Π. Ήφαιστος. ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑ ΑΝΕΛΕΗΤΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ
Οι πολιτικές ασθένειες μιας πολιτείας αν και είναι γνωστές και εύκολα ορατές δεν είναι πάντα και από όλους αυτονόητα αντιληπτές.
Συναρτώνται πρωτίστως με οτιδήποτε αποδυναμώνει την πολιτειακή συνοχή, την πίστη και νομιμοφροσύνη των πολιτών στα κρατικά συμφέροντα και την ετοιμότητά τους για επίδειξη αυτοθυσίας αν χρειαστεί (και χρειάζεται συχνά ενώ δεν σημαίνει πάντα θάνατο, καθότι υπάρχουν ποικίλες βαθμίδες και εκδοχές).
Αναμφίβολα η Πόλης πάσχει ή και πεθαίνει αν δεν διασφαλίζεται ακλόνητη προσκόλληση της πλειονότητας των πολιτών σε έσχατες λογικές και θεμελιώδεις εθνικές κοσμοθεωρίες.
Αυτά ίσχυαν πάντα. Θα γίνονται ολοένα και πιο σημαντικά ενόσω προχωρούμε στον 21 αιώνα. Το πολυπολικό διεθνές σύστημα ωριμάζει, η δεσπόζουσα ηγεμονική δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών εισήλθε σε τροχιά επαναπροσδιορισμού των μεγάλων στρατηγικών της επιλογών και η αναζήτηση ισορροπίας αντί υπερεπέκτασης που υιοθετούσαν οι προηγούμενοι πρόεδροι θα δημιουργήσει πολλές προκλήσεις, κινδύνους και ευκαιρίες. Επειδή δε όπως συνηθίζεται να λέγεται στην στρατηγική θεωρία η ανάλυση της διεθνούς πολιτικής είναι το αντίστοιχο της ιατρικής στις διεθνείς σχέσεις λάθος διαγνώσεις και λάθος θεραπείες φέρνουν ζημιές ή και πολλούς θανάτους.
Η μη κατανόηση των ανελέητων χαρακτηριστικών του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος (βλ. κεντρικές θέσεις του Θουκυδίδειου αναλυτή Kenneth Waltz στον παρεμβαλλόμενο πίνακα), εξ ορισμού προκαλεί αβάστακτες ζημιές. Κανείς δεν έχει να ανατρέξει στις μεταψυχροπολεμιοκές ιδεολογικές σαπουνόφουσκες που εμφάνιζαν τον «παγκοσμιοποιημένο πλανήτη» περίπου ανθόσπαρτο, τερμάτιζαν τον διεθνή ανταγωνισμό και ο κόσμος μετατρεπόταν σε αγγελικά πλασμένο πεδίο εθνικά και πολιτικά αδιάφορων ατόμων. Η δε κρατική κυριαρχία, έγραψαν άτομα που κατάλαβαν κορυφαίες κρατικές θέσεις, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι περίπου περιττή. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε.
Συνοψίζοντας λέμε ότι κύριες δηλητηριώδεις πολιτικές εισροές που αποδυναμώνουν ή εκμηδενίζουν τον πολιτικό ορθολογισμό ενός κράτους είναι ΤΑ ΕΚΑΣΤΟΤΕ ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΑ-ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Ο ΝΟΜΙΚΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΦΑΜΙΛΛΑ ΚΑΙ «ΕΠΑΞΙΑ» ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΣ. [ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΜΠΕΡΔΕΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΘΝΙΚΟΎ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ http://wp.me/p3OlPy-Vv – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΣΜΟΣ, ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΤΙΚΟ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ http://wp.me/p3OqMa-1jx]. Δημιουργούν ένα πολιτικά και στρατηγικά ανορθολογικό κράτος, πλήττουν την φιλοπατρία και προσανατολίζουν την κοινωνία όχι προς την Ιθάκη των εθνικών συμφερόντων αλλά προς τα βράχια της διεθνούς πολιτικής. [, ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: Τι είναι οι Θερμοπύλες, εν τέλει; Τι είναι η Ιθάκη; Τι είναι οικογένεια; Τι είναι πατρίδα; http://wp.me/p3OlPy-1pZ]
Μια κοινωνία δεν έχει την πολυτέλεια να μην γνωρίζει τα βασικά κριτήρια και τις βασικές νομοτέλειες της σύγχρονης διεθνούς πολιτικής. Την διαδρομή και διαμόρφωση του σύγχρονου κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος, τους βαθύτερους διαμορφωτικούς παράγοντες, την φύση και τα χαρακτηριστικά της διαπάλης των ηγεμονικών δυνάμεων και τα εν γένει εγγενή αίτια πολέμου.
Κύρια και κεντρική είναι η γνώση των διαφορών ενδοκρατικής και διακρατικής τάξης καθότι αυτό προσδιορίζει κάτι πολύ σημαντικό: Το κατά πόσο μια διπλωματία νεφελοβατεί και νομικίζει ή κατά πόσο βρίσκεται σε συμβατότητα με τις πολιτικές όψεις του εκάστοτε διεθνούς δικαίου και των διεθνών θεσμών (όπως ενδοκρατικά το δίκαιο και οι θεσμοί είναι εξαρτημένες μεταβλητές της πολιτικής στο διεθνές σύστημα είναι εξαρτημένες μεταβλητές της μη θεσπισμένης ισχύος που έχει ως αποτέλεσμα η πολιτική ηθική στην διεθνή πολιτική είναι μηδέν: ΗΘΙΚΗ και ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ. Η μη θεσπισμένη ισχύς στην διεθνή πολιτική. Πολιτική θεολογία versus πολιτική θεωρία και η σημασία της αξιολογικά ελεύθερης περιγραφής και ερμηνείας των διεθνών φαινομένων http://wp.me/p3OqMa-13c – http://wp.me/p3OlPy-1bH).
Όπως εισερχόμαστε στο 2016, ένα δηλαδή τέταρτο του αιώνα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, δεν άλλαξε κάτι σε σχέση με αυτά που λέγαμε αρχές της δεκαετίες του 1990. Και στην συνέχεια αδιάλειπτα επί δύο δεκαετίες. Αυτό δεν είναι μόνο μια ικανοποίηση για όποιον ερευνά και γράφει στα ολισθηρά πεδία της διεθνούς πολιτικής αλλά και ενδεικτικό όσον αφορά τους προσανατολισμούς των μη ιδεολογικών αναλύσεων με επιστημονικές αξιώσεις. Ο διεθνολόγος, γράφουμε συχνά, είναι πολύ πιο επικίνδυνος εάν είναι τσαρλατάνος σε σύγκριση με ένα τσαρλατάνο της ιατρικής επιστήμης. Οι βλάβες και οι θάνατοι είναι πολύ μεγαλύτερης έκτασης, ενίοτε μάλιστα και αβάστακτων συνεπειών.
Όταν αναλύεις την διεθνή πολιτική πρωταρχική γνώση είναι οι σταθερές και τα αξιώματα του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος (βλ. πίνακα Kenneth Waltz που συμπεριλαμβάνει και απόσπασμα του Θουκυδίδη). Τις σταθερές και τα αξιώματα ένα κράτος δεν μπορεί να παραβλέψει, παρακάμψει ή εξορκίσει εσχατολογικά και ουτοπικά. Τα προσδιορίζει η εθνοκρατοκεντρική οντολογία και τα αποτυπώματά της κάθε είδους συμπεριλαμβανομένων των διεθνών θεσμών που επικυρώνουν την κρατική κυριαρχία/διεθνή αναρχία ως καθεστώς των διεθνών σχέσεων (βλ. μεταξύ άλλων την ανάλυση στο «Ηθική και διεθνές σύστημα» στο οποίο αναφερθήκαμε πιο πάνω).
Εδώ, και επειδή σχετίζονται με άμεσα συντρέχοντα ζητήματα του νεοελληνικού και κυπριακού κράτους, παραθέτω αυτούσιο απόσπασμα εισήγησής μου σε συνέδριο που αφορά αξονικά ζητήματα μιας οποιασδήποτε εθνικής στρατηγικής ενός οποιουδήποτε κράτους μιας οποιασδήποτε εποχής. Παραθέτω το συγκεκριμένο απόσπασμα όχι μόνο γιατί αναφέρει βασικά τυπολογικά στοιχεία μιας εθνικής στρατηγικής αλλά επίσης επειδή θίγει και ζητήματα πολιτικής θεωρίας της διεθνούς πολιτικής («φιλοσοφικού» χαρακτήρα με την έννοια ότι αφορούν έσχατες λογικές και παραδοχές χωρίς τις οποίες κράτος και κοινωνία δεν υπάρχουν). Πάγια δηλαδή ζητήματα που ισχύουν για κάθε κυρίαρχη κοινωνία που θέλει να είναι συλλογικά ελεύθερη, δηλαδή εθνικά ανεξάρτητη, ασφαλή και ευημερούσα.
Απόσπασμα εισήγησης σε συνέδριο
Η έννοια στρατηγική είναι δυναμική και σύνθετη. Είναι ένας αγώνας και ένα άθλημα που κινείται μέσα στην δίνη της διεθνούς πολιτικής.
Κατά βάση, στρατηγική είναι η συνάρτηση μέσων και σκοπών για την εκπλήρωση των εθνικών συμφερόντων.
Στέκομαι λοιπόν εξ αρχής τονίζοντας πως μια εθνική στρατηγική συμπεριλαμβάνει οτιδήποτε σχετίζεται με την εθνοκρατική ζωή.
Μεταξύ άλλων, τους εθνικούς σκοπούς, τις διεθνείς σχέσεις του κράτους, τις απειλές, την αποτροπή των απειλών, τις συμμαχίες, τις διεθνείς θεσμικές συμμετοχές, τις διεθνείς συμφωνίες και την κοινωνική, στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική οργάνωση.
Η πνευματική υπόσταση, βέβαια, είναι τα θεμέλια της εθνοκρατικής ζωής.
Μια σύνθετη και καλά σχεδιασμένη υψηλή στρατηγική προϋποθέτει συμπερίληψη όλων των κριτηρίων και παραγόντων σε όλα τα πεδία ενδιαφέροντος, την χάραξη στρατηγικής για κάθε ένα πεδίο, την συνάρτησή διαφορετικών πεδίων ενδιαφέροντος όταν σχετίζονται μεταξύ τους, την συμπερίληψη εκτιμήσεων και σχεδιασμών για απρόβλεπτες καταστάσεις, την ιεράρχηση των σημασιών σε όλο το φάσμα και τον σχεδιασμό και εφαρμογή ιεραρχημένων επηρεασμού επηρεασμού όλων των πεδίων ενδιαφέροντος.
Ρητορικά μιλώντας, αυτά είναι σχετικά εύκολα και σχετικά ανέξοδα πράγματα.
Άνθρωποι, πνεύμα, ιδέες και βέλτιστη αξιοποίηση των μέσων.
Κάθε κράτος αφού υπάρχει, διαθέτει πλήθος κρατικών λειτουργών των οποίων η μέγιστη και βέλτιστη απόδοση όριο έχει τον ουρανό και αποστολή τους είναι η βέλτιστη και μέγιστη αξιοποίηση των μέσων που διαθέτει ένα έθνος.
Αυτό βέβαια δεν ισχύει σε χώρες όπου το κράτος θεωρείται θέρετρο παρασίτων και λεηλατικό εργαλείο της μιας ή άλλης εφήμερης κλεπτοκρατικής εξουσίας.
Σε όλα τα κράτη όλων των εποχών, πάντως, τα πιο δύσκολα ζητήματα εθνικής στρατηγικής τίθενται στο επίπεδο της κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης που διασφαλίζει νομιμοποιητική κοινωνική βάση η οποία στηρίζει αδιάλειπτα και αταλάντευτα τις έσχατες εθνικές λογικές και τα έσχατα εθνικά συμφέροντα.
Διαχρονικά τα έθνη βιώνουν τόσο κατηφορικές όσο και ανοδικές φάσεις της εθνικής τους ζωής.
Ταξίδι προς την Ιθάκη είναι όλα τα ατομικά ή συλλογικά ενεργήματα του ανθρώπου, γεμάτη εμπόδια, τρικυμίες, κύκλωπες, Ποσειδώνες και πολλές εσχατολογικές Σειρήνες.
Ο σωστός προσανατολισμός προς την Ιθάκη είναι κύριο ζήτημα.
Η καταστατική κοσμοθεωρητική αφετηρία που εάν κατακτηθεί –σχεδόν αν όχι πάντοτε μετά από ένα αγώνα ελευθερίας–, εφεξής προσφέρει πλέον τις προϋποθέσεις μιας σταθερής ανοδικής φοράς κίνησης, είναι η στιγμή κατάκτησης της εθνικής ανεξαρτησίας.
Γιατί η εθνική ανεξαρτησία είναι η ελευθερία της κοινωνίας ή όπως λεγόταν στην κλασική εποχή το «ιδεώδες της ανεξαρτησίας».
Προϋπόθεση για να κινείται ανοδικά ένα οποιοδήποτε έθνος, να συγκροτείται δημοκρατικά και να ασκεί αυτοδιάθεση σύμφωνα με την ετερότητά του είναι να ενισχύονται αδιαλείπτως τα θεμελιακά και καταστατικά κοσμοθεωρητικά θέσφατα της εθνικής ανεξαρτησίας.
Η σταθερότητα των πολιτειακών εποικοδομημάτων, ακριβώς, εξαρτάται από το κατά πόσο η καθημερινή σμίλευση ηθικών κριτηρίων που διέπουν τα κανονιστικά κριτήρια της διακυβέρνησης είναι συμβατά με τα υποκείμενα κοσμοθεωρητικά θεμέλια.
Κοντολογίς, έθνος σημαίνει κοσμοθεωρητικές ουσίες και νοήματα που υποστασιοποιούνται με σύνθετο και πολυσήμαντο τρόπο στα πλαίσια της εθνοκρατικά ανεξάρτητης πολιτειακής ζωής.
Μόνο εθνοκράτη ανθρωπολογικά ζωντανά, δυναμικά και στρατηγικά προσανατολισμένα μπορούν να έχουν εθνικούς σκοπούς και έσχατα εθνικά συμφέροντα και να συγκροτούν στρατηγικές εκπλήρωσης αυτών των σκοπών.
Για να το επιτύχουν πρέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις συσπείρωσης των πολιτών γύρω από τα εθνικά συμφέροντα και να συνδυάζονται με βέλτιστο τρόπο τα μέσα που διαθέτουν.
Όποια κράτη στερούνται αυτών προϋποθέσεων παραπαίουν ή και αποθνήσκουν.
Υπέρτατο και έσχατο εθνικό συμφέρον όλων των εθνοκρατών είναι η εθνική επιβίωση μέσα σε ένα ως εκ της φύσεώς του άκρως ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα.
Στα θέματα ακεραιότητας της Επικράτειας, ασφάλειάς της, αυτοσυντήρησης της κοινωνίας και κρατικής επιβίωσης δεν χωρούν διαφορετικές πολιτικές θέσεις.
Εάν στο εσωτερικό μιας πολιτείας υπάρχουν διαφοροποιήσεις ως προς αυτά είναι πολιτική ασθένεια. Όσοι λυγίζουν είναι συνειδητά ή ανεπίγνωστα Εφιάλτες. Ισχύει για όλα τα κράτη όλων των εποχών και όλων των καταστάσεων.
Κοσμοθεωρητική σχιζοφρένεια
Οι πιο πάνω προϋποθέσεις απαιτούν, επίσης, μια πολιτειακή ζωή τα μέλη της οποίας δεν αλληθωρίζουν και που δεν είναι ηθικά και κοσμοθεωρητικά σχιζοφρενή.
Είναι σχιζοφρενή όταν υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ των ηθικών και κανονιστικών δομών της πολιτειακής ζωής και των κοσμοθεωρητικών τους θεμελίων.
Αλληθωρίζουν όταν αντί ακλόνητης προσκόλλησης στα εθνοκρατικά συμφέροντα αναζητούν κάποια μυστήρια ένωση του πλανήτη με το να κηρύττουν διεθνισμούς, κοσμοπολιτισμούς, παγκοσμιοποιήσεις και τα λοιπά, όλα αφέλειες και ασυναρτησίες που αντιβαίνουν στην εθνοκρατική υπόσταση.
Όποτε εκδηλώνονται καταμαρτυρούν κραυγαλέα πολιτικοπνευματική παράκρουση και στα μικρά κράτη εξ ορισμού υπηρετούν τις μεταμφιεσμένες ηγεμονικές αξιώσεις κάθε ιστορικής συγκυρίας.
Το διεθνές πλαίσιο όπου αναπτύσσεται μια εθνική στρατηγική ισχύουν έσχατες λογικές και αξιώματα. Μπορούν να μνημονευτούν μερικές
Αντλώντας από τον Θουκυδίδη και τον Kenneth Waltz (Θεωρία διεθνούς πολιτικής, Εκδόσεις Ποιότητα, κα Άνθρωπος, Κράτος Πόλεμος,Εκδόσεις Ποιότητα) μπορούμε να συνοψίσουμε τα κύρια χαρακτηριστικά της διεθνούς πολιτικής μέσα στην οποία κινείται η Εθνική στρατηγική ενός κράτους.
Πρώτον, στο διεθνές σύστημα άνισων κρατών που αναπτύσσονται άνισα και το οποίο αποτελεί υαλοπωλείο μέσα παλεύουν αενάως ηγεμονικοί ελέφαντες «δίκαιο υπάρχει όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του, κι όταν αυτό δεν συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται».
Οι Μήλιοι δεν το γνώριζαν με αποτέλεσμα (οι Αθηναίοι) σκότωσαν όσους Μηλίους ενήλικούς έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες. Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους».
Δεύτερον, η εθνική ανεξαρτησία ή με νομικούς όρους το καθεστώς της κρατικής κυριαρχίας όπως σήμερα καταγράφεται στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ σημαίνει διεθνή αναρχία.
Δηλαδή, καταστατικά το διεθνές σύστημα ορίζεται από το γεγονός της απουσίας μιας ρυθμιστικής διεθνούς εξουσίας.
Αναμφίβολα, αν εξέλειπαν τα αίτια πολέμου, θα είχαμε αποτελεσματικούς θεσμούς συλλογικής ασφάλειας.
Αποτελεί όμως θανατηφόρα αυταπάτη εάν νομίζεις ότι δεν υπάρχουν εγγενή αίτια πολέμου και ότι οι διεθνείς θεσμοί είναι αγγελικά πλασμένοι και γραμμικά κινούμενοι.
Τρίτον, δεδομένου ότι έχουμε το αναπόδραστο δίδυμο κρατική κυριαρχία – διεθνής αναρχία που συμβολίζει το γεγονός της εθνικής ανεξαρτησίας, και δεδομένης της άνισης ανάπτυξης και των διλημμάτων ασφαλείας που αυτή προκαλεί, οι σχέσεις των κρατών είναι κατά βάση ανταγωνιστικές και συχνότατα συγκρουσιακές.
Σε ένα τέτοιο σύστημα ισχύει η αρχή της αυτοβοήθειας.
«Λόγια που να στηρίζονται στο δίκαιο δεν λείπουν από κανένα» μας προειδοποιεί ο αλάνθαστος Θουκυδίδης, όμως, «όσοι διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους».
Έτσι, τα κράτη επιχειρώντας να αυξήσουν την ασφάλειά τους μειώνουν την ασφάλεια των άλλων, και τούμπαλιν, αενάως κυλιόμενα μέσα σε ένα αναπόδραστο φαύλο κύκλο διλημμάτων ασφαλείας.
Επαρκής ισχύς και ασφάλεια είναι που διασώζει και όχι ευχολόγια, κατευνασμοί και φλούδες ελπίδες, στάσεις που βλάπτουν σοβαρά την κρατική υγεία.
Τέταρτον, στο συγκαιρινό διεθνές σύστημα τα κρατοκεντρικά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά βαθαίνουν ολοένα και περισσότερο εντείνοντας, έτσι, την κρατοκεντρική διαφοροποίηση.
Κύριοι δρώντες της διεθνούς πολιτικής είναι τα εθνοκράτη και οι διεθνικοί δρώντες είναι εργαλειακού χαρακτήρα στα χέρια όποιου μπορεί να τους χρησιμοποιήσει για να αυξήσει την κρατική του ισχύ.
Οι διεθνείς θεσμ
οί, επιπρόσθετα, αναπόδραστα είναι εξαρτημένες μεταβλητές της ισχύος.
Σκεφτείτε ότι έτσι κατάντησαν ακόμη και οι υπερεθνικοί θεσμοί της ΕΕ, όπως τραγικά καταμαρτυρείται καθημερινά τα τελευταία χρόνια.
Στοιχειώδεις προϋποθέσεις αξιοπιστίας μιας εθνικής στρατηγικής
Αφού συντομέψαμε το κοσμοθεωρητικό και ηθικοπνευματικό σκέλος και τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της διεθνούς πολιτικής σε βαθμό που ενδεχομένως
τα δολοφονήσαμε εννοιολογικά, θα σταθούμε με εξίσου σύντομο τρόπο στα εξής κριτήρια και παράγοντες αξιοπιστίας μιας εθνικής στρατηγικής.
Γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι σκοποί και μέσα όπως συμπλέκονται αναπτύσσουν άπειρους συνδυασμούς και όριο είναι ο ουρανός για διαρκή βέλτιστη και μέγιστη εκπλήρωσή τους.
Η αξιοπιστία της εθνικής στρατηγικής ενός κράτους βελτιώνεται, επίσης, εάν ισχύουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Κινούμενοι ανοδικά, τουτέστιν στεριώνοντας και δυναμώνοντας την εθνική ανεξαρτησία υπάρχει ολοένα και μεγαλύτερη ασφάλεια, ευημερία και δημοκρατία.
Και το αντίστροφο για την καθοδική τροχιά: Οι πολίτες αφήνουν τις κοσμοθεωρίες τους, εκμηδενίζονται ηθικά και ανθρωπολογικά, τα κανονιστικά εποικοδομήματα σαπίζουν και τα πάντα πλέον κατηφορίζουν προς το τέλμα και την πλήρη εκμηδένιση.
Υστερόγραφο 3.1.2016.
Τα ζητήματα της Κρατικής κυριαρχίας δεν σχετίζονται ή δεν πρέπει να σχετίζονται με την προσωπική άποψη του καθενός. Η κυριαρχία είναι υπόθεση της κοινωνίας κ
αι αφορά ευθέως την συλλογική ελευθερία, την ασφάλεια και την ευημερία όλων. Τα ζητήματα αυτά είναι «φιλοσοφικά» με την ευρύτερη έννοια και με δεδομένο ότι βιώσιμη κοινωνία σημαίνει μια συγκεκριμένη ακλόνητη και δεσμευτική για όλους πολιτικοπνευματική δομή: Οι πολίτες είτε προσκολλώνται σε κοσμοθεωρίες και έσχατες λογικές είτε όχι. Στην πρώτη περίπτωση επιβιώνεις στην δεύτερη παθαίνεις ζημιές ή χάνεσαι.
Τα ζητήματα αυτά συναρτώνται πρωτίστως με το κατά πόσο αντιλαμβανόμαστε το ταξίδι των ανθρώπων και των κρατών τους ως Οδύσσεια κατά την διάρκεια του οποίου «θα το παλεύουμε» έχοντας στον νου μας την Ιθάκη ή αντίστροφα κατά πόσο κατακυριευμένοι από εσχατολογικά ιδεολογικά σύνδρομα (οι ύστεροι παραμυθιασμένοι νεοέλληνες) υστερικά χορεύουμε και κανένα ζεϊμπέκικο μην και γίνει το άλμα στον ποθητό χλοερό έσχατο τόπο των ψευδαισθήσεών μας. Και ας μην πει κανείς ότι κάπου λαϊκίζω καθότι το ζεϊμπέκικο και οι κουμπαριές συν πολλά άλλα πιο γραφικά και ιλαροτραγικά ήταν και συνεχίζουν λόγω κεκτημένης ταχύτητας να είναι οι άξονες της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Π. Ήφαιστος – P. Ifestos
www.ifestosedu.gr
/ www.ifestos.edu.gr – info@ifestosedu.gr
Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Οι πολιτικές ασθένειες μιας πολιτείας αν και είναι γνωστές και εύκολα ορατές δεν είναι πάντα και από όλους αυτονόητα αντιληπτές. Συναρτώνται πρωτίστως με οτιδήποτε αποδυναμώνει την πολιτειακή συνοχή, την πίστη και νομιμοφροσύνη των πολιτών στα κρατικά συμφέροντα και την ετοιμότητά τους για επίδειξη αυτοθυσίας αν χρειαστεί (και χρειάζεται συχνά ενώ δεν σημαίνει πάντα θάνατο, καθότι υπάρχουν ποικίλες βαθμίδες και εκδοχές).
Αναμφίβολα η Πόλης πάσχει ή και πεθαίνει αν δεν διασφαλίζεται ακλόνητη προσκόλληση της πλειονότητας των πολιτών σε έσχατες λογικές και θεμελιώδεις εθνικές κοσμοθεωρίες.
Αυτά ίσχυαν πάντα. Θα γίνονται ολοένα και πιο σημαντικά ενόσω προχωρούμε στον 21 αιώνα. Το πολυπολικό διεθνές σύστημα ωριμάζει, η δεσπόζουσα ηγεμονική δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών εισήλθε σε τροχιά επαναπροσδιορισμού των μεγάλων στρατηγικών της επιλογών και η αναζήτηση ισορροπίας αντί υπερεπέκτασης που υιοθετούσαν οι προηγούμενοι πρόεδροι θα δημιουργήσει πολλές προκλήσεις, κινδύνους και ευκαιρίες. Επειδή δε όπως συνηθίζεται να λέγεται στην στρατηγική θεωρία η ανάλυση της διεθνούς πολιτικής είναι το αντίστοιχο της ιατρικής στις διεθνείς σχέσεις λάθος διαγνώσεις και λάθος θεραπείες φέρνουν ζημιές ή και πολλούς θανάτους.
Η μη κατανόηση των ανελέητων χαρακτηριστικών του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος (βλ. κεντρικές θέσεις του Θουκυδίδειου αναλυτή Kenneth Waltz στον παρεμβαλλόμενο πίνακα), εξ ορισμού προκαλεί αβάστακτες ζημιές. Κανείς δεν έχει να ανατρέξει στις μεταψυχροπολεμιοκές ιδεολογικές σαπουνόφουσκες που εμφάνιζαν τον «παγκοσμιοποιημένο πλανήτη» περίπου ανθόσπαρτο, τερμάτιζαν τον διεθνή ανταγωνισμό και ο κόσμος μετατρεπόταν σε αγγελικά πλασμένο πεδίο εθνικά και πολιτικά αδιάφορων ατόμων. Η δε κρατική κυριαρχία, έγραψαν άτομα που κατάλαβαν κορυφαίες κρατικές θέσεις, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι περίπου περιττή. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε.
Συνοψίζοντας λέμε ότι κύριες δηλητηριώδεις πολιτικές εισροές που αποδυναμώνουν ή εκμηδενίζουν τον πολιτικό ορθολογισμό ενός κράτους είναι ΤΑ ΕΚΑΣΤΟΤΕ ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΑ-ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Ο ΝΟΜΙΚΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΦΑΜΙΛΛΑ ΚΑΙ «ΕΠΑΞΙΑ» ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΣ. [ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΜΠΕΡΔΕΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΘΝΙΚΟΎ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ http://wp.me/p3OlPy-Vv – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΣΜΟΣ, ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΤΙΚΟ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ http://wp.me/p3OqMa-1jx]. Δημιουργούν ένα πολιτικά και στρατηγικά ανορθολογικό κράτος, πλήττουν την φιλοπατρία και προσανατολίζουν την κοινωνία όχι προς την Ιθάκη των εθνικών συμφερόντων αλλά προς τα βράχια της διεθνούς πολιτικής. [, ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: Τι είναι οι Θερμοπύλες, εν τέλει; Τι είναι η Ιθάκη; Τι είναι οικογένεια; Τι είναι πατρίδα; http://wp.me/p3OlPy-1pZ]
Μια κοινωνία δεν έχει την πολυτέλεια να μην γνωρίζει τα βασικά κριτήρια και τις βασικές νομοτέλειες της σύγχρονης διεθνούς πολιτικής. Την διαδρομή και διαμόρφωση του σύγχρονου κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος, τους βαθύτερους διαμορφωτικούς παράγοντες, την φύση και τα χαρακτηριστικά της διαπάλης των ηγεμονικών δυνάμεων και τα εν γένει εγγενή αίτια πολέμου.
Κύρια και κεντρική είναι η γνώση των διαφορών ενδοκρατικής και διακρατικής τάξης καθότι αυτό προσδιορίζει κάτι πολύ σημαντικό: Το κατά πόσο μια διπλωματία νεφελοβατεί και νομικίζει ή κατά πόσο βρίσκεται σε συμβατότητα με τις πολιτικές όψεις του εκάστοτε διεθνούς δικαίου και των διεθνών θεσμών (όπως ενδοκρατικά το δίκαιο και οι θεσμοί είναι εξαρτημένες μεταβλητές της πολιτικής στο διεθνές σύστημα είναι εξαρτημένες μεταβλητές της μη θεσπισμένης ισχύος που έχει ως αποτέλεσμα η πολιτική ηθική στην διεθνή πολιτική είναι μηδέν: ΗΘΙΚΗ και ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ. Η μη θεσπισμένη ισχύς στην διεθνή πολιτική. Πολιτική θεολογία versus πολιτική θεωρία και η σημασία της αξιολογικά ελεύθερης περιγραφής και ερμηνείας των διεθνών φαινομένων http://wp.me/p3OqMa-13c – http://wp.me/p3OlPy-1bH).
Όπως εισερχόμαστε στο 2016, ένα δηλαδή τέταρτο του αιώνα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, δεν άλλαξε κάτι σε σχέση με αυτά που λέγαμε αρχές της δεκαετίες του 1990. Και στην συνέχεια αδιάλειπτα επί δύο δεκαετίες. Αυτό δεν είναι μόνο μια ικανοποίηση για όποιον ερευνά και γράφει στα ολισθηρά πεδία της διεθνούς πολιτικής αλλά και ενδεικτικό όσον αφορά τους προσανατολισμούς των μη ιδεολογικών αναλύσεων με επιστημονικές αξιώσεις. Ο διεθνολόγος, γράφουμε συχνά, είναι πολύ πιο επικίνδυνος εάν είναι τσαρλατάνος σε σύγκριση με ένα τσαρλατάνο της ιατρικής επιστήμης. Οι βλάβες και οι θάνατοι είναι πολύ μεγαλύτερης έκτασης, ενίοτε μάλιστα και αβάστακτων συνεπειών.
Όταν αναλύεις την διεθνή πολιτική πρωταρχική γνώση είναι οι σταθερές και τα αξιώματα του κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος (βλ. πίνακα Kenneth Waltz που συμπεριλαμβάνει και απόσπασμα του Θουκυδίδη). Τις σταθερές και τα αξιώματα ένα κράτος δεν μπορεί να παραβλέψει, παρακάμψει ή εξορκίσει εσχατολογικά και ουτοπικά. Τα προσδιορίζει η εθνοκρατοκεντρική οντολογία και τα αποτυπώματά της κάθε είδους συμπεριλαμβανομένων των διεθνών θεσμών που επικυρώνουν την κρατική κυριαρχία/διεθνή αναρχία ως καθεστώς των διεθνών σχέσεων (βλ. μεταξύ άλλων την ανάλυση στο «Ηθική και διεθνές σύστημα» στο οποίο αναφερθήκαμε πιο πάνω).
Εδώ, και επειδή σχετίζονται με άμεσα συντρέχοντα ζητήματα του νεοελληνικού και κυπριακού κράτους, παραθέτω αυτούσιο απόσπασμα εισήγησής μου σε συνέδριο που αφορά αξονικά ζητήματα μιας οποιασδήποτε εθνικής στρατηγικής ενός οποιουδήποτε κράτους μιας οποιασδήποτε εποχής. Παραθέτω το συγκεκριμένο απόσπασμα όχι μόνο γιατί αναφέρει βασικά τυπολογικά στοιχεία μιας εθνικής στρατηγικής αλλά επίσης επειδή θίγει και ζητήματα πολιτικής θεωρίας της διεθνούς πολιτικής («φιλοσοφικού» χαρακτήρα με την έννοια ότι αφορούν έσχατες λογικές και παραδοχές χωρίς τις οποίες κράτος και κοινωνία δεν υπάρχουν). Πάγια δηλαδή ζητήματα που ισχύουν για κάθε κυρίαρχη κοινωνία που θέλει να είναι συλλογικά ελεύθερη, δηλαδή εθνικά ανεξάρτητη, ασφαλή και ευημερούσα.
Απόσπασμα εισήγησης σε συνέδριο
Η έννοια στρατηγική είναι δυναμική και σύνθετη. Είναι ένας αγώνας και ένα άθλημα που κινείται μέσα στην δίνη της διεθνούς πολιτικής.
Κατά βάση, στρατηγική είναι η συνάρτηση μέσων και σκοπών για την εκπλήρωση των εθνικών συμφερόντων.
Στέκομαι λοιπόν εξ αρχής τονίζοντας πως μια εθνική στρατηγική συμπεριλαμβάνει οτιδήποτε σχετίζεται με την εθνοκρατική ζωή.
Μεταξύ άλλων, τους εθνικούς σκοπούς, τις διεθνείς σχέσεις του κράτους, τις απειλές, την αποτροπή των απειλών, τις συμμαχίες, τις διεθνείς θεσμικές συμμετοχές, τις διεθνείς συμφωνίες και την κοινωνική, στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική οργάνωση.
Η πνευματική υπόσταση, βέβαια, είναι τα θεμέλια της εθνοκρατικής ζωής.
Μια σύνθετη και καλά σχεδιασμένη υψηλή στρατηγική προϋποθέτει συμπερίληψη όλων των κριτηρίων και παραγόντων σε όλα τα πεδία ενδιαφέροντος, την χάραξη στρατηγικής για κάθε ένα πεδίο, την συνάρτησή διαφορετικών πεδίων ενδιαφέροντος όταν σχετίζονται μεταξύ τους, την συμπερίληψη εκτιμήσεων και σχεδιασμών για απρόβλεπτες καταστάσεις, την ιεράρχηση των σημασιών σε όλο το φάσμα και τον σχεδιασμό και εφαρμογή ιεραρχημένων επηρεασμού επηρεασμού όλων των πεδίων ενδιαφέροντος.Ρητορικά μιλώντας, αυτά είναι σχετικά εύκολα και σχετικά ανέξοδα πράγματα.
Άνθρωποι, πνεύμα, ιδέες και βέλτιστη αξιοποίηση των μέσων.
Κάθε κράτος αφού υπάρχει, διαθέτει πλήθος κρατικών λειτουργών των οποίων η μέγιστη και βέλτιστη απόδοση όριο έχει τον ουρανό και αποστολή τους είναι η βέλτιστη και μέγιστη αξιοποίηση των μέσων που διαθέτει ένα έθνος.
Αυτό βέβαια δεν ισχύει σε χώρες όπου το κράτος θεωρείται θέρετρο παρασίτων και λεηλατικό εργαλείο της μιας ή άλλης εφήμερης κλεπτοκρατικής εξουσίας.
Σε όλα τα κράτη όλων των εποχών, πάντως, τα πιο δύσκολα ζητήματα εθνικής στρατηγικής τίθενται στο επίπεδο της κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης που διασφαλίζει νομιμοποιητική κοινωνική βάση η οποία στηρίζει αδιάλειπτα και αταλάντευτα τις έσχατες εθνικές λογικές και τα έσχατα εθνικά συμφέροντα.
Διαχρονικά τα έθνη βιώνουν τόσο κατηφορικές όσο και ανοδικές φάσεις της εθνικής τους ζωής.
Ταξίδι προς την Ιθάκη είναι όλα τα ατομικά ή συλλογικά ενεργήματα του ανθρώπου, γεμάτη εμπόδια, τρικυμίες, κύκλωπες, Ποσειδώνες και πολλές εσχατολογικές Σειρήνες.
Ο σωστός προσανατολισμός προς την Ιθάκη είναι κύριο ζήτημα.
Η καταστατική κοσμοθεωρητική αφετηρία που εάν κατακτηθεί –σχεδόν αν όχι πάντοτε μετά από ένα αγώνα ελευθερίας–, εφεξής προσφέρει πλέον τις προϋποθέσεις μιας σταθερής ανοδικής φοράς κίνησης, είναι η στιγμή κατάκτησης της εθνικής ανεξαρτησίας.
Γιατί η εθνική ανεξαρτησία είναι η ελευθερία της κοινωνίας ή όπως λεγόταν στην κλασική εποχή το «ιδεώδες της ανεξαρτησίας».
Προϋπόθεση για να κινείται ανοδικά ένα οποιοδήποτε έθνος, να συγκροτείται δημοκρατικά και να ασκεί αυτοδιάθεση σύμφωνα με την ετερότητά του είναι να ενισχύονται αδιαλείπτως τα θεμελιακά και καταστατικά κοσμοθεωρητικά θέσφατα της εθνικής ανεξαρτησίας.
Η σταθερότητα των πολιτειακών εποικοδομημάτων, ακριβώς, εξαρτάται από το κατά πόσο η καθημερινή σμίλευση ηθικών κριτηρίων που διέπουν τα κανονιστικά κριτήρια της διακυβέρνησης είναι συμβατά με τα υποκείμενα κοσμοθεωρητικά θεμέλια.
Κοντολογίς, έθνος σημαίνει κοσμοθεωρητικές ουσίες και νοήματα που υποστασιοποιούνται με σύνθετο και πολυσήμαντο τρόπο στα πλαίσια της εθνοκρατικά ανεξάρτητης πολιτειακής ζωής.
Μόνο εθνοκράτη ανθρωπολογικά ζωντανά, δυναμικά και στρατηγικά προσανατολισμένα μπορούν να έχουν εθνικούς σκοπούς και έσχατα εθνικά συμφέροντα και να συγκροτούν στρατηγικές εκπλήρωσης αυτών των σκοπών.
Για να το επιτύχουν πρέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις συσπείρωσης των πολιτών γύρω από τα εθνικά συμφέροντα και να συνδυάζονται με βέλτιστο τρόπο τα μέσα που διαθέτουν.
Όποια κράτη στερούνται αυτών προϋποθέσεων παραπαίουν ή και αποθνήσκουν.
Υπέρτατο και έσχατο εθνικό συμφέρον όλων των εθνοκρατών είναι η εθνική επιβίωση μέσα σε ένα ως εκ της φύσεώς του άκρως ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα.
Στα θέματα ακεραιότητας της Επικράτειας, ασφάλειάς της, αυτοσυντήρησης της κοινωνίας και κρατικής επιβίωσης δεν χωρούν διαφορετικές πολιτικές θέσεις.
Εάν στο εσωτερικό μιας πολιτείας υπάρχουν διαφοροποιήσεις ως προς αυτά είναι πολιτική ασθένεια. Όσοι λυγίζουν είναι συνειδητά ή ανεπίγνωστα Εφιάλτες. Ισχύει για όλα τα κράτη όλων των εποχών και όλων των καταστάσεων.
Κοσμοθεωρητική σχιζοφρένεια
Οι πιο πάνω προϋποθέσεις απαιτούν, επίσης, μια πολιτειακή ζωή τα μέλη της οποίας δεν αλληθωρίζουν και που δεν είναι ηθικά και κοσμοθεωρητικά σχιζοφρενή.
Είναι σχιζοφρενή όταν υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ των ηθικών και κανονιστικών δομών της πολιτειακής ζωής και των κοσμοθεωρητικών τους θεμελίων.
Αλληθωρίζουν όταν αντί ακλόνητης προσκόλλησης στα εθνοκρατικά συμφέροντα αναζητούν κάποια μυστήρια ένωση του πλανήτη με το να κηρύττουν διεθνισμούς, κοσμοπολιτισμούς, παγκοσμιοποιήσεις και τα λοιπά, όλα αφέλειες και ασυναρτησίες που αντιβαίνουν στην εθνοκρατική υπόσταση.
Όποτε εκδηλώνονται καταμαρτυρούν κραυγαλέα πολιτικοπνευματική παράκρουση και στα μικρά κράτη εξ ορισμού υπηρετούν τις μεταμφιεσμένες ηγεμονικές αξιώσεις κάθε ιστορικής συγκυρίας.Το διεθνές πλαίσιο όπου αναπτύσσεται μια εθνική στρατηγική ισχύουν έσχατες λογικές και αξιώματα. Μπορούν να μνημονευτούν μερικές
Αντλώντας από τον Θουκυδίδη και τον Kenneth Waltz (Θεωρία διεθνούς πολιτικής, Εκδόσεις Ποιότητα, κα Άνθρωπος, Κράτος Πόλεμος,Εκδόσεις Ποιότητα) μπορούμε να συνοψίσουμε τα κύρια χαρακτηριστικά της διεθνούς πολιτικής μέσα στην οποία κινείται η Εθνική στρατηγική ενός κράτους.
Πρώτον, στο διεθνές σύστημα άνισων κρατών που αναπτύσσονται άνισα και το οποίο αποτελεί υαλοπωλείο μέσα παλεύουν αενάως ηγεμονικοί ελέφαντες «δίκαιο υπάρχει όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του, κι όταν αυτό δεν συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται».
Οι Μήλιοι δεν το γνώριζαν με αποτέλεσμα (οι Αθηναίοι) σκότωσαν όσους Μηλίους ενήλικούς έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες. Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους».
Δεύτερον, η εθνική ανεξαρτησία ή με νομικούς όρους το καθεστώς της κρατικής κυριαρχίας όπως σήμερα καταγράφεται στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ σημαίνει διεθνή αναρχία.
Δηλαδή, καταστατικά το διεθνές σύστημα ορίζεται από το γεγονός της απουσίας μιας ρυθμιστικής διεθνούς εξουσίας.
Αναμφίβολα, αν εξέλειπαν τα αίτια πολέμου, θα είχαμε αποτελεσματικούς θεσμούς συλλογικής ασφάλειας.
Αποτελεί όμως θανατηφόρα αυταπάτη εάν νομίζεις ότι δεν υπάρχουν εγγενή αίτια πολέμου και ότι οι διεθνείς θεσμοί είναι αγγελικά πλασμένοι και γραμμικά κινούμενοι.
Τρίτον, δεδομένου ότι έχουμε το αναπόδραστο δίδυμο κρατική κυριαρχία – διεθνής αναρχία που συμβολίζει το γεγονός της εθνικής ανεξαρτησίας, και δεδομένης της άνισης ανάπτυξης και των διλημμάτων ασφαλείας που αυτή προκαλεί, οι σχέσεις των κρατών είναι κατά βάση ανταγωνιστικές και συχνότατα συγκρουσιακές.
Σε ένα τέτοιο σύστημα ισχύει η αρχή της αυτοβοήθειας.
«Λόγια που να στηρίζονται στο δίκαιο δεν λείπουν από κανένα» μας προειδοποιεί ο αλάνθαστος Θουκυδίδης, όμως, «όσοι διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους».
Έτσι, τα κράτη επιχειρώντας να αυξήσουν την ασφάλειά τους μειώνουν την ασφάλεια των άλλων, και τούμπαλιν, αενάως κυλιόμενα μέσα σε ένα αναπόδραστο φαύλο κύκλο διλημμάτων ασφαλείας.
Επαρκής ισχύς και ασφάλεια είναι που διασώζει και όχι ευχολόγια, κατευνασμοί και φλούδες ελπίδες, στάσεις που βλάπτουν σοβαρά την κρατική υγεία.
Τέταρτον, στο συγκαιρινό διεθνές σύστημα τα κρατοκεντρικά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά βαθαίνουν ολοένα και περισσότερο εντείνοντας, έτσι, την κρατοκεντρική διαφοροποίηση.
Κύριοι δρώντες της διεθνούς πολιτικής είναι τα εθνοκράτη και οι διεθνικοί δρώντες είναι εργαλειακού χαρακτήρα στα χέρια όποιου μπορεί να τους χρησιμοποιήσει για να αυξήσει την κρατική του ισχύ.
Οι διεθνείς θεσμ
οί, επιπρόσθετα, αναπόδραστα είναι εξαρτημένες μεταβλητές της ισχύος.
Σκεφτείτε ότι έτσι κατάντησαν ακόμη και οι υπερεθνικοί θεσμοί της ΕΕ, όπως τραγικά καταμαρτυρείται καθημερινά τα τελευταία χρόνια.
Στοιχειώδεις προϋποθέσεις αξιοπιστίας μιας εθνικής στρατηγικής
Αφού συντομέψαμε το κοσμοθεωρητικό και ηθικοπνευματικό σκέλος και τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της διεθνούς πολιτικής σε βαθμό που ενδεχομένως
τα δολοφονήσαμε εννοιολογικά, θα σταθούμε με εξίσου σύντομο τρόπο στα εξής κριτήρια και παράγοντες αξιοπιστίας μιας εθνικής στρατηγικής.
- Ικανή πολιτική διακυβέρνηση επαρκώς δημοκρατικά νομιμοποιημένη
- Ποιοτική και ποσοτική επάρκεια πολεμικών μέσων
- Αξιόμαχη στρατιωτική ηγεσία
- επεξεργασμένα επιτελικά σχέδια
- υποστηρικτική οικονομική υποδομή
- υποστηρικτικό εθνικό φρόνημα
- ικανή και αξιόπιστη πολιτική ηγεσία
- σταθερότητα στόχων και προσεγγίσεων ανεξάρτητα πολιτικών διακυμάνσεων
- πλήρης συνεργασία πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας
- ετοιμότητα / αποφασιστικότητα προάσπισης εθνικού συμφέροντος
- αποτελεσματικές συμμαχίες
- ποιότητα διπλωματίας
- υποστηρικτικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις
- διαρκής βελτίωση της αποτρεπτικής φήμης και αξιοπιστίας της χώρας
Γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι σκοποί και μέσα όπως συμπλέκονται αναπτύσσουν άπειρους συνδυασμούς και όριο είναι ο ουρανός για διαρκή βέλτιστη και μέγιστη εκπλήρωσή τους.
Η αξιοπιστία της εθνικής στρατηγικής ενός κράτους βελτιώνεται, επίσης, εάν ισχύουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- Δίνονται διαρκώς παραστάσεις ικανότητας και αποφασιστικότητας άμυνας κατά όσων απειλούν τα εθνικά συμφέροντα.
- Καλλιεργούνται ακατάπαυστα τα κάθε είδους ερείσματα μιας χώρας στην περιφέρειά της.
- Υπάρχει επαρκής ικαν
ότητα επηρεασμού της κατανομής ισχύος και συμφερόντων μιας χώρας στην περιφέρειά της. Αυτό είναι και το κύριο στρατηγικό έρεισμα ενός περιφερειακού κράτους. - Εγρήγορση για συμμαχίες και επανεξέτασή τους σύμφωνα με τις εναλλαγές και ανακατανομές ισχύος και συμφερόντων.
- Υπάρχει επαρκής ικανότητα να δημιουργηθεί διπλωματικό κόστος
- Υπάρχουν δεξιότητες δημιουργίας αποτρεπτικού ψυχολογικού κόστους
- Υπάρχουν ικανές μυστικές υπηρεσίες που επιτρέπουν επαρκή γνώση των αντιπάλων και κυρίως της πολιτικοστρατιωτικής του τρωτότητας.
- Χαράσσονται κόκκινες γραμμές πέραν των οποίων υπάρχει αταλάντευτη άρνηση νομιμοποίησης αναθεωρητικών αξιώσεων και τετελεσμένων.
- Αναπτύσσονται διαρκείς «πελατειακές σχέσεις» με τις μεγάλες δυνάμεις επί ζητημάτων κατανομής ισχύος και συμφερόντων υπό το πρίσμα ενός σταθερού σκοπού οι ασύμμετρες σχέσεις ισχύος να κατατείνουν προς συμμετρικές συναλλαγές.
- Τέλος αλλά όχι το τελευταίο, κάθε χώρα θέτει μια απροσπέραστη για τους τρίτους κόκκινη γραμμή. Αυτή είναι η διεθνής νομιμότητα.
- Απαιτείται να μπορεί να κατοχυρώνει την κρατική κυριαρχία που προβλέπει η διεθνής νομιμότητα όταν άλλα κράτη διαφωνούν ενώ ταυτόχρονα αρνούνται την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών με βάση αυτήν νομιμότητα.
- Για παράδειγμα, εάν αναφερθούμε στην χώρα μας, το δίκαιο της Θάλασσας όσον αφορά τα 12 μίλια, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και τα στρατεύματα εισβολής και κατοχής μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Κινούμενοι ανοδικά, τουτέστιν στεριώνοντας και δυναμώνοντας την εθνική ανεξαρτησία υπάρχει ολοένα και μεγαλύτερη ασφάλεια, ευημερία και δημοκρατία.
Και το αντίστροφο για την καθοδική τροχιά: Οι πολίτες αφήνουν τις κοσμοθεωρίες τους, εκμηδενίζονται ηθικά και ανθρωπολογικά, τα κανονιστικά εποικοδομήματα σαπίζουν και τα πάντα πλέον κατηφορίζουν προς το τέλμα και την πλήρη εκμηδένιση.
Υστερόγραφο 3.1.2016.
Τα ζητήματα της Κρατικής κυριαρχίας δεν σχετίζονται ή δεν πρέπει να σχετίζονται με την προσωπική άποψη του καθενός. Η κυριαρχία είναι υπόθεση της κοινωνίας κ
αι αφορά ευθέως την συλλογική ελευθερία, την ασφάλεια και την ευημερία όλων. Τα ζητήματα αυτά είναι «φιλοσοφικά» με την ευρύτερη έννοια και με δεδομένο ότι βιώσιμη κοινωνία σημαίνει μια συγκεκριμένη ακλόνητη και δεσμευτική για όλους πολιτικοπνευματική δομή: Οι πολίτες είτε προσκολλώνται σε κοσμοθεωρίες και έσχατες λογικές είτε όχι. Στην πρώτη περίπτωση επιβιώνεις στην δεύτερη παθαίνεις ζημιές ή χάνεσαι.
Τα ζητήματα αυτά συναρτώνται πρωτίστως με το κατά πόσο αντιλαμβανόμαστε το ταξίδι των ανθρώπων και των κρατών τους ως Οδύσσεια κατά την διάρκεια του οποίου «θα το παλεύουμε» έχοντας στον νου μας την Ιθάκη ή αντίστροφα κατά πόσο κατακυριευμένοι από εσχατολογικά ιδεολογικά σύνδρομα (οι ύστεροι παραμυθιασμένοι νεοέλληνες) υστερικά χορεύουμε και κανένα ζεϊμπέκικο μην και γίνει το άλμα στον ποθητό χλοερό έσχατο τόπο των ψευδαισθήσεών μας. Και ας μην πει κανείς ότι κάπου λαϊκίζω καθότι το ζεϊμπέκικο και οι κουμπαριές συν πολλά άλλα πιο γραφικά και ιλαροτραγικά ήταν και συνεχίζουν λόγω κεκτημένης ταχύτητας να είναι οι άξονες της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
- Συντομογραφικά λοιπόν ποτέ δεν αφήνεις τις Θερμοπύλες και υπάρχουν πολλές και καθημερινές Θερμοπύλες μικρές και μεγάλες, στενόχωρες ή και ευρύχωρες
- Ποτέ δεν αυτοκτονείς πολιτικά από φόβο μην και πεθάνεις από κάποια πολιτική ασθένεια σε μερικά χρόνια ή ακόμη και σε μερικές δεκαετίες
- Ως κράτος πο
τέ δεν εγκαταλείπεις την κυριαρχία σου (ούτε μια ίντζα!) - Ποτέ δεν καταργείς τον θεσμό ελευθερίας σου, δηλαδή το κράτος σου γιατί αυτό αποτελεί έσχατη μιζέρια (αυτό πάει να γίνει στην Κύπρο και αυτό έγινε στην Ελλάδα με τα μνημόνια)
- Ποτέ δεν συζητάς με αντίπαλο που κατέχει ή αξιώνει να αρπάξει κομμάτι της Επικράτειάς σου ή συζητάς για να του πεις μόνο μια λέξη: Φύγε αμέσως
- Συγκροτείς αποτρεπτική στρατηγική εκπλήρωσης των αξιώσεών σου που είναι συμβατές με την διεθνή νομιμότητα – http://www.ifestosedu.gr/63GreekStrategy.htm
- Διεθνή νομιμότητα όχι ερμηνευμένη με ηττοπάθεια, νομικίστικα, παραμυθιασμένα και κατευναστικά απέναντι στους αντιπάλους.
- Στέκεσαι ανένδοτα στις Θερμοπύλες της ακεραιότητας της Επικράτειάς σου και επιδεικνύεις κάθε είδους αυτοθυσία
Π. Ήφαιστος – P. Ifestos
www.ifestosedu.gr
/ www.ifestos.edu.gr – info@ifestosedu.gr
Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου