ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΉ ΈΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΊΑΣ ΣΤΗΝ ΚΊΝΑ
Αλληλεπίδραση μεταξύ των Πέντε Στοιχείων
Σύμφωνα με το Asia for Educators του Πανεπιστημίου Κολούμπια: «Συζητώντας για την κινεζική θρησκεία κατά τη διάρκεια των ύστερων αυτοκρατορικών χρόνων θα πρέπει να ξεκινήσουμε με μια θεμελιώδη κατανόηση: ότι η «θρησκεία» όπως ορίζεται συνήθως σήμερα στις σύγχρονες, εκκοσμικευμένες κοινωνίες – ως πεδίο σκέψης και πρακτικής που ασχολείται μόνο με το «ιερό» ή το «υπερφυσικό» – είναι ασυμβίβαστη με τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύτηκε η θρησκευτική σκέψη και πρακτική στην παραδοσιακή Κίνα. πολύ λιγότερο οπουδήποτε αλλού στον κόσμο μέχρι πρόσφατα. Δεν υπήρχε τέτοιο πράγμα στην παραδοσιακή Κίνα όπως η «θρησκεία» με αυτή τη σύγχρονη έννοια, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν της ευρωπαϊκής σκέψης του «Διαφωτισμού» του 17ου και 18ου αιώνα. Στην πραγματικότητα, ο κινεζικός όρος για τη «θρησκεία» - zongjiao - είναι μια εφεύρεση που επινοήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από έναν Ιάπωνα φιλόσοφο και αργότερα υιοθετήθηκε από Κινέζους διανοούμενους. Η ανάγκη για τη λέξη zongjiao προέκυψε επειδή οι μελετητές που μετέφραζαν δυτικά κείμενα στα ιαπωνικά και τα κινέζικα συναντούσαν συχνά τη λέξη «θρησκεία», έναν όρο για τον οποίο δεν είχαν ισοδύναμο. [Πηγή: Asia for Educators, Πανεπιστήμιο Κολούμπια afe.easia.columbia]
Για να κατανοήσουμε την κινεζική θεολογία (κυριολεκτικά «λόγος για τους θεούς»), πρέπει να διερευνήσουμε τις θεωρίες για την ανθρώπινη ύπαρξη και πριν από αυτό πρέπει να επανεξετάσουμε μερικές από τις βασικές έννοιες της κινεζικής κοσμολογίας. Ποια είναι η κινεζική αντίληψη για τον κόσμο; Οποιαδήποτε απλή απάντηση σε αυτό το ερώτημα, φυσικά, απλώς επιβεβαιώνει τις προκαταλήψεις που υποτίθεται αλλά δεν αρθρώνονται από την ερώτηση – ότι υπάρχει μόνο μία τέτοια αυθεντικά κινεζική άποψη και ότι ο κόσμος ως τέτοιος, παρών χωρίς προβλήματα σε όλους τους ανθρώπους, ήταν ένα συνεκτικό θέμα συζήτησης στην παραδοσιακή Κίνα. Παρ' όλα αυτά, η απάντηση σε αυτό το ερώτημα που δόθηκε από έναν μελετητή της Κίνας, τον Joseph Needham, παρέχει ένα χρήσιμο σημείο εκκίνησης για την ανάλυση. [Πηγή: Asia for Educators, Πανεπιστήμιο Κολούμπια afe.easia.columbiaedu/]
Κατά τη γνώμη του Needham, το κυρίαρχο σκέλος της αρχαίας κινεζικής σκέψης είναι αξιοσημείωτο για τον τρόπο με τον οποίο έρχεται σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές ιδέες. Ενώ οι τελευταίοι προσεγγίζουν τον κόσμο θρησκευτικά ως δημιουργημένο από μια υπερβατική θεότητα ή ως πεδίο μάχης μεταξύ πνεύματος και ύλης ή επιστημονικά ως μηχανισμό που αποτελείται από αντικείμενα και τις ιδιότητές τους, οι αρχαίοι Κινέζοι στοχαστές έβλεπαν τον κόσμο ως έναν πλήρη και πολύπλοκο «οργανισμό». «Τα πράγματα συμπεριφέρονταν με συγκεκριμένους τρόπους», γράφει ο Νίνταμ, «όχι απαραίτητα εξαιτίας προηγούμενων ενεργειών ή παρορμήσεων για άλλα πράγματα, αλλά επειδή η θέση τους στο συνεχώς κινούμενο κυκλικό σύμπαν ήταν τέτοια που ήταν προικισμένα με εγγενή φύση που έκανε αυτή τη συμπεριφορά αναπόφευκτη γι' αυτά». [Πηγή: "Science and Civilization in China, vol. 2: History of Scientific Thought" του Joseph Needham, με την ερευνητική βοήθεια του Wang Ling (Cambridge: Cambridge University Press, 1956), σελ. 281.)
Καλές ιστοσελίδες και πηγές: Παραδοσιακή θρησκεία στην Κίνα: Άρθρο της Βικιπαίδειας Βικιπαίδεια ; Θρησκευτικά γεγονότα religionfacts.com; Βίντεο: "Ancestor Worship, Confucian Teaching, featuring Myron L. Cohen Asia for Educators, Columbia University afe.easia.columbia.edu; Φενγκ σούι Άρθρο της Βικιπαίδειας Βικιπαίδεια ; Feng Shui Κοινωνία fengshuisociety.org ; Λεξικό σκεπτικιστή για το Φενγκ Σούι skepdic.com ; Τσι Γκονγκ Άρθρο της Βικιπαίδειας Βικιπαίδεια ; Κλασικές πηγές κειμένου neigong.net ; Ινστιτούτο Qi Gong qigonginstitute.org ; Qi Gong ένωση της Αμερικής /www.qi.org ; Λεξικό σκεπτικιστή για Qi Gong skepd
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ: "Ο Δρόμος του Τσιγκόνγκ: Η Τέχνη και η Επιστήμη της Κινεζικής Ενεργειακής Θεραπείας" από τον Kenneth S. Cohen Amazon.com· "The Five Elements: Understand Yourself and Enhance Your Relations with the Wisdom of the World's Oldest Personality Type System" των Dondi Dahlin, Donna Eden κ.ά. Amazon.com. "A Brief History of Qi" των Yu Huan Zhang και Ken Rose Amazon.com. "Encounters with Qi: Exploring Chinese Medicine" των David Eisenberg και Thomas Lee Wright Amazon.com. "Ενδυνάμωση Qigong : Ένας οδηγός για την ιατρική, ταοϊστική, βουδιστική και ενεργειακή καλλιέργεια Wushu" από τον Master Shou-Yu Liang και τον κ. Wen-Ching Wu Amazon.com· "Κινέζικο Σαμανικό Τσιγκόνγκ Κοσμικής Τροχιάς: Εσωτερικά φυλαχτά, μάντρα και μούντρας στη θεραπεία και την εσωτερική καλλιέργεια" από τον Zhongxian Wu Amazon.com; "Music, Cosmology, and the Politics of Harmony in Early China" της Erica Fox Brindley Amazon.com. "Εξερευνήσεις στην πρώιμη κινεζική κοσμολογία" από τον Henry Rosemont Jr. Amazon.com
Παραδοσιακές κινεζικές πεποιθήσεις για την αρμονία, τη δημιουργία και την κοσμολογία
Σύμφωνα με την «Εγκυκλοπαίδεια των Παγκόσμιων Πολιτισμών»: «Η λαϊκή θρησκεία των Χαν επικεντρώνεται γύρω από τις προσπάθειες των ατόμων και των κοινοτήτων να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν την αρμονία στις σχέσεις μεταξύ της ανθρώπινης και της κοσμικής τάξης. Η ψυχή είναι ένα απαραίτητο συμπλήρωμα του σώματος για τη διαμόρφωση ενός ολόκληρου ατόμου. Καθώς η φυσιολογία του σώματος πρέπει να εναρμονίζεται εσωτερικά και με το εξωτερικό περιβάλλον, η ψυχή πρέπει να εναρμονίζεται με τις κοσμικές δυνάμεις του χρόνου και του χώρου. Εάν η ψυχή εγκαταλείψει το σώμα ακούσια, μπορεί να προκύψει νωθρότητα, τρέλα και τελικά θάνατος, αλλά η ψυχή μπορεί σκόπιμα να αφήσει το σώμα σε μεσαίο σεάνς, για να αντικατασταθεί από μια θεότητα ή σε σαμανιστικά ταξίδια στα βασίλεια των νεκρών. Μετά το θάνατο, η ψυχή διασκορπίζεται στη Γη, όπου παραμένει στα οστά, στο βασίλειο των νεκρών, όπου καταλαμβάνει μια ύπαρξη περίπου παρόμοια με εκείνη στη Γη, και στην ξύλινη ή χάρτινη πινακίδα πνευμάτων όπου οι άνθρωποι τη λατρεύουν ως πρόγονο. [Πηγή: Stevan Harrell, "Encyclopedia of World Cultures Volume 6: Russia - Eurasia / China" επιμέλεια Paul Friedrich και Norma Diamond, 1994 |~|]
«Όπως και η κοινωνία, ο κόσμος έχει μια ιδανική τάξη, που αντιπροσωπεύεται από τις σχέσεις του χρόνου και του χώρου. Κάθε άνθρωπος, μέσω της ψυχής, είναι μέρος αυτής της τάξης και είναι συνετό να διατηρούμε μια θέση που είναι αρμονική με την τάξη. Για να γίνει αυτό, οι άνθρωποι εναρμονίζουν τις σημαντικές ενέργειες εγκαίρως συμβουλευόμενοι ειδικούς αναγνώστες ωροσκοπίων ή ευρέως διαθέσιμα αλμανάκ. Εναρμονίζουν τη χρήση του χώρου συμβουλεύοντας γεωμάντες, ειδικούς στην αρμονική χωροθέτηση σπιτιών, δημόσιων κτιρίων και ιδιαίτερα τάφων – όπου τα οστά πρέπει να τοποθετηθούν σε μια τοποθεσία και μια κατεύθυνση που θα διατηρήσει την αρμονία μεταξύ ψυχής και περιβάλλοντος και θα φέρει καλή τύχη στους απογόνους. |~|
Εκτός από τους ζωντανούς ανθρώπους, ο κόσμος κατοικείται από καθαρά πνευματικά όντα, ψυχές χωρίς σώματα, τα οποία είναι τριών ειδών. Οι πρόγονοι είναι οι ψυχές των αγνωστικιστών προγόνων, που λατρεύονται σε τάφους και σε πλάκες με καθημερινά θυμίαμα και προσφορές τροφίμων στις γιορτές. Είναι συνήθως καλοήθη όντα και θα βλάψουν τους απογόνους τους μόνο αν παραμεληθούν ή προσβληθούν. Τα φαντάσματα είναι οι ψυχές των ανθρώπων που είναι θυμωμένοι που πέθαναν από αφύσικο θάνατο ή επειδή έμειναν χωρίς απογόνους. Είναι κακόβουλα και ιδιότροπα – επικίνδυνα, ιδιαίτερα για τα παιδιά. Οι άνθρωποι τους εξευμενίζουν σε τακτικές περιπτώσεις και όταν έχουν λόγο να περιμένουν επίθεση φαντασμάτων. Οι θεοί είναι οι ψυχές των ανθρώπων που έχουν ζήσει ιδιαίτερα αξιέπαινη ζωή και έχουν διατηρήσει πνευματική δύναμη που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να ωφελήσουν τους προσκυνητές. Οι άνθρωποι τους λατρεύουν στο σπίτι και στους ναούς. Συγκεκριμένοι θεοί είναι συχνά προστάτες σε συγκεκριμένες γειτονιές, χωριά, πόλεις, συντεχνίες ή ακόμα και κοινωνικές λέσχες και το ετήσιο θρησκευτικό τελετουργικό στον θεό μιας κοινότητας είναι μία από τις πιο σημαντικές περιστάσεις της. |~|
Σύμφωνα με την πιο αποδεκτή εκδοχή της ιστορίας της κινεζικής δημιουργίας, πριν δημιουργηθεί ο ουρανός και η γη όλα ήταν ασαφή και άμορφα. Η Μεγάλη Αρχή παρήγαγε κενό και από αυτό το κενό δημιουργήθηκε το σύμπαν. Ό,τι ήταν καθαρό και ελαφρύ ανασηκώθηκε για να σχηματίσει τον ουρανό και ό,τι ήταν βαρύ και θολό έγινε γη. Οι συνδυασμένες ουσίες του ουρανού και της γης έγιναν το γιν και το γιανγκ, οι συμπυκνωμένες ουσίες του γιν και του γιανγκ έγιναν οι τέσσερις εποχές και οι διάσπαρτες ουσίες των τεσσάρων εποχών έγιναν τα πλάσματα του κόσμου. Η θερμή δύναμη του συσσωρευμένου γιανγκ παρήγαγε φωτιά και η ουσία της δύναμης φωτιάς έγινε ο ήλιος. Η ψυχρή δύναμη του συσσωρευμένου γιν έγινε το νερό και το φεγγάρι. Αυτό που απέμεινε από την υπερβολική δύναμη του ήλιου και του φεγγαριού έγινε τα αστέρια και οι πλανήτες. Ο ουρανός έλαβε τον ήλιο, ενώ η γη έλαβε το νερό και το έδαφος. Όταν ο ουρανός και η γη ενώθηκαν στο κενό και όλα ήταν στην απλότητα, τότε χωρίς να έχουν δημιουργηθεί, τα πράγματα ήρθαν σε ύπαρξη. Αυτή ήταν η Μεγάλη Ενότητα. Όλα τα πράγματα προήλθαν από αυτή την ενότητα, αλλά όλα έγιναν διαφορετικά, χωρισμένα σε διάφορα είδη φυτών, ζώων, πτηνών, ψαριών και θηρίων. Όταν κάτι κινείται λέγεται ζωντανό, και όταν πεθαίνει λέγεται ότι εξαντλείται». [Πηγή: Huai-nan Tzu, ανατύπωση στο Λαϊκό Αλμανάκ]
Αντί να δημιουργηθεί από το τίποτα, ο κόσμος εξελίχθηκε στην τρέχουσα κατάσταση της πολυπλοκότητας από μια προηγούμενη κατάσταση απλότητας και αδιαφοροποίητης. Το σύμπαν συνεχίζει να αλλάζει, αλλά υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο σε αυτή την αλλαγή που διακρίνεται από τα ανθρώπινα όντα. Η παρατήρηση των εποχών και των ουράνιων βασιλείων, καθώς και μέθοδοι όπως η λογομαντεία και η ωμοπλάτη (μαντεία με τη χρήση κελυφών χελώνας και ωμοπλάτων), η μαντεία των ονείρων και ο χειρισμός των εξαγραμμάτων του Κλασικού των Αλλαγών επιτρέπουν στους ανθρώπους να κατανοήσουν το μοτίβο του σύμπαντος στο σύνολό του, εστιάζοντας στις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα σε ένα από τα σημαντικά μέρη του.
Τσι
Σύμφωνα με το Asia for Educators του Πανεπιστημίου Κολούμπια: «Το βασικό υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένα όλα τα πράγματα ονομάζεται τσι. Όλα όσα υπήρξαν ποτέ, ανά πάσα στιγμή, είναι φτιαγμένα από τσι, συμπεριλαμβανομένης της άψυχης ύλης, των ανθρώπων και των ζώων, του ουρανού, των ιδεών και των συναισθημάτων, των δαιμόνων και των φαντασμάτων, της αδιαφοροποίητης κατάστασης της ολότητας και του κόσμου όταν είναι γεμάτος με διαφορετικά όντα. Ως αξιωματική έννοια με ένα ευρύ φάσμα νοημάτων, η λέξη qi έχει με την πάροδο των ετών μεταφραστεί με πολλούς τρόπους. [Πηγή: Asia for Educators, Πανεπιστήμιο Κολούμπια afe.easia.columbia.edu/cosmos ]
Διαφορετικοί μεταφραστές το αποδίδουν στα αγγλικά με τρεις διαφορετικούς τρόπους: 1) «ψυχοφυσικά πράγματα», επειδή περιλαμβάνει φαινόμενα που θα θεωρούσε κανείς τόσο ψυχολογικά - που συνδέονται με τις ανθρώπινες σκέψεις και συναισθήματα - όσο και σωματικά. 2) «πνεύμα», αντλώντας από μια πρώιμη ετυμολογία της λέξης ως ατμός, ατμός ή αναπνοή. και 3) «ζωτική ενέργεια», τονίζοντας τις δυνατότητες για ζωή που είναι εγγενείς στις πιο αιθέριες μορφές του τσι.
Ο Δρ Eno έγραψε: Στην αρχαία Κίνα, το "qi" απεικονίστηκε ως ένας τύπος ατμώδους ουσίας που διείσδυσε στο σύμπαν - έκανε τα αστέρια να λάμπουν και το νερό να ρέει, και στους ανθρώπους, ήταν μια ισχυρή δύναμη (το αρχικό γράφημα φαίνεται να υποδηλώνει ατμό). Εάν αξιοποιηθεί σωστά, το "qi" θα μπορούσε να βοηθήσει τους ανθρώπους να επιτύχουν σπουδαία πράγματα στον κόσμο και θα μπορούσε επίσης να θρέψει το σώμα και να το κρατήσει υγιές. Εάν διαλυθεί μέσω απρόσεκτης ζωής ή μη εστιασμένης δραστηριότητας, θα μπορούσε να σαμποτάρει την ικανότητα παρακολούθησης της δράσης και να υπονομεύσει τη σωματική υγεία. Η καλλιέργεια "qi" ήταν μια βασική πτυχή της εκπαίδευσης πολλών σχολών, συμπεριλαμβανομένου του Κομφουκιανισμού και του Ταοϊσμού. Υπήρχαν επίσης σχολεία των οποίων το Ντάος δεν αποτελούνταν από τίποτα άλλο από την καλλιέργεια "τσι". (Σημαντικό προϊόν τέτοιων σχολών ήταν η εκπαίδευση στις πολεμικές τέχνες, τόσο κατά την κλασική περίοδο όσο και αργότερα. Πολλές σύγχρονες πολεμικές τέχνες της Ανατολικής Ασίας εξακολουθούν να τοποθετούν το "qi" στο κέντρο της εκπαίδευσής τους.) [Πηγή: Robert Eno, Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, Chinatxt chinatxt /+/]
"Αυτές οι έννοιες του qi ισχύουν για τις περισσότερες σχολές σκέψης στην πρώιμη κινεζική θρησκεία. είναι μόνο με την αναγέννηση των κομφουκιανικών παραδόσεων που ανέλαβε ο Zhu Xi (1130-1200; Song dynasty scholar) και άλλοι ότι το τσι ερμηνεύεται όχι ως ένα μόνο πράγμα, μέρος της ύλης και μέρος της ενέργειας, που διαπερνά τα πάντα, αλλά ως ένα από τα δύο βασικά μεταφυσικά δομικά στοιχεία. Σύμφωνα με τον Zhu Xi, όλα τα πράγματα συμμετέχουν τόσο στο qi όσο και στο li (ομόφωνο αλλά διαφορετικό από το li που σημαίνει «τελετουργικό» ή «ευπρέπεια»), το τελευταίο κατανοητό ως ο λόγος που ένα πράγμα είναι αυτό που είναι και η υποκείμενη «αρχή» ή «λόγος».
Η Patricia Buckley Ebrey, η Anne Walthall και ο James B. Palais προσφέρουν την ακόλουθη διατύπωση της σχέσης μεταξύ qi και li: «Η νεοκομφουκιανική εξήγηση της λειτουργίας της αρχής (li) και της ζωτικής ενέργειας (qi) μπορεί να θεωρηθεί ως απάντηση στην εξελιγμένη μεταφυσική του Βουδισμού. Η αρχή για κάτι θα μπορούσε να είναι ηθική ή φυσική. Για παράδειγμα, η αρχή για τις συζύγους είναι ουσιαστικά ηθικής φύσης, ότι για τα δέντρα, φυσική. Για να υπάρξουν, όμως, πρέπει να υπάρχει και η ενέργεια και η ουσία που συνιστούν τα πράγματα. Η θεωρία της αρχής και της ζωτικής ενέργειας επέτρεψε στους στοχαστές του Σονγκ να επικυρώσουν τον ισχυρισμό του Μένκιου για την καλοσύνη της ανθρώπινης φύσης και να εξηγήσουν την ανθρώπινη αδικοπραγία: η αρχή που διέπει τα ανθρώπινα όντα είναι καλή, αλλά το χάρισμα της ζωτικής ενέργειας είναι περισσότερο ή λιγότερο ακάθαρτο, προκαλώντας εγωιστικές παρορμήσεις. [Πηγή: "East Asia: A Cultural, Social, and Political History" των Patricia Buckley Ebrey, Anne Walthall και James B. Palais (Νέα Υόρκη: Houghton Mifflin, 2005), σελ. 168
Γιν και Γιανγκ
Η έννοια του γιν και του γιανγκ, που κυριολεκτικά σημαίνει «σκοτεινή πλευρά» και «ηλιόλουστη πλευρά», αποδίδεται μερικές φορές στον ταοϊστή φιλόσοφο του τέταρτου αιώνα π.Χ. Τσου Γιεν, αλλά φαίνεται πιθανό ότι η ιδέα υπήρχε για τουλάχιστον δύο χιλιάδες χρόνια πριν από αυτό. Το γιν και το γιανγκ θεωρούνται ως δύο αντίθετες δυνάμεις - αρσενικό και θηλυκό, θετικό και αρνητικό, ισχυρό και αδύναμο, και φως και σκοτάδι - που έλκονται επίσης το ένα από το άλλο, με το γιανγκ να είναι αρσενικό, ισχυρό και ελαφρύ και το γιν να είναι θηλυκό, αδύναμο και σκοτεινό. Κάθε δύναμη χρειάζεται την άλλη για να αυτοπροσδιοριστεί και η αλληλεπίδραση του γιν και του γιανγκ πιστεύεται ότι επηρεάζει τα πεπρωμένα και τα πράγματα. [Πηγή: World Religions, επιμέλεια Geoffrey Parrinder, Facts on File Publications, Νέα Υόρκη]
Ο κλασικός Κινέζος λόγιος Liu Zi εξήγησε το γιν και το γιανγκ ως εξής: «Όταν το γιανγκ φτάσει στο υψηλότερο σημείο του, το γιν αρχίζει να ανεβαίνει και όταν το γιν φτάσει στο μέγιστο ύψος του, αρχίζει να μειώνεται. Και όταν το φεγγάρι έχει αποτριχωθεί στο πλήρες, αρχίζει να φθίνει. Αυτός είναι ο αμετάβλητος Ράο του Ουρανού. Μετά την πληρότητα του έτους ακολουθεί η φθορά και την έντονη χαρά ακολουθεί η λύπη. Αυτή είναι η αμετάβλητη κατάσταση του ανθρώπου».
Το γιν θεωρείται γενικά ως αρνητική δύναμη, ενώ το γιανγκ θεωρείται θετική δύναμη Μερικοί θεοί εμφανίζονται να φέρουν μια παγίδα δαιμόνων, η οποία χρησιμοποιείται για να πιάσει τα πέντε επιβλαβή πλάσματα των δυνάμεων γιν: σαρανταποδαρούσες, αράχνες, φίδια, γκέκο και φρύνους. Οι τίγρεις θεωρούνται ισχυρά ζώα γιανγκ και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διαλύσουν τις αρνητικές δυνάμεις γιν. Ο ουράνιος δράκος αντιπροσωπεύει τη δύναμη του ουρανού και θεωρείται ως η δύναμη γιανγκ στην υψηλότερη μορφή της.
Μερικοί Ασιάτες έχουν χρησιμοποιήσει την έννοια του γινγκ και του γιανγκ για να δικαιολογήσουν μια ιεραρχική τάξη του ανθρώπινου κόσμου και να υποστηρίξουν ότι οι κοινωνικές τάξεις είναι η βασική τάξη της κοινωνίας και δεν υπόκεινται σε αλλαγές.
Σύμφωνα με το Asia for Educators του Πανεπιστημίου Κολούμπια: «Ενώ η παραδοσιακή κοσμολογία παρέμεινε μονιστική, με την έννοια ότι το τσι ως το πιο βασικό συστατικό του σύμπαντος ήταν ένα μόνο πράγμα και όχι μια δυαδικότητα ή πληθώρα πραγμάτων, ακόμα το τσι θεωρήθηκε ότι κινείται ή λειτουργεί σύμφωνα με ένα πρότυπο που συμμορφώνεται με δύο βασικούς τρόπους. Οι κινεζικές λέξεις για αυτούς τους δύο τρόπους είναι γιν και γιανγκ. [Πηγή: "China's Cultural Heritage: The Qing Dynasty, 1644-1912," 2nd ed. Smith, (Boulder: Westview Press, Inc., 1994), σ. 4 και σ. 177. Ασία για εκπαιδευτικούς, Πανεπιστήμιο Κολούμπια afe.easia.columbia.edu/cosmos ]
Μερικές φορές περιγράφεται ως «συμπληρωματική διπολικότητα», το γιν και το γιανγκ μπορούν να οριστούν ως 1) κοσμικές δυνάμεις που παράγουν και ζωντανεύουν όλα τα φυσικά φαινόμενα. 2) όροι που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό επαναλαμβανόμενων κυκλικών μοτίβων ανόδου και παρακμής, αποτρίχωσης και εξασθένισης· και 3) συγκριτικές κατηγορίες, που περιγράφουν δυαδικές σχέσεις που ήταν εγγενώς άνισες αλλά σχεδόν πάντα συμπληρωματικές. Σχεδόν οποιαδήποτε πτυχή της κινεζικής εμπειρίας θα μπορούσε να εξηγηθεί με όρους αυτών των ζευγαρωμένων εννοιών, που κυμαίνονται από τέτοιες εγκόσμιες αισθητηριακές αντιλήψεις όπως το σκοτάδι και το φως, υγρό και ξηρό, σε αφαιρέσεις όπως πραγματικό και μη πραγματικό, ύπαρξη και μη ύπαρξη. Οι σχέσεις Yinyang περιελάμβαναν την έννοια της αμοιβαίας εξάρτησης και αρμονίας με βάση την ιεραρχική διαφορά. Οι ιδιότητες του γιν θεωρούνταν γενικά κατώτερες από τις ιδιότητες του γιανγκ, αλλά η ενότητα των αντιθέτων ήταν πάντα το πολιτιστικό ιδεώδες. Η συμβιβαστική και ουσιαστικά νατουραλιστική προοπτική που εκφράζεται σε αυτή την έννοια της συμπληρωματικότητας του γινγιάνγκ έρχεται σε έντονη αντίθεση με τους γνωστούς θρησκευτικούς δυϊσμούς του καλού και του κακού, του Θεού και του Διαβόλου, οι οποίοι είναι τόσο εξέχοντες στις αρχαίες πολιτιστικές παραδόσεις της Εγγύς Ανατολής και της Δύσης.
Zou Yan και Yin και Yang
Ο Zou Yan (Τσου Γιεν, 305-240 π.Χ.) ήταν ο κύριος φιλόσοφος μιας σχολής που άκμασε στα τέλη του 4ου και στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. Αυτός, όπως και πολλοί άλλοι Κινέζοι φιλόσοφοι αυτής της εποχής, ήταν ντόπιος του Shandong, του οποίου τα λιμάνια και η τοποθεσία στην ακτή της Κίτρινης Θάλασσας οδήγησαν στην είσοδο νέων ιδεών από αλλού στην Ασία. Ο Wolfram Eberhard έγραψε στην «Ιστορία της Κίνας»: Οι βασικές ιδέες του Zou Yan είχαν τις ρίζες τους σε προηγούμενες κινεζικές εικασίες: το δόγμα ότι το μόνο που υπάρχει πρέπει να εξηγηθεί από τη θετική, δημιουργική ή αρνητική, παθητική δράση (Yang και Yin) των πέντε στοιχείων, ξύλο, φωτιά, γη, μέταλλο και νερό (Wu hsing). Αλλά ο Zou Yan εξέτασε επίσης τη μορφή του κόσμου και ήταν ο πρώτος που πρότεινε τη θεωρία ότι ο κόσμος δεν αποτελείται από μια ενιαία ήπειρο με την Κίνα στη μέση της, αλλά από εννέα ηπείρους. Τα ονόματα αυτών των ηπείρων ακούγονται σαν ινδικά ονόματα και η ιδέα του για ένα κεντρικό παγκόσμιο βουνό μπορεί κάλλιστα να προέρχεται από την Ινδία. Οι «λόγιοι» της εποχής του ήταν εντελώς ανίκανοι να εκτιμήσουν αυτή την αρχή της επιστήμης, η οποία στην πραγματικότητα οδήγησε στον ισχυρισμό αυτής της σχολής, τον πρώτο αιώνα π.Χ., ότι η γη είχε σφαιρικό σχήμα.
