GEORGE LUCAS,ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ --ΜΕΤΑΞΥ ΜΥΘΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Δημοσιεύτηκε στις Γράφει ο erik 

«Η αρχική ιδέα ήταν μια ιστορία, τελικά σωτηρίας, αποκάλυψης ότι ο κακός είναι στην πραγματικότητα ο ήρωας». – Ο Γιώργος Λούκας, σε συνέντευξή του με αφορμή το AFI Life Achievement Award .

Ο στόχος του παρακάτω βίντεο δοκιμίου είναι να τονίσει τη διαφορά μεταξύ της ανάγνωσης των μύθων του Joseph Campbell και της ανάγνωσης των μύθων του René Girard, καθώς και της διαφορετικής κατανόησης του Ευαγγελίου.

Ο Joseph Campbell (1904-1987) εμπνέεται μεταξύ άλλων από τον Carl Gustav Jung (1875-1961). Αντιλαμβάνεται το Ευαγγέλιο ως ένα ακόμη παράδειγμα μύθου. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μύθοι αφορούν ουσιαστικά έναν ετοιμοθάνατο και αναστάντα «τερατώδη ήρωα-θεό», του οποίου η αναγκαία και αναπόφευκτη βίαιη θυσία καθιερώνει μια πάντα προσωρινή ειρήνη και τάξη. Επιπλέον, ο Τζόζεφ Κάμπελ πιστεύει ότι τέτοιοι μύθοι ηρώων αποτελούν παράδειγμα αναπόφευκτης δυναμικής που λειτουργεί στην ανθρώπινη ζωή και τον πολιτισμό, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Ο René Girard (1923-2015), από την άλλη πλευρά, κατανοεί το Ευαγγέλιο ως μια ριζοσπαστική κριτική της βίαιης δομής της θυσίας που δικαιολογείται από τους παραδοσιακούς μύθους των ηρώων. Το Ευαγγέλιο παίρνει το παγκόσμιο μυθολογικό πρότυπο, μόνο για να αποκαλύψει εκ των έσω την εξάρτησή του από το ψέμα του μηχανισμού του αποδιοπομπαίο τράγο. Σε αντίθεση με τον Τζόζεφ Κάμπελ, ο Ρενέ Ζιράρ δείχνει πώς το Ευαγγέλιο υπονομεύει την ιδέα της βίας ως μια αναπόφευκτη «υπερβατική» δύναμη που διέπει τον ανθρώπινο πολιτισμό. Το Ευαγγέλιο δείχνει ότι η βία είναι ανθρώπινη, όχι θεϊκή.

Ο τρόπος με τον οποίο το παρακάτω βίντεο δοκίμιο υπογραμμίζει τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ του Joseph Campbell και του René Girard, είναι με την ανάλυση των πρώτων έξι επεισοδίων της ταινίας Star Wars. Όπως είναι γνωστό, ο δημιουργός του Star Wars, George Lucas, εμπνεύστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον τελικό μέντορά του Joseph Campbell στην τελική σύλληψη της ιστορίας του Star Wars.

Εννοούμενο ως «μυθολογική τραγωδία», θα γίνει σαφές ότι το Star Wars περιστρέφεται γύρω από τις ομοιότητες και τις ριζικές διαφορές μεταξύ Μύθου και Ευαγγελίου, μεταξύ της Θυσίας του Μυθολογικού Ήρωα και της Θυσίας του Χριστού.

Ο Τζόζεφ Κάμπελ και ο Ρενέ Ζιράρ αποδεικνύονται και οι δύο απαραίτητοι, λαμπροί οδηγοί στην αποκάλυψη «της μαγείας του μύθου». 

Δείτε το παρακάτω βίντεο (ή κάντε κλικ για να παρακολουθήσετε ένα pdf του βίντεο εδώ ):

Από μια συνέντευξη με τον Ty Burr για το The Boston Globe (25 Οκτωβρίου 2005) :

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΥΚΑΣ: Δεν υπάρχει απολύτως καμία σύγκρουση μεταξύ του Δαρβινισμού και του σχεδιασμού του Θεού για το σύμπαν – αν πιστεύετε ότι είναι σχέδιο του Θεού. Το πρόβλημα για μένα είναι ότι βλέπω μια πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ της Βίβλου και του Θεού. Και το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τώρα είναι ότι προσπαθούν να κατανοήσουν το ευφυές σχέδιο μέσω της Βίβλου, όχι μέσω του Θεού. Η δουλειά μας είναι να βρούμε όλο το «έξυπνο σχέδιο» και να καταλάβουμε πώς έκανε τα πάντα, και νομίζω ότι αυτό είναι σύμφωνο με την επιστήμη.

Το μόνο που κάνουμε με τον δικό μας ατημέλητο, χυδαίο, ανθρώπινο τρόπο με τα ανεπαρκή μυαλά μας είναι να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι έκανε. Και μόλις το καταλάβουμε, λέμε "Ω, αυτό είναι υπέροχο!" Και μετά απλά συνεχίζουμε. Θα τα καταλάβουμε ποτέ όλα; Δεν γνωρίζω. Θα υπάρχει πάντα αυτή η πίστη ότι υπάρχει κάτι περισσότερο να καταλάβω.

TY BURR: Όταν βρίσκεσαι εκεί μέσα, δημιουργώντας το θράσος του σύμπαντος του «Πόλεμου των Άστρων», ανακαλύπτοντας πώς ένας κάτοικος ενός δεδομένου πλανήτη μπορεί να εξελιχθεί με δεδομένο τρόπο, νιώθεις ότι το παίζεις θεό;

Γ.Λ.: Λοιπόν, ξεκίνησα με την ανθρωπολογία, οπότε για μένα το πώς λειτουργεί η κοινωνία, το πώς οι άνθρωποι ενώνονται και κάνουν τα πράγματα να λειτουργούν, ήταν πάντα μεγάλο ενδιαφέρον. Από πού προέρχεται η μυθολογία, από πού προέρχεται η θρησκεία, από πού προέρχεται η κοινωνική δομή. Γιατί δημιουργούνται αυτά τα πράγματα; Τώρα μπαίνουμε σε περισσότερες από την πλευρά των κοινωνικών επιστημών των πραγμάτων, αλλά η βιολογική πλευρά έχει αρχίσει να επιπλέει σε αυτό. Ανυπομονώ για την εξέλιξη της νευρο-ανθρωπολογίας, γιατί θέλω να δω τα γονίδιά μας να επηρεάζουν το πώς χτίζουμε τα κοινωνικά μας συστήματα, πώς αναπτύσσουμε τα συστήματα πεποιθήσεών μας όσον αφορά τις κοινωνικές μας πεποιθήσεις και τις πολιτιστικές πεποιθήσεις μας. Βρισκόμαστε σε μια συναρπαστική στιγμή.

TB: Τι είναι η νευρο-ανθρωπολογία; Δεν είμαι εξοικειωμένος με τον όρο.

Γ.Λ.: Δεν υπάρχει. [γέλια] Είναι ένα είδος επέκτασης της νευροψυχολογίας, που υπάρχει. Αλλά το επόμενο βήμα είναι η νευροανθρωπολογία.

TB: Τα νευρικά συστήματα των κοινωνικών ομάδων;

GL:Ναι. Ένας φίλος μου γράφει ένα βιβλίο για τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των ανθρώπων με βάση την έρευνα του εγκεφάλου και πώς ο τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρούμε με άλλους ανθρώπους επηρεάζεται από την ανάπτυξη του εγκεφάλου μας όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας των συνάψεων και των νευρώνων. Ξέρετε, όπως το πώς τα παντρεμένα ζευγάρια επηρεάζουν το ένα το άλλο μόνο σε νευρολογικό επίπεδο. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι τι συμβαίνει όταν το πας στο επόμενο επίπεδο. Πώς οι κοινωνικοί θεσμοί αντικατοπτρίζουν τη νευρική δραστηριότητα των ατόμων. Αλλά αυτό είναι απόρροια του πώς, στην περίπτωση του «Star Wars», πήρα ψυχολογικά μοτίβα από ιστορίες 4.000 ετών και τα έβαλα σε μια σύγχρονη καθομιλουμένη. Ο λόγος που δούλεψαν τότε είναι ότι τους έλεγαν προφορικά ξανά και ξανά και ξανά και τους μεταδίδονταν από πατέρα σε γιο. Επειδή δοκιμάστηκαν από ένα κοινό για χιλιάδες χρόνια, έχουν μια συγκεκριμένη συναισθηματική ακεραιότητα, και μπορείτε να πάρετε αυτές τις μικρές ενότητες και να τις κολλήσετε σε μια ιστορία όπως είναι. Λειτουργούν καλά γιατί συναισθηματικά δεν έχουμε αλλάξει τόσο πολύ τα τελευταία 4.000 χρόνια, ενώ πνευματικά έχουμε.

TB: Λέτε ότι μοτίβα όπως ο μοναχικός ήρωας που έρχεται σε επαφή με τον πατέρα του είναι κωδικοποιημένα στο πολιτισμικό μας DNA;

Γ.Λ.: Βλέπω τη μυθολογία ως ένα είδος αρχαιολογικής ψυχολογίας, στην οποία παίρνεις ψυχολογικά απολιθώματα που κάθονται στον εγκέφαλό μας και δοκιμάζουμε για να δούμε αν εξακολουθούν να λειτουργούν.

TB: Η τάση σας να ζωγραφίζετε λεπτομερείς εικόνες ολόκληρων κοινωνιών προέρχεται από αυτά τα ενδιαφέροντα;

ΓΛ: Ναι. Επίσης, λατρεύω την ιστορία, οπότε ενώ η ψυχολογική βάση του «Star Wars» είναι μυθολογική, οι πολιτικές και κοινωνικές βάσεις είναι ιστορικές. Μου αρέσει να παίρνω πράγματα και να τα απογυμνώνω, μετά να χρησιμοποιώ το μοντέλο και να χτίζω μια διαφορετική ιστορία πάνω του. Μπορείτε να βάλετε ένα μοτίβο από σειρές από το Σάββατο το απόγευμα για να το κάνετε σχετικό με τα παιδιά του σήμερα, αλλά η πολιτική κατάσταση της Αυτοκρατορίας και της Δημοκρατίας — αυτό είναι ένα σενάριο που έχει παιχτεί χιλιάδες φορές όλα αυτά τα χρόνια και που δεν φαίνεται να αλλάζει ποτέ πολύ.

Είχα μια ενδιαφέρουσα συζήτηση όταν έκανα δημοσιότητα στην Ευρώπη για την τελευταία ταινία «Star Wars». Καθόμουν με μια ντουζίνα ρεπόρτερ και όλοι οι Ρώσοι ανταποκριτές νόμιζαν ότι η ταινία αφορούσε τη ρωσική πολιτική, και οι Αμερικανοί όλοι νόμιζαν ότι αφορούσε τον Μπους. Και είπα, «Λοιπόν, βασίζεται πραγματικά στη Ρώμη. Και για τη Γαλλική Επανάσταση και τον Βοναπάρτη». Είναι συγκλονιστικό ότι αυτά τα πράγματα επαναλαμβάνονται στην ιστορία. Γίνονται τα ίδια λάθη και η ένταση μεταξύ δημοκρατίας και τυραννίας είναι πάντα η ίδια. Και δεν έχουμε καταφέρει να το αντιμετωπίσουμε.

Από μια συνέντευξη με τον Τζέιμς Κάμερον (στη σειρά του Story of Science Fiction , 2018), όπου ο Τζορτζ Λούκας κάνει μερικούς ισχυρισμούς που μπορεί να ακούγονται «σκανδαλώδεις» σε ορισμένα αυτιά: οι «καλοί» Τζεντάι της ταινίας Star Wars συγκρίνονται με «τρομοκράτες». ". Ο Λούκας μιλάει για τους Βιετκόνγκ, ενώ ο Κάμερον αναφέρει ακόμη και τους Μουτζαχεντίν. Ο διάλογος, με άλλα λόγια, επισημαίνει τις υποκείμενες ομοιότητες μεταξύ των αντιπάλων σε αυτό που ο René Girard θα αποκαλούσε «μιμητική αντιπαλότητα» (αντίπαλος βασισμένος στη μίμηση):

«Η αρχική ιδέα ήταν μια ιστορία, τελικά σωτηρίας, αποκάλυψης ότι ο κακός είναι στην πραγματικότητα ο ήρωας». – Ο Τζορτζ Λούκας, σε συνέντευξή του με αφορμή τοAFI Life Achievement Award: