Σε ένα τοπίο όπου οι παγκόσμιες ισορροπίες μετατοπίζονται με ραγδαίο ρυθμό, δύο ηγέτες της ευρωπαϊκής σκηνής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Εμανουέλ Μακρόν, φαίνεται να βαδίζουν στα τελευταία μέτρα της πολιτικής τους διαδρομής, έχοντας μετατραπεί σε χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτικών που υπηρέτησαν την επιφάνεια, την εικόνα και τα κέντρα ισχύος, παραμερίζοντας την ουσία, την κοινωνία και τη δημοκρατική διεκδίκηση.
Και οι δύο ξεκίνησαν τη θητεία τους με τη στήριξη ισχυρών μηχανισμών και την υπόσχεση σταθερότητας και ανάπτυξης. Πολύ σύντομα όμως, βυθίστηκαν στην αλαζονεία της τεχνοκρατικής υπεροψίας τους και υπέκυψαν στον μύθο που οι ίδιοι καλλιέργησαν με τη βοήθεια των ΜΜΕ. Το επικοινωνιακό ντοπάρισμα και η κατασκευή ενός τεχνητού προφίλ ηγέτη αποδείχθηκαν τελικά αυτοκαταστροφικά. Αντί να αντιμετωπίσουν τα κρίσιμα προβλήματα της εποχής με ρεαλισμό και πολιτικό βάθος, επέλεξαν τη διαχείριση εντυπώσεων.
Οι παγκόσμιες εξελίξεις τούς ξεπέρασαν. Η επανεμφάνιση του Ντόναλντ Τραμπ στο πολιτικό προσκήνιο των ΗΠΑ, η ανθεκτικότητα της Ρωσίας στον πόλεμο της Ουκρανίας παρά τις κυρώσεις, η στάση της Ευρώπης απέναντι στη σύγκρουση Ισραήλ–Παλαιστίνης και η αδυναμία χάραξης κοινής εξωτερικής πολιτικής, φανέρωσαν την απουσία στρατηγικής και πυξίδας. Μέσα σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, η Ευρώπη βρέθηκε πολιτικά αμήχανη και γεωπολιτικά απομονωμένη.
Οι αποϊδεολογικοποιημένες πολιτικές τους, που μετέρχονται τεχνοκρατικών λύσεων και απαιτούν από τους πολίτες διαρκείς θυσίες στο όνομα μακροοικονομικών δεικτών, όξυναν το κοινωνικό χάσμα. Υποσχέσεις για ευημερία μεταφράστηκαν σε περαιτέρω φτωχοποίηση, και οι «επιτυχίες» στους αριθμούς κατέληξαν σε αποτυχία στην πραγματική ζωή.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να εγκαθιδρύσει ένα επιτελικό κράτος που αποδείχθηκε εύθραυστο και ανεπαρκές. Οι κρίσιμες υποθέσεις διαχειρίστηκαν με αδιαφάνεια και μεθόδους άλλων δεκαετιών. Το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη ανέδειξε τη σύγχυση, την αναξιοπιστία και την έλλειψη λογοδοσίας. Παράλληλα, η επιστροφή κομματικών μηχανισμών σε ρόλο διαχειριστών δημόσιων επιδοτήσεων (όπως στον ΟΠΕΚΕΠΕ) αποκάλυψε μια οπισθοδρομική αντίληψη για το κράτος. Στα εθνικά θέματα, η πολιτική του εμφανίστηκε επιπόλαιη, πρόχειρη και χωρίς εθνικό σχεδιασμό.
Ο Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του, επένδυσε πολιτικά στη φιλοδοξία να καταστήσει τη Γαλλία ηγέτιδα δύναμη της Ευρώπης, αλλά η οικονομική του πολιτική για την προσέλκυση επενδύσεων απέτυχε, ενώ οι συμφωνίες με ευρωπαϊκές χώρες δεν απέδωσαν καρπούς. Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας εκτοξεύθηκε, το έλλειμμα γιγαντώθηκε και η καθημερινότητα του πολίτη επιδεινώθηκε. Το όραμα της «ισχυρής Γαλλίας» μετατράπηκε σε εικόνα στασιμότητας και δυσφορίας.
Αμφότεροι, χωρίς όραμα και με έμφαση σε έναν ναρκισσιστικό ηγεμονισμό, ακολούθησαν τις επιταγές του εκλεκτικισμού – ένα θεωρητικό μόρφωμα που υιοθετήθηκε από το οικονομικό φόρουμ του Νταβός, το οποίο προσφέρει αφηρημένες, ανεδαφικές και κοινωνικά ανάλγητες λύσεις. Στην πράξη, η προσήλωσή τους στις απόλυτες πειθαρχίες του συγκεκριμένου δόγματος αποδείχθηκε πολιτικά επιζήμια. Η απόσταση από τους πολίτες μεγάλωσε, οι κοινωνίες περιθωριοποιήθηκαν και η πολιτική έχασε το δημοκρατικό της περιεχόμενο.
Σήμερα, και οι δύο επιχειρούν να κερδίσουν πολιτικό χρόνο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με το κυβερνητικό του σχήμα σε φθίνουσα πορεία και τα ποσοστά αποδοχής να καταγράφουν πτωτική τάση, προσπαθεί μέσω επικοινωνιακής διαχείρισης να αποφύγει μια μεγάλη εκλογική ήττα, την οποία πολλοί θεωρούν πλέον αναπόφευκτη.
Από την άλλη, ο Εμανουέλ Μακρόν, με τη γαλλική οικονομία να πιέζεται από υψηλό δημόσιο έλλειμμα (5,5% του ΑΕΠ) και χρέος (110% του ΑΕΠ), αγωνίζεται να περάσει τον προϋπολογισμό και να αποφύγει την αποχώρησή του από την εξουσία, τουλάχιστον προσωρινά, σε μια ύστατη προσπάθεια πολιτικής επιβίωσης.
Η πολιτική τους πορεία φτάνει σε ένα οριακό σημείο. Χωρίς κοινωνικά ερείσματα, χωρίς δημοκρατικό έρεισμα, χωρίς ιδεολογική πυξίδα και κυρίως χωρίς λαϊκή εμπιστοσύνη, οι δύο ηγέτες μοιάζουν πλέον με εξουθενωμένους υπηρέτες του κενού.
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου