ΟΙ ΑΡΑΒΕΣ ΩΣ ΤΟΝ ΜΩΑΜΕΘ[Μέρος Β΄]

Μέρος Β΄]
Οι Ναβαταίοι

Ηρώδης ο μέγας

Οι Ναβαταίοι ήταν το σημαντικότερο αρχαίο Αραβικό βασίλειο με γλώσσα την Αραμαική, κυριάρχησαν στην βόρεια Αραβία ώς τον 4ο αιώνα μ.χ. ο Στράβων (παραγρ.67) τους περιγράφει ως "Αράβιο έθνος" δίνοντας αναλυτικές περιγραφές γύρω απο την κοινωνία τους. Σύμφωνα με την βίβλο (Γεν. 25,13) κατάγονταν απο τον Ναβαιώθ, πρωτότοκο γιό του Ισμαήλ γιού του Αβραάμ και της δούλης του Αγάρ προπάτορα του Ναβαταίου εμπόρου απο την Μέκκα Μωάμεθ σύμφωνα με το Κοράνι. Οι Ναβαταίοι ήταν οργανωμένο βασίλειο απο την 2η χιλιετία π.χ τον 6ο αιώνα π.χ. κληρονομικό βασίλειο με δημοκρατικούς θεσμούς, σύμφωνα με τον Στράβωνα δίπλα απο τον κληρονομικό βασιλιά υπήρχε ένας αιρετός ο "αδελφός βασιλιάς" οι βασιλείς έδιναν πάντα λόγο στον λαό για τις πράξεις τους. Ο Στράβων τους λέει σώφρονες, οικονόμους, δέν είχαν δούλους επειδή είχαν αυτόνομη εξυπηρέτηση και έπιναν πάντοτε με μέτρο κατείχαν το κέντρο του εμπορίου στην περιοχή της Ιορδανίας και της βόρειας Αραβίας, διάσημοι μεγάλοι έμποροι όπως αργότερα και η οικογένεια του Μωάμεθ. Πολέμησαν με τους Πέρσες και τους Σελευκίδες μετά την κατάρρευση των Σελευκιδών τον 1ο αιώνα π.χ. ίδρυσαν ισχυρό βασίλειο στην περιοχή με νέα τους πρωτεύουσα την μεγαλοπρεπέστατη πόλη της Πέτρα που άρχισε να κτίζεται τον 3ο αιώνα π.χ. και ολοκληρώθηκε τον 1ο αιώνα π.χ. με τον κορυφαίο βασιλιά τους Αρέτα τον 3ο τον Φιλέλληνα (87 - 62 π.χ.).

Ο τετράρχης Ηρώδης Αντύπας

Η θρησκεία τους ήταν λιθολατρική όπως στα περισσότερα αρχαία Αραβικά βασίλεια λατρεύοντας τους βράχους και τα πνεύματα αλλά δανείστηκαν σταδιακά λατρείες θεών απο γειτονικούς λαούς όπως του Δία, Ηρακλή, Αφροδίτης, Αθηνάς απο τους Έλληνες του Θώθ απο τους Αιγυπτίους και του Ζωροάστρη απο τους Πέρσες. Η Πέτρα Ιορδανίας πρωτεύουσα των Ναβατταίων είναι ακόμα και σήμερα ένα αξιοθαύμαστο αρχαίο πολεοδομικό συγκρότημα, κορυφαίο μνημείο πολιτισμού σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο με γιγαντιαία κτίσματα σκαλισμένα σε μαλακά ασβεστολιθικά πετρώματα. Τα καλύτερα διατηρημένα κτίρια είναι το θησαυροφυλάκιο  με μια πρόσοψη ύψους 40 μέτρων, το Μοναστήρι, το ρωμαϊκό θέατρο χωρητικότητας 15000 ατόμων, τα λουτρά, ο εμπορικός δρόμος, ο βασιλικός τάφος της Υδρίας, ο τάφος του Ρωμαίου στρατιώτη, και δυο οβελίσκοι ύψους 6 μέτρων αφιερωμένοι στους Έλληνες θεούς Αφροδίτη και Δία. Την εποχή του διαδόχου του Αρέτα του 3ου Μαλίχους του 1ου (60 - 30 π.χ.) οι Ρωμαίοι τοποθέτησαν βασιλιά των Ιουδαίων τον Ηρώδη τον μέγα (37 - 4 π.χ.) τον γνωστό απο την Καινή Διαθήκη που ήταν Άραβας/Ναβαταίος απο την πλευρά της μητέρας του ενώ ο πατέρας του Αντίπατρος ήταν Ιδουμαίος (απόγονος του Ησαύ) εκρωμαισμένος έπαρχος της Ρώμης στην Ιουδαία. Ο Ηρώδης ήταν εκλεκτός του Ρωμαίου στρατηγού Μάρκου Αντώνιο και τον υποστήριξε στους πολέμους του με τον Οκταβιανό Αύγουστο αλλά τον εχθρευόταν σκληρά η Ελληνίδα σύζυγος του Αντώνιου Κλεοπάτρα βασίλισσα της Αιγύπτου.

Πέτρα της Ιορδανίας - πρωτεύουσα των
Ναβαταίων

Ο Αντώνιος παρακίνησε τον Ηρώδη να επιτεθεί στο βασίλειο των Ναβαταίων (32 π.χ.) επειδή ο βασιλιάς Μαλίχους αρνήθηκε να βοηθήσει με χρήμα την Κλεοπάτρα, κατάφερε να καταλάβει πολλές περιοχές γύρω απο τον Ιορδάνη. Την επόμενη χρονιά ο Μάρκος Αντώνιος ηττήθηκε απο τον μεγάλο αντίπαλο του Οκταβιανό Αύγουστο στο Άκτιο (30 π.χ.) που ανακηρύχθηκε νέος αυτοκράτορας αλλά ο Ηρώδης κατάφερε να πείσει τον Αύγουστο να τον αφήσει να παραμείνει βασιλιάς ώς τον θάνατο του (4 π.χ.). Ο Ηρώδης ο μέγας άκρως εξουσιομανής σκότωσε πολλούς αντίπαλους του ειδικά Ιουδαίους επειδή πίστευε οτι είχαν σκοπό να τον ανατρέψουν απο τον θρόνο, γι'αυτό δημιουργήθηκε η ιστορία στα Ευαγγέλια σχετικά με την σφαγή των νηπίων την εποχή γέννησης του Ιησού κάτι εντελώς αναπόδεικτο. Έκανε τεράστια τεχνικά έργα, μεγάλες δωρεές και ήταν πολύ φιλέλληνας αλλά λόγω της πολιτικής του δημιούργησε σκληρές αντιδράσεις στους Ιουδαίους που κατάφεραν να πείσουν τους Ρωμαίους να μήν αφήσουν κανέναν απο τους γιούς του να τον διαδεχτεί στο βασιλικό αξίωμα, ένας απο τους γιούς του ο Ηρώδης Αντύπας έγινε μόνο τετράρχης. Ο βασιλιάς των Ναβαταίων Αρέτας ο 4ος ανακατέλαβε πολλά εδάφη  απο τον Ηρώδη Αντύπα (26/27 μ.χ.) μετά απο πόλεμο που του κήρυξε λόγω του διαζυγίου που πήρε απο την κόρη του Φασηιλίδα στην συνέχεια ήρθε η παρακμή για τους Ναβαταίους. Η επιλογή των Ρωμαίων να ακολουθήσουν τους εμπορικούς δρόμους μέσω της Αιγύπτου και όχι μέσω της Πέτρας έκανε το βασίλειο των Ναβαταίων ανυπολόγιστο, μετά τον θάνατο του τελευταίου βασιλιά Ραβέλ 2ου καταλήφθηκε απο τον Τραιανό και έγινε Ρωμαική επαρχία το 106 π.χ. Οι Ναβαταίοι τότε διαλύθηκαν οι περισσότεροι εξαφανίστηκαν σε άγνωστη κατεύθυνση ή ενώθηκαν με τα υπόλοιπα Αραβικά έθνη, πολλοί Ναβαταίοι έμποροι εγκαταστάθηκαν στην Μέκκα γνωστοί ώς Κουραισίδες, απο αυτούς προήλθε η οικογένεια του Μωάμεθ.

Oι βασιλείς των Ναβαταίων

O βασιλιάς των Ναβαταίων Αρέτας ο 4ος σε νόμισμα

Οι σπουδαιότεροι απο αυτούς που έφεραν το Αραβικό βασίλειο των Ναβαταίων στο αποκορύφωμα της ακμής τους ήταν ο Αρέτας ο 3ος ο φιλέλληνας ο οικοδόμος της μνημειακής πόλης Πέτρας και ο Αρέτας ο 4ος ο Φιλοπάτρις πεθερός του τετράρχη των Ρωμαίων στην Ιουδαία Ηρώδη Αντύπα. Η δυναστεία ξεκινά με πρώτο καταγεγραμμένο βασιλιά τον Αρέτα τον 1ο, τελευταίος βασιλιάς ήταν ο Ραβέλ ο 2ος Σωτήρ (70 - 106 μ.χ.) μετά απο αυτόν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός θα καταλύσει το βασίλειο των Ναβαταίων προσαρτώντας το στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, οι βασιλείς αυτοί κατά σειρά ήταν :

• Αρέτας ο 1ος,  το όνομα του βρέθηκε σε επιγραφή του 168 π.χ.ήταν ο πρώτος γνωστός βασιλιάς των Ναβαταίων αναφέρεται και στο Δευτερονόμιο 2ο βιβλίο των Μακκαβαίων (5:8) παρουσιάζοντας τον αρχιερέα Ιάσωνα που ήταν αιχμάλωτος του να κτίζει το Ελληνικό τεταρτημόριο στα Ιεροσόλυμα .
• Μαλίχος ο 1ος βασιλιάς των Ναβαταίων (144 - 110 π.χ.) γιός και διάδοχος του Αρέτα του 1ου
• Ραβέλ ο 1ος βασιλιάς των Ναβαταίων (γύρω στο 140 π.χ.) γιός του Αρέτα του 1ου
• Αρέτας ο 2ος βασιλιάς των Ναβαταίων (103 - 96 π.χ.) εγγονός του Αρέτα του 1ου σύγχρονος του Ιουδαίου βασιλιά Αλέξανδρου Ιανναίου του οποίου η επεκτατική πολιτική ήταν απειλή για το βασίλειο του. Ο Ιανναίος πολιόρκησε την Γάζα (99 π.χ.) οι κάτοικοι ζήτησαν την βοήθεια του Αρέτα του 2ου τελικά δέν την πήραν και ο Ιανναίος κατέλαβε την πόλη.
• Οβόδας ο 1ος  βασιλιάς των Ναβαταίων (96 - 87 π.χ.) γιός και διάδοχος του βασιλιά Αρέτα του 2ου απο τον οποίο κληρονόμησε το μίσος με το βασίλειο των Ασμοναίων λόγω των πολέμων του πατέρα του με τους οποίους έχασε την πόλη της Γάζας. Το 93 π.χ. έστησε ενέδρα στον Αλέξανδρο Ιανναίο κοντά στα Γάδειρα, τον παρέσυρε σε μάχη στην πεδιάδα οπου τον νίκησε παίρνοντας εκδίκηση για την απώλεια της Γάζας. Το 87 π.χ. δέχθηκε επίθεση απο τον βασιλιά των Σελευκιδών Αντίοχο 12ο Διόνυσο και οι δύο βασιλείς σκοτώθηκαν αλλά οι εισβολείς ηττήθηκαν και με την ήττα των Ελλήνων σώθηκε το βασίλειο των Ναβαταίων.

Αρέτας ο 3ος ο Φιλέλληνας - σε νόμισμα

• Αρέτας ο 3ος ο Φιλέλληνας βασιλιάς των Ναβαταίων (87 - 60 π.χ.) γιός και διάδοχος του βασιλιά Οβόδα του 1ου, ο κορυφαίος βασιλιάς των Ναβαταίων και ο κορυφαίος αρχαίος Άραβας βασιλιάς έφερε το βασίλειο του σε τεράστια ακμή κατακτώντας ολόκληρη σχεδόν την Μεσοποταμία και την Συρία. Αισθανόταν ντροπή για την Σημίτικη καταγωγή του απο νομάδες γι'αυτό έβαλε στον εαυτό του το προσωνύμιο Φιλέλληνας θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να μιμηθεί πλήρως τα πάντα γύρω απο τον Ελληνικό πολιτισμό  κόβοντας αργυρά νομίσματα Ελληνικής μορφής με την δική του πρόσοψη. Ήταν ο οικοδόμος της πόλης της Πέτρας που την έκανε πρωτεύουσα του καλώντας τους διασημότερους Έλληνες και Ρωμαίους αρχιτέκτονες, έφτασε στο σημείο ακόμα και να καθιερώσει επίσημη γλώσσα του βασιλείου του τα Ελληνικά. Δέχθηκε επίθεση απο τον άλλο ισχυρό βασιλιά εκείνης της εποχής στην Ασία τον Τιγράνη τον 2ο της Αρμενίας που κατάφερε τελικά να καταλάβει το βασίλειο των Ναβαταίων και την Πέτρα για 3 χρόνια (72 - 69 π.χ.) μέχρι την ανακατάληψη απο τον Αρέτα. Την εποχή του το γειτονικό βασίλειο της Ιουδαίας περιπλέχτηκε σε εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στον βασιλιά Υρκανό τον 2ο που υποστηριζόταν απο τους Φαρισαίους και τον αδελφό του Αριστόδουλο τον 2ο που υποστηριζόταν απο τους Σαδουκαίους, ο Αρέτας υποστήριξε τον Αριστόδουλο. Ο Υρκανός κάλεσε τον διάσημο Ρωμαίο στρατηγό Πομπήιο και με την βοήθεια του κατάφερε να αποκατασταθεί βασιλιάς και αρχιερέας των Ιουδαίων ενώ ο Αριστόδουλος με τους γιούς του μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στην Ρώμη (63 π.χ.). Μετά την αποκατάσταση του Υρκανού ο Πομπήιος πολιόρκησε και την Πέτρα αλλά δέν κατάφερε να την καταλάβει έκλεισε συνθήκη ειρήνης με τον Αρέτα σύμφωνα με την οποία τον αναγνώριζε βασιλιά των Ναβαταίων αλλά μονάχα ώς υποτελή της Ρωμαικής αυτοκρατορίας.
• Οβόδας ο 2ος βασιλιάς των Ναβαταίων (γύρω στο 60 π.χ.) διάδοχος του Αρέτα του 3ου καταγράφεται οτι βασίλευσε μόνο λίγους μήνες.
• Μαλίχους ο 1ος  βασιλιάς των Ναβαταίων (60 - 30 π.χ.) υιός και διάδοχος του Οβόδα 2ου βοήθησε εξέγερση των Πάρθων εναντίον των Ρωμαίων, οι Ρωμαίοι κατάφεραν να νικήσουν τους Πάρθους κατάσχοντας τα εδάφη του Μαλίχους απο την Ιεριχώ ώς την Ερυθρά Θάλασσα. Ο εγκάθετος των Ρωμαίων βασιλιάς των Ιουδαίων Ηρώδης ο μέγας λίγο αργότερα κήρυξε τον πόλεμο στον Μαλίχους, στην πρώτη μάχη που έδωσαν μεταξύ τους ο Ηρώδης γνώρισε την συντριβή στην Κάναθα (31 π.χ.) χάρη στην προδοσία ενός απο τους εγκάθετους της Κλεοπάτρας στρατηγούς του. Σε άλλη μάχη κοντά στην Φιλαδέλφεια λίγο αργότερα ο Ηρώδης ο μέγας νίκησε τους Ναβαταίους καταλαμβάνοντας εδάφη του στην Ιεριχώ και στις όχθες του Ιορδάνη.
• Οβόδας ο 3ος βασιλιάς των Ναβαταίων (30 - 9 π.χ) γιός και διάδοχος του Μαλίχους του 1ου επί βασιλείας του το βασίλειο των Ναβαταίων έφτασε στην μεγαλύτερη ακμή του τότε χτίστηκαν και οι περισσότεροι ναοί. Οι Ρωμαίοι επιχείρησαν να καταλάβουν ξανά το βασίλειο (24 π.χ.) με τον στρατηγό του Αυγούστου Αιμίλιο Σύλλα αλλά γνώρισαν συντριπτική ήττα με αποτέλεσμα να επιζήσει το βασίλειο περίπου ενάμιση αιώνα ακόμα, αλλά κατάφεραν να φέρουν αργότερα την παρακμή με την εύρεση άλλων εμπορικών δρόμων ώστε να γίνει παράκαμψη της Πέτρας.

Αρέτας ο 4ος ο Φιλοπάτρις - σε νόμισμα

• Αρέτας ο 4ος ο Φιλοπάτρις βασιλιάς των Ναβαταίων (9π.χ. - 40 μ.χ.) γιός και διάδοχος του βασιλιά Οβόδα του 3ου, ο πλήρης τίτλος του ήταν "Αρέτας βασιλιάς των Ναβαταίων, φίλος του λαού" ώστε να δείξει την αντίθεση του στην Ρωμαική κυριαρχία. Σάν ο πιό κοντινός και ισχυρός γείτονας των Ιουδαίων έλαβε μέρος σε όλες τις υποθέσεις του βασιλείου, παρά το γεγονός οτι δέν είχε καλές σχέσεις με τους Ρωμαίους όπως φαίνεται απο τον τίτλο του έλαβε μέρος μαζί με τους Ρωμαίους σε εκστρατεία κατά των Εβραίων (4 π.χ.). Η κόρη του Φασηιλίδα παντρεύτηκε τον τετράρχη Ηρώδη Αγρίππα γιό του Ηρώδη του μέγα, αργότερα ο Ηρώδης Αγρίππας ερωτεύτηκε την ανιψιά του Ηρωδιάδα τότε χώρισε την Φασηιλίδα  όπως και η Ηρωδιάδα τον δικό της σύζυγο για να παντρευτούν μεταξύ τους. Ο Αρέτας ο 4ος εξοργίστηκε για την συμπεριφορά του Ηρώδη Αγρίππα απέναντι στην κόρη του, εισέβαλε με στρατό στο βασίλειο του καταλαμβάνοντας εδάφη κατά μήκος της δυτικής όχθης του Ιορδάνη το 26/27 μ.χ. ο μεγάλος Ιουδαίος ιστορικός Φλάβιος Ιώσηπος συνδέει την  μάχη με τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη Βαπτιστή. Ο Ηρώδης Αγρίππας κατέφυγε στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τιβέριο προκειμένου να ζητήσει την βοήθεια του για πόλεμο εναντίον του Αρέτα, αλλά δέν θα καταφέρει να πετύχει τα σχέδια του λόγω του θανάτου του αυτοκράτορα το 37 μ.χ. Τον Τιβέριο διαδέχθηκε ο αυτοκράτορας Καλιγούλας που έδωσε στον Αρέτα την αυτοκρατορική διεύθυνση των υποθέσεων στην Συρία, νόμισμα της Δαμασκού με απεικόνιση του Αρέτα εμφανίζει το έτος 101 (βάση της τότε χρονολόγησης με έτος αναφοράς την καταστροφή της Πομπηίας) που χρονολογείται στο 37 μ.χ.
• Μαλίχους ο 2ος  βασιλιάς των Ναβαταίων (40 - 70 μ.χ.) κατά την διάρκεια της βασιλείας του η ισχύς του βασιλείου των Ναβαταίων άρχισε να μειώνεται σημαντικά, οι Ρωμαίοι είχαν εκτρέψει τους εμπορικούς δρόμους των μπαχαρικών στην Αίγυπτο για να του προκαλέσουν φθορά τον ανάγκασαν έτσι τελικά να συνεργαστεί μαζί τους. Το 66 μ.χ. πραγματοποιήθηκε Εβραική εξέγερση στην Ιουδαία, ο Μαλίχους έστειλε 5000 ιππείς και 1000 στρατιώτες στον Τίτο για να τον βοηθήσει να συντρίψει την εξέγερση τότε το βασίλειο των Ναβαταίων άρχισε να χάνει τον έλεγχο της Δαμασκού.
• Ραβέλ ο 2ος Σωτήρας τελευταίος βασιλιάς των Ναβαταίων (70 - 106 μ.χ.) γιός και διάδοχος του βασιλιά των Ναβαταίων Μαλίχους του 2ου, ήταν παιδί ακόμα όταν ανέβηκε στον θρόνο υπο την επιτροπεία της μητέρας του όταν ενηλικιώθηκε έδωσε στον εαυτό του το προσωνύμιο Σωτήρ. Το βασίλειο των Ναβαταίων εξασθένησε ακόμα περισσότερο κάτι που έδωσε την ευκαιρία στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τραιανό να εισβάλει στο βασίλειο αμέσως μετά τον θάνατο του και να το μετατρέψει στην Ρωμαική επαρχία της Πέτρας
• .ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ..