Με μεθοδικά και διαρκώς επεκτεινόμενα βήματα, η Τουρκία υλοποιεί το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», διεκδικώντας ενεργό ρόλο ως ηγεμονική δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Άγκυρα ενισχύει σταθερά τη θέση της στα ενεργειακά μέτωπα, αξιοποιεί συμμαχίες, επιβάλλει τετελεσμένα και οικοδομεί έναν θαλάσσιο διάδρομο επιρροής που ξεκινά από τη Συρία, εκτείνεται στην Κύπρο και φτάνει έως τη Λιβύη. Αντίθετα, η Ελλάδα μοιάζει παγιδευμένη σε μια στρατηγική ακινησίας, αποφεύγοντας να αναλάβει πρωτοβουλίες στο όνομα της διατήρησης των “ήρεμων νερών” που όμως καθημερινά διαταράσσονται από μονομερείς τουρκικές ενέργειες.
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αν και χαρακτηρίζεται επισήμως παράνομο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την πλειονότητα των διεθνών φορέων, προχωρά σταδιακά σε στάδιο εφαρμογής. Αρχικά ενεργοποιήθηκε από την κυβέρνηση της Τρίπολης υπό τον Αμπντουλχαμίντ Ντεϊμπά, η οποία χαίρει διεθνούς αναγνώρισης. Ωστόσο, πλέον προστίθεται στην εξίσωση και η Βουλή των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη, υπό τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, που μέχρι πρότινος θεωρείτο φιλικά διακείμενος προς την ελληνική πλευρά. Οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι και η Βεγγάζη βρίσκεται στην τελική φάση κύρωσης του τουρκολιβυκού μνημονίου, γεγονός που διαμορφώνει ενιαίο μέτωπο εξουσίας στη Λιβύη, με τη σφραγίδα της Τουρκίας.
Παράλληλα, η Συρία εισέρχεται πλέον δυναμικά στο γεωπολιτικό σκηνικό της Ανατολικής Μεσογείου. Το νέο καθεστώς που έχει εγκαθιδρυθεί στη βόρεια Συρία και τελεί υπό τουρκική επιρροή, φέρεται να εξετάζει την προοπτική οριοθέτησης ΑΟΖ με την Τουρκία. Το ενδεχόμενο μιας τέτοιας συμφωνίας, αν και προκαλεί αντιδράσεις εντός του συριακού κράτους – κυρίως λόγω του ζητήματος της Αλεξανδρέττας που η Δαμασκός ποτέ δεν αναγνώρισε ως τουρκικό έδαφος – εντούτοις προωθείται αθόρυβα με στόχο να καταστεί τετελεσμένο. Εφόσον υλοποιηθεί, θα επιβεβαιώσει την ύπαρξη μιας ευρύτερης στρατηγικής από πλευράς Άγκυρας: να ελέγξει ένα μεγάλο μέρος της Ανατολικής Μεσογείου μέσω διμερών συμφωνιών και παρασκηνιακών διπλωματικών ελιγμών.
Στο μεταξύ, οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις παραμένουν σε επίπεδο δηλώσεων και χωρίς πρακτική επίπτωση. Η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ επανέλαβε ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα», ωστόσο ούτε η Λιβύη ούτε η Τουρκία φαίνεται να θορυβούνται. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την αδυναμία της Ένωσης να επηρεάσει ουσιαστικά τις εξελίξεις στην περιοχή, ιδίως σε επίπεδο αποτροπής.
Η τουρκική διπλωματία έχει καταφέρει να ευθυγραμμίσει τα δύο βασικά κέντρα εξουσίας της Λιβύης, Τρίπολη και Βεγγάζη, σε μια κοινή γραμμή έναντι της Ελλάδας, γεγονός που αποτελεί σημαντική αρνητική εξέλιξη για την ελληνική γεωπολιτική θέση. Υπό αυτό το πρίσμα, προκαλεί ανησυχία η επερχόμενη επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Βεγγάζη στις 6 Ιουλίου και μετέπειτα στην Τρίπολη στις 15 Ιουλίου. Αν η ελληνική πλευρά δεν συνοδεύσει την επίσκεψη με σαφείς πρωτοβουλίες – όπως μια επίσημη πρόταση παραπομπής της διαφοράς στη Χάγη – τότε υπάρχει ο κίνδυνος το ταξίδι να μετατραπεί σε πολιτική ήττα.
Η Αθήνα μοιάζει να αιφνιδιάζεται για δεύτερη φορά στη Λιβύη, μετά τη σταδιακή απομάκρυνση της Βεγγάζης από την ελληνική επιρροή. Αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες για επικείμενη κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, τότε η Τουρκία θα έχει αποκτήσει ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ της θαλάσσιας γεωπολιτικής επιρροής της, περιορίζοντας σημαντικά τα περιθώρια ελιγμών της Ελλάδας και δημιουργώντας ένα εν δυνάμει ασφυκτικό πλαίσιο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η στρατηγική της Τουρκίας βασίζεται στην προώθηση των θέσεών της μέσα από τετελεσμένα και στην αξιοποίηση των γεωπολιτικών ρευστοτήτων που κυριαρχούν στη γειτονιά της. Αντίθετα, η Ελλάδα δείχνει εγκλωβισμένη σε μια πολιτική αναμονής, χωρίς συνολικό σχέδιο και χωρίς αποφασιστική δράση. Σε μια περιοχή όπου η ισχύς επιβάλλεται με κινήσεις επιτόπου και όχι με δηλώσεις αρχών, η αδράνεια μεταφράζεται σε απώλεια εθνικού χώρου και επιρροής.
https://primenews.press/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου