Γιορτάζουμε ή κάνουμε το μνημόσυνο της Ευρώπης; Ογδόντα χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ευρώπη είναι διχασμένη και καλλιεργείται ατμόσφαιρα εμπολέμου. Στην πραγματικότητα, τόσο η γηραιά ήπειρος όσο και ολόκληρος ο κόσμος, ζει την κατάρρευση του μεταπολεμικού status quo. Αυτό μαρτυρούν και οι επετειακές εκδηλώσεις στη Μόσχα, με τη συμμετοχή του Κινέζου προέδρου, και στη Δύση με τις προσπάθειες της δημιουργίας «συμμαχίας των προθύμων», αλλά και η αλλαγή της στάσης των ΗΠΑ.
Όπως εύστοχα περιγράφει η γαλλική εφημερίδα, Le Monde, «ογδόντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ ΠΠ, δύο Ευρώπες στέκονται η μία απέναντι στην άλλη, μέσα στο χάος που επιβάλλεται από άλλες δυνάμεις. Το μόνο που θεωρείται βέβαιο είναι ότι η διεθνής τάξη που δημιουργήθηκε μετά το 1945 έχει καταρρεύσει και αυτή που υποτίθεται ότι θα την αντικαταστήσει, δεν έχει ακόμη οικοδομηθεί». Κι’ όλα αυτά στην Ευρώπη. Για να μην μιλήσουμε για την αναταραχή σε Ινδία – Πακιστάν, τη Μέση Ανατολή και αλλού, που εγκυμονεί δραματικούς κινδύνους για την ανθρωπότητα που μοιάζει να βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.
Ρωσία – Κίνα
Ενδεικτικές της κατάστασης είναι οι επετειακές εκδηλώσεις που γίνονται αυτές τις ημέρες στη Ρωσία και στη Δύση. Πλήρης συμβολισμών και μηνυμάτων είναι οι δηλώσεις ειδικά του Κινέζου προέδρου, ο οποίος παραβρίσκεται στη Μόσχα δίπλα στον Πούτιν, στην παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία.
«Συντελούνται αλλαγές που δεν έχουν συμβεί εδώ και εκατό χρόνια. Όταν είμαστε μαζί, εμείς οδηγούμε αυτές τις αλλαγές», είχε πει ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, αποχαιρετώντας τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, στο Κρεμλίνο, τον Μάρτιο του 2023. Τώρα, λίγο πριν από την επίσκεψή του στη Μόσχα για να παραστεί στις εκδηλώσεις για τη μεγάλη αντιφασιστική νίκη, στις 9 Μάη 1945, παραλλήλισε την «ηγεμονία των ΗΠΑ» με τις «αλαζονικές φασιστικές δυνάμεις».
Κι’ όλα αυτά, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ επιβάλλει δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, με το Πεκίνο να απαντά με αντίμετρα, και, όπως δηλώνει ο Αμερικανός πρόεδρος, ταυτόχρονα προσπαθεί να βρει ειρηνική διέξοδο στο Ουκρανικό.
«Σε όλο τον κόσμο, οι δυνάμεις που είχαν το δίκιο με το μέρος τους, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Σοβιετικής Ένωσης, πολέμησαν γενναία και νίκησαν τις αλαζονικές φασιστικές δυνάμεις χέρι – χέρι», έγραψε ο Σι σε άρθρο που δημοσιεύθηκε σε ρωσικά και κινεζικά Μέσα Ενημέρωσης πριν από την άφιξή του στη Μόσχα. Και πρόσθεσε: «Ογδόντα χρόνια μετά, η μονομέρεια, η πολιτική της ηγεμονίας και ο εκφοβισμός είναι εξαιρετικά επιβλαβείς. Η ανθρωπότητα βρίσκεται για άλλη μια φορά μπροστά σε ένα σταυροδρόμι».
Η εικόνα των δύο προέδρων στη Μόσχα είναι προφανές ότι αποτελεί σαφές μήνυμα της συμμαχίας τους, σχολιάζει στην πλειονότητά του ο Δυτικός Τύπος. Για την ακρίβεια είναι η εικόνα του κόσμου που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Ωστόσο, κατά την Le Monde, η πιο απειλητική σκιά που απλώνεται, είναι αυτή του μεγάλου συμμάχου το 1945, που σήμερα εκφράζεται στο πρόσωπο του λαϊκιστή προέδρου των ΗΠΑ, έναν μάστορα του χάους, έναν λάτρη του συνεχούς εντυπωσιασμού, που άλλοτε εμφανίζεται στα κοινωνικά δίκτυα ντυμένος ως Πάπας και άλλοτε ως Τζεντάι από το Star Wars. Οι Ευρωπαίοι βλέπουν τον Αμερικανό σύμμαχο να συμπεριφέρεται σαν αντίπαλος, ακόμη και σαν αρπακτικό.
Κινεζικό άγημα στην παρέλαση στη Μόσχα
Στη Ρωσία, συνεχίζει η εφημερίδα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ηγείται της «μεγαλύτερης», όπως λέγεται, παρέλασης που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας στις 9 Μάη. Κινέζικα αγήματα θα συμμετάσχουν στην παρέλαση και σε αυτήν που θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα στο Μινσκ.
Μια σημαντική συμβολική χειρονομία από τον Κινέζο πρόεδρο, ο οποίος, όχι μόνο θα σταθεί στην Κόκκινη Πλατεία δίπλα στον Βλαντιμίρ Πούτιν και αρκετούς άλλους ηγέτες (συμπεριλαμβανομένου του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο), αλλά θα περάσει και τρεις ημέρες στη Μόσχα.
Αυτό θέτει τέλος στη θεωρία που ονομάζεται «Κίσινγκερ και πάλι», την οποία προβάλλουν ορισμένοι αναλυτές ως προς την πολιτική Τραμπ σε σχέση με τη Ρωσία και την Κίνα. Ως γνωστόν, ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζει ότι στόχος του είναι να διχάσει τη Ρωσία και την Κίνα, ακριβώς όπως ο προκάτοχός του, Ρίτσαρντ Νίξον, και ο «στρατηγός» του (τότε υπουργός Εξωτερικών), Χένρι Κίσινγκερ, οι οποίοι εγκαινίασαν τον διάλογο με την Κίνα του Μάο, προκειμένου να απομακρύνουν την Κίνα από την επιρροή της Σοβιετικής Ενωσης.
Σήμερα, όμως, στην πραγματικότητα, οι ρωσο-κινεζικές σχέσεις βρίσκονται σε άριστη κατάσταση. Επιπλέον, η εμμονική στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ για την αποδυνάμωση της Κίνας, μέχρι στιγμής έχει συμβάλει στην ενδυνάμωση του Σι Τζινπίνγκ. Σε αντίθεση με τον ανυπόμονο Τραμπ, ο Σι και ο Πούτιν, ξέρουν πού πηγαίνουν και παίζουν το παιχνίδι μακράς πνοής.
Εορτασμός ή μνημόσυνο;
Στο μεταξύ, στον αντίποδα της παρέλασης στη Ρωσία, στην Ευρώπη -η οποία στην πραγματικότητα ποτέ δεν γιόρτασε πραγματικά την ημέρα 9 Μάη, σε αντίθεση με τη Ρωσία που το έκανε πάντα με μεγαλειώδη παρέλαση- οργανώθηκαν άλλες εκδηλώσεις, αποκλείοντας τους Ρώσους διπλωμάτες, ενώ προγραμμάτισαν εκδηλώσεις με τη συμμετοχή Ευρωπαίων και στο Κίεβο.
Οι εορτασμοί για το τέλος του Β’ ΠΠ, μάλλον μοιάζουν με … μνημόσυνο, σχολιάζει η γαλλική εφημερίδα. Ρωσία και Ευρωπαϊκή Ενωση τιμούν την ογδοηκοστή επέτειο, αποχαιρετώντας τη διεθνή τάξη που δημιουργήθηκε μετά από αυτόν. Δύο κομμάτια της ίδιας ηπείρου χωρίζονται από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Δύο Ευρώπες στο επίκεντρο ενός παγκόσμιου χάους που κυριαρχείται από άλλους γίγαντες (σ.σ. εννοεί τις ΗΠΑ του Τραμπ).
Αυτή η εβδομάδα, συνεχίζει η εφημερίδα, γίνονται προσπάθειες να αναβιώσει ο ονομαζόμενος γαλλο-γερμανικός άξονας, στον οποίο θα προστεθεί και η Πολωνία. Στόχος του είναι αφενός ο Βλαντιμίρ Πούτιν, αφετέρου ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, την επόμενη ημέρα μετά την -επεισοδιακή- ανάληψη των καθηκόντων του, στις 6 Μαΐου, επισκέφθηκε τη Γαλλία.
Στις 9 Μαΐου, επέτειο της Διακήρυξης Σουμάν που εγκαινίασε το ευρωπαϊκό εγχείρημα, ο Εμανουέλ Μακρόν συναντάται με τον πρωθυπουργό της -ανερχόμενης δύναμης στην Ευρώπη- Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, στη Νανσί για να υπογράψουν μία από τις διμερείς συνθήκες που συνάπτει η Γαλλία με τους στενότερους εταίρους της: τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και τώρα την Πολωνία.
Ολοι αυτοί σχεδιάζεται να ξανασυναντηθούν το Σάββατο, 10 Μαΐου στο Κίεβο. Σε αυτούς θα προστεθεί ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, ο οποίος δεν βλέπει θετικά την αποχώρηση της χώρας του από την ΕΕ (Brexit).
Ωστόσο, όλα αυτά σκιάζονται από σειρά σοβαρών γεγονότων. Και αναφέρει ορισμένα εξ’ αυτών η γαλλική εφημερίδα, με εντονότατο προβληματισμό: Την περασμένη Κυριακή, οι Ρουμάνοι ψηφοφόροι έδωσαν το 40% των ψήφων στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών σε έναν ακροδεξιό υποψήφιο. Την ίδια στιγμή, το κύρος του Κιρ Στάρμερ έχει πληγεί σοβαρά, εξαιτίας των αποτελεσμάτων των τοπικών εκλογών, οπότε ενισχύθηκε ένα άλλο ακροδεξιό κόμμα, το Reform UK, του Νάιτζελ Φάρατζ.
Λίγο αργά, πάντως, θυμήθηκαν στην Ευρώπη την άνοδο της ακροδεξιάς -αν δεν το εκκόλαψαν κιόλας κάποια ιερατεία των Βρυξελλών το αυγό του φιδιού- ογδόντα χρόνια μετά την συντριβή του ναζιστικού τέρατος.
**Τό ιστολόγιο δέν συμφωνει απαραίτητα με τις απόψεις των αρθρογράφων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου