Oι Βρυξέλλες ξύπνησαν την Πέμπτη τυλιγμένες στον καπνό, τις σειρήνες και το βρυχηθμό των τρακτέρ. Η Ευρωπαϊκή Συνοικία -η διοικητική καρδιά της Ένωσης- μετατράπηκε για ώρες σε πραγματικό πεδίο μάχης. Χειροβομβίδες καπνού, αστυνομικές επιδρομές και αποκλεισμένα σημεία πρόσβασης καθόρισαν μια ημέρα κατά την οποία η ύπαιθρος της Ευρώπης αποφάσισε να ακουστεί με τη βία, εξαντλημένη από τις αγνοημένες προειδοποιήσεις και τις ατελείωτα αναβαλλόμενες υποσχέσεις.
Αυτό που γέμισε τον αέρα δεν ήταν απλώς άλλη μια τομεακή διαμαρτυρία, αλλά συσσωρευμένη απογοήτευση με μια γραφειοκρατική τάξη που μιλάει ατελείωτα και προσφέρει λίγα. Η βία -αυξανόμενη, αναμφισβήτητη και βαθιά άβολη- δεν ήρθε από το πουθενά. Είναι το ορατό σύμπτωμα μιας πολιτικής ρήξης που οι Βρυξέλλες αρνούνται εδώ και χρόνια να αντιμετωπίσουν.
Η διαμαρτυρία δεν έγινε στο κενό. Συνέπεσε -καθόλου τυχαία- με μια ακόμη αναβολή της τελευταίας στιγμής της συμφωνίας ΕΕ-Mercosur, μιας εμπορικής συμφωνίας που βρίσκεται σε διαπραγμάτευση εδώ και 25 χρόνια και για άλλη μια φορά απέτυχε να καταλήξει σε συμπέρασμα. Η Ιταλία, υπό μεγάλη πίεση από τον αγροτικό της τομέα, ανάγκασε την καθυστέρηση και άφησε τη συμφωνία σε πολιτικό κενό, ενισχύοντας μια άβολη αλήθεια: η Mercosur δεν είχε ποτέ ευρεία ή γνήσια υποστήριξη σε όλα τα έθνη της Ευρώπης. Από την αρχή, ήταν ένα έργο από πάνω προς τα κάτω, καθοδηγούμενο από γραφεία, επιτροπές και συνόδους κορυφής και όχι από εθνικά κοινοβούλια ή σταθερή κοινωνική συναίνεση.
Οι Βρυξέλλες συνεχίζουν να μιλούν για «ασφαλείς αλυσίδες εφοδιασμού», «στρατηγική ανθεκτικότητα» και «αυτονομία». Αλλά βγείτε έξω από τους θεσμούς και ακούστε αυτούς που δουλεύουν τη γη, και προκύπτει ένα πολύ διαφορετικό συμπέρασμα: το μόνο πράγμα που φαίνεται να έχει λιγότερη σημασία στην πράξη είναι η διασφάλιση αυτού που καμία κυριαρχία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς – την τροφή.
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση επιταχύνει τη ρητορική της για τον επανεξοπλισμό, τον βιομηχανικό σχεδιασμό και τα σενάρια σύγκρουσης, φαίνεται να ξεχνά ένα βασικό μάθημα της ιστορίας: σε κάθε κρίση -και ειδικά στον πόλεμο- οι άνθρωποι πρέπει να τρώνε. Δεν μπορεί να υπάρξει αξιόπιστη ευρωπαϊκή άμυνα εάν η ύπαιθρος ασφυκτιά, εάν η εγχώρια παραγωγή αντικατασταθεί από εισαγωγές που υπόκεινται σε διαφορετικά πρότυπα ή εάν οι αγρότες αντιμετωπίζονται ως ιδεολογικό μειονέκτημα και όχι ως στρατηγικό πλεονέκτημα. Η κοινωνική διάσταση έχει επίσης σημασία: αν ο στόχος είναι η εσωτερική σταθερότητα, το να γίνει το φαγητό πολυτέλεια είναι ένα επικίνδυνο σημείο εκκίνησης.
Η συμφωνία Mercosur συμπυκνώνει σχεδόν τέλεια αυτήν την αντίφαση. Πωλείται ως σημαντικός γεωπολιτικός και εμπορικός θρίαμβος, ωστόσο μεγάλα τμήματα της κοινωνίας το βλέπουν ως άμεση απειλή για το γεωργικό μοντέλο της Ευρώπης. Όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά και για πολιτιστικούς και κοινωνικούς. Η γεωργία δεν είναι μια γραμμή σε ένα υπολογιστικό φύλλο Excel. Είναι έδαφος, κοινότητα και συνέχεια. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες -ιδίως η Ισπανία- κάποτε απολάμβαναν υψηλό βαθμό επισιτιστικής ασφάλειας, καλύπτοντας τις βασικές ανάγκες με σχετική ευκολία. Κάποιος αποφάσισε ότι και αυτό έπρεπε να αλλάξει.
Οι υποστηρικτές της συμφωνίας υποστηρίζουν ότι οι επανειλημμένες καθυστερήσεις βλάπτουν τη διεθνή αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ίσως. Αλλά το πιο θεμελιώδες ερώτημα είναι το εξής: ποια αξιοπιστία διατηρεί μια Ένωση όταν δεν μπορεί να ευθυγραμμίσει την εμπορική της πολιτική με την επιβίωση των δικών της παραγωγών; Ποια νομιμότητα έχει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο όταν προχωρά μόνο παρακάμπτοντας, αποδυναμώνοντας ή εξουδετερώνοντας την εθνική αντίσταση;
Οι σκηνές στις Βρυξέλλες, με χειροβομβίδες καπνού να εκρήγνυνται έξω από κτίρια που κηρύττουν ατελείωτα τον διάλογο, τη βιωσιμότητα και τη συμμετοχή, απαθανάτισαν την πολιτική στιγμή με βάναυση σαφήνεια. Αυτή η σύγκρουση δεν είναι πλέον απλώς τεχνική ή εμπορική. Είναι πολιτικό. Και είναι κοινωνικό. Κάθε καθυστέρηση στη Mercosur δεν αποτελεί ανωμαλία, αλλά περαιτέρω επιβεβαίωση ότι η συναίνεση δεν υπήρξε ποτέ.
Οι Βρυξέλλες μπορεί να συνεχίσουν να αγοράζουν χρόνο, ελπίζοντας ότι η κόπωση ή ο κατακερματισμός θα εκτονώσουν τις διαμαρτυρίες. Αλλά αυτό που εκτυλίχθηκε στους δρόμους υποδηλώνει το αντίθετο: η ύπαιθρος έχει συνειδητοποιήσει ότι χωρίς πίεση, εξαφανίζεται από την εξίσωση. Και όταν αυτοί που παράγουν τρόφιμα αισθάνονται ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν, η πολιτική σταθερότητα δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη. Οι Βρυξέλλες μπορεί τελικά να βρήκαν τον κρυπτονίτη τους - και είναι ενδεικτικό ότι προέρχεται από τα χωράφια.
Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι, στο όνομα του μέλλοντος, η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμελεί την πιο βασική ανάγκη από όλες. Ενεργειακή ασφάλεια, κοινή άμυνα, στρατηγική αυτονομία – αυτές οι έννοιες επαναλαμβάνονται σαν μάντρα. Αλλά χωρίς επισιτιστική ασφάλεια, είναι κάτι περισσότερο από κενή ρητορική.
Οι διαδηλώσεις στις Βρυξέλλες δεν επιβράδυναν τυχαία τη Mercosur. Το έκαναν επειδή αποκάλυψαν, με τον πιο έντονο τρόπο, το χάσμα μεταξύ της πραγματικής Ευρώπης και της Ευρώπης που σχεδιάστηκε από τα πάνω. Και επειδή επανέφεραν μια άβολη αλήθεια στην ημερήσια διάταξη: δεν μπορείς να κυβερνάς επ' αόριστον ενάντια σε αυτούς που συντηρούν τη χώρα με το έργο τους.
Ο καπνός θα καθαρίσει. Τα τρακτέρ θα φύγουν. Αλλά το πρόβλημα θα παραμείνει. Και θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αγνοηθεί. https://europeanconservative.com/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου