«Ψηλά στον Αποκόρωνα στσ’ Ασή-Γωνιάς τα μέρη,
/ ο Άϊ-Γιώργης βρίχνεται ο ψαροκαβαλλάρης,
απού τον εορτάζουνε στσι ’κοσιτρείς τ’ Απρίλη,
/ κι ούλ’ οι βοσκοί τσ’ Ασή-Γωνιάς
αρμέγου ν-τα σφαχτά ντως /
για να τσι βλέπ’ η χάρη Ντου».
Στην ανατολική Κρήτη ο Άϊ-Γιώργης σχετίζεται με τις πηγές και τα πηγάϊδια: όπου πηγή κι ο Άγιος, φύλακας από το «άγριο θεριό και δράκοντα μεγάλο», που απειλεί τους υδρευομένους οικισμούς.
Το θέμα τής δρακοντοκτονίας είναι πανάρχαιο στην ελληνική μυθολογία: ο εκηβόλος Φοίβος Απόλλων ετόξευσε από μακρυά τη Δράκαινα στις ρίζες τού Παρνασσού· στον πέτρινο τόπον, απού ήθελε αυτός να καταλάβη για να ορίζη εφεξής τής Γαίας το Μαντείο· τον τόπον αυτόν από το σάπισμα τού τρομερού φιδιού εκάλεσαν Πυθώ. Είχαν από την Κνωσό ξεκινήσει οι πρώτοι ιερείς και θεράποντες τού Δελφικού Μαντείου. Πολλοί και διάφοροι χριστιανοί άγιοι κατέλαβαν τη θέσι στη θρησκεία που είχαν ήρωες τών αρχαίων Ελλήνων· ήλλαξεν η επίσημη θρησκεία και μετεσχηματίσθησαν αναλόγως οι τιμώμενες θεότητες: τη λατρεία τών ηρώων διεδέχθη η τών αγίων. Η ανθρώπινη ψυχή υστερεί τών κοινωνικών αλλαγών, αδυνατεί να τις παρακολουθή και παραμένει περισσότερο χρόνο προσδεμένη στις παραδοσιακές εκδηλώσεις τής λατρείας. Διαμέσου αγιολογικών κειμένων και τών επ’ αυτών βασισμένων αγιογραφικών απεικονίσεων, στοιχεία τών αρχαίων μύθων επέρασαν στους αντιστοίχους χριστιανούς αγίους. Ο Άϊ-Γιώργης κατέλαβε στη λαϊκή συνείδησι τη θέσι τού δρακοντοκτόνου θεού Απόλλωνος και άλλων ηρώων, ως τού Ηρακλέους και τού Περσέως. Οι λαϊκές διηγήσεις διέσωσαν αρχαίες παγανιστικές δοξασίες, άρρηκτα συνδεδεμένες προς το μακρύ παρελθόν τών ελληνικών επαρχιών. Το κενό ανεπληρώθη: ελληνικοί μύθοι επεβίωσαν ολίγο παρηλλαγμένοι στ’ αγιολογικά κείμενα τών Ρωμαίων τής ελληνοφώνου Ανατολής. Το δημώδες «Τραγούδι τ’ Άϊ-Γιώργη» είναι γνωστό σε πολλές παραλλαγές αλλά μία πρέπει να ήτον η αρχική. Αποτελείται από δεκαπεντασυλλάβους ομοιοκαταλήκτους στίχους ανά ζεύγη κατά κανόνα παρατιθεμένους και μερικούς μονούς. «Το συναξάριον τού θαύματος τού αγίου Γεωργίου περί τού φόνου τού δράκοντος φέρεται εις ελληνικούς κώδικας από τού ΙΒ΄ αιώνος μέχρι τού ΙΖ΄ και εις δύο τού ΙΘ΄ αιώνος κατά τέσσαρας διασκευάς», έγραφε στα 1912 ο μέγας Ν.Γ. Πολίτης και παρακάτω προσέθετε ότι: «η διήγησις παρουσιάζει αρτίαν και συγκεκροτημένην την θρησκευτικήν παράδοσιν με σαφώς διαγεγραμμένον τον ψυχωφελή σκοπόν αυτής και αι ομοιότητες αυτής προς το δημοτικόν άσμα είναι καταφανείς». Ο σοφός αυτός διδάσκαλος τής Λαογραφίας απέδειξε, ότι το θέμα τής σωτηρίου δρακοντοκτονίας υπό τού Αγίου Γεωργίου «πολλάς παρουσιάζει ομοιότητας προς τον αρχαίον ελληνικόν μύθον περί τής λυτρώσεως τής Ανδρομέδας υπό τού Περσέως», και τού ομοίου επίσης μύθου τής απελευθερώσεως τής Ησιόνης υπό τού Ηρακλέους, εντοπίζει δε τον τόπο γενέσεως τού αρχικού άσματος εις την Καππαδοκία, την πατρίδα τού Αγίου. Όμως, το θέμα τού φόνου τού κακού δράκοντος συνεδέθη εκ τών υστέρων μετά τού βίου τού Αγίου Γεωργίου, αφού «ο μύθος τής δρακοντοκτονίας είναι άγνωστος στα αγιολογικά κείμενα και στην εικονογραφία τού αγίου Γεωργίου πριν από τον 12ο αιώνα» (καθώς γράφει ο βυζαντινολόγος καθηγητής Θεοχάρης Δετοράκης)· αυτή ειδικώς η σύνδεσι συνετέλεσεν, ώστε να γίνη ο Άϊ-Γιώργης περισσότερο δημοφιλής.
Η υπόθεσι τού Τραγουδιού είναι σε αδρές γραμμές η ακόλουθη: Δράκος φυλάει μιαν πηγή πλησίον τής Χώρας· οι κάτοικοι για να εξασφαλίζουν την ύδρευσι παρέχουνε τακτικά με κλήρωσι μιαν κοπελλιά· κάποτε, όμως, ο τυφλός κλήρος έπεσε στη μονογενή θυγατέρα τού βασιλέως· ο βασιλιάς επρότεινε τα πλούτη του όλα να δώση αντί τής κόρης, αλλ’ ο εξαγριωμένος λαός δεν εδέχθη τη διάκρισι (αφού, στο θάνατον οι πάντες είναι ίσοι)· ο βασιλιάς ενέδωκε στις απειλές και τις πιέσεις τού λαού· η κόρη στολίζεται νύφη κι εξαπατώντας την οι θεραπαινίδες της τη μεταφέρουν στο πηγάδι, βορά τού θεριού· ο έφιππος Άγιος κατ’ οικονομίαν περνάει για να ποτίση τον «ψαρό» του ή επειδή ήθελε να τήνε σώση· ακολουθεί διάλογος μεταξύ τού Αγίου και τής δεμένης κόρης· το θηρίο εμφανίζεται και τότε αφού κάμη τον σταυρό του ο Άγιος καταφέρει μια κονταρία στο στόμα του και το ξαπλώνει νεκρό στο χώμα· ο σκοτωμένος Δράκος έπειτα μεταφέρεται στη Χώρα και ο βασιλιάς ζητά το όνομα τού σωτήρα τής θυγατέρας του και ποιό θέλει νά’ναι το αντάλλαγμα για το ανδραγάθημά του.
Το τραγούδι τού Άϊ-Γιώργη έχει θεατρική δομή με διάφορα επεισόδια. Προσφέρεται για διδασκαλία και παράστασι από παιδιά δημοτικού σχολείου.
Πολλά εισαγωγικά στο άσμα τούτο ημπορούν να λεχθούν, αλλ’ εγώ υποκλίνομαι στη χάρι τού δημώδους λαϊκού άσματος περί τον άθλο τού Αγίου Γεωργίου κι ευθύς παραθέτω ασχολίαστη μιαν παραλλαγή τού Τραγουδιού καθώς την ήκουσα από την εξαδέλφη τής μητέρας μου Τιμόκλεια, η οποία τό ’χε μάθει από τη μακαρίτισσα γυναίκα τού αδελφού τού πατέρα της, τη Χρόναινα (Άννα Μαθιουδάκη, το γένος Αθανασάκη) από το Καταλαγάρι. Μού το τραγούδησε δε η μητέρα μου, με τον ρυθμό που ήξεραν οι μικρές κοπελλιές στα προπολεμικά Πεζά, οχτώ-εννιά χρονώ τότες, όπως το λέγανε καθισμένες στο «περβάζι» τού πηγαδιού κατά τις ανοιξιάτικες αποσπερίδες των.
ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ Τ’ ΆΪ-ΓΙΩΡΓΗ
(από το Καταλαγάρι και τα Πεζά Πεδιάδος στη δεκαετία τού 1940)
Άϊ μου Γιώργη, αφέντη μου και ψαροκαβαλλάρη,
αρματωμένε με σπαθί και με χρυσό κοντάρι·
άγγελος είσαι στη θωριά κι άγιος στη θεότη·
παρακαλώ βοήθα με, άγιε στρατιώτη,
να λυτρωθώ απ’ το θεριό και Δράκοντα μεγάλο,
’π’ ά δε ντού ’πηαίναν άθρωπο κάθε πρωΐ και άλλο,
σταλιά νερό δεν ήφηνε να κατεβή στη Χώρα,
σα δε ντού ’πηαίναν άθρωπο πάντα την ίδιαν ώρα!
Τα μπουλλεθιά ερρίχνανε κι ότινος θέλ’ ας πέση,
ήπεμπε το παιδάκι ντου τού Δράκοντα πεσκέσι.
Τα μπουλλεθιά επέσανε κι εις τη βασιλοπούλλα,
απού την είχ’ η μάνα τζη μοναχορηγοπούλλα.
Κι ο βασιλιάς ως τ’ άκουσε, τούτο το λόγον είπε:
- «Το βιός μου όλο πάρετε και το παιδί μου αφήτε».
Εκεί σπαθιά συρθήκανε, μαχαίρι’ ακονισμένα:
- «Γή δώσ’ μας το παιδάκι σου, γή παίρνομε κι εσένα».
- «Στολίστε το παιδάκι μου και κάμετέ το νύφη
κι αμέτε το στο Δράκοντα, πεσκέσι να δειπνήση».
Πιάνουν και τη στολίζουνε ’πο το ταχύ ως το βράδυ
με δαχτυλίδια ολόχρυσα κι όλο μαργαριτάρι·
και παίρνου ντην οι βάγιες τση να πά’ να σεργιανίση
και πάνε και τη δένουνε στού Δράκοντα τη βρύση·
στα μάρμαρα τού πηγαϊδιού ρίξα ν-την αλυσίδα
κι εκειά την κατεβάσανε, άμοιρη κορασίδα!
Κι ο Άι-Γιώργης τό ’μαθε και τρέχει να τη σώση
κι από το άγριο θεριό να τήνε ’λετευρώση·
καβαλλικεύγει τ’ άλογο και το αντιποδίζει,
στο μάγουλο τού πηγαϊδιού πηγαίνει και καθίζει.
- «Μην το φοβάσαι το θεριό κι εγώ δα το ’ποθάνω,
άφησε ν’ αποκοιμηθώ στα γόνατά σου απάνω·
σίμωσε, κορασίδα μου, κοντά να με ψειρίσης
κι όντεν ακούσης το θεριό να μ’ αλαφροξυπνήσης».
Στα γόνατά τζη ακούμπησε, για νά τονε ψειρίση
κ’ ετρέχανε τα μάθια τζη σα θολωμένη βρύση·
σε λίγην ώραν ήκουσε μιαν ταραχή μεγάλη
κι ήτον ο Δράκος κι ήβγαινε μέσ’ από το πηγάϊ.
- «Ξύπνησ’ αφέντη, ξύπνησε και μη βαροκοιμάσαι
να το σκοτώσης το θεριό, που λες πως δε φοβάσαι·
σήκω, σήκω αφέντη μου και το νερό αφρίζει
κι ο Δράκοντας τ’ αντόδια ντου για μένα τ’ ακονίζει!»
Ο Άϊ-Γιώργης ’ξύπνησε σα μ-παραλοϊσμένος
και τ’ άρματά ντου ήρπαξε, ως ήτο μαθημένος·
γυρίζει στ’ ανατολικά και κάνει το σταυρό ντου
και το κοντάρι ’σήκωσε και μπήγει στο λαιμό ντου·
μια κονταριά τού έδωκε, την τρώει μές το στόμα
κι αμέσως τον εξάπλωσε χάμαι στσή γής το χώμα.
Με μια μπαμπακερή κλωστή πιστάγκωνα το δένει
τσή κορασίδας τό ’δωκε, μέσα στη Χώρα μπαίνει.
- «Νά, βασιλιά, το τέκνο σου· ορίστε το παιδί σου
κι απού τα φύλλα τσή καρδιάς δώσε του την ευκή σου».
- «Να ζήσης, καβαλλάρη μου· πώς λένε τ’ όνομά σου,
ένα μεγάλο χάρισμα να κάμω τσ’ αφεδιάς σου;»
- «Γιώργης στρατιώτης λέγομαι, απ’ την Καππαδοκία·
σα θες να κάμης τάξιμο, χτίσε μιαν εκκλησία
και βάλε και ζωγράφισε Χριστό και Παναγία·
στη δεξιά Ντου τη μ-πλευρά βάλ’ ένα γ-καβαλλάρη,
αρματωμένο με σπαθί και με χρυσό κοντάρι».
Μπουλλεθιά=κλήροι, πεσκέσι=δώρο, γή=ή.
Πηγή kairatos.com.gr
==========================
Η ΙΣΤΟΡΙΑ Ο ΘΡΥΛΟΣ ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ...
Ο
Άγιος Γεώργιος o τροπαιοφόρος είναι ένας από τους γνωστότερους και περισσότερο τιμώμενους αγίους του Χριστιανισμού. Καταγόταν από χριστιανική οικογένεια της Καππαδοκίας και γεννήθηκε πιθανόν το 275 ή το 280 μ.Χ., από πατέρα Καππαδόκη και μητέρα καταγόμενη από τη Λύδδα της Παλαιστίνης.
/ ο Άϊ-Γιώργης βρίχνεται ο ψαροκαβαλλάρης,
απού τον εορτάζουνε στσι ’κοσιτρείς τ’ Απρίλη,
/ κι ούλ’ οι βοσκοί τσ’ Ασή-Γωνιάς
αρμέγου ν-τα σφαχτά ντως /
για να τσι βλέπ’ η χάρη Ντου».
Στην ανατολική Κρήτη ο Άϊ-Γιώργης σχετίζεται με τις πηγές και τα πηγάϊδια: όπου πηγή κι ο Άγιος, φύλακας από το «άγριο θεριό και δράκοντα μεγάλο», που απειλεί τους υδρευομένους οικισμούς.
Το θέμα τής δρακοντοκτονίας είναι πανάρχαιο στην ελληνική μυθολογία: ο εκηβόλος Φοίβος Απόλλων ετόξευσε από μακρυά τη Δράκαινα στις ρίζες τού Παρνασσού· στον πέτρινο τόπον, απού ήθελε αυτός να καταλάβη για να ορίζη εφεξής τής Γαίας το Μαντείο· τον τόπον αυτόν από το σάπισμα τού τρομερού φιδιού εκάλεσαν Πυθώ. Είχαν από την Κνωσό ξεκινήσει οι πρώτοι ιερείς και θεράποντες τού Δελφικού Μαντείου. Πολλοί και διάφοροι χριστιανοί άγιοι κατέλαβαν τη θέσι στη θρησκεία που είχαν ήρωες τών αρχαίων Ελλήνων· ήλλαξεν η επίσημη θρησκεία και μετεσχηματίσθησαν αναλόγως οι τιμώμενες θεότητες: τη λατρεία τών ηρώων διεδέχθη η τών αγίων. Η ανθρώπινη ψυχή υστερεί τών κοινωνικών αλλαγών, αδυνατεί να τις παρακολουθή και παραμένει περισσότερο χρόνο προσδεμένη στις παραδοσιακές εκδηλώσεις τής λατρείας. Διαμέσου αγιολογικών κειμένων και τών επ’ αυτών βασισμένων αγιογραφικών απεικονίσεων, στοιχεία τών αρχαίων μύθων επέρασαν στους αντιστοίχους χριστιανούς αγίους. Ο Άϊ-Γιώργης κατέλαβε στη λαϊκή συνείδησι τη θέσι τού δρακοντοκτόνου θεού Απόλλωνος και άλλων ηρώων, ως τού Ηρακλέους και τού Περσέως. Οι λαϊκές διηγήσεις διέσωσαν αρχαίες παγανιστικές δοξασίες, άρρηκτα συνδεδεμένες προς το μακρύ παρελθόν τών ελληνικών επαρχιών. Το κενό ανεπληρώθη: ελληνικοί μύθοι επεβίωσαν ολίγο παρηλλαγμένοι στ’ αγιολογικά κείμενα τών Ρωμαίων τής ελληνοφώνου Ανατολής. Το δημώδες «Τραγούδι τ’ Άϊ-Γιώργη» είναι γνωστό σε πολλές παραλλαγές αλλά μία πρέπει να ήτον η αρχική. Αποτελείται από δεκαπεντασυλλάβους ομοιοκαταλήκτους στίχους ανά ζεύγη κατά κανόνα παρατιθεμένους και μερικούς μονούς. «Το συναξάριον τού θαύματος τού αγίου Γεωργίου περί τού φόνου τού δράκοντος φέρεται εις ελληνικούς κώδικας από τού ΙΒ΄ αιώνος μέχρι τού ΙΖ΄ και εις δύο τού ΙΘ΄ αιώνος κατά τέσσαρας διασκευάς», έγραφε στα 1912 ο μέγας Ν.Γ. Πολίτης και παρακάτω προσέθετε ότι: «η διήγησις παρουσιάζει αρτίαν και συγκεκροτημένην την θρησκευτικήν παράδοσιν με σαφώς διαγεγραμμένον τον ψυχωφελή σκοπόν αυτής και αι ομοιότητες αυτής προς το δημοτικόν άσμα είναι καταφανείς». Ο σοφός αυτός διδάσκαλος τής Λαογραφίας απέδειξε, ότι το θέμα τής σωτηρίου δρακοντοκτονίας υπό τού Αγίου Γεωργίου «πολλάς παρουσιάζει ομοιότητας προς τον αρχαίον ελληνικόν μύθον περί τής λυτρώσεως τής Ανδρομέδας υπό τού Περσέως», και τού ομοίου επίσης μύθου τής απελευθερώσεως τής Ησιόνης υπό τού Ηρακλέους, εντοπίζει δε τον τόπο γενέσεως τού αρχικού άσματος εις την Καππαδοκία, την πατρίδα τού Αγίου. Όμως, το θέμα τού φόνου τού κακού δράκοντος συνεδέθη εκ τών υστέρων μετά τού βίου τού Αγίου Γεωργίου, αφού «ο μύθος τής δρακοντοκτονίας είναι άγνωστος στα αγιολογικά κείμενα και στην εικονογραφία τού αγίου Γεωργίου πριν από τον 12ο αιώνα» (καθώς γράφει ο βυζαντινολόγος καθηγητής Θεοχάρης Δετοράκης)· αυτή ειδικώς η σύνδεσι συνετέλεσεν, ώστε να γίνη ο Άϊ-Γιώργης περισσότερο δημοφιλής. Η υπόθεσι τού Τραγουδιού είναι σε αδρές γραμμές η ακόλουθη: Δράκος φυλάει μιαν πηγή πλησίον τής Χώρας· οι κάτοικοι για να εξασφαλίζουν την ύδρευσι παρέχουνε τακτικά με κλήρωσι μιαν κοπελλιά· κάποτε, όμως, ο τυφλός κλήρος έπεσε στη μονογενή θυγατέρα τού βασιλέως· ο βασιλιάς επρότεινε τα πλούτη του όλα να δώση αντί τής κόρης, αλλ’ ο εξαγριωμένος λαός δεν εδέχθη τη διάκρισι (αφού, στο θάνατον οι πάντες είναι ίσοι)· ο βασιλιάς ενέδωκε στις απειλές και τις πιέσεις τού λαού· η κόρη στολίζεται νύφη κι εξαπατώντας την οι θεραπαινίδες της τη μεταφέρουν στο πηγάδι, βορά τού θεριού· ο έφιππος Άγιος κατ’ οικονομίαν περνάει για να ποτίση τον «ψαρό» του ή επειδή ήθελε να τήνε σώση· ακολουθεί διάλογος μεταξύ τού Αγίου και τής δεμένης κόρης· το θηρίο εμφανίζεται και τότε αφού κάμη τον σταυρό του ο Άγιος καταφέρει μια κονταρία στο στόμα του και το ξαπλώνει νεκρό στο χώμα· ο σκοτωμένος Δράκος έπειτα μεταφέρεται στη Χώρα και ο βασιλιάς ζητά το όνομα τού σωτήρα τής θυγατέρας του και ποιό θέλει νά’ναι το αντάλλαγμα για το ανδραγάθημά του.
Το τραγούδι τού Άϊ-Γιώργη έχει θεατρική δομή με διάφορα επεισόδια. Προσφέρεται για διδασκαλία και παράστασι από παιδιά δημοτικού σχολείου.
Πολλά εισαγωγικά στο άσμα τούτο ημπορούν να λεχθούν, αλλ’ εγώ υποκλίνομαι στη χάρι τού δημώδους λαϊκού άσματος περί τον άθλο τού Αγίου Γεωργίου κι ευθύς παραθέτω ασχολίαστη μιαν παραλλαγή τού Τραγουδιού καθώς την ήκουσα από την εξαδέλφη τής μητέρας μου Τιμόκλεια, η οποία τό ’χε μάθει από τη μακαρίτισσα γυναίκα τού αδελφού τού πατέρα της, τη Χρόναινα (Άννα Μαθιουδάκη, το γένος Αθανασάκη) από το Καταλαγάρι. Μού το τραγούδησε δε η μητέρα μου, με τον ρυθμό που ήξεραν οι μικρές κοπελλιές στα προπολεμικά Πεζά, οχτώ-εννιά χρονώ τότες, όπως το λέγανε καθισμένες στο «περβάζι» τού πηγαδιού κατά τις ανοιξιάτικες αποσπερίδες των.
ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ Τ’ ΆΪ-ΓΙΩΡΓΗ
(από το Καταλαγάρι και τα Πεζά Πεδιάδος στη δεκαετία τού 1940)
Άϊ μου Γιώργη, αφέντη μου και ψαροκαβαλλάρη,
αρματωμένε με σπαθί και με χρυσό κοντάρι·
άγγελος είσαι στη θωριά κι άγιος στη θεότη·
παρακαλώ βοήθα με, άγιε στρατιώτη,
να λυτρωθώ απ’ το θεριό και Δράκοντα μεγάλο,
’π’ ά δε ντού ’πηαίναν άθρωπο κάθε πρωΐ και άλλο,
σταλιά νερό δεν ήφηνε να κατεβή στη Χώρα,
σα δε ντού ’πηαίναν άθρωπο πάντα την ίδιαν ώρα!
Τα μπουλλεθιά ερρίχνανε κι ότινος θέλ’ ας πέση,
ήπεμπε το παιδάκι ντου τού Δράκοντα πεσκέσι.
Τα μπουλλεθιά επέσανε κι εις τη βασιλοπούλλα,
απού την είχ’ η μάνα τζη μοναχορηγοπούλλα.
Κι ο βασιλιάς ως τ’ άκουσε, τούτο το λόγον είπε:
- «Το βιός μου όλο πάρετε και το παιδί μου αφήτε».
Εκεί σπαθιά συρθήκανε, μαχαίρι’ ακονισμένα:
- «Γή δώσ’ μας το παιδάκι σου, γή παίρνομε κι εσένα».
- «Στολίστε το παιδάκι μου και κάμετέ το νύφη
κι αμέτε το στο Δράκοντα, πεσκέσι να δειπνήση».
Πιάνουν και τη στολίζουνε ’πο το ταχύ ως το βράδυ
με δαχτυλίδια ολόχρυσα κι όλο μαργαριτάρι·
και παίρνου ντην οι βάγιες τση να πά’ να σεργιανίση
και πάνε και τη δένουνε στού Δράκοντα τη βρύση·
στα μάρμαρα τού πηγαϊδιού ρίξα ν-την αλυσίδα
κι εκειά την κατεβάσανε, άμοιρη κορασίδα!
Κι ο Άι-Γιώργης τό ’μαθε και τρέχει να τη σώση
κι από το άγριο θεριό να τήνε ’λετευρώση·
καβαλλικεύγει τ’ άλογο και το αντιποδίζει,
στο μάγουλο τού πηγαϊδιού πηγαίνει και καθίζει.
- «Μην το φοβάσαι το θεριό κι εγώ δα το ’ποθάνω,
άφησε ν’ αποκοιμηθώ στα γόνατά σου απάνω·
σίμωσε, κορασίδα μου, κοντά να με ψειρίσης
κι όντεν ακούσης το θεριό να μ’ αλαφροξυπνήσης».
Στα γόνατά τζη ακούμπησε, για νά τονε ψειρίση
κ’ ετρέχανε τα μάθια τζη σα θολωμένη βρύση·
σε λίγην ώραν ήκουσε μιαν ταραχή μεγάλη
κι ήτον ο Δράκος κι ήβγαινε μέσ’ από το πηγάϊ.
- «Ξύπνησ’ αφέντη, ξύπνησε και μη βαροκοιμάσαι
να το σκοτώσης το θεριό, που λες πως δε φοβάσαι·
σήκω, σήκω αφέντη μου και το νερό αφρίζει
κι ο Δράκοντας τ’ αντόδια ντου για μένα τ’ ακονίζει!»
Ο Άϊ-Γιώργης ’ξύπνησε σα μ-παραλοϊσμένος
και τ’ άρματά ντου ήρπαξε, ως ήτο μαθημένος·
γυρίζει στ’ ανατολικά και κάνει το σταυρό ντου
και το κοντάρι ’σήκωσε και μπήγει στο λαιμό ντου·
μια κονταριά τού έδωκε, την τρώει μές το στόμα
κι αμέσως τον εξάπλωσε χάμαι στσή γής το χώμα.
Με μια μπαμπακερή κλωστή πιστάγκωνα το δένει
τσή κορασίδας τό ’δωκε, μέσα στη Χώρα μπαίνει.
- «Νά, βασιλιά, το τέκνο σου· ορίστε το παιδί σου
κι απού τα φύλλα τσή καρδιάς δώσε του την ευκή σου».
- «Να ζήσης, καβαλλάρη μου· πώς λένε τ’ όνομά σου,
ένα μεγάλο χάρισμα να κάμω τσ’ αφεδιάς σου;»
- «Γιώργης στρατιώτης λέγομαι, απ’ την Καππαδοκία·
σα θες να κάμης τάξιμο, χτίσε μιαν εκκλησία
και βάλε και ζωγράφισε Χριστό και Παναγία·
στη δεξιά Ντου τη μ-πλευρά βάλ’ ένα γ-καβαλλάρη,
αρματωμένο με σπαθί και με χρυσό κοντάρι».
Μπουλλεθιά=κλήροι, πεσκέσι=δώρο, γή=ή.
Πηγή kairatos.com.gr
==========================
Η ΙΣΤΟΡΙΑ Ο ΘΡΥΛΟΣ ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ...
Ο
Άγιος Γεώργιος o τροπαιοφόρος είναι ένας από τους γνωστότερους και περισσότερο τιμώμενους αγίους του Χριστιανισμού. Καταγόταν από χριστιανική οικογένεια της Καππαδοκίας και γεννήθηκε πιθανόν το 275 ή το 280 μ.Χ., από πατέρα Καππαδόκη και μητέρα καταγόμενη από τη Λύδδα της Παλαιστίνης.Μετά το θάνατο του πατέρα του, η μητέρα του για ασφάλεια τον πήγε στη Λύδδα της Παλαιστίνης, όπου μορφώθηκε και διακρίθηκε για την ευφυΐα, την ομορφιά και την ευγένειά του. Δεκαοχτώ χρονών, υποχρεωμένος να στρατευθεί, πήγε στη Νικομήδεια, έδρα του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους. Εκεί κατατάχθηκε στο τάγμα των τριβούνων και γρήγορα, λόγω της σύνεσης και της ανδρείας του, έφτασε στους υψηλότερους βαθμούς, δέχτηκε πολλές τιμητικές διακρίσεις, και τέλος πήρε τον τίτλο του κόμη.
Σε ηλικία τριάντα περίπου ετών, επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 - 305), συλλαμβάνεται ως χριστιανός, μετά την έκδοση των διαταγμάτων του αυτοκράτορα το 303 και το 305 εναντίον των χριστιανών. Παρά τις κολακείες και τις απειλές, αρνήθηκε να αποκηρύξει το Χριστιανισμό και γι' αυτό υποβλήθηκε σε φοβερά βασανιστήρια και τελικά αποκεφαλίστηκε, ενώ έλεγχε τους βασανιστές του και την πλάνη τους. Θαυμαστά γεγονότα, που λέγεται ότι γινόταν κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του, προξένησαν μεγάλη εντύπωση.
Η φήμη του Γεωργίου, που ανακηρύχτηκε από την Εκκλησία Μεγαλομάρτυρας, διαδόθηκε γρήγορα σε όλη την Ανατολή. Ήδη τον 4ο αι., υπήρχαν στη Συρία ναοί με το όνομά του, και στην Αίγυπτο είχαν χτιστεί προς τιμήν του 40 ναοί και 3 μοναστήρια. Στην Κωνσταντινούπολη αναφέρεται ναός του Γεωργίου ήδη από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου (4ος αι.). Αλλά και στη Δύση από τον 5ο αιώνα τον τιμούσαν ως άγιο. Όμως το 1961, με δικαιολογητικό την έλλειψη αυθεντικών μαρτυριών, το Βατικανό προχώρησε στον υποβιβασμό του.
Τα θαύματα που του αποδόθηκαν και η πίστη ότι εμφανιζόταν συχνά ως ελευθερωτής αιχμαλώτων, υπερασπιστής φτωχών, ιατρός ασθενούντων και υπέρμαχος βασιλέων, διαδόθηκαν ευρύτατα και συνέβαλαν στο να συνδεθεί η γιορτή του με πλήθος λαογραφικών εθίμων. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 23 Απριλίου. Η ημέρα της γιορτής του αποτελεί για τον αγροτικό, και κυρίως για τον ποιμενικό πληθυσμό, το ορόσημο μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού και την αρχή του θερινού εξαμήνου, το οποίο λήγει του αγίου Δημητρίου, στις 26 Οκτωβρίου. Επειδή όμως η ακολουθία του αγίου συνοδεύεται με αναστάσιμους ύμνους, μετά την καθιέρωση του νέου ημερολογίου στην περίπτωση που η γιορτή του πέφτει μέσα στη Μ. Τεσσαρακοστή, μετατίθεται στη δεύτερη μέρα του Πάσχα.
Ο Άγιος Γεώργιος δεν είναι απλά ένας άγιος, αλλά είναι και ένας ήρωας. Ο Ηρωισμός του εκδηλώνεται από τη νεαρή ηλικία, όπου μάχεται ενάντια στο φοβερό αυτοκράτορα Διοκλητιανό, και δε διστάζει να του πει: ''δε λογαριάζω τα αξιώματα, δε με συγκινούν οι δόξες και τα πλούτη, δε φοβάμαι το θάνατο''. Αυτά τα λόγια τον οδηγούν σε σκληρά και απάνθρωπα βασανιστήρια, σε δοκιμασίες, που ο κάθε ήρωας, ο κάθε ιππότης πρέπει να περάσει.
Οι δοκιμασίες του Γεωργίου, από συμβολική όψη, σχετίζονται με τα 4 Στοιχεία (Γη, Νερό, Αέρας, Φωτιά).
Η πρώτη δοκιμασία - Γη
Δεμένο, τον οδηγούν σε μια τετράγωνη αυλή, όπου πετούν πάνω του δεκάδες κοφτερές λόγχες, που όμως με θαυματουργό τρόπο, αλλάζουν πορεία πριν τον αγγίξουν. Η τετράγωνη αυλή, καθώς και η λόγχη, σχετίζονται με τη γη.
Η δεύτερη δοκιμασία - Νερό
Τον κλείνουν σε μια υγρή, σκοτεινή υπόγεια φυλακή, και τον αφήνουν εκεί ξαπλωμένο με μια μεγάλη πέτρα στο στήθος του. Μένει μια νύχτα εκεί και την επόμενη ημέρα τον οδηγούν στον αυτοκράτορα για να μετανοήσει. Εκείνος όμως αρνείται.
Αυτή η φάση είναι η φάση του νερού, που ο άνθρωπος μπαίνει στη μήτρα, στο υγρό στοιχείο απ' όπου θα γεννηθεί αργότερα. Με την πέτρα καρφώνονται τα κατώτερα στοιχεία του ανθρώπου, για να μπορέσουν να υψωθούν από αυτή την υγρή φυλακή τα ανώτερα στοιχεία του.
Η Τρίτη δοκιμασία - Αέρας
Οδηγούν το Γεώργιο στον τροχό. Τον δένουν πάνω σε αυτόν, ο οποίος είχε κοφτερές λεπίδες και αγκίστρια, που με κάθε στροφή του τροχού ξέσκιζαν τη σάρκα του. Εκείνος, παρά τους πόνους που υπέφερε, παρέμενε σε εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Τότε λέγεται ότι σύννεφα σκέπασαν τον ουρανό, μια φωνή ακούστηκε και έπειτα απελευθερώθηκε από τον τροχό.
Οι κύκλοι πάνω στον τροχό συνδέονται με το στοιχείο του αέρα.
Η τέταρτη δοκιμασία - Η Φωτιά
Τον ρίχνουν σε ένα λάκκο με ασβέστη που κόχλαζε. Μένει εκεί τρεις μέρες και τρεις νύχτες. Την τρίτη ημέρα, βγαίνει από το λάκκο χωρίς να έχει πάθει οτιδήποτε.
Αυτή η δοκιμασία που ο άνθρωπος πεθαίνει τρεις μέρες και τρεις νύχτες και ανασταίνεται είναι πολύ γνωστή, υπάρχει σε όλους τους μύθους, όλων των χωρών. Ο Άγιος Γεώργιος ανασταίνεται από το καμίνι και περνάει τη δοκιμασία της φωτιάς.
Ο αυτοκράτορας απελπισμένος, αφού κανένα από τα βασανιστήρια που του έκαναν δεν έφερε αποτέλεσμα, διατάσσει να του φορέσουν σιδερένια υποδήματα με καρφιά στο εσωτερικό τους, αφού πρώτα τα βάλουνε στη φωτιά μέχρι να κοκκινίσει το μέταλλο. Φορώντας αυτά, τον οδηγούν σε ένα υπόγειο, υγρό κελί όπου μένει όλη τη νύχτα.
Ξανά συναντάμε το στοιχείο του νερού (υγρό κελί) και της φωτιάς (πυρακτωμένα υποδήματα). Τα σιδερένια πυρακτωμένα παπούτσια είναι σύμβολο των κατώτερων, βαριών στοιχείων (σίδερο), που τον δένουν, τον καίνε και τον κρατούν κάτω.
Στη συνέχεια θα υποστεί μαστίγωμα με νεύρα βοδιού. Το βόδι είναι ένα συνηθισμένο ηλιακό σύμβολο. Και έτσι συμβολικά, το φως σιγά - σιγά αρχίζει να γεννιέται μέσα του.
Μετά από το βασανιστήριο αυτό, καλούν το Μεγάλο Αθανάσιο, ο οποίος δίνει στο Γεώργιο δυο ποτήρια, ένα με το ποτό της τρέλας και ένα με το ποτό του θανάτου. Ούτε το ένα ούτε το άλλο προκαλεί κάτι στο Γεώργιο.
Τελικά, ο αυτοκράτορας διατάζει να αποκεφαλιστεί ο Γεώργιος στις 23 Απριλίου του 303 μ.Χ.
Οι εικόνες του Αγίου Γεωργίου, πριν το 12 μ.Χ. αιώνα, τον αναπαριστάνουν πεζό, ωραίο, νέο με στρατιωτική στολή. Αργότερα, από τον 13ο αι., τον συναντάμε ως έφιππο αξιωματικό που σκοτώνει ένα δράκο.
Ο Ιπποτισμός του διακρίνεται από τη νεαρή του ηλικία, καθώς, παρόλο που ήταν χιλίαρχος του ρωμαϊκού κράτους, εκείνος είναι απλός, γλυκύς και καταδεκτικός, βοηθάει τους αδύνατους και δίνει κουράγιο και στοργή στους απελπισμένους. Το κύριο όμως ιπποτικό στοιχείο παρουσιάζεται στο μύθο για τη δρακοντοκτονία του αγίου: Ένας δράκοντας φώλιαζε στην πηγή, απ' όπου υδρευόταν μια πολιτεία, και απαιτούσε καθημερινά ανθρώπινη τροφή για να αφήνει ελεύθερο το νερό. Οι κάτοικοι όριζαν το θύμα με κλήρο, ο οποίος κάποτε έλαχε στη μοναχοκόρη του βασιλιά. Όταν όμως, παρά τις παρακλήσεις του πατέρα της, οδήγησαν τη βασιλοπούλα στην πηγή και αυτή περίμενε εκεί τον τραγικό θάνατό της, παρουσιάστηκε έφιππος ο άγιος Γεώργιος, σκότωσε το δράκοντα και απελευθέρωσε την κόρη.
Ο μύθος του Αη Γιώργη είναι ένας χιλιόχρονος μύθος που υπάρχει σε πολλές μυθολογίες και πολλές θρησκείες σε όλο τον κόσμο. Και πίσω από αυτό τον αιώνιο μύθο, του δρακοντοκτόνου ήρωα, κρύβεται ένας πλούσιος συμβολισμός. Κάποια παραδείγματα όπου η παράδοση αυτή της δρακοντοκτονίας παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα είναι:
- ο αρχαίος ελληνικός μύθος για την απελευθέρωση της Ανδρομέδας από τον Περσέα, - ο Απόλλωνας που σκοτώνει τον πύθωνα- ο Ουιτσιλοπότσι στους Αζτέκα, που σκοτώνει το φίδι που βγάζει φωτιά, - ο μύθος του Ζίγκρφιντ στη γερμανική μυθολογία, που σκοτώνει το δράκο που φυλάει το θησαυρού, ο οποίος είναι η πηγή της δύναμης και της ζωήςΟ Δράκος είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο. Συνδυάζει το φίδι και το πουλί, την ύλη και το πνεύμα αντίστοιχα. Γενικά στην Ανατολή είναι μια ευεργετική, ουράνια δύναμη, ενώ στη Δύση έγινε χθόνιος, καταστροφικός και κακός. Αυτά τα στοιχεία συμβολίζει και εδώ. Οι δράκοι σαν θηρία, είναι αυτόχθονες ''κύριοι του εδάφους'', ενάντια στους οποίους οφείλουν να πολεμήσουν οι ήρωες. Είναι επίσης φύλακες των θησαυρών και των πυλών της εσωτερικής γνώσης. Στο Μύθο του Αη Γιώργη ο δράκος φυλάει μια πηγή με νερό, σύμβολο της εσωτερικής γνώσης και της αθανασίας. Είναι η πηγή της ζωής.
Ο αγώνας με το δράκοντα συμβολίζει τις δυσκολίες που υπάρχουν για να νικήσει κανείς και να κερδίσει τους καρπούς της εσωτερικής γνώσης. Το σκότωμα του δράκοντα είναι η σύγκρουση ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι. Είναι ο άνθρωπος που πολεμά και υπερνικά τη δική του σκοτεινή φύση και πετυχαίνει αυτοκυριαρχία. Η διάσωση της κόρης από το δράκοντα είναι η απελευθέρωση των αγνών δυνάμεων μετά την εξόντωση των κακών δυνάμεων. Συμβολίζει την απελευθέρωση της Ψυχής που ετοιμάζεται να φαγωθεί από τα κατώτερα πάθη και τις επιθυμίες.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που η μορφή του Αγίου Γεωργίου είναι πολύ δημοφιλής και αγαπητή από τον άνθρωπο. Και δεν είναι τυχαίο, γιατί κάθε άνθρωπος γνωρίζει ότι το καλό και το κακό, το φως και το σκοτάδι, δεν υπάρχει μόνο στον κόσμο, αλλά υπάρχει και στον καθένα από εμάς. Είναι ο Ανώτερος μας εαυτός (Αη Γιώργης) που μάχεται με την προσωπικότητά μας (δράκος , για να μπορέσει τελικά η Αθάνατη Ψυχή μας (κόρη) να ελευθερωθεί.
Μέσα μας βρίσκεται ένας δράκος, αλλά και ένας Αϊ Γιώργης, έτοιμος να σκοτώσει το δράκο. Αρκεί να το θέλουμε!!!
Σε ηλικία τριάντα περίπου ετών, επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 - 305), συλλαμβάνεται ως χριστιανός, μετά την έκδοση των διαταγμάτων του αυτοκράτορα το 303 και το 305 εναντίον των χριστιανών. Παρά τις κολακείες και τις απειλές, αρνήθηκε να αποκηρύξει το Χριστιανισμό και γι' αυτό υποβλήθηκε σε φοβερά βασανιστήρια και τελικά αποκεφαλίστηκε, ενώ έλεγχε τους βασανιστές του και την πλάνη τους. Θαυμαστά γεγονότα, που λέγεται ότι γινόταν κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του, προξένησαν μεγάλη εντύπωση.
Η φήμη του Γεωργίου, που ανακηρύχτηκε από την Εκκλησία Μεγαλομάρτυρας, διαδόθηκε γρήγορα σε όλη την Ανατολή. Ήδη τον 4ο αι., υπήρχαν στη Συρία ναοί με το όνομά του, και στην Αίγυπτο είχαν χτιστεί προς τιμήν του 40 ναοί και 3 μοναστήρια. Στην Κωνσταντινούπολη αναφέρεται ναός του Γεωργίου ήδη από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου (4ος αι.). Αλλά και στη Δύση από τον 5ο αιώνα τον τιμούσαν ως άγιο. Όμως το 1961, με δικαιολογητικό την έλλειψη αυθεντικών μαρτυριών, το Βατικανό προχώρησε στον υποβιβασμό του.
Τα θαύματα που του αποδόθηκαν και η πίστη ότι εμφανιζόταν συχνά ως ελευθερωτής αιχμαλώτων, υπερασπιστής φτωχών, ιατρός ασθενούντων και υπέρμαχος βασιλέων, διαδόθηκαν ευρύτατα και συνέβαλαν στο να συνδεθεί η γιορτή του με πλήθος λαογραφικών εθίμων. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 23 Απριλίου. Η ημέρα της γιορτής του αποτελεί για τον αγροτικό, και κυρίως για τον ποιμενικό πληθυσμό, το ορόσημο μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού και την αρχή του θερινού εξαμήνου, το οποίο λήγει του αγίου Δημητρίου, στις 26 Οκτωβρίου. Επειδή όμως η ακολουθία του αγίου συνοδεύεται με αναστάσιμους ύμνους, μετά την καθιέρωση του νέου ημερολογίου στην περίπτωση που η γιορτή του πέφτει μέσα στη Μ. Τεσσαρακοστή, μετατίθεται στη δεύτερη μέρα του Πάσχα.
Ο Άγιος Γεώργιος δεν είναι απλά ένας άγιος, αλλά είναι και ένας ήρωας. Ο Ηρωισμός του εκδηλώνεται από τη νεαρή ηλικία, όπου μάχεται ενάντια στο φοβερό αυτοκράτορα Διοκλητιανό, και δε διστάζει να του πει: ''δε λογαριάζω τα αξιώματα, δε με συγκινούν οι δόξες και τα πλούτη, δε φοβάμαι το θάνατο''. Αυτά τα λόγια τον οδηγούν σε σκληρά και απάνθρωπα βασανιστήρια, σε δοκιμασίες, που ο κάθε ήρωας, ο κάθε ιππότης πρέπει να περάσει.
Οι δοκιμασίες του Γεωργίου, από συμβολική όψη, σχετίζονται με τα 4 Στοιχεία (Γη, Νερό, Αέρας, Φωτιά).
Η πρώτη δοκιμασία - Γη
Δεμένο, τον οδηγούν σε μια τετράγωνη αυλή, όπου πετούν πάνω του δεκάδες κοφτερές λόγχες, που όμως με θαυματουργό τρόπο, αλλάζουν πορεία πριν τον αγγίξουν. Η τετράγωνη αυλή, καθώς και η λόγχη, σχετίζονται με τη γη.
Η δεύτερη δοκιμασία - Νερό
Τον κλείνουν σε μια υγρή, σκοτεινή υπόγεια φυλακή, και τον αφήνουν εκεί ξαπλωμένο με μια μεγάλη πέτρα στο στήθος του. Μένει μια νύχτα εκεί και την επόμενη ημέρα τον οδηγούν στον αυτοκράτορα για να μετανοήσει. Εκείνος όμως αρνείται.
Αυτή η φάση είναι η φάση του νερού, που ο άνθρωπος μπαίνει στη μήτρα, στο υγρό στοιχείο απ' όπου θα γεννηθεί αργότερα. Με την πέτρα καρφώνονται τα κατώτερα στοιχεία του ανθρώπου, για να μπορέσουν να υψωθούν από αυτή την υγρή φυλακή τα ανώτερα στοιχεία του.
Η Τρίτη δοκιμασία - Αέρας
Οδηγούν το Γεώργιο στον τροχό. Τον δένουν πάνω σε αυτόν, ο οποίος είχε κοφτερές λεπίδες και αγκίστρια, που με κάθε στροφή του τροχού ξέσκιζαν τη σάρκα του. Εκείνος, παρά τους πόνους που υπέφερε, παρέμενε σε εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Τότε λέγεται ότι σύννεφα σκέπασαν τον ουρανό, μια φωνή ακούστηκε και έπειτα απελευθερώθηκε από τον τροχό.
Οι κύκλοι πάνω στον τροχό συνδέονται με το στοιχείο του αέρα.
Η τέταρτη δοκιμασία - Η Φωτιά
Τον ρίχνουν σε ένα λάκκο με ασβέστη που κόχλαζε. Μένει εκεί τρεις μέρες και τρεις νύχτες. Την τρίτη ημέρα, βγαίνει από το λάκκο χωρίς να έχει πάθει οτιδήποτε.
Αυτή η δοκιμασία που ο άνθρωπος πεθαίνει τρεις μέρες και τρεις νύχτες και ανασταίνεται είναι πολύ γνωστή, υπάρχει σε όλους τους μύθους, όλων των χωρών. Ο Άγιος Γεώργιος ανασταίνεται από το καμίνι και περνάει τη δοκιμασία της φωτιάς.
Ο αυτοκράτορας απελπισμένος, αφού κανένα από τα βασανιστήρια που του έκαναν δεν έφερε αποτέλεσμα, διατάσσει να του φορέσουν σιδερένια υποδήματα με καρφιά στο εσωτερικό τους, αφού πρώτα τα βάλουνε στη φωτιά μέχρι να κοκκινίσει το μέταλλο. Φορώντας αυτά, τον οδηγούν σε ένα υπόγειο, υγρό κελί όπου μένει όλη τη νύχτα.
Ξανά συναντάμε το στοιχείο του νερού (υγρό κελί) και της φωτιάς (πυρακτωμένα υποδήματα). Τα σιδερένια πυρακτωμένα παπούτσια είναι σύμβολο των κατώτερων, βαριών στοιχείων (σίδερο), που τον δένουν, τον καίνε και τον κρατούν κάτω.
Στη συνέχεια θα υποστεί μαστίγωμα με νεύρα βοδιού. Το βόδι είναι ένα συνηθισμένο ηλιακό σύμβολο. Και έτσι συμβολικά, το φως σιγά - σιγά αρχίζει να γεννιέται μέσα του.
Μετά από το βασανιστήριο αυτό, καλούν το Μεγάλο Αθανάσιο, ο οποίος δίνει στο Γεώργιο δυο ποτήρια, ένα με το ποτό της τρέλας και ένα με το ποτό του θανάτου. Ούτε το ένα ούτε το άλλο προκαλεί κάτι στο Γεώργιο.
Τελικά, ο αυτοκράτορας διατάζει να αποκεφαλιστεί ο Γεώργιος στις 23 Απριλίου του 303 μ.Χ.
Οι εικόνες του Αγίου Γεωργίου, πριν το 12 μ.Χ. αιώνα, τον αναπαριστάνουν πεζό, ωραίο, νέο με στρατιωτική στολή. Αργότερα, από τον 13ο αι., τον συναντάμε ως έφιππο αξιωματικό που σκοτώνει ένα δράκο.
Ο Ιπποτισμός του διακρίνεται από τη νεαρή του ηλικία, καθώς, παρόλο που ήταν χιλίαρχος του ρωμαϊκού κράτους, εκείνος είναι απλός, γλυκύς και καταδεκτικός, βοηθάει τους αδύνατους και δίνει κουράγιο και στοργή στους απελπισμένους. Το κύριο όμως ιπποτικό στοιχείο παρουσιάζεται στο μύθο για τη δρακοντοκτονία του αγίου: Ένας δράκοντας φώλιαζε στην πηγή, απ' όπου υδρευόταν μια πολιτεία, και απαιτούσε καθημερινά ανθρώπινη τροφή για να αφήνει ελεύθερο το νερό. Οι κάτοικοι όριζαν το θύμα με κλήρο, ο οποίος κάποτε έλαχε στη μοναχοκόρη του βασιλιά. Όταν όμως, παρά τις παρακλήσεις του πατέρα της, οδήγησαν τη βασιλοπούλα στην πηγή και αυτή περίμενε εκεί τον τραγικό θάνατό της, παρουσιάστηκε έφιππος ο άγιος Γεώργιος, σκότωσε το δράκοντα και απελευθέρωσε την κόρη.
Ο μύθος του Αη Γιώργη είναι ένας χιλιόχρονος μύθος που υπάρχει σε πολλές μυθολογίες και πολλές θρησκείες σε όλο τον κόσμο. Και πίσω από αυτό τον αιώνιο μύθο, του δρακοντοκτόνου ήρωα, κρύβεται ένας πλούσιος συμβολισμός. Κάποια παραδείγματα όπου η παράδοση αυτή της δρακοντοκτονίας παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα είναι:
- ο αρχαίος ελληνικός μύθος για την απελευθέρωση της Ανδρομέδας από τον Περσέα, - ο Απόλλωνας που σκοτώνει τον πύθωνα- ο Ουιτσιλοπότσι στους Αζτέκα, που σκοτώνει το φίδι που βγάζει φωτιά, - ο μύθος του Ζίγκρφιντ στη γερμανική μυθολογία, που σκοτώνει το δράκο που φυλάει το θησαυρού, ο οποίος είναι η πηγή της δύναμης και της ζωήςΟ Δράκος είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο. Συνδυάζει το φίδι και το πουλί, την ύλη και το πνεύμα αντίστοιχα. Γενικά στην Ανατολή είναι μια ευεργετική, ουράνια δύναμη, ενώ στη Δύση έγινε χθόνιος, καταστροφικός και κακός. Αυτά τα στοιχεία συμβολίζει και εδώ. Οι δράκοι σαν θηρία, είναι αυτόχθονες ''κύριοι του εδάφους'', ενάντια στους οποίους οφείλουν να πολεμήσουν οι ήρωες. Είναι επίσης φύλακες των θησαυρών και των πυλών της εσωτερικής γνώσης. Στο Μύθο του Αη Γιώργη ο δράκος φυλάει μια πηγή με νερό, σύμβολο της εσωτερικής γνώσης και της αθανασίας. Είναι η πηγή της ζωής.
Ο αγώνας με το δράκοντα συμβολίζει τις δυσκολίες που υπάρχουν για να νικήσει κανείς και να κερδίσει τους καρπούς της εσωτερικής γνώσης. Το σκότωμα του δράκοντα είναι η σύγκρουση ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι. Είναι ο άνθρωπος που πολεμά και υπερνικά τη δική του σκοτεινή φύση και πετυχαίνει αυτοκυριαρχία. Η διάσωση της κόρης από το δράκοντα είναι η απελευθέρωση των αγνών δυνάμεων μετά την εξόντωση των κακών δυνάμεων. Συμβολίζει την απελευθέρωση της Ψυχής που ετοιμάζεται να φαγωθεί από τα κατώτερα πάθη και τις επιθυμίες.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που η μορφή του Αγίου Γεωργίου είναι πολύ δημοφιλής και αγαπητή από τον άνθρωπο. Και δεν είναι τυχαίο, γιατί κάθε άνθρωπος γνωρίζει ότι το καλό και το κακό, το φως και το σκοτάδι, δεν υπάρχει μόνο στον κόσμο, αλλά υπάρχει και στον καθένα από εμάς. Είναι ο Ανώτερος μας εαυτός (Αη Γιώργης) που μάχεται με την προσωπικότητά μας (δράκος , για να μπορέσει τελικά η Αθάνατη Ψυχή μας (κόρη) να ελευθερωθεί.
Μέσα μας βρίσκεται ένας δράκος, αλλά και ένας Αϊ Γιώργης, έτοιμος να σκοτώσει το δράκο. Αρκεί να το θέλουμε!!!
Στο μεταφυσικό κλειδί σ'αυτό το μύθο το άλογο συμβολίζει την προσωπικότητα-τετράδα, παιδί της ύλης, που ελέγχει και ιππεύει ο ιππότης, σύμβολο του Εγώ-Πνεύματος, για να νικήσει τη σκιά του που καθρεφτίζεται στα σκοτεινά νερά της ύλης. Ο δράκος, δηλαδή, είναι μια προβολή του εαυτού μας, είναι μέσα και έξω από μας. Οταν ο άνθρωπος-θύμα των ελαττωμάτων και των σκιών του υποσυνείδητου σταθεί όρθιος και αρχίσει να βαδίζει το δρόμο της αναζήτησης του αληθινού εαυτού του, τότε μπαίνει στην ατραπό της Μύησης. Και είναι στο μυητικό συμβολισμό όπου θα βρούμε πάλι τον άνθρωπο πρωταγωνιστή του φόνου του δράκοντα.
Ο πόλεμος στον ουρανό καθρεφτίζεται τώρα στη γη: "ο πόλεμος στον ουρανό σε μία από τις σημασίες του, φαίνεται ότι σήμαινε και αναφερόταν σ' εκείνους τους φοβερούς αγώνες που περιμένουν τον υποψήφιο για μύηση, ανάμεσα στον εαυτό του και στα, μέσω μαγείας, προσωποποιημένα ανθρώπινα πάθη του, που ο εσωτερικός φωτισμένος άνθρωπος πρέπει είτε να φονεύσει, είτε να αποτύχει. Πάντα στη μύηση ο Δράκων αντιπροσωπεύει την τελική δοκιμασία του υποψήφιου που "πειράζεται υπό του δράκοντος" και πρέπει να αποδείξει την αγνότητά του και τη δύναμη των αρετών του μια και τα όπλα -τα οποία επίσης κατακτούν οι ήρωες- συμβολίζουν τις ανώτερες ηθικές δυνάμεις, τις αρετές του ήρωα. Γιατί μέσα σε κάθε άνθρωπο κρύβεται ένας ήρωας ο οποίος, κάποια στιγμή, θα πρέπει να δώσει τη μάχη με την ερπετόμορφη σκιά του, για να γίνει φως και να απελευθερώσει την κόρη- ψυχή του. Ετσι θα κατακτήσει τους θησαυρούς της εσωτερικής γνώσης που φυλάγει ο μεγάλος Δοκιμαστής των Αρετών, ο δράκοντας.
Στο αριθμητικό κλειδί ερμηνείας θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Μύθος αυτός συμβολίζει τον αριθμό τρία. Το σώμα την ψυχή και το Νου, ή Γή, Νερό και Φωτιά. Η ύλη ή Γή ή δράκος είναι ένα αόρατο υλικό στοιχείο που κατακλύζει όλο το διάστημα. Συμπυκνωμένο απο την οργανική δύναμη της ψυχής περιβάλλει όλες τις μορφές και τις κάνειορατές μέσα στα φυσικά πλαίσια. Στα σκοτεινά νερά της ύλης βρίσκεται η αρχήτης εκδήλωσης περικλείεται τι το χάος ή ο Θεός εν δυνάμει.
Ο δράκος λοιπόν η σκοτεινή σπηλιά του και τα ταραγμένα νερά της λίμνης που τον περιβάλει,συμβολίζει το χάος πριν απο τη δημιουργία πριν την πρωταρχική εκδήλωση, η ανεκδήλωτη συμπαντική διάνοια, το τρία.Το σύμβολο της πνευματικής σύνθεσης. Παριστάνει τη λύση της σύγκρουσης που θέτει ο συνδυασμός.Είναι ο αριθμός που συμβιβάζεται με τις βασικές αρχές προϊόν της επίδρασης της μονάδας στο συνδυασμό. Η ψυχή ή νερό ή Βασιλοπούλα, Είναι ένα ημίυλυκό στοιχείο άμορφο στην πραγματική του υπόσταση. Διαπερνά και περιβάλει τους πλανήτες καθώς και τα σώματα των ανθρώπων και των ζώων.Είναι η ενέργεια ζωή. Ολα τα υλικά πράγματα αφανίζονται οταν η αρχή της ζωής σταματήσει να δρα μέσα τους. Η βασιλοπούλα λοιπόν κινητήρια δύναμη του μύθου, η θηλυκή αρχή, το δύο.Ο δεσμός που ενώνει το θνητό με το αθάνατο το μεταβαλλόμενο με το αμετάβλητο. Το χωνευτήρι της ζωής όπου ενώνονται οι δύο πόλοι του καλού και του κακού, της ύπαρξης και του θανάτου.
Το Πνεύμα ή Φωτιά ή ο Αγιος Γεώργιος είναι άυλο άμορφο και συμπαντικό η δύναμη του λειτουργεί στις μορφές. Είναι ο δημιουργός ο Λαξευτής, η δημιουργούσα αρχή το Ενα. Το ένα είναι το σύμβολο του όντος και της αποκάλυψης στους ανθρώπους της πνευματικής οντότητας. Είναι η ενεργός αρχή που όταν κομματιαστεί δίνει ζωή στην πολλαπλότητα.
Στον Αποκρυφισμό οι Αριθμοί είναι οι πρώτες αντικειμενικές εκδηλώσεις του Αφηρημένου Νοητικού Κόσμου και εκφράζονται στους συγκεκριμένους νόμους μέσα απο τις σκιές τους που είναι τα γεωμετρικά σχήματα.
Στο γεωμετρικό κλειδί ερμηνείας το τρίγωνο συμβολίζει το νόμο της ισορροπίας και είναι γεωμετρικά ίσο με τον αριθμό τρία. Ο νόμος των αντιθέτων ισορροπείται στο τρίγωνο και έτσι δημιουργεί τη θεότητα. Στην φύση υπάρχουν δύο δυνάμεις αντίστροφες. Η θετική και η αρνητική. Καθώς οι δύο αυτές κραδασμικές ωθήσεις λειτουργούν έχουμε τη γραμμή. Υπάρχει όμως και μια τρίτη που είναι ουδέτερη μη όντας θετική ή αρνητική ή μάλλον είναι και τα δύο. Αυτή είναι εξισορροπητική και αποτελεί τη δεσμευτική αρχή η οποία αντί να αντικρούσει τις δύο πρώτες μορφοποιεί το κέντρο και τις έλκει προς αυτό. έχουμε λοιπόν στο μύθο την αρνητική δύναμη του δράκου, τη θετική δύναμη του Αγίου και την ελκτική ουδέτερη δύναμη της βασιλοπούλας μου έλκει τις δύο άλλες αντίθετες δυνάμεις. Ετσι έχουμε ένα τέλειο τρίγωνο που σχηματίζεται απο τη δραστηριότητα των τριών αυτών δυνάμεων. Το τρίγωνο είναι η μορφή του μεγάλου αγώνα ανάμεσα στη θέληση ( Αγιος Γεώργιος) και την επιθυμία(Δράκος), του αγώνα μεταξύ της θετικής και της αρνητικής αρχής. Στο τρίγωνο απεικονίζονται τα δύο σημεία αντίθεσης και το σημείο που εναρμονίζει αυτά τα δύο (Βασιλοπούλα). Είναι ένα σύμβολο ένωσης επειδή το τρίγωνο σημαίνει το γάμο δύο αντιθέτων που οδηγεί στην ενότητα.
Αστρονομικά ο δράκοντας συσχετίζεται με τον αστερισμό του Δράκοντα και με το Πολικό Αστρο μιας άλλης εποχής της Γης. Τότε, λόγω της θέσης του, λατρεύτηκε από του αρχέγονους ανθρώπους και ταυτίστηκε με τη Σοφία και τη Θεότητα. Οταν αργότερα, λόγω των αστρονομικών μεταλλαγών, η Γη άλλαξε θέση, το Πολικό Αστρο άλλαξε και ο Δράκοντας έγινε ένα εκπεσόν άστρο "που όμως εξακολούθησε να ζεί στους μύθους και στις παραδόσεις. Ακόμη συσχετίζεται ο μύθος του Δράκοντα με ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις.
Οι μάχες στον ουρανό ανάμεσα στους δράκοντες και στους θεούς συμβολίζουν τη μάχη που έκαναν οι δυνάμεις του Φωτός για να βάλουν σε τάξη το σύμπαν και να κατανικήσουν το σκότος και τη σύγχυση που επέβαλλε το πρωταρχικό χάος και η Υλη. Η Μπλαβάτσκυ αναφέρει στη μυστική της Δοξασία ότι: "Κοσμολογικά λοιπόν όλοι οι δράκοντες και οι όφεις που νικήθηκαν από τους "φονείς" τους είναι, στην προέλευσή τους, οι ταραχώδεις συγχυσμένες αρχές στο χάος, που μπαίνουν σε τάξη από τους ηλιακούς θεούς ή δημιουργικές δυνάμεις." Αυτό ισχύει σε επίπεδο μακρόκοσμου. Ομως αργότερα, στο επίπεδο του μικρόκοσμου, ο άνθρωπος -δημιουργός του δικού του τώρα κόσμου- θα πρέπει να αντιμετωπίσει τους δράκοντες σύμβολα των αντίθετων χθόνιων, αρνητικών δυνάμεων, δυνάμεων της φύσης, καιρικών συνθηκών κ.τ.λ., που αντιστέκονται στη δημιουργία της τάξης.
Εκεί όμως που κατ' εξοχήν βρίσκουμε την εφαρμογή του μύθου του δράκοντα είναι στο αλχημικό κλειδί ερμηνείας. Αντιπροσωπεύει, δηλαδή, τώρα ο δράκοντας τις σκιές και τους φόβους κάθε είδους που φωλιάζουν μέσα στις "ψυχολογικές σπηλιές" και δεν αφήνουν τον άνθρωπο να πιεί από τα καθαρά νερά του αγνού νου, ούτε να φωτιστεί από το αγνό φως της διαισθητικής ψυχής την οποία πολύ ποιητικά στους διάφορους μύθους συμβολίζει η κόρη. Γιατί ακριβώς αυτή η κόρη που απελευθερώνεται από το δρακοντοκτόνο ήρωα είναι η ψυχή του, που βρίσκεται αιχμάλωτη μέχρι να τελειώσουν οι περιπέτειες του. Τότε παντρεύεται την κόρη-βασιλοπούλα, δηλαδή το κατώτερο παντρεύεται -ενώνεται- με το ανώτερο. Η ύλη της προσωπικότητας φωτίζεται από το Φως της Αλήθειας.
Στο αλχημικό κλειδί ακριβώς αυτή η διαδικασία συμβολίζει τις διάφορες φάσεις του Αλχημικού Εργου. Της πνευματικής μετάλλαξης και τελείωσης και όχι της αναζήτησης του φυσικού χρυσού.
Ο δράκοντας ζεί μέσα στο τέλμα- βάλτο όπου σαπίζουν όλοι όσοι καρφώνουν τα ενδιαφέροντά τους στην ύλη. Οι αναθυμιάσεις είναι η δηλητηριώδης πνοή του δράκου. Οι στιγμές που περνά διαλόγιζόμενος έξω άπω την σπηλιά του δράκου ο Αγιος συμβολίζουν τη φάση του μαύρου έργου της σκοτεινής περιόδου της αμφιβολίας.
Η μάχη του με το δράκο είναι οι διαδοχικές ενώσεις και οι διαχωρισμοί των υλικών στο Αλχημικό Μεγάλο Εργο. Αυτή είναι η φάση του κόκκινου έργου το πεδίο της μεγάλης μάχης των εσωτερικών διεργασιών και των φοβερών συγκρούσεων με τα σκοτεινά πνεύματα, μέχρι να φτάσει η κάθαρση με το φόνο του δράκου-σκιάς, η φάση του λευκού ή χρυσού έργου όπου ο ήρωας είναι πια νικητής, ενθρονισμένος βασιλιάς και κατακτητής της σκοτεινής του πλευράς.
Στο βιολογικό κλειδί ο μύθος συμβολίζει την αέναη εναλλαγή ζωής θανάτου.Ο δράκος που τρώει τα παιδιά που θυσιάζονται και ιστορία επαναλαμβάνεται συνεχώς. Ο κύκλος των θανάτων και των επανενσαρκώσεων που δεν σταματά να γυρνά τον τροχό του κάρμα καταντώντας φαύλος και η τελική λύτρωση απο έναν εξωτερικό παράγοντα την αφύπνιση της συνείδησης (του Αγίου Γεωργίου) που φέρνει πιά στην τελική απελευθέρωση απο την Ιστορία απο τα δεσμά του κάρμα που κρατούν φυλακισμένη την ψυχή (βασιλοπούλα) στην ύλη (Δράκο). Σε μια πιο ακραία προσπάθεια για την ερμηνεία του μύθου θα λέγαμε ότι ο δράκος αντιπροσωπεύει μία ασθένεια έναν ιό που εισβάλει στον οργανισμό και κινδυνεύει απο αυτόν η ζωή (βασιλοπούλα) μέχρι που το αμυντικό σύστημα του οργανισμού ξυπνά και δίνει μια μάχη με τον ιό αυτό που έχει εισβάλει. Στην αρχή τον εξουδετερώνει κάνοντας ανενεργό ενώ στη συνέχεια το νεκρώνει και τον απορρίπτει απο τον οργανισμό.
Κατά το μορφογενετικό κλειδί ή μορφοποιητικό ο δράκος συμβολίζει το κακό την αρνητική δύναμη τη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης, το σκοτάδι της σπηλιάς του Πλάτωνα. Ο ήρωας Αγ. Γεώργιος, το καλό τη θετική δύναμη, τη φωτεινή πλευρα της Σελήνης ή τον Ηλιο, τον αληθινό κόσμο του φωτός του Πλάτωνα. Η σκλαβωμένη βασιλοπούλα συμβολίζει την ουδέτερη δύναμη, αυτή τη δύναμη που κάνει τα αντίθετα να έλκονται, είναι η ψυχή του ανθρώπου που ζεί στο σκοτάδι της σπηλιάς του Πλάτωνα και κάποια στιγμή βγαίνει στο αληθινό φως
πηγήhttp://biographies.nea-acropoli.gr/index.php?option=com_content&view=article&catid=21:xristianismos&id=134:--275-303-saint-george
1 σχόλιο:
Αγαπητή Φωτεινή για πολλά χρόνια αναγνώριζα την αλληγορία όλων αυτών των μύθων, υπάρχει όμως κατι που μου λεέι ότι μπορείνα κρύβεται και κάτι άλλο από πίσω, ίσως μια καλά κρυμένη πληροφορία. Ϊσως οι δρακοι των παραμυθιών να μην είναι απλά σύμβολα αλλά κανόνικές οντότητες που εχθρεύονται το ανθρώπινο γένος. Θα σε παραπέμψω στην Τιτανομαχαία και στην εξτρατία του Μ.Αλεξάνδρου. Πιστεύω ότι οι θρύλοι μας προειδοποιούν. Είναι μία σκέψη μου
Δημοσίευση σχολίου