«Αγαπητός φίλος», λοιπόν, ο Μακρόν για τον Τ. Ερντογάν, ο οποίος μάλιστα προσβλέπει, όπως και ο Γάλλος πρόεδρος, σε στενή συνεργασία σε πολλούς τομείς, ιδιαίτερα στην πολεμική βιομηχανία. Κι’ όμως, μόλις προ ετών ο Τούρκος πρόεδρος τον κατήγγειλε ως ισλαμοφάγο που χρειάζεται «ψυχίατρο» και ως αποικιοκράτη εκφραστή εκείνης της Γαλλίας που προέβη σε σφαγές πληθυσμών στις αποικίες της.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία (21 – 8 – 25) με πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου, ο Ερντογάν δήλωσε: «Ο αγαπητός μου φίλος Μακρόν και εγώ συμφωνήσαμε στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας. Η Τουρκία αποδίδει μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη της συνεργασίας με τη Γαλλία και θα συνεχίσει να παίρνει πρωτοβουλίες για την προώθηση των σχέσεων σε πολλούς τομείς, ιδίως στην αμυντική βιομηχανία».
Τσάμπα οι φρεγάτες και τα μαχητικά αεροσκάφη που «ψωνίζει» η Ελλάδα από τη Γαλλία, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να διαφημίζει τις ακριβοπληρωμένες αγορές ως «εχέγγυο» του «Ελλάς – Γαλλία … συμμαχία». Τη θέση της ψευδαίσθησης ότι με τις εξοπλιστικές αγορές, η Αθήνα έχει «δέσει» το Παρίσι, και ότι η «αμυντική συμφωνία» Ελλάδας – Γαλλίας θα αποτελέσει εγγύηση ασφάλειας για τη χώρα μας, όπως διαφήμιζε η ελληνική κυβέρνηση, τώρα παίρνει η … ανώμαλη προσγείωση, ο ρεαλισμός και κυνισμός στις διεθνείς σχέσεις. «Δεν υπάρχουν φίλοι, παρά μόνο συμφέροντα».
Γαλλία και Τουρκία δείχνουν (δημοσίως τουλάχιστον) να βάζουν στην άκρη τις «διαφορές» τους και εμφανίζονται να συμφωνούν σε πολλά σοβαρά θέματα, ιδίως στο Ουκρανικό. Για το Ουκρανικό, ο Ερντογάν είπε στον Γάλλο πρόεδρο ότι οι προσπάθειες της Τουρκίας για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας με μια δίκαιη ειρήνη συνεχίζονται, και ότι η τουρκική πλευρά παρακολουθεί στενά τις συναντήσεις στην Αλάσκα και την Ουάσινγκτον. Δήλωσε δε για άλλη μια φορά ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να φιλοξενήσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας.
Σε καλοκαιρινή ραστώνη η κυβέρνηση
Παρ’ ότι οι διεθνείς εξελίξεις που αφορούν άμεσα και την Ελλάδα, αλλά και σοβαρά εθνικά θέματα, τρέχουν με ραγδαίους ρυθμούς εν μέσω Αυγούστου, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με πρώτον από όλους τον πρωθυπουργό, ζει στην καλοκαιρινή ραστώνη των διακοπών. Η τηλεφωνική συνομιλία Μακρόν – Ερντογάν προβλημάτισε, βέβαια, αλλά σιγά μην χαλάσουν οι πρωθυπουργικές διακοπές γι’ αυτό.
Το Ουκρανικό, και οι τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία αλλά και την ενδεχόμενη αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στην Ουκρανία, εφόσον επέλθει ειρήνη, έχουν αναβαθμίσει θεματικά τον ρόλο της Τουρκίας, αλλά η «εξωτερική πολιτική» της ελληνικής κυβέρνησης αγρόν ηγόραζε. Η είσοδος της Τουρκίας ως «συνεταίρου» και «ομοϊδεάτη» της ΕΕ στα κονδύλια για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης (ReArm Europe), με τη σύμφωνη γνώμη της Αθήνας – με … αστερίσκους – αποδεικνύεται τώρα ότι έχει συνέχεια. Και μάλιστα πολύ σοβαρή.
Η Τουρκία, με πρόσχημα το Ουκρανικό, καθώς και το ότι είναι κράτος – μέλος του ΝΑΤΟ, σταδιακά και δια της πλαγίας, εντάσσεται στις δομές της ευρω-άμυνας. Μέχρι και για «χωροφύλακας» του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στη Μαύρη Θάλασσα προορίζεται. Ανοικτό, επίσης, μένει το ενδεχόμενο συμμετοχής της σε αποστολή «ειρηνευτικών» δυνάμεων εντός της Ουκρανίας, όταν λήξει ο πόλεμος. Ιδανικό πρόσχημα για την Αγκυρα θα αποτελέσει, ενδεχομένως, η ύπαρξη μεγάλης Ταταρικής μειονότητας στην Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, η μεγάλη ελληνική μειονότητα τόσο εντός της Ουκρανίας, όσο και στη Ρωσία και στα εδάφη που πέρασαν στον έλεγχο της Ρωσίας, στην Ανατολική Ουκρανία, παραμένει για την Αθήνα …αόρατη.
Εχει καταστεί εμφανές το τελευταίο διάστημα ότι η Αγκυρα συστηματικά επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει την αναβάθμιση του ρόλου της ως «συνεταίρου» της ΕΕ στο Ουκρανικό – Μαύρη Θάλασσα, προκειμένου να αποσπάσει λευκή επιταγή εκ μέρους των Ευρωπαίων σε μέτωπα ενδιαφέροντός της, όπως η Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική (Λιβύη, Συρία), κ.α. Ετσι,με τη συναίνεση των Ευρωπαίων, εκτοπίζει τους «γκρινιάρηδες» Ελληνες, με τους οποίους διόλου θέλουν να ασχολούνται οι Βρυξέλλες. Πλήρες Βατερλώ της ελληνικής κυβέρνησης.
Τουρκία: Εγγυήτρια δύναμη στη Μαύρη Θάλασσα
Να σημειωθεί πως ο Μακρόν, κατά τη διάρκεια πρόσφατης συνέντευξής του, ανέφερε πως η Αγκυρα θα μπορούσε να συμμετάσχει σε ενδεχόμενη στρατιωτική αποστολή στην Ουκρανία.
«Μέρος της Ευρώπης», όμως, αλλά και σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία για τον «φίλο» του Κυριάκου Μητσοτάκη, Ζελένσκι, ο οποίος εστίασε ιδιαίτερα στο ότι η Τουρκία μπορεί να προστατεύσει την ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα.
Μετά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Τραμπ, στην Ουάσιγκτον, ανέφερε ότι το μήνυμα των ΗΠΑ να συμμετάσχουν στις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, ανοίγει τον δρόμο προκειμένου και άλλες χώρες να κάνουν το ίδιο, έγραψε το ουκρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, Interfax – Ουκρανία. «Μετά το μήνυμα που στέλνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες — πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα από τον πρόεδρο Τραμπ και τις ΗΠΑ — η Τουρκία δηλώνει ότι είναι έτοιμη να διασφαλίσει την ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα. Μόνη της ή μαζί με άλλους. Δηλαδή, αυτό το μέρος των εγγυήσεων ασφαλείας — την ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα — η Τουρκία είναι έτοιμη να το αναλάβει σε συνεργασία με κάποιον», εξήγησε ο Ζελένσκι.
Εγγυήτρια δύναμη «ειρήνης», λοιπόν, στην Ουκρανία και στη Μαύρη Θάλασσα, θα ήθελαν οι Μακρόν, Ζελένσκι και πολλοί άλλοι την Τουρκία. Την χώρα που κατέχει τη μισή Κύπρο εδώ και μισό αιώνα.
Ως γνωστόν, επίσης, ο Ζελένσκι, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο διμερούς συνάντησής του με τον Πούτιν, σημείωσε: «Θεωρούμε δίκαιο — και γι’ αυτό επέμειναν οι Ευρωπαίοι — η συνάντηση να γίνει σε ουδέτερο ευρωπαϊκό έδαφος, διότι ο πόλεμος διεξάγεται στην Ουκρανία και άρα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Είπα ότι συμφωνούμε. Ελβετία, Αυστρία, συμφωνούμε. Τουρκία; Για εμάς η Τουρκία είναι χώρα του ΝΑΤΟ και μέρος της Ευρώπης, και δεν είμαστε αντίθετοι».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, πόλεμος για τη Μαύρη Θάλασσα
Είναι εντυπωσιακό, αλλά για μερίδα αναλυτών στις ΗΠΑ, «η μάχη για την Ουκρανία είναι μάχη για το μέλλον της Μαύρης Θάλασσας». Ενδεικτική είναι ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό, Foreign Affairs. Συντάκτες του ο Daniel S. Hamilton (Brookings Institution – Johns Hopkins University), ο οποίος υπηρέτησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και ήταν αναπληρωτής βοηθός υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, και η Angela Stent (Κέντρο Ευρασιατικών, Ρωσικών και Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν), η οποία ήταν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά υπηρέτησε και ως στέλεχος συγκέντρωσης πληροφοριών για τη Ρωσία και την Ευρασία.
«Το Κρεμλίνο θα συνεχίσει τις προσπάθειές του να πετύχει τους στόχους του όσο Αμερικανοί και Ευρωπαίοι παράγοντες δεν συνειδητοποιούν ότι η μάχη για την Ουκρανία είναι μάχη για το μέλλον της Μαύρης Θάλασσας», γράφουν. Και προσθέτουν: «Οι προσπάθειες να σταματήσει ο πόλεμος πρέπει να συνδυαστούν με μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αποτροπή της κυριαρχίας της Μόσχας στην περιοχή».
Κοντολογίς, υποστηρίζουν ότι η Ρωσία πρέπει να εκτοπιστεί ή να περιοριστεί θεαματικά ο ρόλος της στη Μαύρη Θάλασσα. Κάτι, ωστόσο, που είναι θέμα ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία, και ως εκ τούτου θα προσπαθήσει να το αποτρέψει με κάθε τρόπο. Γεγονός που θα ανοίξει νέα, σοβαρή εστία έντασης.
Οι ίδιοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι «αν δεν γίνουν τέτοια βήματα» εκ μέρους της Δύσης, η κρίση – πόλεμος στην Ουκρανία «μπορεί κάλλιστα να εξαπλωθεί στη Μολδαβία και τη Γεωργία και ακόμη να εξελιχθεί σε άμεση αντιπαράθεση με χώρες του ΝΑΤΟ που έχουν παράλια στη Μαύρη Θάλασσα (σ.σ. π.χ. Ρουμανία, Βουλγαρία), με συνέπειες για τις παγκόσμιες αγορές και με την απειλή ενός ευρύτερου φάσματος συμφερόντων των ΗΠΑ και της Ευρώπης».
Η Τουρκία σε ρόλο – κλειδί
Κατά τους συντάκτες της ανάλυσης στο Foreign Affairs, «η Τουρκία θα είναι κρίσιμο στοιχείο σε οποιαδήποτε στρατηγική περιορισμού της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα. Η Άγκυρα συχνά διαφοροποιείται από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Από τη μια, εξοπλίζει την Ουκρανία και δεν αναγνωρίζει την προσάρτηση της Κριμαίας, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί δεσμούς με τη Μόσχα. Παραμένει σημαντικός εμπορικός εταίρος και μεγάλος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί πρέπει να λάβουν υπόψη αυτή την πολυπλοκότητα και να οικοδομήσουν σχέση συνεργασίας με την Τουρκία στη βάση των κοινών συμφερόντων. Την ενίσχυση των περιφερειακών αλυσίδων εφοδιασμού και υποδομών, τη διασφάλιση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας και τον περιορισμό της ρωσικής επέκτασης».
Και συνεχίζουν: «Η Τουρκία, επισήμως, αντιτίθεται στην παρουσία του ΝΑΤΟ στη Μαύρη Θάλασσα. Είναι κατά της συμμετοχής χωρών που δεν έχουν ακτές σε αυτήν. Ωστόσο, παρέχει υποστήριξη στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία για τον εκσυγχρονισμό της άμυνας τους. Έως το 2030, το ΝΑΤΟ σχεδιάζει να μετατρέψει τη βάση στην Κωνστάντζα (Ρουμανία) σε κύρια βάση του στη Μαύρη Θάλασσα και τη μεγαλύτερη βάση στην Ευρώπη. Επιπλέον, το ΝΑΤΟ μπορεί να ενισχύσει την παρουσία του, αναπτύσσοντας στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία συστήματα αεράμυνας και να ενίσχυσε με πρόσθετες μονάδες τις υπάρχουσες πολυεθνικές δυνάμεις. Ακόμα, στη Μαύρη Θάλασσα να αναπτύσσονται εκ περιτροπής πλοία και ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Ετσι, θα αναβαθμιστούν οι δυνατότητες συλλογής πληροφοριών και επιτήρησης, κάτι που θα σημάνει τον μεγαλύτερο έλεγχο της ρωσικής δραστηριότητας».
Μαύρη Θάλασσα, Καύκασος, Μεσόγειος
Σύμφωνα με τους Daniel Hamilton και Angela Stent, «τα πλήγματα που δέχτηκε ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας, κατά τη διάρκεια του πολέμου, περιόρισαν τον έλεγχο της Ρωσίας στη θαλάσσια περιοχή. Τον περιόρισε και η Τουρκία, κλείνοντας τα Στενά του Βοσπόρου για τα ρωσικά πολεμικά πλοία λίγο μετά το 2022. Το κλείσιμο των Στενών, όχι μόνο περιόρισε τις δυνατότητες της Ρωσίας να διεξάγει πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας από τη Μαύρη Θάλασσα, αλλά της στέρησε και ένα εργαλείο προβολής της ισχύος της στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή».
Την ίδια στιγμή, «αν και η Μόσχα παραμένει σημαντικός παίκτης στον Νότιο Καύκασο, δεν είναι πλέον ο κυρίαρχος. Η Τουρκία διαδραματίζει πολύ πιο καθοριστικό ρόλο σε σχέση με την περίοδο πριν από το 2022. Έως το 2023 η Ρωσία εμφανιζόταν ως η εγγυήτρια δύναμη της ασφάλειας της Αρμενίας στη σύγκρουση με το Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Όταν όμως το Μπακού επιτέθηκε στην Αρμενία, το 2023, η Ρωσία –με τον στρατό της να έχει αφοσιωθεί στην Ουκρανία– δεν παρενέβη. Τον Αύγουστο του 2025 η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν ειρηνευτική συμφωνία, όχι στο Κρεμλίνο αλλά στον Λευκό Οίκο. Γεγονός που σηματοδότησε τα όρια της ρωσικής επιρροής».
Στο μεταξύ, «η Μόσχα, συγκεντρώνοντας το στρατιωτικό δυναμικό της στην Ουκρανία, αναγκάστηκε να θυσιάσει το καθεστώς του Μπασάρ Άσαντ στη Συρία. Μετά την ανατροπή του, πέρυσι τον Δεκέμβριο, το Κρεμλίνο προσπαθεί να αποκαταστήσει τη θέση του στα νέα δεδομένα του νέου καθεστώτος της Δαμασκού. Απώλεια της αεροπορικής βάσης, Χμέιμιμ, και της ναυτικής βάσης της Ταρτούς θα σημάνει ότι δυσκολεύει η υλοποίηση των σχεδίων της Μόσχας για επέκταση των επιχειρήσεών της στη Μεσόγειο και την Αφρική».
Εκτός των παραπάνω, «η Ρωσία βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με τον ολοένα αυξανόμενο ανταγωνισμό στη Μαύρη Θάλασσα και την Κεντρική Ασία, από την Κίνα και την ΕΕ, που ενισχύουν ενεργά την εκεί οικονομική και πολιτική παρουσία τους».
ΕΕ – Τουρκία
Κατά τους συντάκτες του δημοσιεύματος, «η ΕΕ οφείλει να διαθέσει πόρους για να υλοποιήσει τα σχέδια «διασύνδεσης» που ανακοίνωσε τον Μάιο του 2025 για τη Μαύρη Θάλασσα, τον Καύκασο, την Ευρασία και τη Μέση Ανατολή. Σημαντικό βήμα θα είναι η δημιουργία των διαδρόμων «Δύση–Ανατολή» που θα συνδέουν τη Μεσόγειο με τη Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία, παρακάμπτοντας τη Ρωσία, συμπεριλαμβάνοντας την Τουρκία, την οποία η ΕΕ μέχρι τώρα απέκλειε από τα σχέδιά της. Επίσης, οι μετέχοντες στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών» (σχέδιο για τη δημιουργία ψηφιακών, ενεργειακών δρόμων και μεταφορών μεταξύ Αδριατικής, Μαύρης και Βαλτικής Θάλασσας), πρέπει να εντάξουν σε αυτήν την Ουκρανία και τη Μολδαβία».
Οσον αφορά τους ενεργειακούς πόρους στη Μαύρη Θάλασσα, «τα παράλια κράτη της πρέπει να τους εκμεταλλευτούν πιο ενεργά. Η Βουλγαρία, η Γεωργία και η Ρουμανία ήδη κατασκευάζουν υποθαλάσσιο δίκτυο ενέργειας που θα συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με το ευρωπαϊκό δίκτυο. Τα νέα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ρουμανίας μπορούν να την καταστήσουν τον μεγαλύτερο παραγωγό αερίου στην ΕΕ (!). Το τουρκικό κοίτασμα, Σακαρυά, έχει παρόμοιες προοπτικές. Η Ουκρανία δεν μπορεί προς το παρόν να αξιοποιήσει τους δικούς της πόρους, αλλά στο μέλλον Δυτικές εταιρείες και διεθνής βοήθεια μπορούν να την μετατρέψουν σε μεγάλο εξαγωγέα». https://neostrategy.gr/
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου