ΕΥΔΑΙΜΟΝ ΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ,ΤΟ Δ ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΤΟ ΕΥΨΥΧΟΝ ΚΡΙΝΟΜΕΝ...…

[Το μπλόγκ δημιουργήθηκε εξ αρχής,γιά να εξυπηρετεί,την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και την ελευθερία του λόγου...υπό το κράτος αυτού επιλέγω με σεβασμό για τους αναγνώστες μου ,άρθρα που καλύπτουν κάθε διάθεση και τομέα έρευνας...άρθρα που κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο κι αντιπροσωπεύουν κάθε άποψη και με τά οποία δεν συμφωνώ απαραίτητα.....Τά σχόλια είναι ελεύθερα...διαγράφονται μόνο τά υβριστικά και οσα υπερβαίνουν τά όρια κοσμιότητας και σεβασμού..Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές..]




Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2025

Η Ευρώπη… εξαφανίζεται – Σπάνια στιγμή αλήθειας από την ανεπαρκή Von Der Leyen – Ένα βήμα πριν το μοιραίο η Ένωση, λόγω Ρωσίας

 

Η Ευρώπη… εξαφανίζεται – Σπάνια στιγμή αλήθειας από την ανεπαρκή Von Der Leyen – Ένα βήμα πριν το μοιραίο η Ένωση, λόγω Ρωσίας

«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την εξαφάνιση». Η Ευρώπη αντιμετωπίζει το αναπόφευκτο λόγω της Ρωσίας

Σε μια σπάνια στιγμή αλήθειας η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von Der Leyen απευθύνθηκε στη σύνοδο ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο και είπε το αυτονόητο…
«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την εξαφάνιση».
Η ΕΕ σχεδιάζει να θεσπίσει προστατευτικούς δασμούς στα λιπάσματα από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Αυτό υποστηρίζεται σθεναρά από την Πολωνία και τον Οργανισμό Ευρωπαίων Παραγωγών.
Αλλά οι αγρότες ανησυχούν εξαιρετικά και τα μέσα ενημέρωσης προβλέπουν νέες διαμαρτυρίες και την πλήρη καταστροφή της γεωργίας στη γηραιά ήπειροΌλα... υπολογισμένα

Από την 1η Ιουλίου, περί τα 40-45 ευρώ ανά τόνο αζωτούχων και σύνθετων λιπασμάτων θα προστεθούν στον σημερινό συντελεστή του 6,5%. Και αυτό είναι μόνο το πρώτο στάδιο.
Έτσι, για το επόμενο αγροτικό έτος (από τον Ιούλιο του 2026 έως τον Ιούνιο του 2027) η επιβάρυνση θα είναι 60-70 ευρώ ανά τόνο, μετά 80-95 και από 1 Ιουλίου 2028.
Στόχος είναι η διαφοροποίηση των προμηθειών και η μείωση της ευπάθειας σε περίπτωση περιορισμών από τη Μόσχα και το Μινσκ.
"Η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ινδία και ο Καναδάς εξετάζονται ως εναλλακτικές λύσεις. Αλλά είναι προφανές ότι λόγω του υψηλού κόστους μεταφοράς θα είναι αρκετές φορές πιο ακριβό", σημειώνει ο Mikhail Khachaturyan, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Στρατηγικής και Καινοτόμου Ανάπτυξης στο Financial University.
Οι Βρυξέλλες αναμένουν να στερήσουν τη Ρωσία από το 15% των γεωργικών εισαγωγών.
Και βασίζονται στην παραγωγή λιπασμάτων της ΕΕ, η οποία έχει πληγεί από την ενεργειακή κρίση.
Ωστόσο, η διαμετακόμιση δεν μπορεί να γίνει σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας σε ολόκληρο τον κόσμο, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.
"Αυτό σημαίνει ότι η αγορά και πώληση ρωσικών γεωργικών προϊόντων παραμένει αμετάβλητη, όπως και η αποθήκευσή τους σε τελωνειακές αποθήκες της ΕΕ, η μεταφορά σε πλοία της ΕΕ ή η παροχή ασφαλιστικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών", εξηγεί το έγγραφο .
Επίσης, δεν υπόκεινται σε κυρώσεις τα λιπάσματα που περιέχουν φώσφορο και κάλιο, καθώς και αυτά σε μικρές συσκευασίες (μέχρι δέκα κιλά).

Η σκληρή πραγματικότητα

Η Κομισιόν διαβεβαιώνει ότι θα διατηρήσει τα λιπάσματα διαθέσιμα στους γεωργούς της ΕΕ σε προσιτές τιμές και προβλέπει μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων σε περίπτωση σημαντικών αυξήσεων των τιμών.
Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται από ευρωπαίους παραγωγούς λιπασμάτων, οι οποίοι πιστεύουν ότι έχει καθυστερήσει πάρα πολύ.
Έτσι, ο Svein Tore Holsether, Διευθύνων Σύμβουλος της Νορβηγικής Yara International, της οποίας τα έσοδα το 2023 μειώθηκαν κατά 98%, επισημαίνει ότι οι κυρώσεις δεν θα έχουν αντίκτυπο μέχρι το 2026.
Ο Leo Alders, πρόεδρος του βιομηχανικού ομίλου Fertilizers Europe, εξέφρασε «ισχυρή υποστήριξη» προς την Κομισιόν, καλώντας τις Βρυξέλλες να ξεκινήσουν με 30% και να το αυξάνουν κάθε έξι μήνες.
"Η κατάσταση απαιτεί μια πιο φιλόδοξη προσέγγιση", τόνισε στους Financial Times.
Η Πολωνή ευρωβουλευτής Marta Wcisło ζητά επίσης πιο αποφασιστική δράση.
«Ποια μεταβατικά μέτρα σχεδιάζονται από σήμερα έως την 1η Ιουλίου για να αποτραπούν οι υπερβολικές εισαγωγές από τη Ρωσία πριν τεθούν σε ισχύ οι δασμοί;» — ρωτάει.
Κατά τη γνώμη της, η καθυστέρηση «θα επιτρέψει στους Ρώσους εξαγωγείς λιπασμάτων να επωφεληθούν από την ευρωπαϊκή αγορά κατά την περίοδο αιχμής της ζήτησης».
Επιπλέον, πρέπει να εξαλειφθούν πιθανά κενά και να ληφθούν υπόψη τα προϊόντα που σχετίζονται με τα λιπάσματα, επισημαίνει ο ευρωβουλευτής.
Ταυτόχρονα, η ίδια η Πολωνία εισήγαγε πέρυσι όγκους ρεκόρ ρωσικών προϊόντων αυτής της κατηγορίας.
Μόνο από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο - 952 χιλιάδες τόνοι λιπασμάτων (συν 140% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023) αξίας 325 εκατομμυρίων δολαρίων.
Σύμφωνα με έναν άλλο ευρωβουλευτή, τον Arkadiusz Mularczyk, οι Πολωνοί παραγωγοί βρέθηκαν εκτός επιχείρησης επειδή η αγορά έχει πλημμυρίσει από φθηνά προϊόντα από τη Ρωσία.

Προειδοποιήσεις

Την ίδια ώρα, η ένωση Ευρωπαίων αγροτών και αγροτοσυνεταιρισμών Copa-Cogeca προειδοποιεί ότι οι νέοι δασμοί θα ασκήσουν πρόσθετη πίεση σε έναν τομέα που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες, μεταξύ άλλων λόγω της σύσφιξης της πράσινης πορείας.
Το σχέδιο της Κομισιόν δεν εγγυάται γρήγορη ανάκαμψη της εγχώριας παραγωγής για την κάλυψη του ελλείμματος, σημειώνουν οι εκπρόσωποι του οργανισμού.
«Χωρίς λιπάσματα, οι αποδόσεις των καλλιεργειών μπορεί να μειωθούν κατά 20-40%, και σε περίπτωση ξηρασίας, η χρεοκοπία απειλεί τις περισσότερες εταιρείες στον αγροτικό τομέα - όχι μόνο εκείνες που σπέρνουν, αλλά και εκείνες που εξυπηρετούν τα χωράφια και επεξεργάζονται αγροτικά προϊόντα», τονίζει ο Alexander Arsky, Αναπληρωτής Καθηγητής του Department of Financial University.
Οι αγρότες ζητούν από τις Βρυξέλλες να άρουν τους δασμούς στα λιπάσματα από μη ρωσικές πηγές, διαφορετικά θα αντιμετωπίσουν «καταστροφικές» οικονομικές συνέπειες, αναφέρει το Politico.
"Οι απώλειες θα αντισταθμιστούν με περαιτέρω επιδοτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει είτε να ανοίξουμε το τυπογραφείο είτε να πιάσουμε τις τσέπες των φορολογουμένων.
Οι συνέπειες είναι δυσάρεστες και στις δύο περιπτώσεις", λέει ο Arsky.
Η Ρωσία, ωστόσο, έχει αυξήσει τις προμήθειες σε λιπάσματα ποτάσας - κατά 31%, σε 13,3 εκατομμύρια τόνους.
«Οι αγοραστές περιλαμβάνουν τις χώρες του Καυκάσου, την Κίνα και την Ινδία, και η ζήτηση αυξάνεται επίσης σε αφρικανικές χώρες που έχουν λάβει σοβαρά υπόψη το πρόβλημα της πείνας στην ήπειρο», προσθέτει ο ειδικός.
Οι αναλυτές συμφωνούν ότι δικαιούχος αυτών των κυρώσεων είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η πολιτική του αθέμιτου ανταγωνισμού έχει ως αποτέλεσμα τον στραγγαλισμό της οικονομίας της ΕΕ, σημειώνει ο Arsky.
Σύμφωνα με τον Khachaturyan, ο αριθμός των αγροκτημάτων στην ΕΕ θα μπορούσε να μειωθεί κατά 30-40% λόγω των νέων δασμών και των αυξανόμενων τιμών για τα λιπάσματα.

www.bankingnews.gr

Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2025

Ἡ Ἑλλάδα νοσεῖ θανάσιμα:

Ἡ Ἑλλάδα νοσεῖ θανάσιμα: Μισοῦν Χριστό καί Πατρίδα


Τήν Κυριακή, 26 Ἰανουαρίου 2024, στό Σύνταγμα, πραγματοποιήθηκε μιά συγκινητική συγκέντρωση ἀνταπόκρισης τοῦ κόσμου, ὕστερα ἀπό τό κάλεσμα τοῦ Συλλόγου Συγγενῶν Θυμάτων Τεμπῶν, μέ αἴτημα τήν ἀπόδοση δικαιοσύνης γιά τό τραγικό δυστύχημα. Ὡστόσο, συνέβη ἕνα περιστατικό πού ἔδειξε πώς ὁ Βασιλιᾶς (ἡ ἑλληνική κοινωνία) εἶναι γυμνός καί τό δημοσιεύουμε τώρα πού κατακάθισε ὁ ἐνθουσιασμός γιά τήν ἐπιτυχία τῆς διαμαρτυρίας.

Μιά παρέα ἕξι ἀδελφῶν μας, τρεῖς γυναῖκες καί τρεῖς ἄνδρες  μέσης ἡλικίας, μετά τόν Κυριακάτικο ἐκκλησιασμό, ἀποφάσισαν νά παρευρεθοῦν στή διαμαρτυρία, ἐκφράζοντας αὐθόρμητα τήν ἀλληλεγγύη τους στούς συγγενεῖς τῶν θυμάτων καί τήν συμπαράσταση τους στήν ἀδικία καί τόν πόνο τους. Ἡ παρέα τῶν ἀδελφῶν ἔφερε μαζί της μία Ἑλληνική Σημαία

ἡ ὁποία ἐκτός τοῦ πανεθνικοῦ συμβολισμοῦ της,  λειτουργοῦσε καί ὡς σημεῖο ἀναφορᾶς γιά νά μή χαθοῦν μεταξύ τους μέσα στό πλῆθος.

Κατά τίς 12:50 ἐνῶ εἶχαν φτάσει στό ὕψος τῆς Μεγάλης Βρεταννίας, ὅπου καί θά συναντοῦσαν μιά ἄλλη παρέα, γινόταν «τό ἀπροχώρητο» μέ τόν κόσμο νά εἶναι ἀσφυκτικά κολλημένος ὁ ἕνας στόν ἄλλον.

Ἐκείνη τή στιγμή ἕνας ἄγνωστος ἄνδρας πηδάει ἀπό πίσω τους, πιάνει τήν Ἑλληνική Σημαία καί τήν τραβάει νά τήν σκίσει καί νά τήν πάρει. Ἐνστικτωδῶς, οἱ δύο ἀδελφοί προσπάθησαν νά κρατήσουν στήν κατοχή τους τήν Σημαία μέ ἀποτέλεσμα ὁ ἕνας νά δεχθεῖ ἄνανδρη πισώπλατη ἐπίθεση, ἀπό ἕναν ἄγνωστο ἄνδρα, ρίχνοντάς τον στό ἔδαφος καί κλωτσώντας τον. Ἡ παρέμβαση τοῦ τρίτου ἀδελφοῦ μας ἀποσόβησε νά δεχθεῖ ὁ πεσμένος χειρότερο χτύπημα.

Πλέον οἱ ἄγνωστοι ἄνδρες πού εἶχαν παραταχθεῖ ἀπέναντι στούς ἀδελφούς μας ἦταν ἄνω τῶν δέκα, μέ σκουρόχρωμα ἐνδύματα κυρίως μαῦρα καί φυσικά διάθεση γιά «αἷμα».

Παρά τίς προκλήσεις, οἱ ἀδελφοί μας διατήρησαν τήν ψυχραιμία τους ἐπικεντρωμένοι μόνο στό νά πάρουν πίσω τήν Ἑλληνική Σημαία ἀπό τούς τραμπούκους, τήν ὁποία ἐν εἴδει συμμορίας πορτοφολάδων, τήν εἶχαν ἐξαφανίσει.

Παραλείποντας λεπτομέρειες θά ἀναφερθοῦμε σέ κάποιες στιχομυθίες πού ἀκολούθησαν, γιά νά αναδειχθεῖ ἡ κατάντια τοῦ ἀνθρώπου πού δέν ἔχει Χριστό καί Πατρίδα, ἀπό ὅποιον χῶρο πολιτικά/ιδεολογικά καί ἄν προέρχεται.

Οἱ δράστες στό ἐρώτημα γιατί τούς ἐνόχλησε ἡ Ἑλληνική Σημαία ἀπάντησαν ὅτι δέν χωρᾶνε Σημαῖες στή διαμαρτυρία. Βέβαια ὅταν τούς ὑποδείχθηκαν οἱ Σημαῖες τῆς Παλαιστίνης λίγα μέτρα πιό μπροστά, κώφευσαν.

Ὅταν ἐρωτήθηκε προσωπικά ὁ ἄγνωστος πού χτύπησε τόν ἕναν ἀδελφό μας, σέ τί τόν ἐνόχλησε ἡ Ἑλληνική Σημαία ἀφοῦ ἦταν Ἕλληνας, ἀποκρίθηκε ὅτι δέν εἶναι Ἕλληνας (ἦταν) καί ὅτι εἶναι καί «ἀδελφή» (δέν ἦταν).

Οἱ ἀπαντήσεις αὐτές τοῦ κακοποιοῦ, προσπαθώντας νά ἑρμηνεύσουμε τόν σκοταδιστικό τρόπο σκέψης αὐτῶν τῶν ὁμάδων, εἶχαν σκοπό νά προκαλέσουν τόν ἀδελφό θεωρώντας ὅτι ἀπέναντί του εἶχε τήν ἄλλη ὄψη τοῦ ἴδιου νομίσματος, ἕναν «ἀκροδεξιό» πού «χτυπάει μή Ἕλληνες καί ἀδελφές» .

Φυσικά αὐτή ἡ φρασεολογία δέν «ἄγγιξε» τούς προκαλούμενους οἱ ὁποῖοι τό μόνο πού εἶχαν κατά νοῦ ἦταν νά ἀνακτήσουν τήν Σημαία, ἡ ὁποία σύν τοῖς ἄλλοις φέρει τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ.

Οἱ προσπάθειες ἀποδείχθηκαν ἄκαρπες καί μετά ἀπό ἀναιδῆ προπηλακισμό πού δέχθηκαν ἀπό τήν «ἀγέλη» ἀπομακρύνθηκαν.

Λίγα λεπτά ἀργότερα ὅταν οἱ ἀδελφοί, ἐπαναλαμβάνουμε τρεῖς γυναῖκες καί τρεῖς ἄνδρες μέσης ἡλικίας, ἀποφάσισαν νά ἀποχωρήσουν ἀπό τήν διαμαρτυρία, ἕνας ἀπό τήν ἀγέλη τῶν τραμπούκων τούς ἀκολούθησε, προκαλώντας δύο ἐξ’ αὐτῶν νά τόν «ἀκουμπήσουν», προφανῶς γιά νά δοθεῖ ἡ ἀφορμή καί νά ἀνταποδώσουν μέ καταιγισμό βίας, κάτι τό ὁποῖο φυσικά δέν ἔγινε. Λίγα δευτερόλεπτα μετά ἀκολούθησαν ἀπό πίσω καί σέ πλάγια θέση ἕνα μπουλούκι ἀπό τούς ταραξίες ὅπου μέ λεκτική βία καί «ἐλαφρά» σωματική βία (ἀπώθηση), ἦρθαν τάχα γιά νά προφυλάξουν τόν τραμποῦκο ὁμοϊδεάτη τους ἀπό τούς φιλήσυχους ἀδελφούς.

Κάπως ἔτσι ἔληξε αὐτή ἡ ἀπρόσμενη βίαιη ἐμπειρία πού εἶχαν φιλήσυχοι διαδηλωτές, τήν Κυριακή (26 Ἰανουαρίου 2025) στήν εἰρηνική διαμαρτυρία γιά τήν συμπαράσταση στούς συγγενεῖς τῶν θυμάτων τόν Τεμπῶν καί γιά τήν ἀπόδοση δικαιοσύνης.

Θλιβερές διαπιστώσεις:

1ον)  Ἡ κοινωνική ἀδιαφορία καί ἡ ἔλλειψη ἀλληλεγγύης

Βλέπουμε ὅτι σέ μιά εἰρηνική διαμαρτυρία πού ἕνωσε ὅλους τούς Ἕλληνες γιά τήν ὑπεράσπιση τῆς δικαιοσύνης τῶν θυμάτων ἑνός δυστυχήματος, συμπολῖτες μας εἶδαν δίπλα τους νά συμβαίνει μιά ἄνανδρη ἐπίθεση καί δέν ὑπερασπίστηκαν τά θύματα.

Δυστυχῶς, παρότι τό περιστατικό ἐκτυλίχθηκε μπροστά στά μάτια ἑκατοντάδων ἀνθρώπων, κανείς δέν παρενέβη νά ὑπερασπιστεῖ τά θύματα. Αὐτό τό φαινόμενο ἀδιαφορίας καί ἀπάθειας, γνωστό ὡς «bystander effect or bystander apathy»[1]  (φαινόμενο τοῦ ἀμέτοχου παρατηρητή), ἀναδεικνύει τή διάβρωση τῆς κοινωνικῆς εὐθύνης.

Ἡ στάση τοῦ Χριστιανισμοῦ γιά τήν συμπεριφορά τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν πλησίον του ὑποδεικνύεται μέσω τῆς παραβολῆς τοῦ «καλοῦ Σαμαρείτη»2, τήν ὁποία διηγήθηκε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος.  Μεταξύ ἄλλων, ἀπό ὅσα μᾶς ἀποκαλύπτει ἡ παραβολή, εἶναι ὅτι ἡ βοήθεια στόν ἀναγκεμένο δέν ἔχει στεγανά. Γι’ αὐτό βλέπουμε διαχρονικά ὅτι ἡ Ἐκκλησία καί οἱ χριστιανοί βοηθοῦν ἀδιάκριτα τούς πάντες ὅπως μέ συσσίτια σέ κάθε πεινασμένο, αἱμοδοσίες γιά κάθε ἀσθενῆ, ἐλεημοσύνες σέ κάθε φτωχό, ἐπισκέψεις σέ κάθε φυλακισμένο, διακονία κάθε ἀσθενῆ πολλές φορές ἀκόμα καί μέ κίνδυνο τῆς ζωῆς τους 3.

Ἡ Παναγία φύλαξε καί ἡ πτώση καί τό χτύπημα στόν «ἄτυχο» ἀδελφό μας δέν ἦταν τέτοια ὥστε νά ἀποβεῖ μοιραία καί ἴσως λίγες μέρες μετά νά διοργανωνόταν διαμαρτυρία γιά ἕνα νέο θῦμα (ὅπως τόν Ἄλκη, τόν  Μιχάλη, τόν Παῦλο, τόν Θανάση, τόν Ἀλέξανδρο, τά παιδιά στή Μαρφίν κ.α.).

Καλά τά συλλαλητήρια καί οἱ διαμαρτυρίες καί οἱ καταθέσεις λουλουδιῶν στά σημεῖα πού ἄφησαν τά θύματα τήν τελευταία τους πνοή, ἀλλά αὐτά ὅλα εἶναι ἐκ τῶν ὑστέρων. Πότε θά ἀναλάβουμε τίς εὐθῦνες γιά νά διορθωθοῦμε; Πότε θά ἀσχοληθοῦμε μέ τήν πρόληψη ὅλων αὐτῶν τῶν φαινομένων ἀπό ὅποιο πολιτικό φάσμα καί ἄν προέρχονται; Πότε θά ἀσχοληθοῦμε μέ τήν προσωπική μας καλλιέργεια πού μόνο ἡ σύνδεση μέ τόν ἀληθινό Θεό μπορεῖ νά ἐπιφέρει;

 

2ον) Ἡ ἀδιαφορία γιά τήν Ἑλληνική Σημαία

Ἐκτός ἀπό τήν ἀδιαφορία γιά τόν συνάνθρωπο τό πλῆθος ἔδειξε ἀδιαφορία καί γιά τόν βανδαλισμό τῆς Ἑλληνικῆς Σημαίας. Ἡ Σημαία δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνα κομμάτι ὕφασμα. Συμβολίζει τίς θυσίες τῶν προγόνων μας, τίς ἀξίες καί τήν Ἱστορία μας. Ἄν δέν μποροῦμε νά ὑπερασπιστοῦμε αὐτό τό σύμβολο, πώς θά ὑπερασπιστοῦμε τά ἰδανικά μας; Γιατί ἡ παρουσία Ἑλληνικῶν Σημαιῶν ἐνοχλεῖ, ἐνῶ ἄλλες ξένες σημαῖες εἶναι ἀποδεκτές;

Ἀναρωτιόμαστε ὡς τί κατέβηκαν ὅλοι οἱ Ἕλληνες πολῖτες ἄν ὄχι ως…Ἕλληνες πολῖτες. Τί ἦταν αὐτό πού εἶχαν κοινό, ἄν ὄχι τά ἰδεώδη πού ἀποτυπώνονται συμβολικά στήν ἱερή Σημαία;

Ὡς πότε θά ἐπιτρέπουν οἱ πολῖτες, κομματικές καί τρομοκρατικές ὁμάδες ἀπό ὅλους τούς «χώρους» νά καπηλεύονται τίς λαϊκές κινητοποιήσεις; Ὡς πότε θά ἐπιτρέπουν νά ἀμαυρώνουν τήν μνήμη τῶν θυμάτων ἀνεχόμενοι συμπεριφορές βίας σέ εἰρηνικά συλλαλητήρια; Ἔχουμε ἀναλογιστεῖ τί σημαίνει συλλαλητήριο;

Πόση πλύση ἐγκεφάλου ἔχει δεχθεῖ ὁ  Ἕλληνας καί δέν τιμάει τά ἱερά καί ὅσια τῆς Ἑλλάδος μέ τό φόβο μή θεωρηθεῖ φασίστας; Πόση προπαγάνδα ἔχει ὑποστεῖ γιά νά δέχεται τήν ταύτιση τοῦ πατριωτισμοῦ μέ τόν ἄκρατο ἐθνικισμό;4

Ἔχει καταργηθεῖ ἡ λογική καί ἐπικρατοῦν τά ἄκρα καί ἡ ἀδιαφορία.

Ὅμως ὁ Χριστός δίδαξε τήν μέση ὁδό, τήν βασιλική ὁδό, τήν τεθλιμμένη ὁδό. Γι’ αὐτό καί ὁ συνειδητός Χριστιανός θά εἶναι διωκόμενος πό πάντων, καί ἀπό ἀριστερά καί ἀπό δεξιά. Γι’ αὐτό τό «ὀρθοδοξεῖν ἐστί ἀεί σχοινοβατείν» ὄχι μόνο στό πνευματικό ἐπίπεδο ἀλλά καί στό κοινωνικό ἐπίπεδο.

3ον) Ἡ κοινωνία συνεχίζει νά λησμονεῖ

Τό θλιβερό γεγονός στά Τέμπη, εὐχόμαστε, ἐκτός ἀπό τούς συγγενεῖς τῶν θυμάτων, νά μή λησμονηθεῖ οὕτε ἀπό τήν πολιτεία καί τήν κοινωνία. Δυστυχῶς, ἡ ἱστορία ἔχει δείξει ὅτι θά ἔρθει ἄλλο γεγονός πού θά ἀναδείξει τήν «γύμνια» τῆς κοινωνίας καί τήν ἀδράνειά της ὡς ἕνας συλλογικός «bystander». Ἡ ἑλληνική κοινωνία πλέον ἔχει εἰσέλθει σέ ἕναν φαῦλο κύκλο ἀδιαφορίας, ὅπου κάθε τραγωδία γίνεται ἁπλῶς ἕνα ἀκόμα «σοκαριστικό συμβάν» πού τελικά χάνεται στή λήθη.

Ὅσο δέν ἀσχολούμαστε νά ἀλλάξουμε ὡς ἄνθρωποι, ὡς πολῖτες, ὅλο προβλήματα διαφθορᾶς, ἀδικίας καί κάθε εἴδους βίας θά βιώνουμε. Μένουμε στά εὐχολόγια καί  ἐπιθυμοῦμε νά περάσει τό κακό πού μᾶς βρίσκει γιά νά ἐπανέλθουμε στήν ζωή μας ὡσάν αὐτή νά βαίνει καλῶς καί ὀρθῶς.

Πρέπει ὁ κάθε πολίτης νά στρέφει τό ἐνδιαφέρον του σέ κάθε κοινωνικό θέμα ὅταν ἀνακύπτει καί ὄχι μόνο ὅταν γινόμαστε μάρτυρες «δυστυχημάτων».

«Τό προλαμβάνειν ἐστί θεραπεύειν» πρέπει νά γίνει στάση ζωῆς.

4ον) Ἡ ἀδιαφορία γιά τίς ἠθικές ἀξίες

Ἡ ἑλληνική κοινωνία δέχεται ἀλλεπάλληλες ἐπιθέσεις στίς παραδοσιακές ἀξίες της. Μέ μεγάλη μας λύπη δέν εἴδαμε πανελλαδική ἀντίδραση γιά τήν ψήφιση τοῦ πρόσφατου νομοσχεδίου γιά τό γάμο ὁμόφυλων ζευγαριῶν καί τήν ὑιοθεσία παιδιῶν.

Ἡ πολύ πρόχειρη καί κοντόφθαλμη ἀντιμετώπιση αὐτοῦ τοῦ σοβαροῦ θέματος ἀπό τούς πολιτικούς τῆς χώρας θά ὁδηγήσει σέ ἀνυπολόγιστα μελλοντικά προβλήματα κυρίως γιά τά παιδιά. Ἐξίσου σοβαρό πρόβλημα μέ στόχο καί πάλι τά παιδιά εἶναι ἡ σεξουαλική διαπαιδαγώγηση πού μέ ἐγκληματική προχειρότητα εἰσάγεται ἀκόμα καί στήν προσχολική ἡλικία.

Ὁ ἑλληνικός λαός ἔχει ἐμπιστευτεῖ τήν μοῖρα του σέ διάφορες ἰδεολογίες καί σέ ποικίλους «σωτῆρες» καί προκοπή δέν βλέπει. Πότε θά καταλάβει ὁ Ἕλληνας ὅτι χωρίς Χριστό λίγο ἤ πολύ, ἀργά ἤ γρήγορα ὁδηγεῖται σέ σκοτισμό τοῦ νοῦ, στήν ἀπώλεια τῶν ἀνθρώπινων ἀρετῶν πού ὁ Θεός τοῦ ἔχει δωρίσει καί στήν ἐξαγρίωση; Πότε θά καταλάβει ὅτι ἕνας εἶναι ὁ Σωτῆρας καί πώς Αὐτός εἶναι ἡ Ὁδός καί ἡ Ἀλήθεια;

Ἦρθε ἡ ὥρα νά ἀναλάβουμε τίς εὐθῦνες μας καί νά ἐπιστρέψουμε στίς ἀρχές πού μποροῦν νά ἀναγεννήσουν τήν κοινωνία μας, μιά κοινωνία στερεωμένη στήν πίστη στόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό.

Υ.Γ.   Τίς μέρες πού γραφόταν τό παραπάνω κείμενο ἡ ἑλληνική κοινωνία ἦταν συγκλονισμένη ἀπό τήν εἴδηση τῆς ἐγκληματικῆς κακοποίησης πού δέχθηκε ὁ τρίχρονος Ἄγγελος στήν Κρήτη. Ἀναρωτιόμαστε, πόσα περιστατικά βίας (λεκτικῆς, ψυχολογικῆς, σωματικῆς κ.α.) εἶχαν προηγηθεῖ γιά νά φτάσουμε στό γεγονός δύο ἐνήλικες, ἐκ τῶν ὁποίων ὁ ἕνας ἡ μητέρα τοῦ παιδιοῦ, νά κακοποιοῦν ἀπάνθρωπα καί μέ σφοδρότητα ἕνα παιδί; Δυστυχῶς τέτοια περιστατικά ἀποτελοῦν ἀποτυχία ὁλόκληρης τῆς κοινωνίας. Πόσα μάτια εἶδαν συμπεριφορές ἀνάρμοστες μικρότερης κλίμακας καί δέν ἔκαναν κάτι; Πόσες κρατικές ὑπηρεσίες δέν ἔκαναν αὐτό πού τούς ἀναλογεῖ;

Εἴμαστε σέ μιά ἐποχή πού γίνεται βομβαρδισμός γιά τά ἀτομικά δικαιώματα χωρίς νά θίγεται καθόλου ἡ προσωπική εὐθύνη. Τό παρατηροῦμε ἔντονα καί σέ ἕνα ἄλλο φλέγον θέμα τοῦ δημόσιου διαλόγου τῶν ἡμερῶν, περί ἀμβλώσεων, ὅπου ὅποιος μιλήσει γιά εὐθύνη ἀπέναντι στό ἀγέννητο παιδί «λιθοβολεῖται». Ὅπως καί στό θέμα τῆς δωρεᾶς ὀργάνων ὅπου καλῶς βλέπουμε τήν ὠφέλεια τοῦ λήπτη καί τό δικαίωμα του στή ζωή, ἀλλά ἀποποιούμαστε τῆς εὐθύνης ἔναντι τῆς ζωῆς τοῦ δότη, τόν ὁποῖο θεωρώντας τον ἐγκεφαλικά «νεκρό» τερματίζουμε ὁριστικά ἐμεῖς τήν ζωή του, ἀντί νά ἀφήσουμε τόν Θεό νά ἀποφασίσει γι' αὐτήν.

Ὁ Ντοστογιέφσκι εἶχε πεῖ «Χωρίς Θεό, ὅλα ἐπιτρέπονται». Ἐφόσον ἐπιλέγει ἡ κοινωνία νά ζεῖ μακριά ἀπό τό Θεό , δέν μᾶς «παραξενεύει» ἡ συνεχής ἠθική διαφθορά πού ζοῦμε.

Ὅμως, ὁ Κύριος καί Σωτῆρας μας μᾶς ἀναμένει πάντοτε μέ ἀνοιχτή τήν ἀγκαλιά Του γιά νά ἐπιστρέψουμε ὅλοι σέ Αὐτόν.

Συντονιστική Ἐπιτροπή Πιστῶν Ἱ.Μ.Περιστερίου



[1] https://www.britannica.com/topic/bystander-effect


2. Λκ.10,25-37

3. Βλ.Ευσέβιος Καισαρείας, Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία, Βιβλίο 7, Κεφάλαιο 22, ὅπου περιγράφει πῶς οἱ χριστιανοὶ φρόντιζαν τοὺς ἀρρώστους κατὰ τὴ διάρκεια τῶν πανδημιῶν τοῦ 3ου αἰῶνα, ἐνῷ οἱ ἐθνικοὶ ἐγκατέλειπαν ἀκόμα καὶ τοὺς δικούς τους ἀνθρώπους. Σ.σ. Αὐτὴ ἡ στάση τῶν χριστιανῶν ἐνίσχυσε τὴν ἐξάπλωση τοῦ χριστιανισμοῦ, καθὼς οἱ ἄνθρωποι ἐντυπωσιάζονταν ἀπὸ τὴν ἀγάπη καὶ τὴ θυσία τους

4.  Εδώ χρησιμοποιείται με την αρνητική έννοια ο εθνικισμός   https://aktiston.blogspot.com/

Ο Τραμπ έχει ένα σχέδιο;;;;


Ο Τραμπ έχει ένα σχέδιο








Αυτό που κάνει ο Τραμπ μετά την άνοδό του στην εξουσία στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι συγκλονιστικό. Αλλάζει γρήγορα και αμετάκλητα τη δομή ολόκληρης της παγκόσμιας τάξης. Αν ο Τραμπ υπαινίχθηκε τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, τότε τέσσερα χρόνια στην εξουσία και άλλα τέσσερα χρόνια στη ριζοσπαστική αντιπολίτευση τον έκαναν έναν πεπεισμένο φορέα μιας σαφώς καθορισμένης ιδεολογίας. Και ο Τραμπ, όπως μπορεί να φανεί από τις δύο πρώτες εβδομάδες της παραμονής του στον Λευκό Οίκο, σκοπεύει να φέρει αυτή την ιδεολογία στη ζωή με κάθε τρόπο.

Τι είδους ιδεολογία είναι αυτή;

Πρώτα απ 'όλα, το κύριο και καθοριστικό χαρακτηριστικό του πρέπει να καθοριστεί: ο Trump είναι ένας σταθερός και συνεπής αντίπαλος της παγκοσμιοποίησης και του φιλελευθερισμού σε όλα τα επίπεδα, σε όλες τις σφαίρες και με όλες τις έννοιες.

Ο Τραμπ είναι αντίπαλος της παγκοσμιοποίησης, επειδή απορρίπτει κάθε υπερεθνικό θεσμό (τον ΟΗΕ, τον ΠΟΥ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και ούτω καθεξής) και πιστεύει, όπως οι κλασικοί ρεαλιστές, ότι η ανώτατη αρχή είναι ένα κυρίαρχο εθνικό κράτος, πάνω από το οποίο δεν υπάρχει τίποτα και κανείς. Αυτό ακριβώς είναι το νόημα της διατριβής του "Make America Great Again" (ή MAGA). Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι, πρώτα απ 'όλα, μια μεγάλη δύναμη που πρέπει να συμπεριφέρεται στην παγκόσμια πολιτική ως πλήρης παράγοντας που ενδιαφέρεται μόνο και αποκλειστικά για την επίτευξη των δικών της στόχων, για την προστασία των αξιών και των συμφερόντων της. Ο Τραμπ και η ιδεολογία του απορρίπτουν κάθε ίχνος διεθνισμού, κάθε ρητορική περί «οικουμενικών ανθρώπινων αξιών», «παγκόσμιας δημοκρατίας», «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και ούτω καθεξής. Η απόλυτη επιταγή είναι μόνο η Αμερική και η ευημερία της. Όσοι συμφωνούν με αυτό το σχέδιο είναι φίλοι ή σύμμαχοι, όσοι αντιτίθενται σε αυτό είναι εχθροί. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν άλλα καθήκοντα εκτός από τη δική τους ευημερία και καμία αρχή δεν έχει το δικαίωμα να υπαγορεύει στους Αμερικανούς τι, πώς και πότε να κάνουν, πώς να συμπεριφέρονται, τι να πιστεύουν και τι να λατρεύουν.

Η παγκοσμιοποίηση βασίζεται στην ακριβώς αντίθετη λογική: σύμφωνα με αυτήν, ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να είναι ένα φυλάκιο, υπερασπιστής και χορηγός της φιλελεύθερης δημοκρατίας, να υπηρετεί υπερεθνικά συμφέροντα και υπερ-φιλελεύθερη ιδεολογία, ξεπερνώντας τα δικά της συμφέροντα και ακόμη και μετανοώντας για αυτό που είναι. Οι παγκοσμιοποιητές σκέφτονται με όρους ανθρωπιάς, ο Τραμπ σκέφτεται με όρους Αμερικής. Αυτό αντανακλά τις θεμελιώδεις αντιφάσεις στη θεωρία των διεθνών σχέσεων μεταξύ ρεαλιστών (ο ίδιος ο Τραμπ) και φιλελεύθερων (Μπάιντεν, καθώς και Ομπάμα, Κλίντον, ακόμη και Ρεπουμπλικανός Μπους Τζούνιορ).

Ακόμα. Ο Τραμπ απορρίπτει ριζικά τον φιλελευθερισμό ως ιδεολογία του φύλου, του προοδευτισμού, του υπερατομικισμού και του μεταμοντερνισμού. Σε αυτό το επίπεδο, ενεργεί ως κλασικός συντηρητικός που υπερασπίζεται σκληρά τις παραδοσιακές αξίες: δύο θεόσταλτα και φυσικά φύλα (αρσενικό και θηλυκό), μια υγιή οικογένεια, θρησκεία, πειθαρχία, αυτοπεποίθηση, αισιοδοξία και απόρριψη του σχετικισμού, νομιμοποίηση της διαστροφής και βίαια επιβεβλημένη μετάνοια - επειδή είναι άνδρας, λευκός, χριστιανός, πατριώτης και ούτω καθεξής. Ο Τραμπ είναι κατηγορηματικά αντίθετος στην κουλτούρα της κατάργησης, της φιλελεύθερης λογοκρισίας και της κατάργησης όλων των μορφών συλλογικής ταυτότητας.

Ο φιλελευθερισμός, από την άλλη πλευρά, έχει μετατρέψει όλα αυτά σε ένα είδος λατρείας, σε μια σεχταριστική θρησκεία, σύμφωνα με την οποία κάθε υπαινιγμός κριτικής των ΛΟΑΤ* ή των τρανσέξουαλ γίνεται αμέσως αντιληπτός ως φασισμός και συνεπάγεται κατασταλτικά μέτρα από την πλευρά των φιλελεύθερων.

Έτσι, η ιδεολογία του Trump έρχεται σε θεμελιώδη αντίθεση με τον γεωπολιτικό και ιδεολογικό φορέα που κυριαρχεί στις Ηνωμένες Πολιτείες από τη δεκαετία του '80 του εικοστού αιώνα. Αυτός ο φορέας βασίστηκε στον φιλελεύθερο προοδευτισμό, ο οποίος επέμενε ότι το άτομο πρέπει να απελευθερώνεται όλο και περισσότερο από οποιουσδήποτε κοινωνικούς δεσμούς και υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους ρήξης όχι μόνο με το φύλο αλλά και με την ίδια την ανθρώπινη φύση (εξ ου και το θέμα των cyborgs και του μεταανθρωπισμού). Στην παγκόσμια πολιτική, αυτό σήμαινε μια σταδιακή μετάβαση από τα έθνη-κράτη σε έναν ενιαίο κόσμο υπό την ηγεσία μιας παγκόσμιας κυβέρνησης με την παράλληλη κατάργηση των κυριαρχιών (σύμφωνα με το μοντέλο της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Ο Τραμπ έχει απορρίψει σκληρά τόσο τη φιλελεύθερη ιδεολογία όσο και τη γεωπολιτική της παγκοσμιοποίησης. Όχι μόνο απέρριψε, αλλά άρχισε να αναδιαμορφώνει την πραγματικότητα του κόσμου με φρενήρη ενέργεια, έχοντας ήδη αλλάξει δραματικά σχεδόν τα πάντα σε αυτόν κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων του στον Λευκό Οίκο.

Ποιος κόσμος απέρριψε ο Τραμπ και τώρα βρίσκεται υπό ταχεία εκκαθάριση είναι λίγο πολύ σαφές. Αυτός είναι ο κόσμος που οι παγκοσμιοποιητές συνέλαβαν και άρχισαν να χτίζουν. Οι βασικές του παράμετροι είναι σαφείς, όπως και οι μέθοδοί του, αλλά δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς σε τι θα μπορούσε λογικά να οδηγήσει. Αλλά αυτό το διάνυσμα κόπηκε από τον Τραμπ. Και εδώ μπορούμε να πούμε ότι οι ενέργειές του είναι ήδη μη αναστρέψιμες.

Τώρα ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι είδους κόσμο άρχισε να χτίζει ο Τραμπ αντί για τον κατεστραμμένο.

Θα ήταν δελεαστικό να την περιγράψουμε ως πολυπολικότητα, καθώς η ανθρωπότητα αποτελείται από πολιτισμούς όπου δεν υπάρχει πλέον ούτε ένας κυρίαρχος, ούτε ιδεολογικός ούτε γεωπολιτικός, ο μονοπολισμός έχει καταργηθεί και όλοι οι λαοί και οι πολιτισμοί, έχοντας αποτινάξει τον ζυγό της παγκοσμιοποίησης, μπορούν επιτέλους να πάρουν ανάσα και να ξεκινήσουν τη διαδικασία της κυρίαρχης πολιτισμικής οικοδόμησής τους. Αυτή είναι σαφώς η παγκόσμια τάξη που εμείς οι ίδιοι θέλουμε να δούμε και να οικοδομήσουμε, καθώς και άλλοι μεγάλοι πολιτισμοί: η Κίνα, η Ινδία, ο ισλαμικός κόσμος, η Αφρική και η Λατινική Αμερική. Για αυτό, στην πραγματικότητα, ενώθηκαν για να σχηματίσουν την κοινότητα BRICS. Ίσως, αντικειμενικά, οι μεταρρυθμίσεις του Trump να οδηγήσουν ακριβώς σε αυτό, αλλά βλέπει σαφώς τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία. Δεν είναι έτοιμος να συμφωνήσει άμεσα και συνειδητά με την πολυπολικότητα, αν και ορισμένοι από τους υποστηρικτές του, και ιδιαίτερα ο Mark Rubio, έχουν ήδη αναγνωρίσει ανοιχτά την πολυπολικότητα ως αντικειμενικά υπάρχουσα πραγματικότητα. Αυτό, φυσικά, θα ταίριαζε σε όλους, αλλά είναι απίθανο ο Trump να είναι προσωπικά έτοιμος για αυτό. Αντίθετα, βλέπει τη νέα παγκόσμια τάξη ως μια τελική ρήξη τόσο με το σύστημα της Γιάλτας όσο και με τη μονοπολική στιγμή της παγκοσμιοποίησης. Ως εκ τούτου, άρχισε να καταστρέφει όλους τους διεθνείς θεσμούς που είναι σύμβολα της προηγούμενης 80ης επετείου: τον ΟΗΕ και τις δομές παγκοσμιοποίησης όπως ο ΠΟΥ, η USAID, ακόμη και το ΝΑΤΟ. Ο Trump βλέπει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως μια νέα αυτοκρατορία και σαφώς συσχετίζεται με τον August, ο οποίος τελικά κατάργησε την παρηκμασμένη δημοκρατία. Εξ ου και οι αξιώσεις του στη Γροιλανδία, τον Καναδά, τη Διώρυγα του Παναμά, ακόμη και το Μεξικό. Στα μάτια του, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια μεγάλη δύναμη, η ενσάρκωση των ονείρων όλης της ανθρωπότητας, αλλά ταυτόχρονα επικεντρώθηκε στον εαυτό της και λάμπει σε ένα λόφο με ελκυστικό ιδανικό. Όλα τα έθνη τη θαυμάζουν και τη φοβούνται. Κανείς δεν τολμά να την αμφισβητήσει, ούτε χρωστάει τίποτα σε κανέναν. Δεν είναι παγκόσμιος δωρητής, αλλά παγκόσμιος παράγοντας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αντικαθιστούν την ανθρωπότητα, αλλά αντιπροσωπεύουν μόνο το καλύτερο, επιλεγμένο μέρος της - την πιο αποτελεσματική, επιτυχημένη, πλούσια, ελεύθερη και ευημερούσα κοινωνία στον πλανήτη. Και για να μπείτε σε αυτό, πρέπει να κάνετε μια προσπάθεια. Εξ ου και το μίσος του Τραμπ για τους παράνομους μετανάστες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πύλη για τεμπέληδες και ανειδίκευτους όχλους που βασίζονται σε επιδοτήσεις και περιφρονούν τις παραδοσιακές αξίες. Το να είσαι Αμερικανός είναι προνόμιο και σημάδι επιλογής. Όλοι οι άλλοι μπορούν να θαυμάσουν ή να καταραστούν τις Ηνωμένες Πολιτείες από μεγάλη απόσταση. Δεν έχει σημασία. Αλλά αξίζει να αμφισβητήσουμε αυτόν τον κολοσσό - και η πλήρης δύναμη της αμερικανικής στρατιωτικής μηχανής θα πέσει στα κεφάλια τους.

Για τον Τραμπ, δεν έχει νόημα η ηγεμονία της Δύσης, αλλά η άμεση εθνική ηγεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό δεν είναι μια αποδοχή της πολυπολικότητας, αλλά ένα σχέδιο για έναν μονοπολικό κόσμο βασισμένο σε ριζικά διαφορετικές υποθέσεις από εκείνες των φιλελεύθερων και των παγκοσμιοποιητών.

Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Trump βλέπει το μέλλον και χτίζει την πολιτική του στο παρόν σε αυτό το παράδειγμα.

Στις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό σημαίνει τη διάλυση των παγκοσμιοποιημένων φιλελεύθερων ελίτ, πιθανώς με τη σκληρή εκκαθάρισή τους. Ο ίδιος ο Τραμπ έχει γίνει στόχος παρενόχλησης, παρενόχλησης, ακόμη και απόπειρας δολοφονίας. Καταλαβαίνει πολύ καλά ότι η κλίμακα των μεταρρυθμίσεών του δεν θα του αφήσει καμία πιθανότητα αν σκοντάψει και μεταβιβάσει την πρωτοβουλία στους εχθρούς του. Ως εκ τούτου, χτυπά πρώτα και, αν χρειαστεί, θα καταστρέψει συστηματικά τους εχθρούς του στο εσωτερικό της χώρας. Έχει ήδη αρχίσει να το κάνει αυτό. Και δεν θα σταματήσει.

Ο Τραμπ πιθανότατα έχει εξαιρετικά αρνητικά συναισθήματα για την Ευρώπη γενικά. Ο Elon Musk, ο στενότερος σύμμαχος του Trump, διακήρυξε πρόσφατα τη θέση «Κάντε την Ευρώπη μεγάλη ξανά», υπονοώντας την ανατροπή των ελίτ της ευρωπαγκοσμιοποίησης και την άνοδο στην εξουσία δεξιών λαϊκιστών, όπως στην Αμερική, δηλαδή των ευρωτραμπιστών. Αλλά ο Τραμπ δεν πιστεύει σοβαρά σε μια μεγαλύτερη Ευρώπη. Θα ήταν ανταγωνιστής των ίδιων των Ηνωμένων Πολιτειών. Και εκτός αυτού, εκείνοι που βρίσκονται στην εξουσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθούν να είναι εκείνοι που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ενωμένου παγκοσμιοποιημένου φιλελεύθερου δικτύου που ο Trump έχει αρχίσει να ξεριζώνει στο εσωτερικό. Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ιδεολογικός εχθρός και γεωπολιτικός ανταγωνιστής των "νωμένων Πολιτειών. Μπορεί να προσπαθήσει να γίνει μεγάλη δύναμη, αλλά αυτό είναι μόνο δική του δουλειά. Ο Τραμπ ενδιαφέρεται για την Αμερική, όχι για την ευημερία των ανταγωνιστών της. Θα προτιμούσε να καταστρέψει την Ευρώπη επιστρέφοντας σε ένα σύστημα εθνών-κρατών παρά να ενισχύσει την ενότητά της. Αυτό είναι ένα δίλημμα για τους ευρωτραμπιστές. Από τη μία πλευρά, είναι αντίπαλοι των ελίτ της ευρωπαγκοσμιοποίησης, αλλά από την άλλη, είναι ευρωπαίοι πατριώτες και θα ήθελαν να δουν την Ευρώπη κυρίαρχη και μεγάλη. Το να είσαι σαν την Αμερική του Τραμπ δεν σημαίνει ότι είσαι ένα υπάκουο εργαλείο της Αμερικής του Τραμπ. Το μάθημα δεν είναι ότι οι φιλελεύθεροι της ευρωπαγκοσμιοποίησης πρέπει να ανατραπούν στο όνομα της πλήρους ιδεολογικής και γεωπολιτικής ευρωπαϊκής κυριαρχίας. Αλλά αν ναι, τότε μια ισχυρή Ευρώπη χρειάζεται ένα αντίβαρο στη νέα αμερικανική ηγεμονία. Αυτή είναι επίσης η διαθήκη του Τραμπ: να είστε κυρίαρχοι! Αυτός είναι ο νόμος για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά για να γίνει νόμος για την Ευρώπη, δεν πρέπει απλώς να ακολουθεί κανείς τυφλά την Αμερική, αλλά να βασίζεται στις δικές του δυνάμεις. Ή κάποιες άλλες πολύπλοκες συμμαχίες και συμμαχίες. Δηλαδή, ο ευρωτραμπισμός θα ανακαλύψει φυσικά έναν πολυπολικό κόσμο κάποια στιγμή. Υπάρχει ένας αμερικανικός ηγεμόνας σε αυτό, αλλά υπάρχει επίσης μια θέση για άλλες κυρίαρχες οντότητες. Ο Τραμπ θέλει κυριαρχία για τον εαυτό του. Αλλά δίνει ένα παράδειγμα σε άλλους: απορρίψτε το ζυγό των παγκοσμιοποιημένων φιλελεύθερων και γίνετε σαν εμάς. Εξ ου και η μετάβαση από το MAGA στο MEGA.

Πώς θα αντιδράσει η Ρωσία στον Τραμπ; Και πάλι, αναγνωρίζοντας την ορθότητα και τη δικαιοσύνη του τραμπισμού στην αντίθεσή του στην παγκοσμιοποίηση, τον κύριο εχθρό της Ρωσίας, δεν θα μιλήσουμε για παραχωρήσεις κυριαρχίας εδώ.

Το Ηφαίστειο της Σαντορίνης: Μύθοι και θρύλοι γύρω από το ισχυρό ηφαίστειο!!!

 κολουμπο σαντορινη




Το ηφαίστειο της Σαντορίνης, λόγω της εντυπωσιακής του δραστηριότητας και της τεράστιας καταστροφής που προκάλεσε στο παρελθόν, έχει εμπνεύσει πολλούς μύθους και θρύλους. Ακολουθούν μερικοί από τους πιο γνωστούς:

Ο Μύθος της Χαμένης Ατλαντίδας

Ένας από τους πιο διάσημους μύθους που συνδέεται με το ηφαίστειο της Σαντορίνης είναι αυτός της Χαμένης Ατλαντίδας. Ο Πλάτωνας, στα έργα του Τίμαιος και Κριτίας, περιγράφει έναν πανίσχυρο και προηγμένο πολιτισμό που εξαφανίστηκε ξαφνικά μέσα στη θάλασσα μετά από μία τρομερή φυσική καταστροφή.Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι η περιγραφή αυτή ταιριάζει με την καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού λόγω της έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης γύρω στο 1600 π.Χ. Η έκρηξη αυτή προκάλεσε τεράστια τσουνάμι που έπληξαν την Κρήτη, πιθανώς οδηγώντας στην κατάρρευση της Μινωικής κοινωνίας.

Ο Μύθος του Ηφαίστου και των Κυκλώπων
Remaining Time 0:00
 

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο θεός Ήφαιστος, θεός της φωτιάς και της μεταλλουργίας, είχε τα εργαστήριά του σε ηφαιστειακές περιοχές, όπως η Λήμνος και η Αίτνα. Μερικές παραδόσεις αναφέρουν ότι είχε εργαστήρι και στη Σαντορίνη, όπου δημιουργούσε όπλα και θωρακίσεις για τους θεούς του Ολύμπου.Οι Κύκλωπες, γιγάντια μυθικά όντα με ένα μάτι, λέγεται πως ζούσαν μέσα στο ηφαίστειο και βοηθούσαν τον Ήφαιστο να κατασκευάζει κεραυνούς για τον Δία. Όταν το ηφαίστειο εκρήγνυται, οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ήταν αποτέλεσμα της μανίας του Ήφαιστου ή της δράσης των Κυκλώπων στο υπόγειο εργαστήριό τους.

Ο Μύθος της Κατάρας των Θεών

Ένας παλιός θρύλος της Σαντορίνης αναφέρει ότι το νησί και το ηφαίστειο δημιουργήθηκαν ως τιμωρία από τους θεούς. Σύμφωνα με τον μύθο, ένας αρχαίος λαός που ζούσε εκεί αμάρτησε εναντίον των θεών, και ως τιμωρία η γη άνοιξε και τους κατάπιε, δημιουργώντας την καλντέρα.

Αυτός ο μύθος μοιάζει με πολλές ιστορίες παγκόσμιων κατακλυσμών, όπως ο Κατακλυσμός του Δευκαλίωνα στην ελληνική μυθολογία, ή ακόμα και ο βιβλικός κατακλυσμός του Νώε.

Ο Μύθος του Νησιού που Γεννήθηκε από τη Θάλασσα

Ένας άλλος τοπικός μύθος αναφέρει ότι η Σαντορίνη αναδύθηκε από τη θάλασσα ως δώρο των θεών. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική παράδοση, ο θεός της θάλασσας Ποσειδώνας χτύπησε με την τρίαινά του τη θάλασσα και από τα νερά ξεπήδησε ένα φλεγόμενο νησί, που αργότερα έγινε η Σαντορίνη.

Η πραγματικότητα αυτού του μύθου συνδέεται με τη γεωλογική ιστορία της περιοχής, καθώς το νησί πράγματι δημιουργήθηκε από αλλεπάλληλες ηφαιστειακές εκρήξεις που σχημάτισαν νέα γη μέσα στη θάλασσα.

Ο Θρύλος της "Καταραμένης Νύφης"

Ένας νεότερος λαϊκός μύθος αναφέρει ότι σε κάποιο χωριό της Σαντορίνης ζούσε μια νέα γυναίκα που επρόκειτο να παντρευτεί. Ωστόσο, την ημέρα του γάμου της, προδόθηκε από τον αγαπημένο της και καταράστηκε όλο το νησί να καταστραφεί.

Λίγες μέρες αργότερα, το ηφαίστειο εξερράγη, και το χωριό της θάφτηκε κάτω από στάχτες και λάβα. Ο θρύλος λέει ότι το φάντασμά της περιπλανιέται ακόμα στην καλντέρα τις νύχτες, θρηνώντας την προδοσία της.

Κολούμπο: Η ιστορία του ηφαιστείου

Το ενεργό ηφαίστειο στο Αιγαίο που προκαλεί σεισμούς είναι το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, το οποίο βρίσκεται περίπου 8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης. Το Κολούμπο είναι το μεγαλύτερο από μια αλυσίδα περίπου είκοσι υποθαλάσσιων ηφαιστειακών κώνων, που εκτείνονται βορειοανατολικά από τη Σαντορίνη.Το ηφαίστειο έγινε γνωστό όταν αναδύθηκε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας το 1649-50. Η πιο σημαντική του έκρηξη συνέβη το 1650, όταν ο ηφαιστειακός κώνος έφτασε στην επιφάνεια, προκαλώντας πυροκλαστικές ροές που έπληξαν τη Σαντορίνη. Η έκρηξη σκότωσε περίπου 70 ανθρώπους και πολλά ζώα, ενώ προκάλεσε τσουνάμι, το οποίο έφτασε σε γειτονικά νησιά σε απόσταση έως 150 χιλιόμετρα.

Remaining Time 0:00
 

Μετά την έκρηξη, το ηφαίστειο κατέρρευσε δημιουργώντας καλντέρα, με τα υψηλότερα σημεία του κρατήρα να βρίσκονται σήμερα περίπου 10 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Σύγχρονες μελέτες και κίνδυνοι

Το 2006, μια αποστολή του NOAA Ocean Explorer μελέτησε τον πυθμένα του ηφαιστείου, ανακαλύπτοντας υδροθερμικούς αναβλύζοντες που εκλύουν υπερθερμασμένο νερό έως 224°C, σχηματίζοντας μεταλλικά θειούχα κοιτάσματα.Το 2022, ανακοινώθηκε η ανακάλυψη ενός άγνωστου μέχρι τότε μαγματικού θαλάμου σε βάθος 2 έως 4 χιλιόμετρα κάτω από τον πυθμένα του Κολούμπο. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο θάλαμος σταδιακά γεμίζει με μάγμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο μελλοντικής ηφαιστειακής δραστηριότητας.

Κίνδυνος για σεισμούς και τσουνάμι

Το Κολούμπο αποτελεί σημαντική ηφαιστειακή απειλή για το Αιγαίο, καθώς η ηφαιστειακή του δραστηριότητα μπορεί να προκαλέσει σεισμούς, εκρήξεις και τσουνάμι. Γι’ αυτό, οι επιστήμονες προτείνουν συνεχή παρακολούθηση του ηφαιστείου σε πραγματικό χρόνο, ώστε να προβλεφθούν πιθανά μελλοντικά γεγονότα.

Το ηφαίστειο Κολούμπο, μαζί με το ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης, παραμένει ένα από τα πιο ενεργά ηφαιστειακά συστήματα της Μεσογείου.

https://www.ekriti.gr/


Ὁ Ἥφαιστος μᾶς ἐπαναφέρει στήν πραγματικότητα!!Χορεύει ἡ γῆ στήν Σαντορίνη.!

 


Χορεύει ἡ γῆ στήν Σαντορίνη.

Ὁ Ἥφαιστος ξυπνᾶ καί δείχνει ὅτι ἡ ἀνθρώπινη παρουσία δέν εἶναι πάντα ἱκανή νά ἀντιμετωπίσει τά στοιχεῖα τῆς φύεως. Κι ἐμεῖς, πού μικροί ἔχουμε διαβάσει τό «Ταξίδι στό κέντρο τῆς Γῆς», θυμόμαστε ὅτι ἕνα κῦμα ἅρπαξε τήν σχεδία μέ τούς ἐξερευνητές, τήν στροβίλισε σάν τρελλή καί τήν ἔβγαλε ἀπό μιά τρῦπα σέ μιά πλαγιά. Κι ὕστερα, ἔνας περαστικός, πληροφόρησε τούς ἔκπληκτους φυσιοδῖφες, πού εἶχαν δεῖ τόν Χάρο μέ τά μάτια τους, ὅτι βρίσκονταν στό ἡφαιστειῶδες ἰταλικό νησάκι Στρόμπολι, πού δέν ξεπερνᾶ σέ ἔκταση τά 12 τετραγωνικά χιλιόμετρα καί τοῦ ὁποίου οἱ μόνιμοι κάτοικοι, τόν χειμῶνα, εἶναι μόλις 497!

Τούς εἶχε βγάλει, δηλαδή, χιλιάδες χιλιόμετρα μακρύτερα ἀπό τό σημεῖο, ἀπό τό ὁποῖο εἶχαν ξεκινήσει γιά νά ἐξερευνήσουν τό κέντρο τοῦ πλανήτη μας.

Τότε, ὅλα μᾶς φαίνονταν πιθανά, ἀπό τόν Ναυτίλο τοῦ πλοιάρχου Νέμο μέχρι τόν Πόλεμο τῶν δύο κόσμων τοῦ Χέρμπερτ Τζώρτζ Οὐέλς. Καί νά, πού σήμερα, ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ προφῆτες, ἔρχονται πάλι στό μυαλό μας, καθώς ἡ Σαντορίνη, τό νησί μέ τό κοιμισμένο γιά χρόνια ἡφαίστειο, ἄρχισε νά φωνάζει ὅτι ὅλα ὅσα ἐμεῖς θεωροῦμε «κλιματική ἀλλαγή» καί προσπαθοῦμε νά τά ἀντιμετωπίσουμε μέ «πράσινες» μεθόδους, δηλαδή μία ἀκόμη εὐκαιρία γιά νά πλουτίσουν ὁρισμένα μεγάλα συμφέροντα, ἔχουν ξανασυμβεῖ, ἔχουν χαθεῖ ὁλόκληρα κομμάτια ξηρᾶς καί ἔχουν ξεπηδήσει νησιά καί νησῖδες, ἔχουν χαθεῖ οἱ δεινόσαυροι, ἔχουν χαθεῖ τά μαμμούθ, δέν ἔχει πλέον λιοντάρια ἡ Νεμέα καί ὅλα ὅσα ἐπικαλούμεθα γιά νά δικαιολογήσουμε μία ἀκόμη παρέμβαση στήν λειτουργία τῆς Φύσεως, ἔχουν ξανασυμβεῖ καί θά συμβαίνουν πάντα.

Ὑπάρχει, ἆρά γε, ἐχέφρων ἄνθρωπος, πού πιστεύει ὅτι τό ἡφαίστειο τῆς Σαντορίνης δέν θά ξυπνήσει κάποια στιγμή; Πῶς ξυπνᾶ κάθε τόσο ὁ Βεζούβιος, πῶς ξυπνοῦν τά ἡφαίστεια στήν παγωμένη Ἰσλανδία καί στήν ἡλιόλουστη Χαβάη; Καί πῶς προέκυψαν τά νησιά; Δέν εἶναι κορυφές βουνῶν τά ὁποῖα βυθίστηκαν ὅταν ἔγιναν οἱ μεγάλες ἀλλαγές στόν φλοιό τῆς γῆς; Δηλαδή ἐμεῖς, οἱ Ἕλληνες, εἴμαστε οἱ προνομιοῦχοι καί καθόμαστε στόν καναπέ μας καί βλέπουμε τήν λάβα νά κατεβαίνει τίς πλαγιές τήν ἡφαιστείων σέ ἄλλες χῶρες; Νά, πού ἴσως ἦλθε ἡ σειρά μας, νά δοῦμε κάτι παρόμοια στήν Σαντορίνη. Λέμε ἴσως, διότι τό πιό πιθανό εἶναι νά σταματήσει πάλι –γιά πολλές δεκαετίες– ἡ σεισμική δραστηριότητα στήν περιοχή καί νά συνεχίσουν οἱ Σαντορινιοί νά παραγάγουν ἐκεῖνο τό ὑπέροχο κρασί, μέ τά ἀμπέλια νά καλλιεργοῦνται σέ ἡφαιστειογενῆ ἐδάφη, μέ τήν ὑπέροχη φάβα νά καλλιεργεῖται ἐκεῖ ὅπου ἡ λάβα εἶχε, κάποτε, σκεπάσει τά πάντα!

Ὅσο κι ἄν τρέχουμε στό διάστημα, ὅσο κι ἄν αἴφνης, ἀνακαλύψαμε ὅτι ἡ «Τεχνητή Νοημοσύνη» θά μᾶς λύσει ὅλα τά προβλήματα, ἔρχεται ὁ χωλός καί σημαδεμένος Θεός τῆς φωτιᾶς, δίνει μιά μέ τό σφυρί του στό ἀμόνι τοῦ Ὀλύμπου, καί ἡ Σαντορίνη, ὅπως καί κάποια ἄλλα νησιά τῶν Κυκλάδων, χορεύουν στόν δικό του ρυθμό.

Ἄς εἴμαστε ψύχραιμοι καί ἄς ἔχουμε ὑπομονή. Αὐτήν τήν φορά, φαίνεται ὅτι τό κράτος κινεῖται πρός τήν σωστή κατεύθυνση καί ὅλα γίνονται μέ τάξη καί ψυχραιμία. Ἄς περιμένουμε, λοιπόν…

ΕΣΤΙΑ

Περί ἐπανακρατικοποιήσεως τοῦ ΟΣΕ



ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΟΤΤΑΚΗΣ

 ΚΑΤΑ τήν διάρκεια τῶν μνημονίων οἱ δανειστές μας ἔκαναν ἕναν ἀκόμη ἐκβιασμό: ἄν θέλετε νά διαγραφοῦν τά δυσθεώρητα χρέη τοῦ Ὀργανισμοῦ Σιδηροδρόμων Ἑλλάδος, τότε ἰδιωτικοποιῆστε τους γιά ἕνα κομμάτι ψωμί. Εἶναι προαπαιτούμενο γιά τήν ἑπόμενη δόση.

Ὁ ἐκβιασμός αὐτός ἦταν ἐντεταγμένος στήν διανομή τῶν «ἱματίων» τῆς ἑλληνικῆς δημόσιας περιουσίας μεταξύ τῶν χωρῶν μελῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης πού μετεῖχαν στό χρηματοδοτικό σχῆμα τοῦ δανεισμοῦ μας. Ἄλλα τμήματα τῆς δημόσιας περιουσίας ἐνδιέφεραν τούς Γερμανούς, ἄλλα τούς Ὁλλανδούς, ἄλλα τούς Γάλλους, στήν μοιρασιά κλήθηκαν νά μετάσχουν καί οἱ φίλοι μας οἱ Ἰταλοί. Κάπως ἔτσι ἀγόρασαν τόν πολύπαθο Ὀργανισμό Σιδηροδρόμων Ἑλλάδος ἔναντι τοῦ εὐτελοῦς τμήματος τῶν 45 ἑκατομμυρίων εὐρώ. Ὅσο ἀκριβῶς ἦταν ἡ ρήτρα τοῦ ποδοσφαιριστῆ Κώστα Μήτρογλου στό συμβόλαιο πού εἶχε ἐκείνη τήν ἐποχή μέ ξένη ποδοσφαιρική ὁμάδα τοῦ ἐξωτερικοῦ!

Ἔτσι μᾶς προέκυψαν οἱ Ἰταλοί! Ὑπό τό ὄνομα Hellenic Train. Εἶναι προφανές ὅτι πώς ὅ,τι συνέβη στό Λονδῖνο ἐπί Θάτσερ, τό ἴδιο συνέβη καί στήν Ἑλλάδα ἐπί τρόικας καί ἐπί Κυριάκου Μητσοτάκη. Ἡ ἰδιωτικοποίηση ἀπέτυχε. Ἀλλά δέν ἀπέτυχε, γιατί δέν ἐπένδυσαν μόνον Ἰταλοί. Ἀπέτυχε, γιατί ἦταν ἰδιόρρυθμος ἰδιωτικοποίηση. Ἀπέτυχε, γιατί οἱ Ἰταλοί ἄφησαν τήν διοίκηση τῶν τραίνων σέ ἐκπροσώπους τοῦ παλαιοῦ πολιτικοῦ συστήματος μέ τό ὁποῖο συνδιοίκησαν. Ἀπέτυχε, γιατί ἀκόμη καί οἱ ὁδηγοί, οἱ μηχανοδηγοί τῶν ἁμαξοστοιχιῶν καί οἱ σταθμάρχες, ἦταν ρουσφέτια καί ἔμπιστοι κορυφαίων πολιτικῶν. Ἀπέτυχε γιατί τό κράτος πού εἶναι ὁ ἰδιοκτήτης τοῦ σιδηροδρομικοῦ δικτύου δέν ἐνδιαφέρθηκε νά τό ἀνανεώσει καί νά τό ἐκσυγχρονίσει, μέ συνέπεια τά τραῖνα νά κινοῦνται παντοῦ σέ ἐπικίνδυνες ράγες. Οἱ ἐπενδύσεις στό τροχαῖο ὑλικό ὅλα αὐτά τά χρόνια ἦταν ἐλάχιστες καί πάντως ἀσύμβατες μέ τίς ἀνάγκες τοῦ δικτύου.

Σήμερα, κάπου στόν ὁρίζοντα, ἐπανέρχεται ἔστω καί θεωρητικά τό σενάριο τῆς ἐπανακρατικοποιήσεως τοῦ ΟΣΕ ἀπό τήν φιλελεύθερη κυβέρνηση τοῦ κυρίου Μητσοτάκη. Καί ἐπανέρχεται, ὄχι γιατί ἁπλῶς ἀπέτυχαν οἱ Ἰταλοί νά παράσχουν σοβαρό σιδηροδρομικό ἔργο, ἀλλά διότι κάποιος πρέπει νά πληρώσει τήν νύφη γιά τό γεγονός ὅτι ἡ ἐμπορική ἁμαξοστοιχία μετέφερε παράνομο φορτίο μέ λαθραῖα καύσιμα ἤ κατ’ ἄλλους ἐκρηκτικά. Καί γιά νά μήν ἀναλάβει τήν πολιτική καί ποινική εὐθύνη ἡ Κυβέρνηση γιά τόν θάνατο 28 νέων ἀνθρώπων ἀπό τήν φωτιά, κάποιοι θεωροῦν ὅτι εἶναι δόκιμο νά χρεωθεῖ αὐτή ἡ εὐθύνη στήν ἰταλική ἑταιρεία, ἡ ὁποία θά ἐκδιωχθεῖ ὑπερηφάνως μέ καταλογισμό της. Ἤδη οἱ ποινικές διαδικασίες πού ἄρχισαν μέ μήνυση ἐναντίον τοῦ διευθύνοντος συμβούλου της γιά ψευδορκία στήν ἐξεταστική ἐπιτροπή δείχνουν τήν διάθεση τῆς Κυβερνήσεως νά συγκρουστεῖ μαζί της.

Βεβαίως δέν εἶναι εὔκολα πράγματα αὐτά. Καί κανένας ἤ καμμία Πρωθυπουργός ὅπως ἡ Τζώρτζια Μελόνι δέν θά ἦταν διατεθειμένη νά ἀναλάβει μιά ἑταιρεία, τό βαρύ ἠθικό κόστος τῆς εὐθύνης γιά τό λαθρεμπόριο καυσίμων ἤ ἐκρηκτικῶν πού ἔκαναν ἰδιῶτες ἤ τό κράτος μέ τά βαγόνια της. Ἐκτός κι ἄν δοθοῦν ἄλλα ἀνταλλάγματα διακρατικά καί διακριτικά. Τούτων δοθέντων γιά τήν ὅποια πιθανότητα ὑπάρχει (ἔφτασε στά αὐτιά μας τό σενάριο αὐτό, τό ἐπισημαίνουμε, ἀλλά δέν εἴμαστε βέβαιοι ὅτι εἶναι ἀκριβές), ὅποιος σκέφτεται τήν προσφυγή σέ τέτοιες ἀπεγνωσμένες λύσεις, καλό θά ἦταν νά τίς ξεχάσει. Διότι τυχόν ἐπανακρατικοποίηση τοῦ ἁμαρτωλοῦ ΟΣΕ, ὁ ὁποῖος ἦταν ἄντρο διαφθορᾶς, σημαίνει ὅτι θά πληρώσουν οἱ Ἕλληνες φορολογούμενοι –μεταξύ αὐτῶν καί οἱ γονεῖς τῶν 57 θυμάτων, τό κόστος τῆς συγκαλύψεως.

Συγκάλυψη μέ κρατικό χρῆμα προερχόμενο ἀπό τίς τσέπες τῶν φορολογουμένων ὅμως δέν νοεῖται.

Συγκάλυψη δέν νοεῖται γενικῶς.

Ἐδῶ πού φθάσαμε, κανείς δέν συμβιβάζεται μέ τίποτε λιγώτερο ἀπό τήν ἀλήθεια.

ΕΣΤΙΑ

Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2025

Επιδράσεις της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής στο Βυζάντιο και τους Άραβες

 

Η μουσική ως τέχνη και στοιχείο πολιτισμού κατείχε κορυφαία θέση στην κοινωνία της Αρχαίας Ελλάδας. Η μουσική δεν ήταν απλά μια μορφή τέχνης και αυτοέκφρασης αλλά ένα δομικό στοιχείο της εκπαίδευσης άρρηκτα συνυφασμένο με την αρετή και τη φιλοσοφία. Αυτό εξηγεί γιατί καλός μουσικός στην Αρχαία Ελλάδα δεν θεωρούνταν αυτός που ήταν δεξιοτέχνης σε ένα μουσικό όργανο ούτε αυτός που τραγουδούσε όμορφα, αλλά αυτός που μπορούσε δια της μουσικής τέχνης να μεταδώσει ηθικές αξίες, κάλλος και αρετή. Απόδειξη της ύψιστης σημασίας της μουσικής στην αρχαιότητα είναι ότι αυτή υπήρχε σε όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες, στις γιορτές, στο δράμα, στα γυμναστήρια, στις λατρευτικές εκδηλώσεις, στις σπονδές. Στον ιερό χώρο των Δελφών υπήρχε ένας ναός αφιερωμένος στον θεό Απόλλωνα, το θεό της μουσικής, όπου γίνονταν πανελλήνιοι μουσικοί αγώνες. Αοιδοί, ραψωδοί με λύρες και άλλα μουσικά όργανα, υμνούσαν μέσω της μουσικής τους τα κατορθώματα των ηρώων και τη δύναμη των θεών, και παρήγαγαν άσματα για όλες τις ανθρώπινες καταστάσεις και εμπειρίες.

Στην παρούσα μελέτη θα ανιχνεύσουμε την πορεία του ελληνικού μουσικού πολιτισμού από την αρχαιότητα μέχρι τα βυζαντινά χρόνια, τις ρήξεις και τις συνέχειας που παρατηρούνται, και τις επιδράσεις που άσκησε στον ισλαμικό και τον βυζαντινό κόσμο. Συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος θα σκιαγραφήσουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αρχαίου λόγιου ελληνικού μουσικού πολιτισμού. Στο δεύτερο μέρος θα επιχειρήσουμε να προσδιορίσουμε τις επιδράσεις που άσκησε ο αρχαίος ελληνικός μουσικός πολιτισμός, σε θεωρητικό και σε πρακτικό επίπεδο, τόσο στον μουσικό πολιτισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όσο και στον μουσικοθεωρητικό στοχασμό των Αράβων. Στο τρίτο μέρος θα επιχειρήσουμε να εντοπίσουμε τις συνέχεις ή ασυνέχειες που μπορούν να παρατηρηθούν κατά την εξέλιξη του ελληνικού μουσικού πολιτισμού μεταξύ του αρχαίου και του βυζαντινού κόσμου. Τέλος, παρατίθενται τα συμπεράσματα που μπορούν να αντληθούν από την ανάλυση αυτής της μελέτης.

Α.        Αρχαίος λόγιος ελληνικός μουσικός πολιτισμός

 

Η μουσική στην αρχαία Ελλάδα ήταν κυρίως φωνητική, μονωδιακή ή χορωδιακή. Ήταν επίσης μονοφωνική, ο εκτελεστής δηλαδή έπαιζε στο όργανο ό,τι τραγουδούσε με τη φωνή, για περισσότερη ευκρίνεια στη μελωδία. Η μουσική ήταν άμεσα εξαρτημένη από την ποίηση. Η μελωδία βασιζόταν στην προσωδία, δηλαδή στους κανόνες του ποιητικού λόγου που ρύθμιζαν: α) την άνοδο ή την κάθοδο του τονικού ύψους (συχνότητας) της φωνής ανάλογα με το ποια συλλαβή έφερε το γραμματικό σημείο τονισμού (η οξεία έδειχνε το ανέβασμα, η βαρεία το κατέβασμα και η περισπωμένη το ανεβοκατέβασμα της φωνής) και β) τη διάρκεια των συλλαβών – επομένως και των μουσικών φθόγγων – όπου μία μακρά συλλαβή είχε τη διπλάσια διάρκεια από μια βραχεία. Ο μουσικός ρυθμός καθοριζόταν από το ποιητικό μέτρο, δηλαδή από την επαναλαμβανόμενη διαδοχή σταθερού αριθμού μακρών και βραχειών συλλαβών (που ονομάστηκε πους) και όχι από τον δυναμικό τονισμό, όπως συμβαίνει σήμερα, καθώς δυναμικός τονισμός δεν υπήρχε στον ποιητικό λόγο.[1]

Οι αοιδοί, ως πρόδρομοι των Ελλήνων φιλοσόφων, είχαν ως κύρια δραστηριότητα τη δράση και τη θέαση, την πράξη και τη θεωρία, οι οποίες συμπλέκονται μεταξύ τους με έναν ιδιότυπο τρόπο[2]. Η μουσική, ως η ανώτερη εκδήλωση του αφηρημένου στον κόσμο της νοητής πραγματικότητας, αποτέλεσε την βασική πηγή αποκάλυψης των συμβολικών δυνάμεων του θείου. Ήδη από την εποχή του Ησιόδου (8ος αι. π.Χ.), οι Μούσες τραγουδούν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, τη γένεση των θεών και, επομένως, τη γένεση του ζωντανού και έλλογου κόσμου. Τρεις αιώνες αργότερα, ο Πίνδαρος περιγράφει τις Μούσες να υμνούν τη δημιουργία της κοσμικής τάξης και τη βαθύτερη ανακάλυψη του νοήματος της ύπαρξης. Μέσω της τέχνης, επομένως, η ψυχή αληθεύει, δηλαδή πραγματώνει την αλήθεια. Η καταγωγή αυτής της ιδέας βρίσκεται στον Αριστοτέλη[3], όπου δίπλα στην τέχνη αναφέρεται και η γνώση, η επιστήμη. Έτσι «τέχνη και επιστήμη, μουσική και φιλοσοφία, συμβαδίζουν από πολύ νωρίς στην κατονομασία του γνωρίζειν με το ευρύ νόημα»[4]. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι για τους αρχαίους Έλληνες οι έννοιες της μουσικής και της φιλοσοφίας αλληλεπικαλύπτονται, αποτελώντας δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

Η τάση να κατανοήσει ο άνθρωπος σαφέστερα την κοσμική τάξη οδηγεί γύρω στα 600 π.Χ. στην αναζήτηση ενιαίων αρχών, με σκοπό την προσέγγιση του θείου ως περιεκτική ενότητα. Όπως ο Τυρταίος ή ο Σόλων ύμνησαν μια αρετή, όπως ο Θαλής θεώρησε ένα στοιχείο της φύσης, το νερό, ως αρχή και ουσία όλων των όντων, έτσι και στη μουσική, ο Πυθαγόρας (περ. 580-490 π.Χ.) έκανε την πρώτη θεωρητική[5] τεκμηρίωση των ηχητικών σχέσεων μέσα από την ανάπτυξη της έννοιας του αρμονικού κοσμοειδώλου. Η αρμονία με την πλατύτερή της έννοια, αποτελούσε για τους πυθαγόρειους το ιδεατό εκείνο σημείο γύρω από το οποίο συσπειρώνεται η κοσμική ύλη. Ανεξάντλητη, άφθαρτη και αμετακίνητη, αποτελεί τη μετενσωμάτωση του κοσμικού σχεδίου στη γη.

Για τους πυθαγόρειους, η κρυμμένη αυτή νομοτέλεια της αρμονίας της φύσης βρισκόταν στους αριθμούς. Ο αριθμός αποτελεί τη συστατική αρχή του κόσμου και η φύση συντίθεται με όμοιο τρόπο όπως και οι αριθμοί. Επεκτείνοντας αυτήν την σκέψη και στη μουσική, αλλά και αντίστροφα, ξεκινώντας από τη μουσική και την εξέταση των μουσικών αναλογιών, οι πυθαγόρειοι κατέληξαν σε μια γενική θεωρία, σύμφωνα με την οποία τα στοιχεία του υλικού κόσμου είναι αριθμοί ή απομιμήσεις αριθμών.[6] Η θεωρία της Μουσικής, έτσι, «αξιώνεται να προβιβαστεί σε μια μαθηματική επιστήμη υπό την κατοχή και νομή της: όχι την τρίτη σε αρίθμηση και σημασία, αλλά τη δεύτερη μετά την Αριθμητική, πριν και πάνω κι από αυτή τη Γεωμετρία, που έτσι υποβιβάζεται στην τρίτη θέση. Στην τέταρτη θέση θα μπει το πιο απόμακρο και θεϊκό γεωμετρικό εκδήλωμα, η Αστρονομία»[7]. Οι πειραματικές αποδείξεις του Πυθαγόρα μέσα από τη χρήση του μονόχορδου[8] και ο συσχετισμός των θεμελιακών μουσικών διαστηματικών ειδών με την τετρακτύ[9] «κατέστησε δυνατό τον συνδυασμό της εγκοσμιότητας με την υπερβατικότητα, των παραστάσεων της καθημερινής εμπειρίας με τα ιδανικά αρχέτυπα της ύπαρξης»[10].

Όπως οι πυθαγόρειοι είχαν ήδη χαρακτηρίσει τα πράγματα απομιμήσεις των αριθμών, έτσι και ο Πλάτων (429/427-347 π.Χ.) έβρισκε μια σχέση ισοδυναμίας ανάμεσα στις εμπειρικές ενδείξεις με το λογικό ιδεώδες της ουσίας[11]. Επεκτείνοντας αυτήν την θεωρία εξάρτησης του ένυλου κόσμου από τον κόσμο των ιδεών και της συνάφειας αριθμού και ουσίας, ανέπτυξε και τη θεωρία του περί ήθους, του συσχετισμού, δηλαδή, των μαθηματικών οντοτήτων με τα ηθικά ιδεώδη και, παραπέρα, την εξήγηση της ψυχικής κατάστασης του ανθρώπου μέσα από την ανάλυση των γνωρισμάτων των μουσικών τρόπων. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, στις μελωδίες υπάρχουν “απεικονίσεις” χαρακτήρων και ψυχικών διαθέσεων[12]. Το ήθος συνδέεται με τις αρμονίες, τα συστήματα των οκτώ φθόγγων, με τον ακόλουθο τρόπο: η λυδική αρμονία χαρακτηρίζεται απαλή και ευχάριστη, η φρυγική ενθουσιώδης και εκστατική, ενώ η δωρική ήταν αρρενωπή και σοβαρή κ.τ.ο.[13].

Παρότι οι φιλοσοφικές διατυπώσεις του Αριστοτέλη (384-322 π.Χ.) είχαν ως αφετηρία τις θεωρίες του Πλάτωνα, σταδιακά διαφοροποιείται από την ιδεαλιστική τους προσέγγιση φθάνοντας σε μια πλήρη αντιστροφή της ιεράρχησης των όντων. Στον Πλάτωνα η ύψιστη ύπαρξη ανήκει στις ιδέες, ενώ τα πράγματα τα ενταγμένα στον χρόνο και στον χώρο είναι απλώς απεικάσματά τους. Ο Αριστοτέλης θα επιχειρήσει «να θέσει τους δύο κόσμους σε διαλεκτική βάση, κατά κάποιον τρόπο ισότιμη, μελετώντας ταυτόχρονα από δύο αντίρροπες κατευθύνσεις: θα προσεγγίσει αφενός τη θεωρητική όψη του όντος καθεαυτήν, και αφετέρου το φαινόμενο, που περιλαμβάνει και ό,τι σήμερα θα λέγαμε πράξη, ως επιμέρους έκφανση του όντος»[14]. Θα συμφωνήσει, ωστόσο, τόσο με τον Πυθαγόρα όσο και με τον Πλάτωνα για την παιδαγωγική σημασία της μουσικής, προβάλλοντας τέσσερα επιχειρήματα: η μουσική διασκεδάζει και ξεκουράζει, επιδρά στην ηθική διαμόρφωση του χαρακτήρα, προσφέρει διανοητική και αισθητική απόλαυση και συμβάλλει στην “κάθαρση”[15].

Η νηφάλια αντικειμενικότητα και η επιστημονική επιχειρηματολογία του Αριστοτέλη είχε άμεσο αντίκτυπο στην εξέλιξη της μουσικής θεωρίας, όπως αυτή αναπτύχθηκε από τον μαθητή του Αριστόξενο τον Ταραντίνο (β΄ μισό 4ου αι. π.Χ.). Το βασικό διαφοροποιητικό στοιχείο ανάμεσα στην προσέγγιση του Αριστόξενου και των μαθητών του σε σχέση με αυτήν των προκατόχων του είναι ο κατηγορηματικός τρόπος με τον οποίο αποκρούει την οικοδόμηση της μουσικής θεωρίας αποκλειστικά πάνω σε μαθηματικούς υπολογισμούς. Αντίθετα, λοιπόν, από τους πυθαγόρειους, που εξαρτούσαν και ήλεγχαν τις μουσικές ποιότητες με βάση τον μαθηματικό λόγο, ο Αριστόξενος αναγνωρίζει ως αποφασιστικό στοιχείο την αντίληψη διαμέσου των αισθήσεων, που όμως πρέπει να εκτιμηθούν και να ταξινομηθούν από τον νου. Το δόγμα του Αριστόξενου ήταν, λοιπόν, ότι: «η μουσική ανήκει στους μουσικούς, και ύπατος και τελικός κριτής της μουσικής είναι το ους (το αυτί)»[16]. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι κανόνες που θέσπισε ο Αριστόξενος σχετικά με την άσκηση της τέχνης «δεν συνδέονται αποχρώντως ή έστω συνειδητά με το θεμελιώδες τμήμα της αρμόδιας θεωρίας. Αυτοί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να λέγονται “θεωρία” και δεν συγκαταλέγονται σε αυτήν: ανήκουν στην πράξη, ως μεθοδική περιγραφή της, και λέγονται Θεωρητικά»[17].

Κατά τους αλεξανδρινούς χρόνους, οι επίγονοι αυτής της πνευματικής κληρονομιάς κινούνται ανάμεσα σε δύο πόλους, με τους νεοπλατωνιστές φιλοσόφους και μουσικογράφους από τη μια να επεκτείνουν τις ιδεαλιστικές θεωρίες των πυθαγορείων και του Πλάτωνα, και τους Περιπατητικούς, τους Στωικούς και του Ακαδημαϊκούς από την άλλη, να υπερασπίζονται τον εμπειρισμό του Αριστοτέλη. Όσον αφορά δε στη μουσική, «οι οπαδοί της θεωρίας του Πυθαγόρα χαρακτηρίζονταν “κανονικοί” ή “μαθηματικοί”, ενώ οι οπαδοί του Αριστόξενου […] ονομάζονταν “ακουστικοί” ή “ακουσματικοί” και “αρμονικοί”»[18]. Στους αιώνες της ρωμαϊκής κυριαρχίας, μολονότι γράφτηκαν πολλές αξιόλογες πραγματείες πάνω στη μουσική και τη φιλοσοφία, δεν περιέχονται στοιχεία που θα μπορούσαν να ανατρέψουν τις βασικές θέσεις των προκατόχων τους. Εξαιρετικά σημαντικές είναι οι πραγματείες του Κλαύδιου Πτολεμαίου (108-163/168 μ.Χ.), του Νικόμαχου του Γερασηνού (2ος αι. μ.Χ.) και του Αριστείδη Κοϊντιλιανού (1ος/3ος αι. μ.Χ.). Και οι τρεις χαρακτηρίζονται ως «θεωρητικοί νεοπλατωνικής κατεύθυνσης, αν και σε πολλά σημεία προσπαθούν να επαναδιαπραγματευθούν την αριστοξένεια αισθητική της συμπεριφορικής αντιμετώπισης του ήχου ως ενός ρευστού, πολυδιάστατου πλέγματος συγκινησιακών ερεθισμάτων, μέσα από τη συμφιλίωσή του με τα αυστηρά μαθηματικά πρότυπα των Πυθαγορείων»[19].

Οι δρώντες μουσικοί, από την άλλη, διαρκώς απομακρύνονταν από τη φιλοσοφική αντιμετώπιση της τέχνης τους, που τους ήταν δυσνόητη, και ασπάζονταν τις ρεαλιστικές και περισσότερο εμπειρικές απόψεις του Αριστόξενου, που τους ήταν πιο προσιτές. «Το πιθανότερο είναι, τελικά, πως οι μουσικοί εκτελεστές, φορείς της ζώσας μουσικής παικτικής παράδοσης και τέχνης, ούτε εξαφανίστηκαν ούτε συμμορφώθηκαν ποτέ προς τους Πυθαγορείους, αλλά απλώς συνέχιζαν να παίζουν. Ο Αριστόξενος τους προσέφερε οργάνωση, επαγγελματική και “θεωρητική” κάλυψη, κύρος, μέλλον»[20].

Β.        Επιδράσεις που άσκησε ο ελληνικός μουσικός πολιτισμός

 

α)         Στον μουσικό πολιτισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

 

Κατά το τέλος της αρχαιότητας, οι δύο αρχαιοελληνικοί πόλοι της θεωρίας και της πράξης έχουν δώσει τη θέση τους σε μια πλειάδα από επιμέρους προσεγγίσεις και απόψεις. Εντούτοις, «ο γενικός τόνος της μουσικής συντάσσεται με την αριστοξενική αντίληψη που τη θέλει αποκλειστικά τέχνη, και η καθαρή θεωρία βρίσκεται σε μειονεκτική θέση: δεν λαμβάνεται καθόλου υπ’ όψιν, είτε υποβιβάζεται σε συμπληρωματικό όργανο μελέτης και “θεωρητικής” απολογίας της πράξης και διευθέτησης “θεωρητικών ζητημάτων”, γεγονός που μεταστοιχειώνει και τις λιγοστές, έστω, αναλαμπές της σε Θεωρητικά, τα οποία κυριαρχούν και διεκδικούν ακόμα και τον ρόλο θεωρίας»[21]. Επίσης, το γεγονός ότι ο χριστιανισμός ανακηρύσσεται ως επίσημη θρησκεία έχει καθοριστική επίδραση για την εξέλιξη της μουσικής: «οι λαϊκές μουσικές αφήνονται να ακολουθήσουν μόνες τον δρόμο τους, ενώ οι λόγια μουσική διοχετεύεται αποκλειστικά στη θρησκευτική λατρεία, κι έτσι αναπτύσσεται το μοναδικό φαινόμενο της ορθόδοξης εκκλησιαστικής μελοποιίας, που θα ονοματιστεί αργότερα και “βυζαντινή μουσική”»[22].

Αυτή η κατάσταση αφήνει ελάχιστα περιθώρια για την δημιουργία μουσικής θεωρίας ή έστω την ενασχόληση με αυτήν. Οι μοναδικές αναφορές στη μουσική θεωρία γίνονται από τον Μιχαήλ Ψελλό (τον 11ο αι. μ.Χ.), τον Γεώργιο Παχυμέρη (τον 13ο αι. μ.Χ.) και τον Μανουήλ Βρυέννιο (τον 14ο αι. μ.Χ.). Και οι τρεις, όμως, απλώς παραθέτουν τα γένη του Κλαύδιου Πτολεμαίου. Μόνο ο Παχυμέρης προτείνει δύο επιπλέον τετράχορδα και επιχειρεί μια καινοτομία: «θεωρεί δεδομένη τη δυνατότητα να υπάρχει κάθε τετράχορδο σε δύο εκδοχές: μία κανονική (“επί το βαρύ”), αλλά και μία ανεστραμμένη (“επί το οξύ”)», επηρεασμένος, ωστόσο, από τους άραβες αλ Φαράμπι και Ιμπν Σίνα[23].

Τα περισσότερα βυζαντινά μουσικά συγγράμματα αναφέρονται στα Θεωρητικά και παρουσιάζουν σχεδόν αποκλειστικά το πρόβλημα των τρόπων ή τόνων, δηλαδή το πρόβλημα του μουσικού συστήματος και φυσικά τα θέματα των τύπων των τετραχόρδων (διατονικό, χρωματικό, εναρμόνιο), του υπολογισμού των διαστημάτων κλπ. (οι τρόποι διατηρούν τις αρχαίες ονομασίες τους (δώριος, φρύγιος, λύδιος κλπ.) ενώ και οι φθόγγοι που τους συγκροτούν αναφέρονται με τα αρχαία ονόματα των χορδών της λύρας (νήτη, υπάτη, λιχανός κλπ.))[24].

β)         Στον μουσικοθεωρητικό στοχασμό των Αράβων

 

Στην Ανατολή, από την άλλη μεριά, οι πολιτικές συγκυρίες των ελληνιστικών βασιλείων είχαν ωθήσει τους πολιτισμούς προς τη συγκρότηση είτε διατήρηση ενός ενιαίου κορμού και κλίματος, με τοπικές παραλλαγές, γεγονός που καθίσταται πρόδηλο στην μουσική, που έτσι κι αλλιώς αντλούσε από ένα πανάρχαιο σώμα παράδοσης, και σε όσα σχετίζονταν με αυτήν. «Το επίκεντρο της έρευνας γύρω από τις μαθηματικές, φιλοσοφικές και μυστικιστές της όψεις μετατίθεται στην προϊσλαμική Περσία των Σασανιδών (3ος-7ος αι. μ.Χ.), από την οποία προέρχεται και ένα σημαντικότατο σωζόμενο πρότυπο για τη διαστηματική, το “αρχαίο περσικό λαούτο”»[25].

Κατά τον 7ο αι. μ.Χ. γεννιέται η θρησκεία του Ισλάμ και από τον 8ο αι. μ.Χ. το πολιτισμικό και πολιτικό κέντρο της Μέσης Ανατολής μεταφέρεται στην Βαγδάτη. Εκεί έδρασε ο Ζαλζάλ (?-791 μ.Χ.), ο πρώτος μεγάλος Πέρσης μουσικός ο οποίος παρέδωσε κάποια καθαρή θεωρία. «Στην ουσία ο Ζαλζάλ προσπάθησε και πέτυχε να συστηματοποιήσει την είσοδο και περιγραφή της αλληλουχίας των πανάρχαιων πρωτογενών κλιμάκων της Ανατολής: αυτές είναι πολύ κοντινές στις αρχαίες ελληνικές/θρακοφρυγικές αυλητικές κλίμακες του Δάμωνα, ίδιες με τις αρχαϊκές λυδικές κλίμακες «του σπονδείου» και το «μαλακό διάτονο» σύστημα της βυζαντινής μουσικής»[26].

Τις αμέσως επόμενες δεκαετίες θα δεσπόσουν στη Βαγδάτη άλλοι δύο σπουδαίοι φιλόσοφοι: ο σουφί αλ Φαράμπι (872-950 μ.Χ.) και ο Ιμπν Σίνα, γνωστός στη Δύση ως Αβικέννας (980-1037 μ.Χ.). «Οι δύο αυτές επιφανείς προσωπικότητες παραθέτουν μακρούς καταλόγους από ελληνικά τετράχορδα και κλίμακες, και σε αυτά προσθέτουν δικές τους παρατηρήσεις και κατασκευές, επεκτείνοντας τα ελληνικά Θεωρητικά με πρωτότυπες εμπνεύσεις, εν πολλοίς ερανιζόμενοι από τα ακούσματα της εποχής τους και επεμβαίνοντας σε αυτά κανονιστικά»[27].

Γ.         Συνέχειες και ασυνέχειες

 

Εξαρχής το ερώτημα σχετικά με τις συνέχειες ή ρήξεις μεταξύ αρχαίας ελληνικής και βυζαντινής μουσικής είναι εξαιρετικά γενικόλογο και αόριστο. Με τον όρο “μουσική” θα μπορούσαμε να εννοούμε το αισθητικό ή το κοινωνικό αποτέλεσμα της τέχνης, το φιλοσοφικό ή μαθηματικό της υπόβαθρο, τη θεσμική ή παιδευτική της υπόσταση, τα τεχνικά χαρακτηριστικά της κλπ. Εξάλλου, αν λέγοντας “βυζαντινή μουσική” εννοούμε την ψαλτική, είναι σαφές ότι, σε πρώτη ματιά, ελάχιστα κοινά φαίνεται να έχει με την αρχαιότητα, προϊστορική είτε ιστορική. Εκλείπουν τα όργανα, η μουσική εξαρτάται από τον λόγο που το περιεχόμενό του γίνεται αυστηρά θεολογικό και διακονεί μια θρησκεία νέα, ατονεί γενικά ο ρυθμός, αποδοκιμάζεται ο χορός. Το ερώτημα έχει κατεξοχήν νόημα αν περιοριστεί στα θεωρητικο-τεχνικά στοιχεία των διαστημάτων, των κλιμάκων και των ρυθμών. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτή την θεώρηση θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τα παρακάτω.

Από την παλαιολιθική εποχή, δύο βασικά μουσικά συστήματα έρχονται και επανέρχονται ως πρωτογενή στοιχεία στις μουσικές των ομάδων και των λαών. Και τα δύο προκύπτουν από τρόπους τρήσης των αυλών. Η αρχή, σύμφωνα με τον Λέκκα, είναι η εξής:

«Ο αρχετυπικός αυλός, ένα απλό φλάουτο, κρατιέται με το ένα χέρι και έχει 3-5 οπές που παράγουν 4-6 νότες. Η επάνω οπή γίνεται έτσι, ώστε να παράγει ένα από τα τέλεια διαστήματα του αυτιού και της φυσικής ακουστικής, και οι υπόλοιπες διανοίγονται, εντελώς χονδρικά μιλώντας, με ίσες διαμέτρους και διατάσσονται σε ίσες αποστάσεις. Στα λεγόμενα πρωτόγονα στάδια δεν υπάρχει ακρίβεια στην κατασκευή των αυλών, γι’ αυτό και παρατηρούνται προσαρμογές και διορθώσεις. Ανάλογα με το ποιο τέλειο διάστημα έχει επιλεγεί, τα δύο αυτά συστήματα εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες:

– Τα ανημίτονα συστήματα. Καλύπτουν κάθε φορά μια ολόκληρη κλίμακα, η οποία έχει 5 νότες, γι’ αυτό λέγεται πεντατονική.

– Το αυλητικό διατονικό σύστημα. Καλύπτει κάτι περισσότερο από το μισό μιας κλίμακας. Για να καλυφθεί ολόκληρη κλίμακα, μια λύση είναι να χρησιμοποιήσουμε και τα δύο χέρια, οπότε η κλίμακα καταλήγει με 7 νότες, γι’ αυτό λέγεται επτατονική»[28].

Αυλητικά και σπονδειακά ήταν τα διάτονα που έφεραν με την “κάθοδό” τους τα ελληνικά φύλα. Το σύστημα δέσποσε κατά την αρχαϊκή εποχή, και θα είχε επικρατήσει μονομερώς αν δεν ήταν ήδη εδώ τα πελασγικά πεντάτονα. Σπονδειακά και πεντάτονα συναντήθηκαν πολλές φορές και κάθε φορά το αποτέλεσμα υπήρξε ίδιο: αρχικά επικράτησε ένα μικρό χάος, που κατόπιν έδωσε ώθηση να αναπτυχθεί αυξημένη συνειδητότητα και θεωρία. Τελικά προϊόντα της ζύμωσης είναι διάφορα συστήματα, με πρώτα τα σύντονα διάτονα. Αυτά καλύπτουν απαραιτήτως μιαν ολόκληρη κλίμακα, είναι επτάτονα και οι δύο βασικές εκδοχές τους είναι οι πυθαγόρειες και φυσικές κλίμακες[29].

Η αρχαία μουσική είναι, λοιπόν, υβρίδιο των δύο ριζών της: της αυτόχθονος ή πελασγικής και της ανατολικότερης ελληνοθρακοφρυγικής. Στην ακμή της η αρχαιότητα δημιούργησε θεωρητική κοσμογονία, όταν οι Πυθαγόρειοι προώθησαν τη μελέτη των διαστημάτων μέσα από τα μαθηματικά. Μια βασική απόρροια της έμπρακτης εφαρμογής της θεωρίας υπήρξαν τα σύντονα συστήματα. Αντίθετα, κυρίαρχα σπονδειακή στη βάση της είναι η θεωρία και πράξη της βυζαντινής μουσικής, όπου το σύστημα λέγεται μαλακό διάτονο. Η βυζαντινή, λοιπόν, μουσική φέρεται να συμπίπτει φθογγικά με την αρχαία μόνο ως προς την αρχαϊκή εποχή της δεύτερης, μέχρι δηλαδή τον έβδομο π.Χ. αιώνα.

Αν λάβουμε υπ’ όψιν ό,τι περιέχει και συνεπάγεται η ιστορική εξίσωση της διττής καταγωγής της αρχαίας μουσικής από τα πεντάτονα και το αυλητικό / σπονδειακό σύστημα, με την επικουρία της λόγιας θεωρητικής προσέγγισης, και συνάμα την υποδειγματική πιστότητα του θεωρητικού σώματος της βυζαντινής μουσικής στο σπονδειακό σύστημα, καταλήγουμε σε μια κατ’ εξοχήν παραδοξοφανή αλλά διόλου παράδοξη διαπίστωση, ότι μεταξύ της αρχαίας ελληνικής και της βυζαντινής διατονικής διαστηματικής και τροπικής βάσης υπάρχει η εξής τεκμηριώσιμη σχέση καταγωγής και συνέχειας: η βυζαντινή μουσική επέχει τη θέση του ενός από τους δύο προγόνους της αρχαίας[30].

Συμπεράσματα

 

Εν κατακλείδι, ο αρχαίος ελληνικός λόγιος μουσικός πολιτισμός βασίστηκε κυρίως στην προτεραιότητα της θεωρίας έναντι της πράξης και στην θεώρηση της μουσικής ως φορέα ηθικών και παιδαγωγικών ευεγερτημάτων. Άσκησε δε ιδιαίτερη επίδραση τόσο στον μουσικοθεωρητικό στοχασμό των Αράβων όσο και στον μουσικό πολιτισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Μετά το 2ο αιώνα μ.Χ., λόγια μουσική έκφραση του ελληνικού πολιτισμικού χώρου θα καταστεί η βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική, η οποία:

α) θα εγκαταλείψει την αρχαία θεωρία με τις σύντονες κλίμακές της και θα προσχωρήσει σε “λογιοποίηση” ενός πανάρχαιου ακούσματος, με τις σπονδειακές κλίμακές του, πραγματοποιώντας χρονικό άλμα 8 αιώνων προς τα πίσω, συνεπικουρούμενη από την ευρύτερη υιοθεσία της πολεμικής του Αριστόξενου κατά της θεωρίας που εκδηλώθηκε ήδη από τον 4ο αι. π.Χ.·

β) εστιάζεται στην έκφραση αποκλειστικά του ιερού στοιχείου·

γ) φθάνει να ρυθμίζεται και να ελέγχεται από τον ιερατικό κύκλο του Πατριαρχείου, αντίθετα με την προηγούμενη και ειδοποιά ελληνική κατάσταση ρύθμισης του λόγιου μουσικού πολιτισμού από τους φιλοσόφους, από παράγοντα δηλαδή κοσμικό.

Ανδρονίκη Μαστοράκη

Βιβλιογραφία

 

Αντωνόπουλος Α., «Μουσικά όργανα», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 19-22.

Λέκκας Δ., «Αρχαία ελληνικά μουσικά Θεωρητικά», στο: Αγγελόπουλος Λ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Β, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 21-54.

Λέκκας Δ., «Αρχαία και βυζαντινή μουσική», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 28-9.

Λέκκας Δ., «Η αρχική (προκλασική) φιλοσοφία», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 254-7.

Λέκκας Δ., «Θεμελιακή εννοιακή προσέγγιση στα δομικά στοιχεία της Θεματικής Ενότητας», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 36-41.

Λέκκας Δ., «Θεωρία και θεωρητικές αρχές της ελληνικής μουσικής κατά τους Μέσους Χρόνους», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 309-328.

Λέκκας Δ., «Κλασική φιλοσοφία: Πλάτων και Αριστοτέλης», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 262-4.

Λέκκας Δ., «Μουσικά Θεωρητικά των Μέσων Χρόνων», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 177-195.

Λέκκας Δ., «Πυθαγόρας και αριθμοί», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 257-60.

Παπαοικονόμου-Κηπουργού Κ., «Παράρτημα 2», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 302.

Παπαοικονόμου-Κηπουργού Κ., «Συμπληρωματικά φιλοσοφικά στοιχεία της αρχαίας μουσικής», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 291-6.

Snell B., Η ανακάλυψη του πνεύματος, μτφρ. Δ. Ιακώβ, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 1997.

Ταίηλορ Ν., «Φιλοσοφίας μεν ούσης μεγίστης μουσικής», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 13-5.

[1]               Αντωνόπουλος Α., «Μουσικά όργανα», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 21.
[2]               Snell B., Η ανακάλυψη του πνεύματος, μτφρ. Δ. Ιακώβ, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 1997, σ. 403.
[3]               Ηθικά Νικομάχεια, κεφ. 3.
[4]               Ταίηλορ Ν., «Φιλοσοφίας μεν ούσης μεγίστης μουσικής», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 14.
[5]               «Όταν λέμε θεωρία εννοούμε πολύ συγκεκριμένα πράγματα: μια φιλοσοφική θεώρηση του εποπτευόμενου χώρου, μια καλά καθορισμένη και αιτιολογημένη προσέγγιση στα βασικά σημεία της ταυτότητας, της ουσίας και της λειτουργικότητάς του, τη διατύπωση γενικών προβληματισμών και αποχρώντων νόμων και κανόνων που είναι όσο το δυνατόν πιο αφηρημένοι: φιλοσοφικοί και αμιγώς μαθηματικοί. Πέρα από τα φιλοσοφικά πρότερα, η θεωρία της μουσικής είναι καθαρά Μαθηματικά…»· Λέκκας Δ., «Θεμελιακή εννοιακή προσέγγιση στα δομικά στοιχεία της Θεματικής Ενότητας», στο: Βιρβιδάκης Στ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Α, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 36.
[6]               Λέκκας Δ., «Η αρχική (προκλασική) φιλοσοφία», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 256.
[7]               Λέκκας Δ., «Πυθαγόρας και αριθμοί», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 257.
[8]               «Μέσα από τη διευθέτηση της αυλητικής κληρονομιάς, έγινε εκ μέρους του Πυθαγόρα και της σχολής του κάθε δυνατή προσπάθεια να ελεγχθούν η μουσική πολυγλωσσία και ασάφεια, να τιθασευθεί ο υποκειμενισμός και να παταχθούν η ανακρίβεια και η αναξιοπιστία, με τη θέση προτύπων και νόμων για τις φθογγοθεσίες. Το μονόχορδο ήταν εποπτικό όργανο καθ’ όλα ακριβέστερο από τον Αυλό»· Λέκκας Δ., «Αρχαία ελληνικά μουσικά Θεωρητικά», στο: Αγγελόπουλος Λ., κ.ά., Τέχνες ΙΙ: Επισκόπηση Ελληνικής Μουσικής και Χορού, τ. Β, εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 2003, σ. 34.
[9]               Η τετρακτύς σχηματίζεται από τους τέσσερις πρώτους ακέραιους αριθμούς, όπως ακριβώς και οι μουσικές συμφωνίες της οκτάβας [2:1], της πέμπτης [3:2] και της τετάρτης [4:3]· βλ. Παπαοικονόμου-Κηπουργού Κ., «Παράρτημα 2», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 302.
[10]             Ταίηλορ Ν., ό.π., σ. 15.
[11]             βλ. Λέκκας Δ., «Κλασική φιλοσοφία: Πλάτων και Αριστοτέλης», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 262.
[12]             Πλάτωνος Πολιτεία 1340α38.
[13]             βλ. Παπαοικονόμου-Κηπουργού Κ., «Συμπληρωματικά φιλοσοφικά στοιχεία της αρχαίας μουσικής», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 295.
[14]             Λέκκας Δ., «Κλασική φιλοσοφία: Πλάτων και Αριστοτέλης», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 263.
[15]             βλ. Παπαοικονόμου-Κηπουργού Κ., «Συμπληρωματικά φιλοσοφικά στοιχεία της αρχαίας μουσικής», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 293.
[16]             Λέκκας Δ., «Αρχαία ελληνικά μουσικά Θεωρητικά», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 37.
[17]             Λέκκας Δ., «Θεμελιακή εννοιακή προσέγγιση στα δομικά στοιχεία της Θεματικής Ενότητας», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 38.
[18]             Λέκκας Δ., «Αρχαία ελληνικά μουσικά Θεωρητικά», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 41.
[19]             Ταίηλορ Ν., ό.π., σ. 17.
[20]             Λέκκας Δ., «Αρχαία ελληνικά μουσικά Θεωρητικά», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 41.
[21]             Λέκκας Δ., «Θεωρία και θεωρητικές αρχές της ελληνικής μουσικής κατά τους Μέσους Χρόνους», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 312.
[22]             Λέκκας Δ., «Θεωρία και θεωρητικές αρχές της ελληνικής μουσικής κατά τους Μέσους Χρόνους», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 314. Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι με τον όρο “βυζαντινή μουσική” εννοούμε «την κυρίαρχη και επίσημη μουσική έκφραση της Αυτοκρατορίας, που εστιαζόταν στην Κωνσταντινούπολη και κατευθυνόταν από την Εκκλησία», και τον διαχωρίζουμε από τον όρο “μουσική του Βυζαντίου”, ο οποίος καλύπτει «όλες τις μουσικές, λόγιες και λαϊκές, θεωρητικές και προφορικές, θρησκευτικές και κοσμικές, που εμφανίστηκαν και λειτούργησαν μέσα στα όρια της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ρευστά κι αυτά στη διαχρονία τους, ανεξάρτητα από προελεύσεις και γεωγραφικούς εστιασμούς»· βλ. Λέκκας Δ., «Μουσικά Θεωρητικά των Μέσων Χρόνων», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 178.
[23]             Λέκκας Δ., «Θεωρία και θεωρητικές αρχές της ελληνικής μουσικής κατά τους Μέσους Χρόνους», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 316.
[24]             Βλ. Ιωαννίδης Γ., «Αρχαία ελληνική και δυτική μουσική», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 24.
[25]             Λέκκας Δ., «Θεωρία και θεωρητικές αρχές της ελληνικής μουσικής κατά τους Μέσους Χρόνους», στο: Βιρβιδάκης Στ., ό.π., σ. 314.
[26]             Λέκκας Δ., «Μουσικά Θεωρητικά των Μέσων Χρόνων», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 182.
[27]             Στο ίδιο, σ. 183.
[28]             Λέκκας Δ., «Αρχαία και βυζαντινή μουσική», στο ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή Επτά Ημέρες με γενικό τίτλο Αρχαία Ελληνική Μουσική, Κυριακή 10 Μαρτίου 2002, σ. 29. 
 https://theancientwebgreece.wordpress.com/
[29]             Στο ίδιο, σ. 29.
[30]             βλ. Λέκκας Δ., «Μουσικά Θεωρητικά των Μέσων Χρόνων», στο: Αγγελόπουλος Λ., ό.π., σ. 194.