Στο θέατρο της Συρίας διαδραματίζεται ένα επικίνδυνο παιχνίδι ισχύος στη Μέση Ανατολή. Οι ισχυρότερες δυνάμεις της περιοχής, το Ισραήλ και η Τουρκία, παίζουν εκεί τις περιφερειακές τους φιλοδοξίες.
Το Ισραήλ θεωρεί ότι “η Συρία κινδυνεύει να γίνει τουρκικό προτεκτοράτο”, όπως προειδοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών του Gideon Sa’ar. “Οι ηγέτες της Συρίας θα πληρώσουν βαρύ τίμημα εάν επιτρέψουν σε εχθρικές προς το Ισραήλ δυνάμεις να εισέλθουν στη Συρία και να θέσουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα ασφαλείας του εβραϊκού κράτους”, προειδοποίησε ο Israel Katz, ο υπουργός Άμυνας του.
Και αυτά, την ώρα που η Τουρκία προωθούν σχέδια αναστήλωσης και εκσυγχρονισμού αεροπορικών βάσεων σε όλη τη Συρία με συστήματα αεράμυνας και οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Έτσι προκλήθηκε και η επίθεση του Ισραήλ, όταν αεροπλάνα του βομβάρδισαν τον διάδρομο προσγείωσης και τα συστήματα ραντάρ του Τ4. Έπληξαν επίσης τουλάχιστον δύο ακόμη βάσεις και άλλους στρατιωτικούς στόχους στη Συρία.
Πως θέλει το Ισραήλ τη Συρία
Σύμφωνα με ανάλυση του Economist, tο Ισραήλ φαίνεται αποφασισμένο να κρατήσει τη Συρία αδύναμη και διχασμένη. Οι διαδοχικές ισραηλινές επιθέσεις στην υποδομή του παλιού στρατού της Συρίας έχουν καταστρέψει πολλά από τα γηρασμένα σοβιετικής κατασκευής αεροσκάφη του καθεστώτος Άσαντ. «Έχουν αφαιρέσει κάθε εκατοστό στρατιωτικής ικανότητας που θεώρησαν μια πιθανή πρόκληση για τα ισραηλινά συμφέροντα ασφαλείας», λέει ο Alper Coskun, πρώην Τούρκος διπλωμάτης τώρα στο Carnegie Endowment for International Peace. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, έχει επίσης επικαλεστεί τα δικαιώματα της μειονότητας των Δρούζων της Συρίας για να απαιτήσει την αποστρατιωτικοποίηση του νότου της χώρας.
Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στον μεταβατικό πρόεδρο της Συρίας, Άχμεντ αλ-Σαράα, τον οποίο ο κ. Κατς περιγράφει ως «τζιχαντιστή τρομοκράτη της σχολής της Αλ Κάιντα». Ο Σαράα έχει ορκιστεί ότι θα αποτρέψει τη χώρα του από το να γίνει κόμβος ξένων ριζοσπαστών, όπως ήταν επί των Άσαντ. Ωστόσο, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι ο νέος ηγέτης της Συρίας, που υποστηρίζεται από τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μακροχρόνιο υποστηρικτή της Χαμάς, μπορεί σύντομα να ανοίξει την πόρτα της Συρίας στη Χαμάς.
Ισραήλ και Τουρκία διαφωνούν για τη Συρία
Το Ισραήλ και η Τουρκία διαφωνούν επίσης για τη διακυβέρνηση. Ισραηλινοί αξιωματούχοι πρότειναν ανοιχτά ένα ομοσπονδιακό μοντέλο για τη Συρία, σύμφωνα με το οποίο διαφορετικές μειονότητες, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων και των Αλαουιτών (μουσουλμανική αίρεση από την οποία προέρχονται οι Άσαντ), θα απολάμβαναν εκτεταμένης αυτονομίας. Οι πρόσφατες σφαγές εκατοντάδων Αλαουιτών αμάχων από ένοπλες ομάδες πιστές στους νέους ηγεμόνες της Συρίας, υποστηρίζουν, δείχνουν ότι ο Σαράα δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος.
Ο Σαράα και οι Τούρκοι σύμμαχοί του είχαν στο μυαλό τους ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα: μια ισχυρή κεντρική κυβέρνηση με επικεφαλής έναν πρόεδρο με σαρωτικές εκτελεστικές εξουσίες. Στις 13 Μαρτίου ο Σαράα υπέγραψε ένα νέο σύνταγμα βασισμένο ακριβώς σε ένα τέτοιο μοντέλο. Λίγες μέρες νωρίτερα, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις ( SDF ), η πολιτοφυλακή που είναι κατά κύριο λόγο είναι Κουρδική και ελέγχει μεγάλο μέρος της βορειοανατολικής Συρίας, συμφώνησε να ενταχθεί στην προσωρινή κυβέρνηση.
Ο Ερντογάν κατηγόρησε το Ισραήλ ότι υποκινεί τις εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες της Συρίας για να αποσταθεροποιήσει μια χώρα που αναδύεται από έναν από τους πιο θανατηφόρους πολέμους αυτού του αιώνα. Αυτό όμως που τον ανησυχεί περισσότερο είναι η σχέση του Ισραήλ με τους Κούρδους. Η Τουρκία υποπτεύεται ότι το Ισραήλ χρησιμοποιεί τις SDF (Syrian Democratic Forces) για να υπονομεύσει την τουρκική επιρροή στη Συρία και να υποκινήσει τον αυτονομισμό εντός της Τουρκίας.
Ο φόβος της Τουρκίας
Η Τουρκία σίγουρα παίρνει σοβαρά αυτόν τον κίνδυνο. Ο φόβος μιας συμμαχίας μεταξύ του Ισραήλ και των Κούρδων ήταν ένας βασικός παράγοντας πίσω από την απόφαση της Τουρκίας πέρυσι να ξεκινήσει μυστικές συνομιλίες με τον φυλακισμένο ηγέτη του PKK , Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Αυτά απέδωσαν καρπούς τον Μάρτιο, όταν το PKK κήρυξε προσωρινή κατάπαυση του πυρός. «Η Τουρκία πιστεύει ότι το Ισραήλ θέλει να δημιουργήσει ένα κράτος του PKK στα σύνορά της», λέει ο Dareen Khalifa της International Crisis Group, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα τις Βρυξέλλες. «Οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι η Τουρκία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη Συρία εναντίον τους με τον ίδιο τρόπο».
Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, που έχουν ήδη δηλητηριαστεί από τον πόλεμο στη Γάζα, ενδέχεται να επιδεινωθούν. Αλλά η πραγματική ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του δεύτερου μεγαλύτερου στρατού του ΝΑΤΟ και του κύριου περιφερειακού συμμάχου της Αμερικής δεν είναι πιθανή. Καμία πλευρά δεν έχει όρεξη να πολεμήσει την άλλη. Η Τουρκία και το Ισραήλ προετοιμάζουν το σκηνικό για αποτροπή και όχι πόλεμο.
Ο Ερντογάν θεωρεί τον Ντόναλντ Τραμπ παλιό φίλο και εκτιμά ότι, με αυτόν ως πρόεδρο, μπορεί να υπάρξει βελτίωση στις σχέσεις της Τουρκίας με την Αμερική, συμπεριλαμβανομένης της ευκαιρίας να ξεμπλοκάρει την πώληση μαχητικών stealth F -35. Ελπίζει επίσης να βελτιώσει τις σχέσεις με την Ευρώπη, η οποία τον θέλει να βοηθήσει με εγγυήσεις ασφαλείας και τη διατήρηση της ειρήνης στην Ουκρανία. Ο Ερντογάν είναι απίθανο να θέσει σε κίνδυνο όλα αυτά φλερτάροντας τον πόλεμο με το Ισραήλ.
Επιπλέον, η Τουρκία και το Ισραήλ μπορεί ακόμη να βρουν κάποιο κοινό έδαφος στο Λεβάντε. Και οι δύο θέλουν να εμποδίσουν το Ιράν να αποκαταστήσει τη θέση του στη Συρία. Και οι δύο θα χάσουν αν αποτύχει η νέα Συρία. «Η Συρία είναι μια μεγάλη χώρα σε βαθιά κρίση και [ο Ερντογάν] δεν θα έχει χρόνο να αμφισβητήσει το Ισραήλ», λέει μια πηγή ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών. «Και αν καταφέρει να σταθεροποιήσει αυτό που θα μπορούσε να είχε γίνει ένα χαοτικό τζιχαντιστικό κράτος, αυτό είναι καλό και για το Ισραήλ».
- Με στοιχεία από ανάλυση του Economist https://economico.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου