαχιών…
* Στην πραγματικότητα αναδεικνύεται σήμερα αυτό που όσοι παγιδεύονται στον «νομικισμό» δεν φαντάζονται καν:
Ότι η αποτρεπτική αποτελεσματικότητα μας (διμερούς) Συμμαχίας, στηρίζεται στις αβεβαιότητες που προκαλεί στους «αντιπάλους» – και στους «τρίτους» – όχι στις «βεβαιότητες» που δεσμεύουν τους «συμμάχους»!
–Για παράδειγμα μετά τη υπογραφή της Ελληνογαλλικής διμερούς Αμυντικής Συνδρομής, η Τουρκία δεν μπορεί να είναι «βέβαιη» (όπως είναι μέχρι τώρα), ότι σε περίπτωση «προκλήσεων» η Ελλάδα δεν θα αντιδράσει έμπρακτα (όπως δεν αντιδρά μέχρι τώρα).
Επιπροσθέτως, υπάρχει και άλλη πηγή αβεβαιότητας για την Τουρκία, η οποία φαντάζεται πλέον, ότι η Ελλάδα θα έχει ισχυρή στήριξη από τη Γαλλία στα διεθνή φόρα. Και η Γαλλία (σε αντίθεση με τη Γερμανία) είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας (είναι για την ακρίβεια το ΜΟΝΑΔΙΚΟ μόνιμο μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας από την ΕΕ)…
Εφ’ όσον λοιπόν υπάρχει alignment of interests μεταξύ Ελλάδας-Γαλλίας, η Ελλάδα δεν θα είναι μόνη της ούτε στην ΕΕ – όπου ανήκει η Ελλάδα και η Γαλλία, αλλά δεν ανήκει η Τουρκία.
Και επειδή οι ΗΠΑ έσπευσαν από την πρώτη στιγμή να «χαιρετίσουν» την Ελληνογαλλική Συμφωνία (η οποία στην πράξη στρέφεται κατά της Τουρκίας, στην Ανατολική Μεσόγειο), γιατί δίνουν προτεραιότητα πλέον όχι στην Ελλάδα τόσο, όσο στη Γαλλία για τη «φρούρηση» της Μεσογείου, η Ελλάδα δεν διακινδυνεύει να μείνει μόνη της ούτε στο ΝΑΤΟ…
(Από το οποίο η Τουρκία όλο και περισσότερο «απομακρύνεται»)…
— Κι ακόμα χώρες όπως η Αίγυπτος, για παράδειγμα, που μέχρι τώρα έβλεπαν με καχυποψία την «υπέρ-επέκταση» της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και με απογοήτευση την αδυναμία-απροθυμία της Ελλάδας να αντιδράσει, τώρα με την Ελληνο-Γαλλική Συμμαχία έχουν κάθε κίνητρο να ταυτιστούν με Γαλλία και Ελλάδα και να αντισταθούν στην Τουρκία (παρά να τα «βρουν» με την Τουρκία)…
Άρα, χωρίς να «διασφαλίζεται» από νομική άποψη 100% τίποτε (όπως είναι αδύνατο να υπάρξουν τόσο αεροστεγείς «διασφαλίσεις» σε ένα κείμενο Συμμαχίας), η θέση της Ελλάδας ενισχύεται και στα μάτια του αντιπάλου της – δηλαδή της Τουρκίας – και στα μάτια των (άλλων) δυνητικών συμμάχων της στην περιοχή (Αιγύπτου, Ισραήλ κλπ.)
[Και αντίθετα: το να επιμένουμε να πάρουμε «πρόσθετες νομικές διασφαλίσεις» – που δεν μπορούν να δοθούν – απειλεί να ακυρώσει την αποτρεπτική ισχύ της νέας Συμμαχίας!]
* Άλλωστε, πέραν του «κειμένου» υπήρξαν και οι δημόσιες δηλώσεις εκατέρωθεν κατά τη διάρκεια υπογραφής της Συμφωνίας.
— Από Ελληνικής πλευράς, αναφέρθηκε ρητά ότι η νέα Συμφωνία κατοχυρώνεται η παρουσία της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπου υπάρχουν κυρίως «κυριαρχικά δικαιώματα» της Ελλάδας, δηλαδή ΑΟΖ!
Και από πλευράς Γαλλίας ο Πρόεδρος Μακρόν είναι μας είπε ρητά:
—Η Ευρώπη είναι λίγο… «αφελής». Αν απειλείστε πρέπει να αμυνθείτε!
Τι παραπάνω να δηλώσει ο Γάλλος Πρόεδρος;
Στην πραγματικότητα η Ελλάδα δεν αποκτά σήμερα ένα ακόμα «προστάτη».
Αποκτά μέσα για να υπερασπιστεί τον εαυτό της (οπλικά συστήματα) και επιπροσθέτως αποκτά μια «κάλυψη» για να τα χρησιμοποιήσει, αν χρειαστεί.
Δεν τη βάζουν να αγοράσει όπλα που όμως, «απαγορεύεται» να τα χρησιμοποιήσει!
Τώρα αυτά που προμηθεύεται αποκτά κι ένα «πλαίσιο» για να τα χρησιμοποιήσει κι όλας!
Κι αυτό λειτουργεί αληθινά αποτρεπτικά έναντι της Τουρκίας.
* Υπάρχει και μια άλλη «αντίρρηση» που ακούστηκε:
Ότι από τώρα μέχρι την πλήρη απόκτηση των τριών υπερσύγχρονων φρεγατών και των τριών υπερσύγχρονων κορβετών – δηλαδή για τα επόμενα πέντε χρόνια – η Ελλάδα θα είναι «ευάλωτη» στις προκλήσεις της Τουρκίας.
Αυτό είναι επίσης «τυπικά σωστό» (κι ήταν ο πυρήνας όλης της διαπραγμάτευσης, για «ενδιάμεση λύση»…)
Μόνο που πολιτικά είναι δευτερεύον πια. Γιατί η Ελλάδα δεν είναι… άοπλη!
Με τα μέσα που διαθέτει ήδη – και με αυτά που άμεσα προμηθεύεται, όχι σε πέντε χρόνια αλλά ήδη τώρα και στους επόμενους μήνες, δηλαδή τα Rafale – η Ελλάδα είχε και αποκτά όλο και μεγαλύτερη επιχειρησιακή δυνατότητα να αντιδράσει συντριπτικά σε τουρκική αεροναυτική πρόκληση.
Συνεπώς, δεν χρειάζεται να περιμένει… πέντε χρόνια!
Το πρόβλημα ήταν ως τώρα ότι η Ελλάδα δεν έδειχνε διάθεση να χρησιμοποιήσει ούτε το «μέγιστο», αλλά ούτε καν το «ελάχιστο» των δυνατοτήτων της για να αντιδράσει στις τουρκικές προκλήσεις, όπως θα έκανε κι όπως κάνει ΚΑΘΕ άλλη χώρα…
«Ισχύς» μιας χώρας είναι όχι απλά τα «όπλα» που διαθέτει, αλλά η διάθεση και η ετοιμότητα που έχει να τα χρησιμοποιήσει! Αν για παράδειγμα, έχει 10
«μονάδες ισχύος» αλλά έχει διακηρύξει ότι δεν πρόκειται να τις χρησιμοποιήσει (και αυτοπαγιδεύεται στο…«δόγμα της ψυχραιμίας»), στην πραγματικότητα δεν έχει καθόλου ισχύ – και στα μάτια των αντιπάλων της είναι εντελώς «ανίσχυρη».
Κανείς δεν μετράει τι έχεις. Αλλά πόσο είσαι διατεθειμένος και έτοιμος να χρησιμοποιήσεις αυτά που έχεις.
Αυτή είναι η «λογιστική ισχύος» όχι μόνο στην περίπτωση «Πολεμικής σύρραξης», αλλά΄- και κυρίως – στην Σταθερότητα και στην Ειρήνη.
Γιατί όσο αυξάνεται η αξιοπιστία της αποτρεπτικής ισχύος σου, τόσο αποθαρρύνονται οι προκλήσεις των εχθρών σου…
Τα νέα οπλικά συστήματα λοιπόν, μπορεί πράγματι, να κάνουμε 5 χρόνια για να τα παραλάβουμε, αλλά η Αμυντική Συνδρομή με τη Γαλλία ισχύει από τώρα! Τα Μιράζ 2000-5 τα έχουμε και τώρα! Τα Rafale τα παραλαμβάνουμε στους επόμενους μήνες, ενώ τα Scalp που ήδη έχουμε και τα υποβρύχια 114 που ήδη διαθέτουμε, αρκούν από τώρα να καταφέρουν καίριο πλήγμα στην Τουρκία, αν κλιμακώσει τις προκλήσεις.
Οπότε το κρίσιμο τους επόμενους μήνες είναι αν η Τουρκία προσπαθήσει να ακυρώσει την αξιοπιστία της Αποτροπής μας! Με κάποια νέα πρόκληση, στην οποία θα ποντάρει ότι εμείς δεν θα αντιδράσουμε – και πάλι…
Αλλά αυτό εξαρτάται πλέον από μας. Όχι από τους «συμμάχους μας». Αυτοί την «κάλυψή» τους την προσέφεραν…
Κι από το αν θα χρησιμοποιήσουμε ό,τι ήδη έχουμε.
Όχι αυτά που δεν έχουμε παραλάβει ακόμα…
Εδώ αλλάζει όλο το σύστημα γεωπολιτικών ισορροπιών της μείζονος περιοχής μας (στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και πέραν αυτής).
Με την Ελλάδα για πρώτη φορά να θέτει σοβαρή υποψηφιότητα να πρωταγωνιστήσει.
Η κύρια μέριμνά μας στο εξής, είναι να μην το υπονομεύσουμε «από τα μέσα» και να μη το ακυρώσουμε μόνοι μας.
ΥΓ. Για παράδειγμα, πέρσι το καλοκαίρι, όταν Ελληνική φρεγάτα εξευτέλισε, με την πολυθρύλητη «επακούμβιση», τουρκικό πολεμικό, υπήρξαν «σύμβουλοι» στην Αθήνα που ζήτησαν να γίνει… ΕΔΕ σε βάρος του Έλληνα Κυβερνήτη!
Την ίδια στιγμή που Βρετανοί και άλλοι ειδικοί εξέφραζαν το θαυμασμό τους και για το κουράγιο του και για την ναυτοσύνη του και για την επαγγελματική επιχειρησιακή του δεινότητα…
Αυτοί που εδώ ζητούσαν ΕΔΕ σε βάρος του Κυβερνήτη Σάλιαρη, δεν μπορεί να παραμένουν στη θέση τους. Αλλιώς η Ελληνική Αποτροπή, μετατρέπεται σε σκέτη… ντροπή!