«Ο ίδιος ο Ζου Γιαν γελοιοποιήθηκε ως ονειροπόλος. αλλά πολύ σύντομα, όταν η ιδέα της αμοιβαίας καταστροφής των στοιχείων εφαρμόστηκε, ίσως από τον ίδιο τον Zou Yan, στην πολιτική, δηλαδή όταν, σε σχέση με τους αστρονομικούς υπολογισμούς που καλλιεργήθηκαν πολύ από αυτή τη σχολή και μέσω της ταύτισης των δυναστειών με τα πέντε στοιχεία, έγινε προσπάθεια να εξηγηθεί και να υπολογιστεί η διάρκεια και η υπέρβαση των δυναστειών, Άρχισε να ασκείται ισχυρή πίεση εναντίον αυτού του σχολείου. Για εκατοντάδες χρόνια τα βιβλία της διανέμονταν και διαβάζονταν μόνο μυστικά, και πολλά από τα μέλη της εκτελέστηκαν ως επαναστάτες. Έτσι, αυτή η σχολή, αντί να γίνει ο πυρήνας μιας σχολής φυσικών επιστημών, οδηγήθηκε στην παρανομία. Οι μυστικές κοινωνίες που άρχισαν να εμφανίζονται καθαρά από τον πρώτο αιώνα π.Χ. και μετά, αλλά που μπορεί να υπήρχαν νωρίτερα, υιοθέτησαν τις πολιτικο-επιστημονικές ιδέες της σχολής του Zou Yan. Τέτοιες μυστικές κοινωνίες υπάρχουν στην Κίνα μέχρι σήμερα. Όλα περιείχαν ένα ισχυρό θρησκευτικό, αλλά ετερόδοξ στοιχείο, το οποίο μπορεί συχνά να αναχθεί σε επιρροές από μια ξένη θρησκεία. Σε καιρούς ειρήνης ήταν κέντρα μιας αληθινής, συναισθηματικής θρησκευτικότητας. Σε περιόδους άγχους, ένα «μεσσιανικό» στοιχείο έτεινε να γίνει εμφανές: ο κόσμος είναι κακός και εκφυλισμένος. Η ηθική και μια δίκαιη κοινωνική τάξη έχουν παρακμάσει, αλλά ο ερχομός ενός σωτήρα είναι κοντά. Ο Σωτήρας θα φέρει μια νέα, δίκαιη τάξη και θα καταστρέψει εκείνους που είναι πονηροί.
"Η φιλοσοφία του Zou Yan φαινόταν να τους επιτρέπει να υπολογίσουν πότε θα ξεκινήσει αυτή η νέα τάξη. Οι μεταγενέστερες μυστικές κοινωνίες περιείχαν ιδέες από τον ιρανικό μαζνταϊσμό, τον μανιχαϊσμό και τον βουδισμό, αναμεμειγμένες με χαρακτηριστικά από τις λαϊκές θρησκείες και συχνά διατυπωμένες με όρους παρμένους από τους ταοϊστές. Τα μέλη αυτών των κοινωνιών ήταν, συνήθως, απλοί αγρότες που εδώ βρήκαν μια συναισθηματική διέξοδο για τις απογοητεύσεις τους στην καθημερινή ζωή. Σε περιόδους έντασης, τα μέλη της ηγετικής ελίτ συχνά, αλλά όχι πάντα, δημιουργούσαν επαφές με αυτές τις κοινωνίες, ανέλαβαν την ηγεσία τους και τις οδήγησαν σε ανοιχτή εξέγερση. Η μοίρα του σχολείου του Zou Yan δεν σήμαινε ότι οι Κινέζοι δεν αναπτύχθηκαν στον τομέα των επιστημών. Περίπου κατά τη διάρκεια της ζωής του Zou Yan, γράφτηκε το πρώτο μαθηματικό εγχειρίδιο. Από αυτά τα βιβλία είναι προφανές ότι το ενδιαφέρον της κυβέρνησης για τον υπολογισμό του ακριβούς μεγέθους των χωραφιών, του περιεχομένου των μέτρων για τα σιτηρά και άλλων δημοσιονομικών προβλημάτων τόνωσε την εργασία σε αυτόν τον τομέα, ακριβώς όπως η αστρονομία αναπτύχθηκε από το ενδιαφέρον της κυβέρνησης για τον καθορισμό του ημερολογίου. Η επιστήμη συνέχισε να αναπτύσσεται και σε άλλους τομείς, αλλά κυρίως ως χόμπι των λογίων και στα καταστήματα των τεχνιτών, αν δεν είχε σημασία για τη διοίκηση και ιδιαίτερα για τη φορολογία και τους υπολογισμούς του προϋπολογισμού».
Γιν Γιανγκ Σύμβολο και Συμβολισμός
Σύμφωνα με το Asia for Educators του Πανεπιστημίου Κολούμπια: «Το γιν και το γιανγκ γίνονται καλύτερα κατανοητά από την άποψη του συμβολισμού. Όταν ο ήλιος λάμπει σε ένα βουνό κάποια στιγμή εκτός από το μεσημέρι, το βουνό έχει μια σκιερή πλευρά και μια ηλιόλουστη πλευρά. Το Γιν είναι το έμβλημα για τη σκιερή πλευρά και τα χαρακτηριστικά της. Το Γιανγκ είναι το έμβλημα για την ηλιόλουστη πλευρά και τις ιδιότητές της. Δεδομένου ότι ο ήλιος δεν έχει ακόμη θερμάνει την πλευρά του γιν, είναι σκοτεινό, δροσερό και υγρό. τα φυτά είναι συμβεβλημένα και αδρανή. Και το νερό με τη μορφή δροσιάς κινείται προς τα κάτω. Η πλευρά γιανγκ του βουνού είναι το αντίθετο της πλευράς γιν. Είναι φωτεινό, ζεστό και ξηρό. τα φυτά ανοίγουν και επεκτείνουν τους μίσχους τους για να πιάσουν τον ήλιο. Και το νερό με τη μορφή ομίχλης κινείται προς τα πάνω καθώς εξατμίζεται. [Πηγή: Asia for Educators, Πανεπιστήμιο Κολούμπια afe.easia.columbia.edu/cosmos ]
«Αυτός ο βασικός συμβολισμός επεκτάθηκε για να συμπεριλάβει μια σειρά από άλλες αντιθέσεις. Το γιν είναι θηλυκό, το γιανγκ είναι αρσενικό. Το Γιν καταλαμβάνει την κατώτερη θέση, το γιανγκ το υψηλότερο. Οποιαδήποτε κατάσταση στον ανθρώπινο ή φυσικό κόσμο μπορεί να αναλυθεί μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Το γιν και το γιανγκ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κατανοήσουν τις διαμορφώσεις του τσι σε μια βουνοπλαγιά καθώς και τις σχέσεις μέσα στην οικογένεια. Οι κοινωνικές ιεραρχίες του φύλου και της ηλικίας, για παράδειγμα – το καθήκον της συζύγου να τιμά τον σύζυγό της και των νεότερων γενεών να υπακούν στις παλαιότερες – ερμηνεύτηκαν ως η φυσική υποταγή του γιν στο γιανγκ. Η ίδια συλλογιστική μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε δύο μέλη ενός ζεύγους. Ο συμβολισμός του γιν-γιανγκ τους τοποθετεί ταυτόχρονα σε ισότιμη βάση και τους κατατάσσει ιεραρχικά. Από τη μία πλευρά, όλες οι διαδικασίες χαρακτηρίζονται από αλλαγές, καθιστώντας αναπόφευκτο ότι το γιν και το γιανγκ εναλλάσσονται και επιτακτική ανάγκη οι άνθρωποι να αναζητήσουν μια αρμονική ισορροπία μεταξύ των δύο. Από την άλλη, το σύστημα στο σύνολό του αποδίδει μεγαλύτερη αξία στο ανερχόμενο μέλος του ζεύγους, το γιανγκ. Αυτές είναι οι φιλοσοφικές δυνατότητες του εννοιολογικού σχήματος. Μερικοί ερμηνευτές του γιν και του γιανγκ επιλέγουν να τονίσουν τη μη δυαδική, αρμονική φύση της σχέσης, ενώ άλλοι τονίζουν την ανισορροπία, την ιεραρχία και τη σύγκρουση που είναι ενσωματωμένες στην ιδέα.
Το διάγραμμα Taiji (taiji tu, το κλασικό σύμβολο yin-yang) εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ταοϊστικό [ταοϊστικό] πλαίσιο στην αρχή της δυναστείας των Σονγκ (960-1279). Πριν από αυτό, το γιν και το γιανγκ συμβολίζονταν από την τίγρη και τον δράκο, και αυτός ο συμβολισμός συνεχίστηκε σε όλη την ιστορία του μεταγενέστερου Ταοϊσμού [Ταοϊσμός]. Το διάγραμμα συμβολίζει την ενότητα των δυνάμεων του γιν και του γιανγκ μέσα στο Ντάο. Taiji σημαίνει «υπέρτατο απόλυτο» και ως τέτοιο το διάγραμμα συμβολίζει τη θεμελιώδη ταοϊστική άποψη της δομής της πραγματικότητας, δηλαδή ότι πέρα από τη δυαδικότητα της φαινομενικής ύπαρξης, που δημιουργείται μέσω της αλληλεπίδρασης του γιν και του γιανγκ, υπάρχει η ενότητα του Τάο [Ντάο], η οποία υπάρχει πέρα από το χρόνο και το χώρο. Η Επιτομή των Διαγραμμάτων (Tushubian) είναι μια εγκυκλοπαίδεια 127 κεφαλαίων για την κοσμολογία, τη γεωγραφία και την ανθρώπινη ζωή που συντάχθηκε στις αρχές της βασιλείας των Wanli (1573-1620) από τον λόγιο Zhang Huang. [Πηγή: Stephen Little, et al. Ταοϊσμός και οι τέχνες της Κίνας. (Chicago: The Art Institute of Chicago, σε συνεργασία με το University of California Press, 2000), σελ. 131]
Πρώιμοι συσχετισμοί Γιν-Γιανγκ (περ. 250 π.Χ.): α) Γιν (Γη, Νύχτα, Φθινόπωρο, Μικρές καταστάσεις, Αδράνεια, Υπουργός, Γυναίκα, Παιδί, Επισκέπτης, Σιωπή, Λήψη) · Β) Γιανγκ (Ουρανός, Ημέρα, Άνοιξη, Μεγάλες καταστάσεις, Δράση, Κυβερνήτης, Άνθρωπος, Πατέρας, Οικοδεσπότης, Ομιλία, Προσφορά).
Πρώιμοι συσχετισμοί Γιν-Γιανγκ (περ. 250 π.Χ.) Γιν-Γιανγκ; 1) Γη-Ουρανός. 2) Νύχτα-μέρα. 3) Φθινόπωρο-άνοιξη. 4) Μικρά κράτη-Μεγάλα κράτη. 5) Αδράνεια-Δράση. 6) Υπουργός-Κυβερνήτης. 7) Γυναίκα-Άνδρας. 8) Παιδί-πατέρας. 9) Φιλοξενούμενος-οικοδεσπότης. 10) Σιωπή-Λόγος. 11) Λήψη-Προσφορά.
Γιν Γιανγκ και Τσι στους ανθρώπους
Σύμφωνα με το Asia for Educators του Πανεπιστημίου Κολούμπια: «Πώς αναλύεται η ανθρώπινη ζωή από την άποψη των τρόπων γιν και γιανγκ της «υλικής ενέργειας» (μια ακόμη απόδοση του τσι); Η υγεία για το άτομο συνίσταται στην αρμονική εξισορρόπηση του γιν και του γιανγκ. Όταν οι δύο τρόποι απομακρύνονται από τη φυσική τους πορεία, προκύπτουν ασθένειες και θάνατοι. Ο ύπνος, ο οποίος είναι σκοτεινός και επομένως γιν, πρέπει να εξισορροπείται από την εγρήγορση, η οποία είναι γιανγκ. Οι αλμυρές γεύσεις (γιν) πρέπει να ταιριάζουν με πικρές (γιανγκ). η αδράνεια πρέπει να εναλλάσσεται με την κίνηση. και ούτω καθεξής. [Πηγή: Asia for Educators, Πανεπιστήμιο Κολούμπια afe.easia.columbia.edu/cosmos ]
Κανονικά, η υλική ενέργεια που αποτελεί ένα άτομο, αν και συνεχώς μετατοπίζεται, είναι αρκετά ενιαία για να διατηρήσει μια υγιή ζωή. Όταν η υλική ενέργεια εμποδίζεται, ακολουθεί ακατάλληλα μοτίβα ή δέχεται εισβολή από παθογόνους παράγοντες, τότε η ανισορροπία μεταξύ γιν και γιανγκ απειλεί να απομακρύνει το άτομο, οι πιο χονδροειδείς μορφές υλικής ενέργειας (που είναι γιν) παραμένουν προσκολλημένες στο σώμα ή κοντά στο πτώμα, οι πιο αιθέριες μορφές υλικής ενέργειας (που είναι γιανγκ) τείνουν να επιπλέουν πάνω και μακριά.
Οι ονειρικές καταστάσεις και οι μικρές ασθένειες είναι απλώς πιο ήπιες μορφές της προσωπικής διάστασης – της ριζικής σύγκρουσης μεταξύ γιν και γιανγκ – που έρχεται με την κατοχή πνεύματος, τη σοβαρή ασθένεια και το θάνατο. Κατά το θάνατο η υλική δύναμη που συνθέτει το άτομο διαλύεται, και ακόμη και αυτή η διάχυση ακολουθεί ένα μοτίβο που μπορεί να αναλυθεί με όρους γιν και γιανγκ. Τα γιν μέρη του ατόμου – που συλλογικά ονομάζονται «γήινες ψυχές» (po) – κινούνται προς τα κάτω, αποτελώντας το πτώμα, ίσως επίσης επιστρέφοντας ως φάντασμα για να στοιχειώσουν τους ζωντανούς. Δεδομένου ότι μοιάζουν περισσότερο με ενέργεια παρά με ύλη, τα μέρη γιανγκ του ατόμου - που συλλογικά ονομάζονται "ουράνιες ψυχές" (hun) - επιπλέουν προς τα πάνω. Αυτοί - παρατηρήστε ότι υπάρχουν περισσότεροι από ένας από κάθε είδος «ψυχής», καθιστώντας μια μοναδική ψυχή ή ακόμα και έναν δυϊσμό του πνεύματος αδύνατο κατ 'αρχήν - πιστεύεται ότι ξαναγεννιούνται στον Ουρανό ή ως άλλο ον, ότι κατοικούν στις προγονικές πλάκες, ότι συνδέονται πιο άμορφα με τους προγόνους που εκτείνονται επτά γενιές πίσω. ή να βρίσκεστε και στα τρία μέρη ταυτόχρονα.
Θεωρία των πέντε δυνάμεων Γιν-Γιανγκ κατά την περίοδο των Χαν
Ο Δρ Robert Eno του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα έγραψε: «Κατά τη διάρκεια των πρώτων Χαν, η αντίληψη του σύμπαντος όπως κυβερνάται από το γιν και το γιανγκ και τις πέντε δυνάμεις έγινε χαρακτηριστικό σχεδόν κάθε σχολής σκέψης». Η ιδεολογία ήταν ένα διάχυτο υπόγειο ρεύμα στα κείμενα Huang-Lao και ήταν μια μεγάλη επιρροή στην αναδιατύπωση του Κομφουκιανισμού που ανέλαβε ο Dong Zhong-shu. Αυτές οι θεωρίες ήταν μέρος του νατουραλισμού των εμπόλεμων κρατών και συχνά εντοπίζονται στον φιλόσοφο Zou Yan. Ωστόσο, ήταν κατά τη διάρκεια των Χαν που έφτασαν να έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή τους. [Πηγή: Robert Eno, Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, Chinatxt chinatxt /+/]
Ενώ οι θεωρίες σχετικά με το γιν και το γιανγκ και τις πέντε δυνάμεις κυριάρχησαν στην άποψη των Χαν για τον κόσμο, ο διανοητικός ενθουσιασμός αυτών των θεωριών φαίνεται κάπως άπιαστος τώρα. Υπάρχουν 2 περιπτώσεις όπου οι συγγραφείς των Χαν προσπαθούν να διαμορφώσουν ένα μεγάλο σύστημα δείχνοντας πώς οι δύο δυνάμεις του γιν και του γιανγκ και οι πέντε δυνάμεις ταιριάζουν καλά με κοσμικά συστήματα που τις συσχετίζουν με τους δέκα ουράνιους μίσχους και τους δώδεκα γήινους κλάδους και τα εξήντα τέσσερα εξάγραμμα του Γι τζινγκ (βλέπουμε επίσης τον δωδεκαετή κύκλο του Δία και τους είκοσι οκτώ αστερισμούς σεληνιακών στοών σε τέτοια σχέδια). Είναι δύσκολο να μην κρατήσει κανείς την αναπνοή του ενώ διαβάζει μερικά από αυτά τα αριθμητικά ακροβατικά, αλλά υπάρχει ένα ορισμένο αναμφισβήτητο επίπεδο κούρασης. Η παρόρμηση για έλεγχο του κόσμου μέσω πυκνής ταξινόμησης και μηχανιστικής δυναμικής που εκφράζουν αυτές οι θεωρίες έρχεται σε αντίθεση μάλλον δυσμενώς με το προηγούμενο ενδιαφέρον για την πρωτεϊκή έννοια του τσι, η οποία αποτελεί τη βάση πολλών από αυτές τις μεταγενέστερες θεωρίες και η οποία απορροφήθηκε στα πλαίσιά τους. /+/
Δυαδικότητα Γιν-Γιανγκ
Ο ρόλος του γιν-γιανγκ και της θεωρίας των πέντε δυνάμεων στη ζωή της αυτοκρατορικής Κίνας ήταν πιθανώς πιο έντονα αισθητός στο κέντρο, στη ζωή του αυτοκράτορα και των τελετουργικών συνοδών του. Αυτό ήταν ιδιαίτερα αληθές μετά το 135 π.Χ., όταν η προσαρμογή αυτών των θεωριών από τον Dong Zhongshu στον Κομφουκιανισμό έγινε το θεμέλιο μιας ιδεολογίας με επίκεντρο τον αυτοκράτορα. Ωστόσο, ακόμη και πριν από εκείνη την εποχή, ένα λεπτομερές εγχειρίδιο για τη διοίκηση ενός κράτους σύμφωνα με αυτές τις έννοιες είχε εκπονηθεί ως ένα σύνολο δώδεκα διάσπαρτων κεφαλαίων στο κείμενο των τελευταίων εμπόλεμων κρατών, Το Αλμανάκ του Λόρδου Lü. Αυτά τα κεφάλαια, που αντιστοιχούν στους μήνες του έτους, απεικόνιζαν την εξέλιξη των ετήσιων κύκλων μέσω των πέντε πεδίων δύναμης και μερικά από τα πλήθος των συσχετισμένων φαινομένων που αναφέρονται στους παραπάνω πίνακες." /+/
Ενώ οι δίδυμες δυνάμεις του γιν και του γιανγκ, εξεταζόμενες μεμονωμένα, μπορεί να έχουν ενισχύσει τη δημιουργικότητα ορισμένων πτυχών της κινεζικής σκέψης με την ευρεία και ευέλικτη φύση τους, οι πέντε δυνάμεις και το πυκνό πλέγμα που δημιούργησαν αυτές οι έννοιες φαίνονται ασφυκτικές συγκριτικά. Η μηχανιστική φύση του «οργανικού» κόσμου των πέντε δυνάμεων οδήγησε στη δημιουργία ενός πλούτου αληθινών ψευδοεπιστημών, οι περισσότερες από τις οποίες προέκυψαν από λατρείες fangshi. Αυτά φαίνεται να εμπόδισαν έντονα την ανάπτυξη της αληθινής επιστήμης στην Κίνα (αν και υπήρχαν σίγουρα πιο ισχυροί κοινωνικοί παράγοντες που σχετίζονται με αυτό το ζήτημα). Τα πέντε μοντέλα δύναμης ήταν αρκετά συστηματικά ώστε να υποστηρίζουν περίτεχνες επεξηγηματικές και προγνωστικές χρήσεις, και επίσης αρκετά περίπλοκα και ασυνάρτητα ώστε να παρέχουν δευτερεύουσες εξηγήσεις και περιθώρια σφάλματος που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν την πραγματική φύση των συχνών αποτυχιών. /+/
Οι ιδέες του γιν και του γιανγκ και των πέντε δυνάμεων άσκησαν τη μεγαλύτερη επιρροή τους κατά τη διάρκεια των Χαν, αλλά παρέμειναν ως βασικές έννοιες στην κινεζική κοσμολογία καθ' όλη τη διάρκεια της παραδοσιακής περιόδου. Ακόμα και σήμερα, ο κινεζικός πολιτισμός συνεχίζει να επιδεικνύει έντονο ενδιαφέρον για αυτές τις έννοιες, οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο σε ορισμένες μορφές πολεμικών τεχνών, στην πολύ χρησιμοποιούμενη τέχνη της γεωμαντείας [φενγκ σούι] και σε διάφορους τύπους λαϊκής θρησκείας και θρησκευτικού Ταοϊσμού.
Πέντε δυνάμεις και φαινόμενα που συνδέονται με αυτά
«Μια ιδέα της πλαστικής φύσης αυτών των εννοιών μπορεί να μεταφερθεί δείχνοντας πώς εφαρμόστηκαν σε ένα πολύ ευρύ φάσμα φαινομένων. Για παράδειγμα, οι πέντε δυνάμεις ανατέθηκαν σε μια κατεύθυνση και μια εποχή (με τον έκτο μήνα, το καλοκαίρι, να θεωρείται ξεχωριστή εποχή). Αυτή η εποχιακή έννοια επέτρεψε στις δυνάμεις να συσχετιστούν με τις φάσεις του κύκλου γιν-γιανγκ της πολικής επιρροής ως εξής: 1) ΞΥΛΟ: Ανατολή, Άνοιξη, Ανατολή Γιανγκ. 2) ΠΥΡΚΑΓΙΑ: Νότια, Καλοκαίρι, Ευρύτερη Yang? 3) ΓΗ: Κέντρο, Μεσοκαλόκαιρο, Ισορροπημένο Γιν και Γιανγκ. 4) METAL: Δύση, Φθινόπωρο, Rising Yin; 5) ΝΕΡΟ: Βόρεια, Χειμώνας, Ευρύτερη Γιν. [Πηγή: Robert Eno, Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα /+/ ]
Κύκλος πέντε στοιχείων, ισορροπία και ανισορροπία
Με αυτά ως σημεία εκκίνησης, το σύστημα που προέκυψε έγινε ένα μεγάλο συσχετιστικό σχήμα: Το WOOD συνδέθηκε με: Α) τον αριθμό: 8· Β) το χρώμα: πράσινο? Γ) το αστρικό σώμα: αστέρια. Δ) ο πλανήτης: Δίας. Ε) ο καιρός: άνεμος· ΣΤ) το αισθητήριο όργανο: μάτι· Ζ) το συναίσθημα: θυμός. Η) το όργανο: σπλήνα· I) ιστός: μύες· Ι) η γεύση: ξινή. Κ) η μυρωδιά: κατσίκα. ΙΒ) το ζώο: πρόβατο· μέτρα) ο κυβερνήτης φασκόμηλο: αυτοκράτορας Yu? N) το εργαλείο: πυξίδα. Ο κατάλογος θα μπορούσε να παραταθεί επ' αόριστον. Μουσικές νότες, αστερισμοί, κυβερνητικά υπουργεία, γεωγραφικές περιοχές της Κίνας, τόποι θυσίας – όλα ενσωματώθηκαν σε αυτό το σύστημα. /+/
Το FIRE συσχετίστηκε με: Α) τον αριθμό: 7. Β) το χρώμα: κόκκινο. Γ) το αστρικό σώμα: ήλιος. Δ) ο πλανήτης: Άρης· Ε) ο καιρός: ζέστη· ΣΤ) το αισθητήριο όργανο: γλώσσα· Ζ) το συναίσθημα: χαρά. Η) το όργανο: πνεύμονες· I) ο ιστός: αίμα· Ι) η γεύση: ξινή. Κ) η μυρωδιά: καύση. ΙΒ) το ζώο: πρόβατο· μέτρα) ο κυβερνήτης φασκόμηλο: King Wen. N) το εργαλείο: μέτρα. /+/
Το EARTH συνδέθηκε με: Α) τον αριθμό: 5. Β) το χρώμα: κίτρινο; Γ) το αστρικό σώμα: γη. Δ) ο πλανήτης: Κρόνος. Ε) ο καιρός: βροντή· ΣΤ) το αισθητήριο όργανο: στόμα· Ζ) το συναίσθημα: επιθυμία. Η) το όργανο: καρδιά· I) ιστός: σάρκα· Ι) η γεύση: γλυκιά· Κ) η μυρωδιά: αρωματική. ΙΒ) το ζώο: βόδια· μέτρα) ο κυβερνήτης φασκόμηλο: Κίτρινος αυτοκράτορας. N) το εργαλείο: γραμμές κατακορύφωσης. /+/
Το METAL συνδέθηκε με: Α) τον αριθμό: 9; Β) το χρώμα: λευκό. Γ) το αστρικό σώμα: αστερισμοί. Δ) ο πλανήτης: Αφροδίτη. Ε) ο καιρός: κρύο. ΣΤ) το αισθητήριο όργανο: μύτη· Ζ) το συναίσθημα: θλίψη. Η) το όργανο: νεφρός· I) ο ιστός: δέρμα και μαλλιά· Ι) η γεύση: ακάθαρτη· Κ) η μυρωδιά: βαθμός. ΙΒ) το ζώο: σκύλοι· μέτρα) ο κυβερνήτης φασκόμηλο: αυτοκράτορας Τανγκ. N) το εργαλείο: T-τετράγωνο. /+/
Το WATER συνδέθηκε με: Α) τον αριθμό: 6· Β) το χρώμα: μαύρος. Γ) το αστρικό σώμα: φεγγάρι. Δ) ο πλανήτης: Ερμής· Ε) ο καιρός: βροχή· ΣΤ) το αισθητήριο όργανο: αυτί· Ζ) το συναίσθημα: φόβος. Η) το όργανο: ήπαρ· I) ιστός: οστά· Ι) η γεύση: αλμυρή· Κ) η μυρωδιά: σήψη. ΙΒ) το ζώο: χοίροι· μέτρα) ο σοφός κυβερνήτης: Πρώτος αυτοκράτορας. N) το εργαλείο: ισορροπία. /+/
Πηγές εικόνας: Εξορκισμός, αρχεία Bucklin, Wikimedia Commons,
Πηγές κειμένου: Robert Eno, Indiana University, Chinatxt chinatxt /+/ Asia for Educators, Columbia University afe.easia.columbia.edu ; Visual Sourcebook of Chinese Civilization του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, depts.washington.edu/chinaciv /=\; Εθνικό Μουσείο Παλατιού, Ταϊπέι \=/; Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Νιου Γιορκ Τάιμς; Ουάσιγκτον Ποστ; Λος Άντζελες Times; Εθνικό Γραφείο Τουρισμού της Κίνας (CNTO). Ξινχουά; China.org; Κίνα Daily; Ιαπωνία Ειδήσεις; Times του Λονδίνου; National Geographic; Ο Νεοϋορκέζος; Ώρα; Newsweek; Reuters; Associated Press; Οδηγοί μοναχικών πλανητών. Εγκυκλοπαίδεια του Κόμπτον. Περιοδικό Smithsonian; Ο Guardian; Yomiuri Shimbun; AFP; Βικιπαίδεια; ΒΒC. Πολλές πηγές αναφέρονται στο τέλος των γεγονότων για τα οποία χρησιμοποιούνται
.https://factsanddetails.com/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
