Πολλοί αναρωτιούνται πώς γίνεται, μετά από τόσα ψέματα που έχουν ειπωθεί από όλα τα κόμματα που άσκησαν εξουσία στην Ελλάδα και τα τόσα επαχθή μέτρα που αυτά έχουν τελικά εφαρμόσει, οι πολίτες να μην έχουν ανατρέψει ολοκληρωτικά το υπάρχον πολιτικό σκηνικό, αναδεικνύοντας εντελώς νέες δυνάμεις, πρόσωπα και δομές κοινωνικής παρέμβασης.
Βέβαια, αυτό δεν είναι φαινόμενο που απαντάται ειδικά τώρα και μόνο στα ελληνικά πράγματα, αλλά και σε διεθνές επίπεδο, ιδίως στις δυτικές κοινωνίες. Πράγματι, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι, στη σύγχρονη εποχή, εκτός από κάποιες λιγοστές και βραχύχρονες «επαναστατικές περιόδους» που αποτελούν την εξαίρεση του κανόνα και κατά τις οποίες τα πράγματα εκτραχύνονται και η εξουσία αμφισβητείται με τρόπο χαοτικό και βίαιο, κατά τα άλλα οι «πολιτισμένοι» πολίτες επιδεικνύουν αφύσικη ανοχή ή αδιαφορία απέναντι στις αυθαιρεσίες, τα σφάλματα και τις αντιλαϊκές μεθοδεύσεις των εκάστοτε κρατούντων, όπως και εν γένει του όλου συστήματος εξουσίας.
Ποια να είναι τα αίτια αυτής της στάσης του λαού, η οποία αντιβαίνει στα ίδια του τα συμφέροντα; Γιατί οι πολίτες έχουν τόσο «κοντή μνήμη» -γεγονός που το γνωρίζουν πολύ καλά οι πολιτικοί-, ώστε να ξεχνούν τόσο εύκολα τα καταστροφικά λάθη ή τις απάτες της εξουσίας και, στο τέλος, να ξαναψηφίζουν τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα ή κόμματα; Γιατί οι πολίτες αδρανούν απέναντι στα όσα τους συμβαίνουν και δεν αφιερώνουν χρόνο και ενέργεια για να ενημερωθούν επαρκώς, να ελέγξουν τα κέντρα εξουσίας, να οργανωθούν κατάλληλα, να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, να τιμωρήσουν τους πολιτικούς με την ψήφο τους; Γιατί προτιμούν, τελικά, να διαχειρίζονται κάποιοι άλλοι τις τύχες τους και τις ζωές τους εν λευκώ, αντί να αναλαμβάνουν οι ίδιοι τις ευθύνες τους;
Η βασική αιτία για όλα αυτά βρίσκεται σαφέστατα στον τρόπο με τον οποίο διαπαιδαγωγείται ο σύγχρονος πολίτης. Το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, το εκπαιδευτικό σύστημα, τα ΜΜΕ, το Διαδίκτυο, ο κινηματογράφος, η Τέχνη, εν γένει, και το σύνολο σχεδόν των μηχανισμών διαμόρφωσης συνειδήσεων φροντίζουν από πολύ νωρίς να μας επιβάλουν ένα δεδομένο κοσμο-είδωλο, μια δεδομένη δομή του κοινωνικού γίγνεσθαι. Η δομή αυτή περιλαμβάνει μία σειρά από κοινωνικά θέσφατα και «αλήθειες», οι οποίες διαπλάθουν και καθορίζουν τον τρόπο σκέψης μας, τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις και τις συμπεριφορές μας. Πρόκειται για «προγραμματισμούς» -δηλαδή για νόμιμη και επίσημη πλύση εγκεφάλου- που παρακάμπτουν τη λογική, γιατί μας έχουν εμφυτευθεί και συνεχίζουν να μας εμφυτεύονται ασυνείδητα σε όλο το φάσμα της καθημερινότητάς μας.
Τα διάφορα κέντρα εξουσίας έχουν ερευνήσει σε βάθος το όλο θέμα του ελέγχου συνειδήσεων και της κατασκευής υπηκόων, και έχουν επενδύσει διαχρονικά τεράστια ποσά σε σχετικές έρευνες και πειράματα. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, η διατιθέμενη εξωτική τεχνολογία, τα υπάρχοντα υπολογιστικά και στατιστικά εργαλεία, σε συνδυασμό με την αλίευση άπειρων προσωπικών δεδομένων προς επεξεργασία και ανάλυση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παράγουν πολύ εξειδικευμένες και άκρως αποτελεσματικές μεθόδους κοινωνικής μηχανικής, στην κατεύθυνση του ελέγχου των συνειδήσεων και της συμπεριφοράς των πολιτών.
Ο πυρήνας και η κατακλείδα όλων αυτών των «προγραμματισμών», στους οποίους υποβάλλεται αενάως ο καθένας μας, έγκειται στην ενστάλαξη δύο βασικών ψυχικών ποιοτήτων. Η πρώτη είναι αυτή της συναίνεσης, δηλαδή της αποδοχής ότι η εκδοχή της πραγματικότητας που μας επιβάλλεται είναι η μόνη αληθινή, ασφαλής και ρεαλιστική. Η δεύτερη είναι αυτή της αδράνειας, δηλαδή της νοοτροπίας ότι κάποιος άλλος πάντα φροντίζει για μας, οπότε «δεν είναι δική μας δουλειά να χολοσκάμε για τα κοινά», αφού υπάρχουν οι ειδικοί της εξουσίας. Η νοοτροπία αυτή γεννά αδιαφορία και έλλειψη κοινωνικής εγρήγορσης.
Αν το παρατηρήσετε, θα δείτε ότι ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται η Ιστορία, ο τρόπος με τον οποίο κινούνται τα δελτία ειδήσεων προβάλλοντας όλα τα κοινωνικά δεινά ως «συνηθισμένη πραγματικότητα», ο τρόπος με τον οποίο περιγράφει την κοινωνία, τη ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις το Χόλιγουντ, ο τρόπος με τον οποίο κατευθύνουν και κατηγοριοποιούν τα σχόλιά μας τα μέσα δικτύωσης κ.ο.κ., όλα αποσκοπούν στο να ενσταλάξουν συντονισμένα τη συναίνεση και την αδράνεια απέναντι στο κατεστημένο.
Μέσω της συναίνεσης και της αδράνειας εξασφαλίζεται ουσιαστικά η απρόσκοπτη αναπαραγωγή της πραγματικότητας που επιθυμούν τα κέντρα εξουσίας. Έτσι εδραιώνεται υποσυνείδητα η νοοτροπία που λέει «έτσι τα βρήκαμε, έτσι θα είναι πάντα», ή, όπως πολύ όμορφα αλλά πικρά το καυτηριάζει ο Νίκος Γκάτσος στο τραγούδι του προδομένου ιδεολόγου Σεβάχ: «Καληνύχτα, Σεβάχ, αυτός ο κόσμος δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ!».
Παρ’ όλ’ αυτά, η «επαναστατική δεξιότητα» της εγρήγορσης και της ανάληψης δράσης, η οποία είναι το μόνο αντίδοτο απέναντι στην τοξικότητα των μεθόδων του κατεστημένου, είναι κάτι το οποίο επίσης μαθαίνεται. Υπάρχουν πολλά συστήματα ψυχολογίας και αυτογνωσίας, φιλοσοφικά ρεύματα, πνευματικές παραδόσεις κλπ. τα οποία διαθέτουν τη δική τους εργαλειοθήκη μεθόδων και πρακτικών καλλιέργειας της παρουσίας και της συνειδητότητας. Από αυτή τη σκοπιά, το αν θα παραμείνει κανείς υπήκοος ή θα εξελιχθεί σε «επαναστάτη της συνείδησης» είναι καθαρά θέμα επιλογής.
Περιοδικό ΄΄Τρίτο Μάτι΄΄
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου