Του Παντελή Σαββίδη
Τρία είναι τα στοιχεία που ενδιαφέρουν από την τελευταία αμερικανική απόβαση στην Αθήνα: το LNG, η συμμετοχή της EXXON στο οικόπεδο 2 δυτικά της Κέρκυρας και η Συμφωνία 3+1 (Ελλάδα-Κύπρος- Ισραήλ +ΗΠΑ).
Η επανενεργοποίηση της πρωτοβουλίας 3+1 υπό προϋποθέσεις είναι θετική αλλά προϋπήρχε ως διαδικασία, απλώς, τώρα αποφασίσθηκε η συνέχισή της. Η προϋπόθεση είναι να συζητήσει η Ελλάδα και η Κύπρος με το Ισραήλ τα πεδία στα οποία θα μπορούσαν να συνεχίσουν την συνεργασία τους και να την επεκτείνουν σε ζητήματα ασφάλειας. Είναι ευνόητο πως μια τέτοια συνεργασία δεν μπορεί να περιλαμβάνει τον διωγμό των παλαιστινίων.
Η συμμετοχή της EXXON στις έρευνες και ενδεχομένως εξορύξεις στο οικόπεδο 2 δυτικά της Κέρκυρας μένει να αποδειχθεί ως προς την ωφελιμότητά της. Το παρελθόν της συμπεριφοράς της EXXON σε ανάλογες περιπτώσεις δεν προκαλεί αισιοδοξία. Η ικανοποίηση προκύπτει από την ψευδαίσθηση ότι η εμπλοκή αμερικανικών εταιρειών στην ενεργειακή πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων θα προστατέψει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, κάτι που η Αθήνα ομολογεί πως δεν μπορεί να πετύχει μόνη της. H EXXON κάνει έρευνες και στην Ελλάδα και στη Λιβύη. Υπάρχει διάχυτη η εντύπωση πως στο τέλος εκείνο που θα επιδιωχθεί είναι εξορύξεις χωρίς να έχουν ορισθεί οι ΑΟΖ των ενδιαφερομένων χωρών, κάτι που σε ό,τι αφορά το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο υπονοεί στην προέκτασή της η δήλωση της κ. Δαμανάκη για κοινά θαλάσσια πάρκα Ελλάδας-Τουρκίας.
Οι ενεργειακές συμφωνίες σχετικά με το LNG, και τον κάθετο άξονα από Αλεξανδρούπολη προς βορράν, πέραν του κόστους, έχουν χρονικό ορίζοντα (2030-2050) κατά τον οποίο θα κριθούν αν υπερισχύσουν και σε ποιο ποσοστό από τις ΑΕΠ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας).
Η αμερικανική προσπάθεια έχει ως ισομερή στόχο το οικονομικό και το γεωπολιτικό όφελος. Το οικονομικό είναι σαφές. Θα πωλήσουν στην Ε.Ε. 250 δισ. Αμερικανικούς ενεργειακούς πόρους το χρόνο και για τρία χρόνια. Αυτό θα μπορούσε να εκτιμηθεί και ως αγορά προστασίας από μια Ευρώπη ανύπαρκτη γεωπολιτικά.
Ο γεωπολιτικός στόχος, όμως, των ΗΠΑ είναι ανησυχητικός.
Αντιλαμβανόμενες ότι δεν μπορούν να κυριαρχήσουν απολύτως σε έναν πολυπολικό κόσμο, επιδιώκουν την χάραξη μιας νέας ψυχροπολεμικής γραμμής ώστε να ηγούνται ενός μέρους του διαμορφούμενου κόσμου, όπως παλαιότερα του δυτικού.
Η εναλλακτική αυτής της επιλογής θα ήταν η ένταξη και της Ρωσίας και της Κίνας σε ένα ενιαίο παγκόσμιο σύστημα αλλά αυτό δεν θα εγγυάτο την αμερικανική μονοκρατορία.
Σ αυτόν, λοιπόν, τον νέο ψυχρό πόλεμο η Ελλάδα εντάσσεται ολοκληρωτικά στην αμερικανική σφαίρα επιρροής με αποτελέσματα που δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να διαχειριστεί. Γίνεται σαφής ρωσικός στόχος ενώ θα κληθεί να αποβάλει την Κίνα από τις επενδύσεις που έχει κάνει. Με ό,τι, επιπλέον, συνεπάγεται αυτή η πολιτική στις διεθνείς σχέσεις.
Μια τέτοια ενέργεια, την οποία κατά καιρούς έχουν επιχειρήσει κυβερνητικοί παράγοντες χωρίς επιτυχία, πέραν του γεγονότος ότι θα προκαλέσει διεθνή αναξιοπιστία για τη χώρα, θα έχει άμεσες οικονομικές επιπτώσεις.
Από τον Πειραιά στο λιμάνι του οποίου έχουν επενδύσει οι κινέζοι, περνούν περίπου 7,5 εκατομμύρια containers προς Ευρώπη , Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα. Η COSCO έχει μέχρι σήμερα επενδύσει 600 εκατομμύρια, αποφέρει περί τα 150 εκατομμύρια έσοδα στο κράτος,3000 άμεσες και 10000 έμμεσες θέσεις εργασίας. Μεγάλο μέρος των μεταφορών της πραγματοποιείται με ελληνόκτητα πλοία.
Το αμερικανικό ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στον εξοβελισμό της Κίνας από όπου είναι δυνατόν αλλά η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να επικαλεστεί την κατάληξη του γνωστού διαδρόμου IMEC ( India–Middle East–Europe Economic Corridor ) ο οποίος βρίσκεται, ακόμη, στην φάση της φαντασίας. ΟΙ Αμερικανοί σχεδιάζουν ένα είδος πολλαπλού διαδρόμου από την Ινδία μέσω Εμιράτων, Σαουδικής Αραβίας, Ισραήλ και Κύπρου να καταλήγει στην Ελλάδα. Αν το πρόβλημα με την κινεζική παρουσία στον Πειραιά είναι η κατάληξη του διαδρόμου αυτού, η εναλλακτική θα ήταν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Αλλά και από την Θεσσαλονίκη η κυβέρνηση προσπαθεί να εκδιώξει τον Πόντιο, ελληνικής καταγωγής Ιβάν Σαββίδη με μεθόδους που θυμίζουν μαφία.
Και οι Κινέζοι και ο Σαββίδης, επένδυσαν στην Ελλάδα όταν οι Έλληνες κεφαλαιούχοι έβγαζαν στο εξωτερικό τα χρήματά τους εγκαταλείποντας την χώρα λόγω της οικονομικής κρίσης. Επανήλθαν στον γνωστό ρόλο τους.
Υπάρχουν, λοιπόν, τρείς εικόνες που πρέπει να δούμε για την θέση της Ελλάδας στον νέο πολυπολικό κόσμο.
Η μεγάλη εικόνα που δείχνει τον ανταγωνισμό σε επίπεδο μεγάλων δυνάμεων, η μεσαία, που δείχνει την προβολή αυτού του ανταγωνισμού στην περιοχή μας και η μικρή που εστιάζει στην Ελλάδα.
Οι ΗΠΑ θεωρούν μακροχρόνια στρατηγική απειλή την Κίνα. Ταυτόχρονα, η Ρωσία λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής τριβής στο νέο γεωπολιτικό πεδίο κυρίως στρατιωτικά, ενεργειακά και μέσω της προσέγγισης της με την Κίνα.
Σ αυτήν την αντιπαράθεση Κίνα και Ρωσία διαθέτουν, επίσης, πλεονεκτήματα τα οποία καθιστούν δύσκολη την ανάσχεσή τους. Γι αυτό στην μεγάλη εικόνα δεν επιδιώκεται η αντιπαράθεση αλλά το τεχνολογικό, οικονομικό και στρατιωτικό ξεπέρασμά τους.
Στο μεσαίο επίπεδο η αντιπαράθεση διεξάγεται στην Ανατολική Μεσόγειο, την Μέση Ανατολή και τον Ινδοειρηνικό.
Η νέα στρατηγική των ΗΠΑ εγκατέλειψε την προσπάθεια απομάκρυνσής τους από την Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή και για τα οικονομικά και για τα γεωπολιτικά οφέλη που προσφέρουν οι περιοχές αυτές.
Οι επιλογές των παικτών στους οποίους θα στηριχθούν οι ΗΠΑ έχουν διευρυνθεί. Δεν είναι, μόνο, το Ισραήλ στο οποίο και γύρω από το οποίο αναπτύσσουν τις συνεργασίες τους. Είναι και η Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα, ακόμη και η Συρία με το νέο καθεστώς.
Το παιχνίδι, έτσι γίνεται περίπλοκο στη Μέση Ανατολή με μαύρη τρύπα για τις ΗΠΑ το Ιράν. Την Τεχεράνη δεν την έχει θέσει στο στόχαστρό της η Ουάσιγκτον λόγω της αντιπαράθεσής της με το Ισραήλ. Οι Αμερικανοί δεν θέλουν το ιρανικό καθεστώς διότι αποτελεί μέσον παρουσίας των αντιπάλων τους, Κίνας και Ρωσίας ως εισόδου στην Μεσόγειο. Η ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος βρίσκεται στα αμερικανικά σχέδια ενδεχομένως μέσω του κουρδικού παράγοντα.
Υποτίθεται ότι ο IMEC είναι η στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ για την Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή αλλά η Ουάσιγκτον παίζει σε πολλούς χάρτες και πολλαπλά παιχνίδια. Δημιουργεί μια αβεβαιότητα η οποία έχει καταγραφεί στο Ισραήλ.
Μέσα σε αυτό το σύνθετο γεωπολιτικό παιχνίδι η Ελλάδα πήρε σαφή θέση αντιπαλότητας με δύο δυνάμεις. Θα μπορέσει να την διαχειριστεί;
Ωδινεν όρος, να δούμε τι μυν θα τίξει. https://www.anixneuseis.gr/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου