Η ΔΙΑΣΤΡΕΥΛΩΣΗ ΜΙΑΣ ΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ.."ΕΘΝΙΚΟ ΤΟ ΑΛΗΘΕΣ";

«Ἐθνικὸ τὸ ἀληθές»; Ἡ διαστρέβλωση μιᾶς ρήσης τοῦ Σολωμοῦ

Αὐτὸ τὸ «Τὸ ἔθνος πρέπει νὰ μάθει νὰ θεωρεῖ ἐθνικὸ τὸ ἀληθὲς» τοῦ Δ. Σολωμοῦ -ὡς τάχα παρακαταθήκη τοῦ Σολωμοῦ κατὰ τῶν «ἐθνικῶν μύθων»– τὸ ἀκοῦμε δεκαετίες τώρα, κάθε 25η Μαρτίου, ἀπὸ ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι οὔτε καταλαβαίνουν τί ἐννοοῦσε ὁ Δ. Σ. καὶ σὲ τί πλαίσιο τὸ ἀνέφερε οὔτε τὸ ἐρεύνησαν.

Στὴν πραγματικότητα, ὁ Σολωμὸς εἶπε αὐτὴ τὴ φράση σὲ συνεργάτη του, ὅταν ὁ τελευταῖος τὸν ρώτησε γιατί ἕνα ἔργο του (ὁ Πόρφυρας -ἀπὸ τὰ τελευταῖα) τὸ ὁποῖο ἐπρόκειτο νὰ ἐκδοθεῖ ἀσχολεῖται μὲ ἕναν ξένο (ἕναν Ἄγγλο ποὺ εἶχε φαγωθεῖ ἀπὸ καρχαρία στὴν Κέρκυρα) ἀντὶ ὁ Δ.Σ. νὰ γράψει ἀκόμη ἕνα «ἐθνικοῦ» περιεχομένου ποίημα (Δ.Ι. Κουκουλομμάτης , Νεοελληνικὴ Λογοτεχνία: Ποίηση (Σταθμοί-Ἐκπρόσωποι), Ἀθήνα 1988, σ. 80). Δηλαδή: Ἀπὸ τὴν Πόλη ἔρχομαι καὶ στὴν κορφὴ κανέλλα. Γιατὶ, τί σχέση ἔχει ἡ ἀλήθεια τοῦ θανάτου τοῦ Ἄγγλου μὲ τὴν «ἀντιεθνικιστικὴ Ἀλήθεια»; Καμμία. Καί, τί σχέση ἔχει τὸ «ἐθνικῶν ἰδεωδῶν» ποίημα  μὲ τοὺς ἐθνικοὺς μύθους ποὺ εἶναι βλαπτικοί; Καμμία -ἀφοῦ κι ὁ Δ.Σ. ἔγραψε ποίημα «ἐθνικῶν ἰδεωδῶν»: τὸν Ὕμνο στὴν Ἐλευθερία. Ἡ ρήση τοῦ Δ.Σ. δὲν σημαίνει κάποια κατάκριση τῶν «ἐθνικῶν μύθων», ἀλλὰ μία τυχαία καὶ ἄσχετη ἀπάντησή του σὲ τυχαῖο καὶ ἄσχετο (πρὸς τὸ ζήτημα τῶν ἐθνικῶν μύθων) ζήτημα. «Ὁ ἀστυνομικὸς εἶναι ὄργανο, τὸ μπουζούκι εἶναι ὄργανο, ἄρα ὁ ἀστυνομικὸς εἶναι μπουζούκι», ὅπως λέγεται. Ὅσο δυνατότερα ἀκούγεται καὶ ὅσο πιὸ συχνὰ χρησιμοποιεῖται ὡς ἐπιστημονικὴ θέση περὶ ἱστορίας ἡ ἄσχετη ρήση τοῦ Σολωμοῦ , τόσο πιὸ πολὺ ἀποδεικνύεται ὅτι ὅσοι τὴ χρησιμοποιοῦν διαστρεβλώνουν τὸ νόημά της.

Μιὰ ποὺ ἀνέφερα, ὅμως τὸν Σολωμό, ὡς ἀνακηρυγμένο πρῶτο ἐθνικὸ ἀπομυθοποιητὴ καὶ πρόδρομο τῶν σημερινῶν ἀποστασιοποιημένων καὶ «ψύχραιμων ἐρευνητῶν», νὰ θυμίσω ὅτι ἦταν ἀκριβῶς ὁ Σολωμὸς αὐτὸς ποὺ ὑποστήριξε ἕναν «ἐθνικὸ μύθο», γιατὶ ὑποστήριξε ὄτι συνέβη ὁ Χορὸς τοῦ Ζαλόγγου, ἐνῶ οἱ ὁπαδοὶ τοῦ «ἐθνικὸ τὸ ἀληθὲς» ὅπως ἡ Βάσω Ψιμούλη καὶ Μαρία Ρεπούση ἰσχυρίζονται ὅτι ὁ χορὸς τοῦ Ζαλόγγου εἶναι ἕνας (ἐθνικιστικός) μύθος. Εἴκοσι ἕνα χρόνια μετὰ τὸ συμβάν, στὸ ποίημά του Εἰς τὸν θάνατον τοῦ Λόρδου Μπάυρον ὁ Σολωμός γράφει:

«101.Τὲς ἐμάζωξε εἰς τὸ μέρος / τοῦ Τσαλόγγου τὸ ἀκρινὸ / τῆς ἐλευθεριᾶς ὁ ἔρως καὶ τὲς ἔμπνευσε χορό.// 102. Τέτοιο πήδημα δὲν τὸ εἶδαν / οὔτε γάμοι, οὔτε χαρές / καὶ ἄλλες μέσα τους ἐπήδαν / ἀθωότερες ζωές.// 103. Τὰ φορέματα ἐσφυρίζαν / καὶ τὰ ξέπλεκα μαλλιά, / κάθε γύρο ποὺ ἐγυρίζαν / ἀπὸ πάνου ἔλειπε μία. // 104. Χωρὶς γόγγυσμα κι ἀντάρα / πάρα ἐκείνη μοναχά, / ὁποῦ ἔκαναν μὲ τὴν κάρα, / μὲ τὰ στήθια, στὰ γκρεμά».

Δημιουργὸς ἐθνικῶν μύθων καὶ ὁ ὑποστηρικτὴς τοῦ «ἐθνικὸ τὸ ἀληθές». Κατ’ ἀντιστοιχία μὲ τὸν τρόπο ποὺ ἑρμηνεύουν τὸ Σολωμὸ οἱ ἀπομυθευτές, ἡ Παλαιὰ Διαθήκη διακηρύσσει τὴν ἀνυπαρξία Θεοῦ: «οὐκ ἔστιν Θεὸς» λέει τὸ ἐδάφιο. Ἁπλά, μὲ τὴν ἐπεξήγηση ποὺ προηγεῖται «εἶπε ὁ ἄφρων, οὐκ ἔστιν Θεός» (!)

Ἡ πιὸ μεγάλη ἀπόδειξη, λοιπόν, ὅτι οἱ σύγχρονοι «ἀπομυθοποιητὲς» διαστρεβλώνουν τὸ νόημα τῆς φράσης τοῦ Σολωμοῦ «ἐθνικὸ εἶναι τὸ ἀληθές» εἶναι ἡ πεποίθηση τοῦ Σολωμοῦ ὅτι ὁ χορὸς τοῦ Ζαλόγγου συνέβη καὶ δὲν ἀποτελεῖ μύθο, ὅπως οἱ «ἀπομυθοποιητὲς» διακηρύσσουν. Ἀφοῦ ὁ «ἐνάντιος στοὺς ἐθνικοὺς μύθους» (μέσῳ τῆς ρήσης ἐθνικὸ τὸ ἀληθές) Σολωμὸς διακηρύσσει ὅτι ἕνας ἀπὸ τοὺς «μύθους» αὐτοὺς δὲν ἦταν μύθος ἀλλὰ  πραγματικότητα, εἶναι εὔλογο τὸ συμπέρασμα ὅτι οἱ σημερινοὶ ἀπομυθοποιητὲς διαστρεβλώνουν κατ’ ἐξακολούθηση τὸ νόημα ποὺ ὁ Σολωμὸς ἔδινε στὴ ρήση του καὶ τῆς δίνουν τελείως ἄλλο νόημα.

chronographiae