Η πολιτική ορθότητα είχε προειδοποιήσει: Κακώς το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται σε λευκούς άνδρες. Γι'αυτό φέτος επελέγη ο Abdulrazak Gurnah, που όταν το πληροφορήθηκε νόμιζε ότι του έκαναν πλάκα. Δεν ήταν ο μόνος, τα γραφεία στοιχημάτων αγνοούσαν πλήρως την ύπαρξή του και δεν τον είχαν καν συμπεριλάβει στην κατηγορία απόδοσης 100 στα 1. Στις ΗΠΑ έχουν πωληθεί συνολικά μόλις 3 χιλ αντίγραφα των βιβλίων του, στην Ελλάδα είναι αμετάφραστος, η Amazon έχει μόνο ένα έργο του, σε μαλακό εξώφυλλο κι' αυτό από το 1993. Κατά τα φαινόμενα, προσόν του είναι ότι πρόκειται για μαύρο αφρικανό - αν και ούτε ακριβώς μαύρος είναι (έχει αραβική καταγωγή) ούτε αφρικανός (ζει στο ΗΒ τα τελευταία 55 χρόνια). Υποτίθεται ότι στα έργα του καταγγέλει την αποικιοκρατία - τη στιγμή που κατέφυγε στην βρετανική ιμπεριαλιστική μητρόπολη για βιοπορισμό και τα έργα του είναι γραμμένα αποκλειστικά στην Αγγλική, αν και μητρική του γλώσσα είναι η Σουαχίλι.
Ο Milan Kundera δεν είχε σοβαρές ελπίδες να βραβευθεί αφού κατακρίνει την πολιτική ορθότητα, ο Michel Houellebecq διότι καταγγέλει την εισβολή στην Ευρώπη, ο Shalman Rushdie είναι μεν μη-Δυτικός αλλά κοροϊδεύει την Ανατολή (οπότε ούτε αυτός ήταν του γούστου της Επιτροπής), ακόμα και ο Ιάπων Murakami δεν τους άρεσε, διότι είναι πολύ εμπορικός. Ζητούμενο ήταν να βρεθεί κάποιος που θα πούλαγε το παραμύθι της προσφυγιάς και ο Gurnah κρίθηκε κατάλληλος επειδή εγκατέλειψε την πατρίδα του τη δεκαετία του '60, διωκόμενος μετά την Επανάσταση της Ζανζιβάρης. Μιλάμε για τόση παράνοια!
Η συγκεκριμένη επιλογή δείχνει την αυτοτελή αξία της μελέτης της Ιστορίας, αλλά και τον κίνδυνο να ρεζιλευθεί κάποιος, ανιστόρητος ων: Η Ζανζιβάρη, τόπος γέννησης του Gurnah, είχε κατακτηθεί, αιώνες πριν, από το Ομάν που την χρησιμοποιούσε ως κέντρο δουλεμπορίου αφρικανών ιθαγενών (ένα άλλο τεράστιο θέμα ταμπού, αφού εμπόριο σκλάβων έκαναν υποτίθεται οι κακοί λευκοί). Μάλιστα, τον 19ο αιώνα η πρωτεύουσα του Σουλτανάτου του Ομάν είχε μεταφερθεί από το Muscat, 3500 χιλ χλμ μακριά, στη Ζανζιβάρη. Αργότερα το νησί έγινε προτεκτοράτο της Βρετανίας. Ωστόσο, τοπικό Σουλτάνο / κυβερνώσα μειοψηφία αραβικής καταγωγής / πρώην δουλέμπορους / συνεργάτες των Βρετανών αποικιοκρατών / κτλ, ο λαός τους ξεφορτώθηκε με την επανάσταση του 1964. Τότε η Ζανζιβάρη ενώθηκε με την ηπειρωτική Τανγκανίκα και έτσι δημιουργήθηκε η σημερινή Ταν-Ζαν-ία (portmanteau των δύο ονομάτων). Την εποχή εκείνη ο νεαρός Gurnah υποχρεώθηκε να μεταναστεύσει στη Βρετανία, Άραβας Μουσουλμάνος ων, όπως προδίδει το όνομα και το παρουσιαστικό του. Δεν πρόκειται δηλαδή για αυτό που φαντάζεται κανείς όταν αναφέρεται σε "πρόσφυγα". Επομένως, κανονικά η Επιτροπή πήγαινε για μαλλί και βγήκε κουρεμένη με την επιλογή της. Τα μέλη της είτε είναι αγράμματα (πράγμα δύσκολο) είτε χρησιμοποιούν τις αναλογίες για να κάνουν παραπομπή στο σημερινό προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα, ποντάροντας στην άγνοια του κόσμου - κάτι που υπενθυμίζει την διαρκή υποχρέωσή μας να είμαστε ενημερωμένοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου