ΘΑΝΑΣΗΣ Κ.
Η Δύση βιώνει σήμερα πρωτοφανή κρίση!
–Η Αμερικανική κοινωνία αποδεικνύεται πολωμένη όσο ποτέ στο παρελθόν (εδώ και εκατό χρόνια περίπου) και δυσκολεύεται να εκλέξει Πρόεδρο!
–Η Ευρώπη δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του εγκληματικού τζιχαντισμού μέσα στις κοινωνίες της.
ΝΑΤΟ και ΕΕ, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν ούτε τις αποσταθεροποιητικές κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ούτε τη διείσδυση Ρωσίας και Κίνας στην Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική.
–Η Δύση συνολικά δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει μια πανδημία, παρ’ ό,τι διαθέτει πόρους, γνώσεις και μηχανισμούς όσο ποτέ στον παρελθόν.
Παλαιότερα η Δύση διαφωνούσε στο πως θα διαχειριστεί την ισχύ της. Παρ’ όλα αυτά κατάφερνε να συγκλίνει…
Σήμερα η Δύση αδυνατεί να διαχειριστεί την αδυναμία της.
Και οι ελίτ της μοιάζουν πιο διχασμένες από ποτέ – και πιο ανεπαρκείς…
* Τα τελευταία σαράντα χρόνια (από τις αρχές της δεκαετίας του ’80), υπήρχε συνήθως μια διάσταση ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού:
Στις ΗΠΑ κυριαρχούσαν πιο συντηρητικές δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας, πιο φιλελεύθερες στην οικονομία και πιο παρεμβατικές στη διεθνή σκηνή.
Και αυτό θεωρούνταν «φυσιολογικό» τότε: Η Αμερική είναι πιο ανοικτή οικονομία, άρα με πολύ μικρότερη κρατική παρέμβαση απ’ ό,τι η Ευρώπη, άρα πιο φιλελεύθερη οικονομικά. Είναι χώρα της ατομικής ευκαιρίας (όχι των συλλογικών προταγμάτων) – άρα πιο δυναμική, αλλά και πιο συντηρητική ταυτόχρονα!
Και ως ηγέτιδα δύναμη του δυτικού κόσμου (σε εποχή διπολισμού τότε) πιο επιρρεπής σε διεθνείς παρεμβάσεις εκτός συνόρων απ’ ό,τι η Ευρώπη…
Κι έτσι όλη τη δεκαετία του ’80 κι ως τις αρχές της δεκαετίας του ’90, στις ΗΠΑ μεσουρανούσαν οι Ρεπουμπλικανοί του Ρόναλντ Ρέηγκαν και του Τζώρτζ Μπούς (πατρός). Ενώ στη Βρετανία κυριαρχούσε η Συντηρητική-Φιλελεύθερη Μάργκαρετ Θάτσερ…
Την ίδια στιγμή στην ηπειρωτική Ευρώπη είχαμε τις σοσιαλιστικές κυβερνήσεις των Φρανσουά Μιτεράν (Γαλλία), Φελίπε Γκονζάλεθ (Ισπανία), Μπετίνο Κράξι και Τζουλιάνο Αμάτο (Ιταλία), ή και «ήπιων» κεντροδεξιών όπως οι Χριστιαοδημοκράτης Τζούλιο Αντρεότι πάλι στην Ιταλία ή ο Χέλμουτ Κόλ στη Γερμανία.
* Αυτό άλλαξε μετά την κατάρρευση του Κομμουνισμού και του διπολικού κόσμου. Οι Αγγλοσάξονες κινήθηκαν “αριστερότερα”- προς το Κέντρο (Κλίντον στις ΗΠΑ και Μπλαίρ στη Βρετανία). Ενώ η ηπειρωτική Ευρώπη κινήθηκε επίσης προς το Κέντρο, αλλά “δεξιότερα” σε σχέση με το παρελθόν (Σιράκ στη Γαλλία, Σρέντερ στη Γερμανία, Αθνάρ στην Ισπανία).
Όλες οι δυτικές ελίτ άρχισαν να γίνονται πιο μετριοπαθείς σε σύγκριση με τις προηγούμενες θέσεις τους…
Αλλά στο μεταξύ το κέντρο βάρους των διεθνών εξελίξεων άρχισε να ματατοπίζεται ανατολικότερα: στον Ειρηνικό! Με την άνοδο της Κίνας και της Ινδίας (και με την επάνοδο της Ρωσίας του Πούτιν) στο προσκήνιο…
Κι έτσι ο Ατλαντικός κόσμος (ΗΠΑ-Ευρώπη) κατάφερε να “ευθυγραμμιστεί” πολιτικά όταν άρχισε να… μειώνεται ο παγκόσμιος ρόλος του!
* Το 2016 υπήρξαν δύο τομές: Το Brexit της Βρετανίας και η εκλογή Τράμπ στις ΗΠΑ.
“Ευθυγράμμιση” δεν υπάρχει πια ούτε ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, – αλλά ούτε και μέσα στην Ευρώπη.
Σήμερα τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα:
Γιατί τώρα πλέον η Αμερική κινείται σαφώς “αριστερότερα” με την εκλογή του Τζό Μπάϊντεν, ενώ στην Ευρώπη υπάρχει μια μετακίνηση των ίδιων των κοινωνιών δεξιότερα: Με ηγέτιδα τη Γαλλία του Κεντρώου Εμμανουέλ Μακρόν πλέον. Και με τη στήριξη του δεξιού Καγκελαρίου Κούρτς της Αυστρίας. Υπό την πίεση και των δεξιών χριστιανοδημοκρατών από όλη την Ανατολική Ευρώπη (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Κροατία).
Και στην ίδια τη Γερμανία οι ζυμώσεις μέσα στους Χριστιανοδημοκράτες προοιωνίζουν μετακίνηση σαφώς δεξιότερα. Ενώ αντίστοιχες ζυμώσεις υπάρχουν και στην Ολλανδία.
* Στην Ευρώπη καταλύτης υπήρξε το λαθρομεταναστευτικό και ο «πόλεμος» που κήρυξαν τα δίκτυα των ισλαμιστών τζιχαντιστών στην Ευρώπη συνολικά. Αλλά και η αδυναμία των παραδοσιακών πολιτικών ελίτ να αντιμετωπίσουν τις αλλεπάλληλες και πολύνεκρες επιθέσεις των τζιχαντιστών σε διάφορες Ευρωπαϊκές πόλεις…
Αν στις ΗΠΑ προκλήθηκε τέτοια εξέγερση απ’ άκρου εις άκρον όταν ένας λευκός αστυνομικός στη Μινεάπολη της Μινεσότα σκότωσε ένα μαύρο Αμερικανό (περιστατικό που όσο κι αν ήταν “βάναυσο”, δεν ήταν “σχεδιασμένη” δολοφονία), φαντάζεται κανείς πόσο μεγαλύτερες αντιδράσεις πυροδοτούν καθημερινές σχεδιασμένες δεκάδες δολοφονίες, σε βάρος αθώων πολιτών και μάλιστα με τον πιο στυγερό τρόπο (αποκεφαλισμοί, σφαγιασμοί κλπ.)! Από άτομα που βρέθηκαν στην Ευρώπη ως… «ικέτες» και παριστάνουν τους «πρόσφυγες» και «μετανάστες».
Το πράγμα γίνεται ακόμα πιο εκρηκτικό – και παίρνει ευρύτερες γεωπολιτικές διαστάσεις – από το γεγονός ότι η Τουρκία, μια χώρα που είναι τυπικά μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) και ταυτόχρονα υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ, αυτό-προβάλλεται ως “προστάτης” των τζιχαντιστών σε όλο τον κόσμο, απειλεί κάθε τόσο να στείλει κι άλλους λαθρομετανάστες στην Ευρώπη (μέσω Ελλάδος κυρίως) και επαγγέλλεται τον «δίκαιο ξεσηκωμό» τους κατά των «απίστων».
* Σε όλα αυτά προσθέστε τώρα και την τεράστια ύφεση που προκαλεί διεθνώς ο κορονοϊός! Το πρώτο lockdown της περασμένης άνοιξης υπολογιζόταν να προκαλέσει, στην Ευρώπη συνολικά, ύφεση 6-8% (και στην Ελλάδα 8-10%). Με προοπτική θεαματικής ανάκαμψης παντού, αμέσως μετά, το 2021.
Τώρα που μπαίνουμε σε δεύτερο lockdown στην Ευρώπη (μικρότερης διάρκειας από το προηγούμενο, αλλά τώρα πλέον πάνω σε πολύ πιο “εύθραυστες” οικονομίες), η συνολική ύφεση για το 2020 υπολογίζεται τουλάχιστον 3 μονάδες παραπάνω! Χωρίς προοπτική, για “θεαματική ανάκαμψη” την επόμενη χρονιά, αφού πολλοί προεξοφλούν πλέον και νέο πιθανό lockdown μετά τα Χριστούγεννα…
Όταν μιλάμε για ύφεση που θα αγγίξει πλέον το 10% συνολικά στην Ευρώπη – ενώ σε κάποιες χώρες θα πλησιάσει το 15% – και δεν θα αντιστραφεί σε δυναμική ανάκαμψη αμέσως μετά, είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν πλέον και μεγάλες κοινωνικές αναστατώσεις.
* Παλαιότερα ο «Ατλαντικός κόσμος» είχε ηγεσία – τώρα δεν έχει!
–Παλαιότερα κατάφερνε να συνεννοηθεί πώς θα διαχειριστεί τη δύναμή του. Τώρα διχάζεται για το πώς θα διαχειριστεί τις πολλαπλές «αχίλλειες πτέρνες» του.
–Παλαιότερα η “Αριστερά” εξέφραζε τις φιλοδοξίες των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων να συμμετάσχουν στην ανάπτυξη και στη δημοκρατική διακυβέρνηση.
–Τώρα η “Αριστερά” εκφράζει περισσότερο την επιμονή των διεθνοποιημένων αστικών στρωμάτων να καταλύσουν τα εθνικά κράτη, να αποδυναμώσουν τις εθνικές κοινωνίες, να διεθνοποιήσουν τα κέντρα πολιτικής ισχύος και τις εφοδιαστικές αλυσίδες! Δηλαδή να απομακρύνουν τη λήψη των αποφάσεων κάθε εθνικής κοινωνίας από τη νομιμοποίηση της δημοκρατίας της.
— Παλαιότερα η “Δεξιά” εξέφραζε την προσπάθεια των κυρίαρχων ελίτ να διασώσουν προνόμια και να επιβάλλουν το “νόμο και την τάξη” επί των ανερχομένων μεσαίων στρωμάτων.
Τώρα ο “νόμος και η τάξη” έχει γίνει κραυγή απελπισίας των λαϊκών στρωμάτων. Που δεν εισακούεται…
–Η “Αριστερά” από επαγγελία κοινωνικής δικαιοσύνης κατά των πλουσίων που ήταν κάποτε, μετατράπηκε σε όργανο των διεθνοποιημένων ελίτ να επιβληθούν στους λαούς.
–Σήμερα, όσα λαϊκά στρώματα δυσφορούν με την βίαιη πληθυσμιακή αλλοίωση των χωρών τους και την βίαιη αμφισβήτηση της εθνικής τους ταυτότητας και της κοινωνικής τους συνοχής,
όσοι αντιστέκονται στην παραγωγική υποβάθμιση των οικονομιών τους και στην μετατροπή τους σε παρίες που εισπράττουν “επιδόματα” για να επιβιώσουν,
όσοι βλέπουν την ακριβοπληρωμένη δημόσια υγεία να μην μπορεί να αντέξει την πίεση μιας πανδημίας και την δημόσια παιδεία – που κάποτε υπήρξε μεγάλη “κοινωνική κατάκτησή” – σήμερα να διαλύεται μπρος στα μάτια τους,
όλοι αυτοί πλέον παρουσιάζονται ως… “δεξιοί”, “οπισθοδρομικοί” και αρνητές της “προόδου”!
* Το φαινόμενο του Λαϊκισμού τροφοδοτείται πλέον, από την αδυναμία των λαϊκών στρωμάτων να καταλάβουν τι τους συμβαίνει. Και να μετατρέψουν την αγωνία τους σε Πολιτική. Όμως, τροφοδοτείται επίσης, και από την ταυτόχρονη αδυναμία των ελίτ να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που προκαλούν όλο και μεγαλύτερη αγωνία στις κοινωνίες. Τα οποία άλλοτε ξορκίζουν – κι άλλοτε μόνες του παροξύνουν…
Ενώ στον πιο τοξικό Λαϊκισμό – τη ρητορική μίσους – καταφεύγουν με την ίδια ευκολία και οι εκπρόσωποι της “λαϊκής οργής” (που κατηγορούν τους ηγέτες ως “προδότες” ή “πουλημένους”), αλλά και οι “νάρκισσοι” των ελίτ (που κατηγορούν όσους διαμαρτύρονται ως “ακροδεξιούς” ή “ψεκασμένους”)
[Σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις, βέβαια, έχουν δίκιο και οι μεν και οι δε! Αλλά η μισαλλοδοξία γενικεύεται και τα περιθώρια συνεννόησης – ή πολύ περισσότερο συναίνεσης – συρρικνώνονται ραγδαία…]
* Μετά την κατάρρευση της υπαρκτού Σοσιαλισμού, οι προνομιούχοι της Δύσης στράφηκαν σε μιαν “Αριστερά” που είναι αντιδημοκρατική και αντιλαϊκή…
Ενώ ταυτόχρονα μετά τον θρίαμβο των αστικών ιδεών – και πολύ περισσότερο τα τελευταία χρόνια – τα μεσαία και κατώτερα στρώματα στις δυτικές κοινωνίες ωθούνται σε μια “Δεξιά” που είναι “αμυντική”, και “φοβική”…
Οι ελίτ σχεδόν παντού, δεν μπορούν να πείσουν, δεν μπορούν να εμπνεύσουν, δεν μπορούν να εγγυηθούν τις μέχρι τώρα κοινωνικές κατακτήσεις ούτε να ηγηθούν σε μια μεγάλη μεταρρυθμιστική προσπάθεια…
Διότι πολύ συχνά οι ίδιες οι ελίτ εκπροσωπούν όσους οι μεταρρυθμίσεις θα ξεβολέψουν!
Οι δυτικές ελίτ έχουν προσχωρήσει στην ναρκισσιστική “Πολιτική Ορθότητα”, που εμφανίζεται ως… απαύγασμα “προοδευτικότητας” κι αποδεικνύεται τυραννία “μοναδικής αλήθειας” σοβιετικού τύπου!
Από τις σπάνιες εξαιρέσεις – και μοναδική ελπίδα – ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, που αφουγκράζεται την αγωνία της κοινωνίας του, και κάνει τομές. Σπάει τις εμμονές της Πολιτικής ορθότητας κι έτσι ενώνει την κοινωνία του, αλλά και την Ευρώπη, γύρω του.
Και η ειρωνεία του πράγματος: κάποιοι που ευαγγελίζονταν την περιβόητη “στροφή στο Κέντρο” (της απραξίας και της γενικολογίας), όταν εμφανίστηκε ένας πραγματικός “κεντρώος” ηγέτης που “σπάζει αυγά” δεν κρύβουν την…ενόχλησή τους!
Ο Δυτικός κόσμος σήμερα βιώνει κρίση εσωτερικής αποσάρθρωσης! (Όπως η Ρώμη του τρίτου μ.Χ αιώνα που διαλυόταν εσωτερικά πολύ πριν περάσουν οι “βάρβαροι” μαζικά το Ρήνο και τον Δούναβη…)
Σήμερα στο Δυτικό κόσμο έχουμε διάλυση συμμαχιών και παλαιότερων συγκλίσεων! Διάλυση κοινωνικής συνοχής, διάλυση παραδοσιακών ισορροπιών μέσα στις κοινωνίες και ανάμεσα στις χώρες.
Η Δύση χρειάζεται σήμερα ένα ισχυρό σοκ να την αφυπνίσει και να την ενώσει...
ΑΝ βεβαίως διαθέτει ακόμα τα ανακλαστικά να αντιδράσει…
(Πράγμα καθόλου σίγουρο πλέον – αν και όχι ανέφικτο ακόμα. Η Ιστορία συχνά επιφυλάσσει εκπλήξεις. Άλλοτε πολύ δυσάρεστες. Κι άλλοτε αληθινά λυτρωτικές…)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου