Είναι ένα είδος διπλωματίας που φαίνεται να ταιριάζει γάντι στην αντίληψη του Ντόναλντ Τραμπ για την πολιτική. Καθώς οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία εισέρχονται στην πιο κρίσιμη ίσως φάση τους, οι καθιερωμένοι διπλωμάτες και στρατηγοί σπρώχνονται αιφνιδιαστικά στο περιθώριο, με τις θέσεις τους να καταλαμβάνουν πρόσωπα από τον κόσμο των επιχειρήσεων—στελέχη χωρίς βαριά ιδεολογικά φορτία και χωρίς προηγούμενες φθορές.
Ο Αμερικανός υπουργός Στρατού, Νταν Ντρίσκολ και ο Ρώσος ειδικός απεσταλμένος Κιρίλ Ντμιτρίεφ δεν προέρχονται από την κλασική σχολή της διπλωματίας· δεν διαθέτουν πολυετή εμπειρία σε διεθνή φόρα ούτε ιστορικό διαχείρισης περίπλοκων κρίσεων όπως αυτή στην Ουκρανία. Κι όμως, είναι ακριβώς αυτός ο συνδυασμός τεχνοκρατικής οπτικής και προσωπικών δικτύων που φαίνεται να καθιστά σήμερα τον ρόλο τους καταλυτικό.
Νταν Ντρίσκολ — Από τη Γουόλ Στριτ στη διπλωματία
Ο Νταν Ντρίσκολ είναι ίσως η πιο ανορθόδοξη επιλογή για τον ρόλο του βασικού μεσολαβητή των ΗΠΑ στον πόλεμο στην Ουκρανία. Με σπουδές στη διοίκηση επιχειρήσεων και επαγγελματικό παρελθόν στην επενδυτική τραπεζική, δεν έδειχνε κατάλληλος για να φτάσει να κρατά ένα από τα πιο εκρηκτικά διπλωματικά χαρτοφυλάκια στον κόσμο.
Κι όμως, η προσωπική του σχέση με τον αντιπρόεδρο Τζ. Ντι. Βανς από τα χρόνια της Νομικής στο Γέιλ και η ταχύτατη άνοδός του στην ιεραρχία της κυβέρνησης Τραμπ τον έφεραν στο επίκεντρο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Για τον Ντόναλντ Τραμπ, που βλέπει πάντα την πολιτική μέσα από το πρίσμα της επιχειρηματικής διαπραγμάτευσης, η απουσία διπλωματικής εμπειρίας αποτελεί πλεονέκτημα.
Ο Ντρίσκολ δεν κουβαλά το βάρος προηγούμενων αποτυχιών ούτε διαθέτει τα αντανακλαστικά ενός παραδοσιακού διπλωμάτη. Ο «drone guy», όπως τον αποκαλούσε ο Τραμπ λόγω του ενδιαφέροντός του για προηγμένα αμυντικά συστήματα, βρέθηκε αίφνης στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής ως ο κομιστής της περιβόητης πρότασης των 28 σημείων, που προκάλεσε σοκ στο Κίεβο και έντονη ενόχληση στην Ευρώπη.
Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, ο Ντρίσκολ ταξίδεψε στο Κίεβο για να μεταφέρει το σχέδιο στον Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Σήμερα βρίσκεται στο Άμπου Ντάμπι, επικεφαλής της αμερικανικής αντιπροσωπείας που πραγματοποιεί διαδοχικές επαφές με αξιωματούχους της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει ήδη αναλάβει ρόλους που δείχνουν πόσο τον εμπιστεύεται ο Τραμπ. Ως υπουργός Στρατού διαχειρίζεται έναν τεράστιο οργανισμό άνω του ενός εκατομμυρίου στελεχών και φέρεται να κέρδισε πόντους στο εσωτερικό της κυβέρνησης με τον τρόπο που χειρίστηκε τις πρόσφατες αποστολές της Εθνοφρουράς σε αμερικανικές πόλεις.
Παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει ήδη αναλάβει ρόλους που δείχνουν πόσο τον εμπιστεύεται ο Τραμπ. Ως υπουργός Στρατού διαχειρίζεται έναν τεράστιο οργανισμό άνω του ενός εκατομμυρίου στελεχών και φέρεται να κέρδισε πόντους στο εσωτερικό της κυβέρνησης με τον τρόπο που χειρίστηκε τις πρόσφατες αποστολές της Εθνοφρουράς σε αμερικανικές πόλεις.
Το προσωπικό αφήγημά του ενισχύει την εικόνα του: γιος βετεράνου του Βιετνάμ, με δική του θητεία στο Ιράκ το 2009, διαθέτει στρατιωτική εμπειρία που του δίνει κύρος χωρίς να τον κατατάσσει στη «παλαιά φρουρά».
Σήμερα ο Ντρίσκολ είναι ο βασικός αγγελιοφόρος ανάμεσα σε Ουάσιγκτον, Κίεβο και Μόσχα. Η αποστολή του είναι λεπτή: να δείξει ότι οι ΗΠΑ θέλουν μια ταχεία ειρηνευτική διαδικασία, χωρίς να διαρρήξουν τις σχέσεις με τους Ευρωπαίους.
Το αν ο ίδιος θα αποδειχθεί «ερασιτέχνης» ή ο απρόσμενος μεσολαβητής που θα σφραγίσει την πρώτη σοβαρή προσέγγιση για τον τερματισμό του πολέμου, μένει να φανεί — αλλά αναμφίβολα είναι ο άνθρωπος που καθορίζει αυτή τη στιγμή τις εξελίξεις.
Κιρίλ Ντμιτρίεφ — Ο Ρώσος διαπραγματευτής με αμερικανική παιδεία και ουκρανικές ρίζες
Στην άλλη πλευρά του τραπεζιού βρίσκεται ο Κιρίλ Ντμιτρίεφ, επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων (RDIF). Ο Ντμιτρίεφ δεν θυμίζει σε τίποτα την παραδοσιακή ρωσική διπλωματική σχολή. Με σπουδές στο Στάνφορντ και το Χάρβαρντ, καριέρα στη McKinsey και στο US–Russia Investment Fund, είναι από τους ελάχιστους ανθρώπους του Κρεμλίνου που κατανοούν βαθιά την αμερικανική πολιτική κουλτούρα — ενώ ταυτόχρονα έχει ουκρανικές ρίζες, αφού μεγάλωσε στο Κίεβο.
Αποφεύγει τη σκληρή ρητορική και εμφανίζεται ως τεχνοκράτης με διεθνή δίκτυα που εκτείνονται από τη Σίλικον Βάλι ως τα εμιράτα του Κόλπου. Είναι ο άνθρωπος που συνομιλεί απευθείας με τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ, συμμετέχοντας στα πρώτα βήματα άρσης της ρωσικής διπλωματικής απομόνωσης.
Τρεις ημέρες ιδιωτικών συζητήσεών του με τον Γουίτκοφ στο Μαϊάμι οδήγησαν στο αρχικό σχέδιο των 28 σημείων — ένα πλαίσιο που πολλοί περιέγραψαν ως «λίστα επιθυμιών του Πούτιν» και που στη συνέχεια περιορίστηκε, έπειτα από ευρωπαϊκές παρεμβάσεις, σε 20 σημεία.
Πέρα από το περιεχόμενο του σχεδίου, η επιλογή του Ντμιτρίεφ έχει και συμβολικό βάρος. Ο Πούτιν επιλέγει έναν άνθρωπο που συνδυάζει γνώση της Δύσης, κατανόηση της ουκρανικής κοινωνίας και στενή σχέση με τον προεδρικό κύκλο της Μόσχας — αφού η σύζυγός του, Ναταλία Ποπόβα, ανήκει στον στενό κύκλο της Κατερίνα Τιχόνοβα, κόρης του Ρώσου προέδρου.
Την τελευταία δεκαετία, ο Ντμιτρίεφ έχει λειτουργήσει ως το «ήπιο πρόσωπο» της ρωσικής ισχύος αναλαμβάνοντας λεπτές αποστολές από την προσέγγιση της Σαουδικής Αραβίας μέχρι την προώθηση του εμβολίου Sputnik V την περίοδο της πανδημίας. Στα αμερικανικά μέσα εμφανίζεται συχνά προκειμένου να μεταφέρει την οπτική του Κρεμλίνου με όρους κατανοητούς στο δυτικό κοινό.
Ωστόσο, η δημόσια εικόνα του παραμένει αντιφατική. Στην Ουκρανία τελεί υπό κυρώσεις. Για την κυβέρνηση Μπάιντεν υπήρξε «γνωστός σύμμαχος του Πούτιν». Στη Μόσχα όμως η επιρροή του αυξάνεται.
Η ουκρανική καταγωγή του και το παρελθόν του ως 15χρονου διαδηλωτή υπέρ της ανεξαρτησίας του Κιέβου προσθέτουν μια ακόμη αντίφαση: από υποστηρικτής της ουκρανικής αυτοδιάθεσης, μετατράπηκε στον άνθρωπο που εκπροσωπεί μια Ρωσία που αμφισβητεί το δικαίωμα αυτό. Αυτή η διπλή ταυτότητα όμως τον κάνει ιδιαίτερα αποτελεσματικό διαμεσολαβητή, αφού γνωρίζει τους κώδικες και των δύο πλευρών.
Ο Ντρίσκολ και ο Ντμιτρίεφ δεν θα συναντιούνταν ποτέ σε ένα κλασικό διπλωματικό πλαίσιο. Κι όμως σήμερα είναι αυτοί οι δύο «αντισυμβατικοί» τεχνοκράτες που διαμορφώνουν τις γραμμές μιας πιθανής ειρήνης.
Αν το μέλλον των διαπραγματεύσεων κριθεί από αυτή τη νέα, «άφθαρτη» γενιά μεσολαβητών, τότε ίσως το τέλος του πολέμου δεν θα γραφτεί από βετεράνους διπλωμάτες αλλά από τεχνοκράτες, επιχειρηματίες και ανθρώπους των προσωπικών δικτύων — από εκείνους που δεν κουβαλούν το βάρος των προηγούμενων προσπαθειών και άρα μπορούν να επιχειρήσουν το αδιανόητο. Με την καλή αλλά και την κακή έννοια. https://neostrategy.gr/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου