Αν ο πόλεμος τελειώσει...

 

Του Σωτήρη Σιδέρη

Φαίνεται ότι ,  η σχέση Τραμπ- Ζελένσκι μπαίνει στην τελευταία της φάση και το ενδεχόμενο τερματισμού του πολέμου με οδυνηρές συνέπειες για την Ουκρανία, είναι ορατός. Ο εκβιασμός του Αμερικανού προέδρου  προς τον Ουκρανό ομόλογό του , είναι σαφής: ή υπογράφεις ή τερματίζεται κάθε είδους βοήθεια και περιμένει απάντηση μέχρι τις 27 Νοεμβρίου. Η Ευρώπη είναι εντελώς εκτός παιχνιδιού.  Ακόμη και αν πάρει κάποιο χρόνο ο τερματισμός του πολέμου , είναι προφανές ότι στο βάθος του ορίζοντα, αχνοφέγγει η τελευταία φάση του. Δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει, αλλά ο Τραμπ , παρά τις συνεχείς μεταπτώσεις του, δείχνει πολύ ανυπόμονος.  

Ο πόλεμος έχει νικητές και χαμένους. Αν ισχύσει το σχέδιο των 28 σημείων των ΗΠΑ, έστω κατά το μεγαλύτερο μέρος, αυτό σημαίνει ότι έχουμε νέα δεδομένα για την Ευρώπη συνολικά. Νικητής θα είναι ο Πούτιν, η ΕΕ οδηγείται σε ιστορικό ναυάγιο, η Ουκρανία τεμαχίζεται. Στους χαμένους είναι επίσης το διεθνές δίκαιο. Αν ο πόλεμος τελειώσει, η ΕΕ θα αναγκαστεί να αναζητήσει ένα νέο αφήγημα, πράγμα καθόλου εύκολο. Γιατί έχει επενδύσει πολλά στην συνέχιση του πολέμου και γι αυτό συντηρεί το αντιρωσικό μέτωπο. Η Ελλάδα θα βρεθεί επίσης στη δίνη αυτών των συνεπειών. Ειδικότερα:

1.Η Ρωσία, με βάση το σχέδιο Τραμπ θα πετύχει τους στόχους της. Θα καταλάβει εδάφη και θα τα κρατήσει, η Ουκρανία δεν θα μπει στο ΝΑΤΟ και μια νέα περίοδος θα αρχίσει.
2. Η Ευρώπη θα ξυπνήσει ένα πρωί και θα καταλάβει ότι στο εξής θα ζει εξαρτημένη από το πανάκριβο αμερικανικό φυσικό αέριο, που θα επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξή της. Το τελεσίγραφο του Τραμπ για να διακοπεί η ροή ρωσικού πετρελαίου και αερίου, γίνεται όλο και πιο απειλητικό για την οικονομία της Ευρώπης. Ο πόλεμος θα τελειώσει και η Ευρώπη θα ξυπνήσει δεμένη χειροπόδαρα από τις ΗΠΑ ενεργειακά.
3. Μια συμφωνία ειρήνης θα αποδυναμώσει κεραυνοβόλα την πολεμική φρενίτιδα . Η Ρωσία ενδιαφέρεται να κρατήσει τα εδάφη που έχει καταλάβει με πολύ αίμα, δεν ενδιαφέρεται να καταλάβει το Παρίσι, το Βερολίνο, τη Βαρσοβία και το Λονδίνο.  
4. Η ΕΕ θα γνωρίσει υπαρξιακή κρίση. Χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που έχουν ακροδεξιούς και λαικιστές ηγέτες θα δουν με άλλη οπτική την Ρωσία και είναι πιθανό να σπάσει το Μέτωπο του ΝΑΤΟ  και της ΕΕ, σε χίλια κομμάτια. Η πολεμική ρητορική δεν θα βρίσκει ανταπόκριση, ούτε τώρα βρίσκει, απλά οι κυβερνήσεις με τεράστιους μηχανισμούς προπαγάνδας προσπαθούν να πείσουν  για το αντίθετο.  Η ακρίβεια θα καλπάζει σε όλη την Ευρώπη. Κάπως έτσι, οι  ακροδεξιοί θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο και οι συντηρητικές κυβερνήσεις θα κλονιστούν. Ερώτημα είναι αν θα ενισχυθούν και οι προοδευτικές δυνάμεις. Το έλλειμμα ηγεσίας τους όμως είναι τεράστιο. 
5. Οι κυρώσεις θα είναι κενό γράμμα και δεν θα μπορούν να δικαιολογηθούν. Μία χώρα να κάνει την αρχή είναι αρκετή για να ακολουθήσουν όλες. Το πιο πιθανό είναι , το Λονδίνο που είναι η κινητήριος δύναμη του αντιρωσικού μετώπου να μείνει μόνο του με την  εσωτερική κρίση του  και να δει αύριο μια ακροδεξιά κυβέρνηση να διαλύει την Αγγλία. Γι αυτό και το Λονδίνο ωρύεται υπέρ του πολέμου. Το ενδεχόμενο , η ΕΕ να συνεχίσει τον οικονομικό πόλεμο με την Ρωσία υπάρχει, αλλά το θέμα δεν είναι τι θα κάνει η Ρωσία, αλλά πως θα ξεπεράσει την δική της κρίση η Ευρώπη. Η διχοτομημένη Ουκρανία , το δυτικό μέρος , θα ενταχθεί σε βάθος χρόνου στην ΕΕ, αλλά αυτό ουδέποτε ενόχλησε την Ρωσία. Είναι ζήτημα αν μετά μια συμφωνία ο Ζελένσκι θα εξακολουθεί να είναι πρόεδρος. 
5 Η Γερμανία που πέρασε μερικές ειδυλλιακές δεκαετίες ανάπτυξης με το πάμφθηνο ρωσικό αέριο απειλείται με γενική παράλυση . Πέρα από τα εσωτερικά προβλήματα , κυρίως με το φιλοναζιστικό AfD και το ενεργειακό, θα παραπαίει, μεταξύ της υποταγής της στον Τραμπ και της ανάγκης της να ξεπεράσει την κρίση.  
6. Η Ελλάδα θα μείνει επίσης μετέωρη. Προφανώς θα αναληφθούν πρωτοβουλίες για αποκατάσταση των σχέσεων με την Μόσχα, αλλά η νέα φάση δεν θα είναι εύκολη. Η Ελλάδα είναι ενεργειακή αποικία των ΗΠΑ , δεν έχει πλέον επιλογές αναπροσανατολισμού της εξωτερικής πολιτικής και όσο είναι πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης  η Ελλάδα θα βρεθεί σε κρίση ταυτότητας στην Εξωτερική Πολιτική.
Αυτό οφείλεται. Πρώτον στην υποταγή στις ΗΠΑ. Δεύτερον στην κρίση της ΕΕ που θα αδυνατεί να λειτουργήσει ως γέφυρα ή ως στήριγμα. Το Ταμείο Ανάκαμψης τελειώνει και δεν φαίνεται άλλο στον ορίζοντα. Τρίτον στο γεγονός ότι αυτή την περίοδο υποταγής στις ΗΠΑ δεν έκανε ούτε βήμα προς την επίλυση των προβλημάτων με την Τουρκία. Οι ΗΠΑ του Τραμπ έχουν δική τους ατζέντα που δεν υπακούει στο διεθνές δίκαιο και στον διπλωματικό ορθολογισμό. Άρα το πρόβλημα μπορεί να οξυνθεί ξαφνικά, μπορεί να ατονήσει θα φανεί σύντομα. Και η Τουρκία έχει πολλά προβλήματα και θα είναι ιδιαίτερα θετικό αν οδηγηθεί σε εσωστρέφεια και ενώ θα προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ ΗΠΑ -Ρωσίας , ΕΕ. 
Προφανώς ερωτηματικό είναι τι θα συμβεί αν όπως όλα δείχνουν υπάρξει συνταγματική αυτονομία των Κούρδων στη Βόρεια Συρία , όπως και στο Βόρειο Ιράκ και ακολουθεί πιθανόν το Ιράν. 

7. Η ΕΕ θα αναγκαστεί να κάνει επανεκκίνηση. Τι θα μπορεί να κάνει είναι γρίφος. Οι δυνατότητές της για ένα νέο αναπτυξιακό σχέδιο είναι πάρα πολύ περιορισμένες με την πανάκριβη ενέργεια των ΗΠΑ και με αρκετά κράτη -μέλη να είναι σε άλλη γραμμή και στις σχέσεις με την Ρωσία και στις μεταξύ τους σχέσεις. Η Ελλάδα δύσκολα θα βρίσκει ακροατήριο για τα δικά της ζητήματα, οπότε μια ύφεση είναι πολύ πιθανή. Ούτως ή άλλως η Ελλάδα έχει  μια καχεκτική οικονομία, αναιμική εξωτερική πολιτική, πρωθυπουργός χωρίς κύρος και ειδικό βάρος και θα αναζητά όλο και μεγαλύτερη εξάρτηση από τις ΗΠΑ. Η εξάρτηση όμως δεν μπορεί να είναι εθνικό σχέδιο. Γιατί κάπως έτσι επιλέγονται και οι Ιφιγένειες…. https://www.omegapress.gr/

**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων