Πώς οι πήλινες πινακίδες της Μεσοποταμίας ηλικίας 5.000 ετών προέβλεψαν την τεχνολογία blockchain

 

Τι θα γινόταν αν σας έλεγα ότι οι βασικές αρχές της τεχνολογίας blockchain ερευνήθηκαν στην πραγματικότητα πριν από 5.000 χρόνια;

Όχι στις αίθουσες συνεδριάσεων της Silicon Valley, αλλά στα σκονισμένα αρχεία της αρχαίας Μεσοποταμίας. Ακούγεται απίθανο, οπότε επιτρέψτε μου να εξηγήσω πώς λειτούργησε.

Είτε παρακολουθείτε ζωντανά την τιμή του Bitcoin σε καθημερινή βάση είτε είστε απλώς περίεργοι για την προέλευση του κρυπτονομίσματος, ο εντοπισμός αυτών των τεχνολογιών πίσω στις ρίζες τους είναι συναρπαστικός. Αρχαιολογικά ευρήματα αποδεικνύουν ότι οι γραφείς της Μεσοποταμίας ανέπτυξαν αμετάβλητα συστήματα καταγραφής γύρω στο 3400 π.Χ., με κατανεμημένα δίκτυα επαλήθευσης και εξελιγμένα πρωτόκολλα ελέγχου ταυτότητας.

Τα αρχεία τους δεν αποτελούνταν μόνο από πρωτόγονες γρατζουνιές σε βράχους, αλλά περιελάμβαναν ελέγχους παρόμοιους με αυτούς που χρησιμοποιούνται στην τεχνολογία blockchain σήμερα - αλλά σε πολύ διαφορετική μορφή. Αυτές οι πινακίδες ήταν ολοκληρωμένα συστήματα για τη διαχείριση πολύπλοκων οικονομιών τεράστιων αυτοκρατοριών.

Μόνο η βιβλιοθήκη του Ασσουρμπανιπάλ περιείχε πάνω από 30.000 ταμπλέτες. Αυτή είναι περισσότερη τεκμηρίωση από ό, τι παράγουν πολλές σύγχρονες εταιρείες σε ένα χρόνο. Το Αρχείο Mari, με 15.000 κείμενα από την περίοδο των Αμοριτών, εντόπισε 160 διαφορετικά βασίλεια σε μόλις τρεις δεκαετίες. Πρόκειται για εκτενή λογιστική τεκμηρίωση

Το αρχικό αμετάβλητο γενικό καθολικό

Ας ξεκινήσουμε με κάτι που μπορεί να σας εκπλήξει. Αυτές οι αντίκες πήλινες πινακίδες δεν ήταν μόνο πρακτικά μπλοκ γραφής, δημιουργήθηκαν επίσης σκόπιμα για την αιωνιότητα.

Οι γραφείς της Μεσοποταμίας έκαιγαν τα πιο σημαντικά αρχεία τους σε καμίνους, δημιουργώντας τα λεγόμενα «διαρκή αρχεία». Μετά την πυροδότηση, αυτά τα δισκία ήταν σχεδόν άφθαρτα. Πολλοί έχουν επιβιώσει για πάνω από 5.000 χρόνια - περισσότερο από ό, τι μπορεί να ειπωθεί για τις περισσότερες μορφές ψηφιακής αποθήκευσης της δεκαετίας του 1990.

Τα απαραβίαστα χαρακτηριστικά ήταν φοβερά. Χρησιμοποιούσαν bullae – πήλινους φακέλους σφραγισμένους γύρω από σημαντικά έγγραφα. Χωρίς να σπάσετε τη σφραγίδα, δεν θα μπορούσατε να δείτε τα περιεχόμενα, καθιστώντας οποιαδήποτε μη εξουσιοδοτημένη τροποποίηση άμεσα αναγνωρίσιμη. Είναι η αρχαία έκδοση του σημερινού κρυπτογραφικού κατακερματισμού του blockchain, καθώς οποιαδήποτε αλλαγή στο αρχείο είναι άμεσα αναγνωρίσιμη ως χειραγώγηση.

Και τώρα γίνεται ενδιαφέρον. Οι Μεσοποτάμιοι όχι μόνο δημιούργησαν αμετάβλητα αρχεία, αλλά έλυσαν και τα ίδια προβλήματα εμπιστοσύνης που επιλύονται από το blockchain σήμερα.

Πώς δημιουργείτε εγγραφές που δεν μπορούν να αλλάξουν απαρατήρητες; Πώς να επαληθεύσετε τις συναλλαγές χωρίς να βασίζεστε σε μία μόνο αρχή; Αυτά τα ερωτήματα οδήγησαν την καινοτομία τότε όπως και τώρα.

Το δίκτυο Scribe

Και τώρα ερχόμαστε στο πραγματικά έξυπνο μέρος. Το λογιστικό σύστημα της Μεσοποταμίας δεν ήταν συγκεντρωτικό, αλλά διανεμόταν μέσω ενός δικτύου επαγγελματιών γραφέων που εργάζονταν από το παλάτι και το ναό στο ταπεινό χωριό ή αγρόκτημα. Αυτοί δεν ήταν μόνο γραφείς, αλλά πολύ μορφωμένοι ειδικοί που αποτελούσαν ένα σημαντικό μέρος της κυβερνητικής γραφειοκρατίας στην Ασσυρία

Το δίκτυο αυτό βασίστηκε σε αρχές συναίνεσης. Οι εμπορικές συναλλαγές απαιτούσαν αρκετούς μάρτυρες και έπρεπε να «καταγράφονται σε πηλό και να γίνονται μάρτυρες». Κανένα κόμμα δεν μπορούσε να αλλάξει σημαντικά αρχεία απαρατήρητα, καθώς αντίγραφα υπήρχαν σε πολλές τοποθεσίες και τα διαχειρίζονταν διαφορετικοί γραφείς. Σας ακούγεται οικείο;

Η γεωγραφική θέση των αρχείων ήταν αξιοσημείωτη. Βρίσκουμε εκτεταμένα αρχεία στη Νινευή, την Έμπλα, το Μαρί και το Ουρούκ και σαφείς αποδείξεις ότι σκόπιμα συνέλεξαν αρχεία σε όλη τη Μέση Ανατολή.

Αυτοί οι γραμματείς δεν ζούσαν σε νησιά. Κρατούσαν αρχεία και χρησιμοποιούσαν ένα οργανωμένο και συνεργατικό σύστημα για να συγχρονίζουν αρχεία σε μεγάλες αποστάσεις.

Ιδιαίτερα αξιοσημείωτος είναι ο τρόπος με τον οποίο εξέτασαν αυτά τα αρχεία. Ο κώδικας του Ur-Nammu χρονολογείται γύρω στο 2100 π.Χ. και φαίνεται να διευκρινίζει τις μεθόδους πίστωσης, επιχειρηματικών συναλλαγών και δημόσιων επιτοκίων. Αυτό το νομικό πλαίσιο αποτέλεσε τη βάση για τον έλεγχο και την τεκμηρίωση αυτών των συναλλαγών. Αυτό έγινε ένα είδος επιπέδου πρωτοκόλλου για επικοινωνία σε όλο το κατανεμημένο σύστημά τους.

Σφραγίδες, υπογραφές και ασφάλεια

Αυτό είναι όπου η αρχαία λογιστική τεχνολογία γίνεται πραγματικά εκλεπτυσμένη. Οι κυλινδρικές σφραγίδες που χρονολογούνται από το 4400 π.Χ. χρησίμευσαν ως τα πρώτα προσωπικά όργανα ελέγχου ταυτότητας στον κόσμο. Δεν ήταν τελετουργικά αντικείμενα, αλλά πρακτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνταν «σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας», όχι μόνο από βασιλιάδες.

Κάθε σφραγίδα άφησε ένα μοναδικό αποτύπωμα όταν τυλίχθηκε σε πήλινες πινακίδες και χρησίμευσε ως υπογραφή ανθεκτική στην πλαστογραφία. Η διαδικασία ήταν εντυπωσιακά παρόμοια με τις σύγχρονες κρυπτογραφικές υπογραφές: η κατοχή της σφραγίδας και η γνώση της σωστής χρήσης της επιβεβαίωσαν την ταυτότητα και την πρόθεση του ιδιοκτήτη.

Οι Μεσοποτάμιοι είχαν ακόμη και έλεγχο ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων!

• Κάτι που σας ανήκει (η ίδια η σφραγίδα κυλίνδρου, συνήθως φοριέται ως κόσμημα)

• Κάτι που γνωρίζετε (ποιος μπορεί να καταλάβει τι σημαίνουν τα διαφορετικά σχέδια και σφραγίδες στην προσωπική σφραγίδα)

• Προσωπική επαλήθευση μαρτύρων (οι συναλλαγές επιβεβαιώθηκαν για πολλά άτομα μπροστά στο κοινό)

• Ορισμένες πρώιμες χρήσεις βιομετρικών συστατικών (π.χ. δακτυλικά αποτυπώματα συμπιεσμένα σε πήλινες πινακίδες γύρω στο 500 π.Χ.)

Αυτή η πολυεπίπεδη προσέγγιση εξασφάλισε υψηλό επίπεδο ασφάλειας. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος σε δάνειο ή κατάθεση παρείχε στο δισκίο την ατομική του σφραγίδα για να εξασφαλίσει την αναγνώριση της συμφωνίας. Είναι μια εκπληκτικά σύγχρονη προσέγγιση στην επαλήθευση ταυτότητας.

Από σφηνοειδή σε κρυπτονομίσματα

Για εμάς σήμερα, αυτό σημαίνει τα εξής: Η τεχνολογία blockchain δεν αντιπροσωπεύει μια ριζική αλλαγή στην ανθρώπινη ιστορία. Είναι μόνο το τελευταίο επεισόδιο στη συνεχιζόμενη επιδίωξή μας για αξιόπιστα αρχεία.

Τα προβλήματα που προσπαθούμε να λύσουμε με τα κατανεμημένα καθολικά είναι τα ίδια που αντιμετώπιζαν οι παλιές κοινωνίες: Πώς δημιουργείτε μόνιμα, επαληθεύσιμα αρχεία χωρίς μια αξιόπιστη κεντρική αρχή;

Οι Μεσοποτάμιοι αντιμετώπισαν αυτές τις προκλήσεις με πυρωμένο πηλό, κοινά δίκτυα γραφέων και προηγμένους μηχανισμούς επικύρωσης. Τους αντιμετωπίζουμε με κρυπτογραφικό κατακερματισμό, δίκτυα peer-to-peer και ψηφιακές υπογραφές. Οι τεχνολογίες αλλάζουν, αλλά οι προκλήσεις είναι διαχρονικές.

Ίσως η πιο εκπληκτική και σημαντική πτυχή είναι το πόσο στενά το ψηφιακό μας μέλλον είναι συνυφασμένο με το παρελθόν μας. Οι αρχές του blockchain έχουν δοκιμαστεί για χιλιάδες χρόνια πριν γραφτεί η πρώτη γραμμή κώδικα.  Anti-matrix.com

**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων