Φουσκώνει κι’ άλλο την «λυπητερή» των εξοπλιστικών η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Επισήμως, θα ανέλθει στα 30 δις. Ουσιαστικά, πολύ περισσότερο. Κι’ αυτό χωρίς να υπολογίζονται τα άνω των 20 δις. του προηγούμενου εξοπλιστικού. Το νέο φούσκωμα του λογαριασμού οφείλεται στις πιέσεις που δέχτηκε η κυβέρνηση από ξένες και εγχώριες ιδιωτικές εταιρείες του αμυντικού τομέα. Ως εκ τούτου, και η ένταξη στο πρόγραμμα του ευρωπαϊκού επανεξοπλισμού, SAFE, το οποίο μέχρι πρότινος απέρριπτε η κυβέρνηση.
Την προαναγγελία για την ένταξη της; Ελλάδας στο SAFE, τμήμα του συνολικότερου προγράμματος επανεξοπλισμού, ReArm Europe, έσπευσε να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός, «κλέβοντας» την πρωτιά από τον υπουργό Αμυνας, Νίκο Δένδια. Τσιμουδιά, όμως, ως προς την ταμπακιέρα. Την ευρωπαϊκή απόφαση για ένταξη της Τουρκίας στο SAFE. Ηττα που έρχεται να προστεθεί στις πλείστες αποτυχίες της ελληνικής «εξωτερικής πολιτικής».
Κυβερνητική … Βαβέλ
Με ήξεις αφήξεις και φληναφήματα, ο Ν. Δένδιας κατέβαλε αγωνιώδεις προσπάθειες για να βγάλει την ουρά του απ’ έξω, πετώντας το μπαλάκι – που αλλού; – στον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη.
«Βεβαίως και θα ήθελα κάτι περισσότερο», είπε κατά τις ομιλίες του στη Βουλή, αλλά «δεν το διαπραγματεύτηκα εγώ, δεν είναι οι υπουργοί Άμυνας που το διαπραγματεύονται». Βέβαια, ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος δεν φημίζεται για τη συμπάθεια που τρέφει προς τον Ν. Δένδια (τα ίδια αισθήματα ισχύουν και αντιστρόφως), ως γνωστόν, σε συνέντευξή του, στις 5 Ιουνίου 2025, ανέφερε ότι «ως προς τη θέση σε ισχύ του Κανονισμού, η ελληνική διπλωματία επιτέλεσε άριστα το καθήκον της».
Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα ήταν η ατάκα Δένδια, σύμφωνα με τον οποίο, «μετά από ρητή απαίτηση μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας, εμποδίστηκε να υπάρχει ρητή αναφορά στον κανονισμό περί ανάγκης ομοφωνίας για τη συμμετοχή τρίτων χωρών (σ.σ. και της Τουρκίας)». Δηλαδή, η «μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα» πέρασε, με το έτσι θέλω, την κατάργηση της ομοφωνίας (βέτο) για χάρη της Αγκυρας. Και η Αθήνα … έμεινε παγωτό. «Η Ελλάδα δεν είχε blocking minority στο Συμβούλιο, και έτσι δεν μπορούσε να το σταματήσει», πρόσθεσε.
Αλλά, όπως είπε, «μπορώ σε απόρρητη συζήτηση, να σας δώσω πολύ περισσότερες λεπτομέρειες για όλα αυτά». Προφανώς, η αποτυχία της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε αυτό το θέμα, όπως και σε πάμπολλα άλλα, δεν είναι για να λέγονται δημόσια και να τα πληροφορείται ο λαουτζίκος. Κατά τα λοιπά, ο Ν. Δένδιας, ο οποίος στα εθνικά θέματα εμφανίζεται ως άλλος «Κολοκοτρωναίος», είναι δελφίνος και διεκδικεί να γίνει αρχηγός της ΝΔ και μελλοντικός πρωθυπουργός (!).
Εξοπλιστικό πάρτι
Αντίστοιχες, έμμεσες πλην σαφείς μπηχτές, έριξε ο νυν υπουργός Αμυνας στον πρώην, Νίκο Παναγιωτόπουλο, για τα προηγούμενα εξοπλιστικά προγράμματα – μαμούθ. Στην πραγματικότητα, βέβαια, στοχοποιούσε και άλλους πρώην παράγοντες στο «Πεντάγωνο». Κάπως προσπάθησε να δώσει «ελαφρυντικά» στον Ν. Παναγιωτόπουλο, αλλά μάλλον το έκανε χειρότερο.
«Θα προτιμούσατε να ακολουθήσω τη λογική των 800 εξοπλιστικών προγραμμάτων και των 55 δις. ευρώ δημοσιονομικού ανοίγματος στην τετραετία;», διερωτήθη. Και πρόσθεσε: «Ρωτήστε τον προκάτοχό μου, τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, τι τεράστιες προσπάθειες έκανε για να μπορέσει να μαζέψει αυτό το τεράστιο κενό. Παρά τις προσπάθειές του προκατόχου μου, είχε μια «μικρή» υπέρβαση 55 δισεκατομμύρια στα τέσσερα χρόνια. Ναι, 52,5 δισεκατομμύρια στα τέσσερα χρόνια ακριβώς, 800τόσα προγράμματα. Αυτά πάλευε, 52,5 δισ. ευρώ!»
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο Ν. Δένδιας, στην προσπάθειά του να βγει εκτός κάδρου του εξοπλιστικού πάρτι της πρώτης τετραετίας Μητσοτάκη, παραδέχτηκε ότι δεν ήξερε η δεξιά τι ποιεί η αριστερά στα εξοπλιστικά προγράμματα – μαμούθ. Ή μήπως ήξερε πολύ καλά το μέγαρο Μαξίμου, και ο Ν. Δένδιας προσποιείται τώρα ότι δεν ξέρει τίποτα για τον φόνο; Ως γνωστόν, πολλάκις έχει καταγγελθεί η κυβέρνηση για πλήρη αδιαφάνεια στις εξοπλιστικές αγορές, ενώ για ορισμένα οπλικά συστήματα αμφισβητείται η σκοπιμότητα απόκτησής τους ή η ένταξη της Ελλάδας σε κάποια προγράμματα.
Οπως και να’ χει, οι μπηχτές του ενός υπουργού σε άλλους και το αλληλοφάγωμά τους, δείχνει μια κυβέρνηση … Βαβέλ.
Κυβέρνηση … τουρίστας
Κατά τη συζήτηση στη Βουλή με αφορμή το νομοσχέδιο για την «αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων – Σύσταση Ταμείου Ακινήτων Εθνικής Άμυνας και Φορέα Αξιοποίησης Ακινήτων Ενόπλων Δυνάμεων – Σχέδιο δράσεων για τη διαχείριση των στεγαστικών αναγκών των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων», ο Ν. Δένδιας, ευρισκόμενος αυτή την περίοδο στο στόχαστρο των επικρίσεων στρατιωτικών και απόστρατων για πλειάδα χειρισμών του σε κρίσιμα ζητήματα των ΕΔ, ως συνήθως επέλεξε να πετάει τη μπάλα στην εξέδρα.
Αντί να απαντάει επί της ουσίας, επαναλάμβανε περιπτωσιολογικά όλα όσα κατά καιρούς λέει για προβλήματα εντός των ΕΔ. Αίφνης ανακάλυψε και νέα περίπτωση αξιωματικού για χάρη του οποίου νοικιάζεται ολόκληρο κτήριο, για να μένει ο ίδιος, έκανε λόγο για εργαζομένους σε τρία Ταμεία που καθένας τους έχει γραφείο από 50 έως 80-90 τετραγωνικά, επανέλαβε ότι οι Έλληνες «ναύτες του Αιγαίου» που υπηρετούν στα πλοία, είναι λιγότερο από το 5% – «και ντρέπομαι να σας πω απόλυτο αριθμό» – ξαναείπε ότι «είχαμε περισσότερους συνταγματάρχες από ό,τι είχαμε λοχίες και στρατιώτες», κ.α.
Απορίας άξιον. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι στην εξουσία επί έξι συναπτά έτη. Ο Ν. Δένδιας είναι πρωτοκλασάτος υπουργός της (υπουργία Εξωτερικών και Αμυνας) επί σειρά ετών. Τη θέση του υπουργού Αμυνας έχει εδώ και δύο χρόνια, ενώ την ίδια θέση για μικρό χρονικό διάστημα είχε και επί κυβέρνησης Σαμαρά. Αραγε, επί έξι χρόνια τι έκανε αυτή η κυβέρνηση για να λύσει τα «προβλήματα» που ο Ν. Δένδιας ρίχνει τώρα ως πυροτεχνήματα, προκειμένου να αποφύγει τα πραγματικά μεγάλα «αγκάθια» κυρίως του εξοπλιστικού πάρτι, αλλά και των πραγματικών μεγάλων προβλημάτων των ΕΔ;
Αν κρίνουμε από τα λεγόμενα του Ν. Δένδια, ο οποίος προσποιείται ότι μόλις τώρα ανακάλυψε όλα τα κακώς κείμενα, τίποτα.
Η νέα «λυπητερή»
Πίσω από αυτούς τους πομφόλυγες, δεν κρύβεται τίποτε άλλο παρά η συμφωνία Μητσοτάκη – Δένδια και ισχυρών επιχειρηματικών κύκλων, για να φουσκώσει περαιτέρω η «λυπητερή» των εξοπλισμών.
Οπως επισήμαινε το Neostrategy.gr, ήδη από τον Μάϊο, όταν Μητοστάκης – Δένδιας ανακοίνωσαν το νέο εξοπλιστικό – μαμούθ, είχε χαθεί το μέτρημα των δισεκατομμυρίων. Λες και τα ευρώπουλα είναι … πετσετάκια. Αρχικά, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για 25 δισ., ενώ ο υπουργός Αμυνας για 28 δισ., κ.ο.κ.. Τώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μας λέγει ότι στην πραγματικότητα ήταν 28,8 δις. δηλαδή σχεδόν τέσσερα δις. περισσότερα απ΄ότι έλεγε, και πλέον, με την ένταξη της Ελλάδας στο SAFE, φτάνουν στα 30. «Η ένταξή μας στον SAFE ενισχύει έναν ήδη δυναμικό σχεδιασμό στο πλαίσιο του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ), το οποίο ενώ είχε ήδη διαμορφωθεί στα 28,8 δισ. ευρώ, πλέον αυξάνεται στα 30 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2036», έγραψε στα social media.
Αυτά επισήμως. Διότι για το που θα φτάσει τελικά, καλύτερα να μας προϊδεάσει ο Ν. Παναγιωτόπουλος των … 55-58 δις. ευρώ, ή εν πάση περιπτώσει ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού, Θάνος Ντόκος, στον οποίον ο Κ.Μητσοτάκης έχει αναθέσει την «εποπτεία» των εξοπλιστικών.
Να σημειωθεί πως μόλις προ μηνός (25 Ιουνίου 2025), ο Κ. Μητσοτάκης, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, έκανε λόγο για 25 δις. (δηλαδή σχεδόν 4 λιγότερα από τα 28,8 που λέγει τώρα. «Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε πάνω από το 3% (σ.σ. του ΑΕΠ), έχουμε σχέδιο να δαπανήσουμε περισσότερα από 25 δισεκατομμύρια τα επόμενα 12 χρόνια, άρα θα φτάσουμε στο όριο του 3,5% συν 1,5% μέχρι το 2035».
Ως γνωστόν, το τελευταίο πρόγραμμα που έχει καταθέσει η κυβέρνηση είναι «12 συν 8 ετών». Σε αυτό, βεβαίως, να προστεθούν και αγορές άνω των είκοσι δις. ευρώ από την πρώτη τετραετία Μητσοτάκη.
Ανοησίες με το SAFE
Το Neostrategy.gr, ευθύς εξαρχής είχε επισημάνει την αλλοπρόσαλλη τακτική της κυβέρνησης να μην συμμετέχει η Ελλάδα στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα ευρωπαϊκών εξοπλισμών, SAFE, κάνοντας … μούτρα στις Βρυξέλλες, επειδή οι Ευρωπαίοι έβαλαν σε αυτό την Τουρκία.
Ερμηνεύθηκε ως μια ακόμα – σε βαθμό ανοησίας – επικοινωνιακή κίνηση της κυβέρνησης, προκειμένου να συγκαλύψει το νέο ευρωπαϊκό Βατερλό της. Ως γνωστόν, στην «κλειστή» συνεδρίαση της Επιτροπής της Βουλής για τα εξοπλιστικά προγράμματα, στις 3 Ιουνίου 2025, ο Ν. Δένδιας φέρεται να προέκρινε «την άντληση πόρων από το πρόγραμμα ReArm και όχι από το νέο ευρωπαϊκό Ταμείο για την Ευρωπαϊκή Άμυνα, SAFΕ. Προκρίνει την επιλογή του ReArm με δεδομένο ότι ο δανεισμός από το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι 30ετούς διάρκειας και δημοσιονομικά πιο ευέλικτος, έναντι του SAFE, τα δάνεια του οποίου είναι τετραετή και επιφέρουν μεγαλύτερη επιβάρυνση στο δημόσιο χρέος».
Τώρα, αίφνης, πρωθυπουργός και υπουργός Αμυνας «βρήκαν» λύση. Το υπουργείο Οικονομικών, όπως είπε ο Ν. Δένδιας, δημιούργησε «δημοσιονομικό περιθώριο», και έτσι ο πρωθυπουργός έδωσε την έγκρισή του. Λες και εάν δημιουργείται δημοσιονομικός χώρος δεν επιβαρύνεται το δημόσιο χρέος. Επικοινωνιακά παραμύθια για … ιθαγενείς.
«Όχι, δεν επρόκειτο να βγω από αυτό το δημοσιονομικό πλαίσιο εάν δεν μου έδινε περισσότερο δημοσιονομικό χώρο το υπουργείο Οικονομικών», είπε. Και συνέχισε: «Το είχα πει ευθύς εξαρχής και στον πρωθυπουργό και το γνώριζε. Και ο πρωθυπουργός το συνυπέγραψε αυτό. Όπως το συνυπέγραψε και το υπουργείο Οικονομικών. Επέλεξε η κυβέρνηση τη συμμετοχή στο SAFE. Και μας έδωσε σε κατάλογο το υπουργείο Οικονομικών, μικρό γιατί συνολικά είναι 1,2 δισεκατομμύριο το σύνολό του, περαιτέρω δημοσιονομικό περιθώριο. Σε αυτό το επιπλέον δημοσιονομικό περιθώριο θα φέρουμε εμπροσθοβαρώς οπλικά συστήματα τα οποία είναι ήδη στο Μακροπρόθεσμο Εξοπλιστικό».
Πιέσεις για το SAFE
Στην πραγματικότητα, με το που έγινε προ μηνών γνωστό ότι η κυβέρνηση προβληματίζεται εάν θα μπει η Ελλάδα δεν θα μπει – και – σε αυτό το χρηματοδοτικό πρόγραμμα, ξεσηκώθηκαν αντιδράσεις από μεγάλα εγχώρια και ξένα συμφέροντα που εμπλέκονται στα εξοπλιστικά.
Οπως ανέφερε στις 21 Ιουλίου 2025, στη Βουλή, ο Ν. Δένδιας «το κομμάτι SAFE του ReArm Europe είναι 150 δισ., το υπόλοιπο είναι 650 δις., αφορά δανεισμό. Χαμηλότοκο δανεισμό, πράγματι, με περίοδο χάριτος και μακρά εξόφληση». Μεταξύ άλλων, προβλέπει δάνεια με μέγιστη διάρκεια 45 έτη και περίοδο χάριτος 10 έτη, και έως 15% προχρηματοδότηση. Αφορά κυρίως κατηγορίες, από πυρομαχικά και πυραύλους drones και αντι-drone συστήματα, κυβερνοασφάλεια μέχρι και συστήματα αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας, Τεχνητή Νοημοσύνη και Ηλεκτρονικό Πόλεμο. Τομείς, για τους οποίους υπάρχουν αρκετοί ενδιαφερόμενοι. Εγχώριες, αλλά και ξένες εταιρείες οι οποίες έχουν «παντρευτεί» με ελληνικές.
Τι συνέβη και ανέκρουσε πρύμνα το μέγαρο Μαξίμου; «Αρχικώς ο υπουργός Εθνικής Άμυνας δήλωσε ότι το υπουργείο δεν επιλέγει το πρόγραμμα SAFE και δεν θα κάνει χρήση για δημοσιονομικούς λόγους, αφήνοντας πολλούς εκπροσώπους στο κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας έκπληκτους καθώς γενικότερα δεν είχε συζητήσει καθόλου τις θέσεις τους – εκτός από την σύσκεψη που είχε γίνει στο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό – αν και έχει συναντηθεί ακόμα και με τον ΣΕΒ», ανέφερε στην αρχή Ιουλίου ο ιστότοπος Newmoney.
Μάλιστα, «λίγο διάστημα μετά ήρθε η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος (σ.σ. ο Στουρνάρας, δηλαδή, γνωστός για τις σχέσεις του με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα) να τον διαψεύσει, αναφέροντας ότι το SAFE είναι εργαλείο που μπορεί να προσφέρει ουσιαστική στήριξη στις χώρες με υψηλές αμυντικές δαπάνες όπως η Ελλάδα με όρους χρηματοδότησης ευνοϊκότερους από εκείνες των αγορών».
Αλλά και η εφημερίδα, Καθημερινή, η οποία διόλου διακρίνεται για τον αντιπολιτευτικό λόγο της, σημείωνε τον Ιούνιο ότι ο κανονισμός SAFE «δεν αφήνει ασυγκίνητες τις ελληνικές εταιρείες. Πολλές από αυτές βρίσκονται σε στενή συνεργασία και έχουν ήδη ενταχθεί σε κοινοπραξίες με πολύ μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες του αμυντικού τομέα, που θα διεκδικήσουν έργα τα οποία μπορεί να χρηματοδοτηθούν από τα χαμηλότοκα δάνεια του SAFE».
»Η αρνητική διάσταση του SAFE – επισήμαινε η εφημερίδα – στην οποία αναφέρθηκε ενώπιον της επιτροπής Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας της Βουλής ο Ν. Δένδιας, είναι ότι οι χώρες των εταιρειών που θα αξιοποιήσουν τα δάνεια θα επιβαρυνθούν, έστω με προνομιακούς όρους, στο προφίλ εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους τους. Ως εκ τούτου τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες μικρές ή μεσαίες χώρες της ΕΕ με σημαντικό δημόσιο χρέος, η συζήτηση για τον SAFE προκαλεί ανησυχία».
Ευρω-Βατερλό
Αναφερόμενος στην είσοδο της Τουρκίας στο SAFE, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, σε συνέντευξή του, στις 2 Ιουνίου 2025, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Πρόκειται για συγκεκριμένου χρόνου και συγκεκριμένου ποσού πρόγραμμα, στο οποίο θα μπουν και τρίτες χώρες (σ.σ. και η Τουρκία). (…) Η συζήτηση (σ.σ. για συνεργασία Τουρκίας – Ευρώπης) δεν είναι σημερινή. Η Ελλάδα και η Τουρκία από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 είναι μέλη της ίδιας αμυντικής ομπρέλας, του ΝΑΤΟ. Και άρα κατά τούτο ήδη έχουμε δεχθεί, για περισσότερα από 75 χρόνια, ότι θα συνυπάρχουμε σε ό,τι αφορά το ευρωατλαντικό δόγμα. (…) Ακούω συχνά στον δημόσιο λόγο «μα γιατί δεν ασκείτε βέτο; Γιατί δεν μπλοκάρετε;» Γιατί απλούστατα δεν προβλέπεται. Εδώ έχουμε μια περίπτωση, όπου η απόφαση λαμβάνεται με πλειοψηφία».
Ο Ν. Δένδιας, βέβαια, αν και καταβάλει αγωνιώδεις προσπάθειες να συγκαλύψει τα ασυγκάλυπτα, δίδει μια ελαφρώς διαφορετική εκδοχή. «Ο κανονισμός SAFE έχει δύο διαφορετικές κατηγορίες. Τη συμμετοχή σε εξοπλιστικό πρόγραμμα με ποσοστό 35% και τη συμμετοχή με 100%. Στο 35% δεν υφίσταται ζήτημα. Στο 100%, μετά από ρητή απαίτηση μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας, εμποδίστηκε να υπάρχει ρητή αναφορά στον κανονισμό περί ανάγκης ομοφωνίας για τη συμμετοχή τρίτων χωρών (σ.σ. και της Τουρκίας). Δεδομένου ότι η Ελλάδα δεν είχε blocking minority στο Συμβούλιο, δεν μπορούσε να το σταματήσει. Υπήρξε μια συμβιβαστική λύση. Η Επιτροπή δήλωσε προφορικά – και η δήλωσή της κατεγράφη στα πρακτικά, δεν περιλαμβάνεται στο κείμενο του κανονισμού – ότι οτιδήποτε φέρει, θα το φέρει με διατάξεις που παραπέμπουν σε ομοφωνία. Αυτή είναι η προφορική δήλωση της Επιτροπής, που έχει καταχωριστεί στα πρακτικά. Μπορούσαμε να πετύχουμε κάτι περισσότερο; Τη στιγμή που δεν υπήρχε δυνατότητα αρνησικυρίας και εφόσον δεν υπήρχε blocking minority, πώς θα γινόταν αυτό;»
Κοντολογίς, βγάζοντας την ουρά του απ΄ έξω, παρ’ ότι πρωτοκλασάτος υπουργός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, και αφού υπογραμμίζει ότι δεν την έκανε αυτός τη διαπραγμάτευση, λέγει πως μια «ευρωπαϊκή χώρα» επέβαλε την βούλησή της, καταργώντας το «όπλο των μικρών», το βέτο, και η Αθήνα κοιμόταν όρθια. Η, δε, Κομισιόν περιορίστηκε σε «προφορική» – όχι γραπτή – δήλωση, που «δεν περιλαμβάνεται στο κείμενο του κανονισμού» (SAFE) ότι στο εξής θα ληφθούν υπόψιν οι ελληνικές … ανησυχίες. Ευχολόγια, δηλαδή. Η «δουλειά» έγινε, η Τουρκία εντάχθηκε, και τώρα δίδονται … προφορικές «διαβεβαιώσεις». Αραγε, τι επιτέλους είναι αυτό που ισχυρίζεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη ότι κέρδισε από την … περηφανή, σκληρή «διαπραγμάτευσή» της; https://neostrategy.g
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου