Η ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΗΣ ΨΥΧΗΣ[Μέρος Α΄]

Η αθανασία της διονυσιακής ψυχής

 

Διόνυσος και Ώρες
Στιγμές της ψυχής από την αιωνιότητα στο ταξίδι της ζωής!
Διόνυσος , πατέρας του ο Ζευς συμβολίζοντας το πρωταρχικό Κοσμικό Πυρ, το οποίο ενώνει, ζευγνύει και συγκροτεί τα πάντα, δίνοντας μορφή στον Κόσμο ,και μητέρα του η Σεμέλη, θυγατέρα του Κάδμου. Έτσι ο Διόνυσος φέρει μέσα του το θεϊκό στοιχείο του Ζηνός και την ανθρώπινη υπόσταση από την πλευρά της μητέρας
Γι΄αυτό και δε βρίσκεται στο κλασσικό Ολύμπιο Δωδεκάθεο, δεν είναι Ολύμπιος θεός διότι η «φύση» του είναι θεϊκή και ανθρώπινη, δηλ. ίδιας ουσίας μεν αλλά διαφορετικού επιπέδου. Ρυθμίζει και καθοδηγεί τη φυσική εξέλιξη της ψυχής έως ότου αυτή τελειωθεί και εισέλθει στον Όλυμπο (το ανώτατο συνειδησιακό επίπεδο). Ο «Νούς του Διός» που θα οδηγήσει τον άνθρωπο στο ίδιο επίπεδο συνειδητότητας με τους ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ.
Μετουσιώνει την ύλη και εκφράζει, ως αιώνια έφηβος, την ζωτική δύναμη και την κίνηση, στον Κύκλο της Ζωής, σαν μία εκπληκτική περιπέτεια, σαν μία γιορτή σαν ένα ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΩΣΗΣ. .Οδηγεί τον άνθρωπο μέσα από την έκσταση να ανακαλύψει τον εαυτό του πίσω από τις «ΜΑΣΚΕΣ» .
Η Έκσταση και οι Μεταμορφώσεις που αποτελούν τις σημαντικές όψεις του Διονυσιασμού, είναι μια τελετουργική συμπεριφορά για την επίτευξη αλλαγής της κατάστασης συνείδησης. Γιατί η έκσταση, εκτός από την άμεση προσωπική επικοινωνία με τη θεότητα, είναι ταυτόχρονα συλλογική και κοινωνική πάνω στην μεγάλη σκηνή θεάτρου του Κόσμου , ενός μεγάλου δραματικού θιάσου.

Το μυστηριακό Διονυσιακό σύμβολο του ΟΙΝΟΥ , είναι η εικόνα της «μέθεξης», μία έννοια που ανεπτύχθηκε από τον Πλάτωνα στον «Παρμενίδη» Η άμπελος με την σύνθλιψη και την ζύμωση γίνεται σταδιακά ομοιογενής και μετουσιώνεται με την συνδρομή του Χρόνου.Και είναι το δεύτερο στοιχείο , το οποίο ενεργοποιείται στην ΘΟΛΟ της Επιδαύρου ,έχοντας μία μυσταγωγική αξία, που είναι η εικόνα της «Μέθης» .Οχι βέβαια της κραιπάλης αλλά της μέθης που προέρχεται από την Μέθεξη. Αυτή την ψυχική ευφορία, που νοιώθει το ον για να έρθει σε επικοινωνία μετά του θείου για την αφύπνιση ανώτερων συνειδησιακών πεδίων. Αυτό ακριβώς επικαλείται ο ζωγράφος Παυσίας, μέγας γνώστης των αλληγοριών και της δύναμης των εικονοπλασιών, που δρούν στην ψυχή του ανθρώπου, και προκαλούν ΣΥΝ-ΚΙΝΗΣΗ. Πρόκειται για μία ζωγραφική παράσταση στο εσωτερικό της Θόλου της Επιδαύρου , που παριστά τον Έρωτα να έχει παρατημένα τα βέλη και το τόξο και να έχει πάρει και να κρατεί την λύρα. Δίπλα είναι επίσης ζωγραφισμένη η Μέθη ενώ να πίνει από γυάλινη κούπα. Η κούπα φαίνεται σαν αληθινή γυάλινη και μπορεί κανείς να ιδεί διά μέσου αυτής το πρόσωπο της γυναίκας». Διαχρονικά σύμβολα στην Ελληνική ψυχή είναι επίσης το ΔΕΠΑΣ=ΚΥΠΕΛΛΟ , όπου οι θνητοί βάζουν κρασί και οι θεοί νέκταρ.

Ονομάζεται πυριγενής, λόγω της πυρκαγιάς που άναψε όταν η μητέρα του Σεμέλη ήθελε να δεί από κοντά τον Δία και κάηκε από τα αστροπελέκια ,και εξαιτίας της συνέχισης της κύησής του στον μηρό του πατέρα του μηρορραφής, διμήτωρ και δισσότοκος. Επίσης Βάκχος, όπως και Βάκχιος, Βακχείος, Βακχεύς, τα οποία σημαίνουν τον θεό σε κατάσταση ενθουσιαστικής μανίας που καλλιεργεί η λατρεία του και δηλώνει το ρήμα βακχεύειν που δεν σημαίνει “γλεντώ”, αλλά “αποκτώ μιά ιδιαίτερη θρησκευτική εμπειρία” —την εμπειρία της κοινωνίας με το Θεό, που μεταμορφώνει τον άνθρωπο σε βάκχο ή βάκχη . Δενδρίτης ή Ένδενδρος, η Δύναμη που ενυπάρχει στο δέντρο· είναι Άνθιος, ο φορέας της άνθησης, Κάρπιος, ο φορέας των καρπών, Φλεύς ή Φλέως, η πλησμονή της ζωής. ΟΔιόνυσος είναι επίσης Διθύραμβος, δηλαδή διγενής, γεννημένος πρώτα από τη φωτιά και κατόπιν από το νερό. Λιμναίος γιατί περιοχή του είναι, όπως λέει ο Πλούταρχος, ολόκληρη η υγρά φύσις—όχι μόνο η ρευστή φωτιά του σταφυλιού, αλλά και ο χυμός που ανεβαίνει στο νέο δέντρο, το αίμα που χτυπάει στις φλέβες του νεαρού ζώου, όλα τα μυστηριώδη και ανεξέλεγκτα ρεύματα, η πλημμυρίδα και η άμπωτη μέσα στη ζωή της φύσης.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο στο «Περί του ΕΙ του εν Δελφοίς» μοιράζεται το Δελφικό έτος με το θεό Απόλλωνα . Εννέα μήνες του έτους οι Δελφοί ήτανε αφιερωμένοι στον Απόλλωνα,και οι τρείς του Χειμώνα ανήκαν στον Διόνυσο συμβολίζει την παραμονή της ψυχής στη γη με όλες τις αντιξοότητες. Ο Απόλλων κρατεί το ανατολικό αέτωμα του ναού, με τις Μούσες του, ο δε Διόνυσος με τις Θυιάδες το δυτικό.
Όταν ο αδελφός του, Απόλλων επιστρέφει στη χώρα των Υπερβορείων είναι ο καιρός του Διόνυσου να ξυπνήσει.. Το μαντείο παύει να χρησμοδοτεί για τρεις μήνες και ο παιάνας του Φοίβου αντικαθίσταται απ’ τον διθύραμβο τού Διόνυσου.
Τον Δελφικό μήνα Δαδοφόριο (Νοέμβριος-Δεκέμβριος),οι Θυιάδες θα ενωθούν με έναν θίασο ακόμη γυναικών από την Αθήνα, σε πομπή μέσα στη νύχτα κρατώντας λαμπάδες και θύρσους, ξύλινες ράβδους με κώνο στην κορυφή στεμμένες με κισσούς ή φύλλα αμπέλου, όλα Διονυσιακά σύμβολα και θ’ ανέβουν στον Παρνασσό να ξυπνήσουν τον Διόνυσο-Λικνίτη, αυτόν που κοιμάται μέσα στο Λίκνο. Είναι η η ψυχή της ανθρωπότητας που παραμένει στο Λίκνο της, αφυπνίζεται και προσεγγίζει τον μυστηριακό νεογέννητο Διόνυσο Λικνίτη , τείνει να ενωθεί με την ΚΟΣΜΙΚΗ ΨΥΧΗ, της οποίας αποτελεί μέρος για να επιστρέψει σ’ αυτήν, μετά την ένωση του ανθρώπου με τον «Εαυτό» του.
Η Μυθιστορία λέει ότι παιδί τον διαμέλισαν και κατασπάραξαν οι Τιτάνες ενώ έπαιζε με τα παιγνίδια του και τους πεσσούς και ενώ κοιτούσε τον εαυτό του στον καθρέπτη Το μόνο που παραμένει άθικτο είναι η καρδιά του την οποία την παίρνει η θεά Αθηνά και με τη βοήθεια του θεού Διός ο θεός Διόνυσος ξαναγεννιέται.
Οι Τιτάνες που συμβολίζουν τα ανθρώπινα ορμέμφυτα και πάθη και δεν αφήνουν την ψυχή να τελειωθεί δεν μπορούν όμως να τον καταστρέψουν και να νικήσουν το Νου, το Λόγο ούτε τον Διόνυσο-ψυχή .
Σύμφωνα με τους Ορφικούς η Εαρινή ισημερία συμβόλιζε τον θάνατο του Διόνυσου του Ζαγρέως, της τιτανικής φύσης του ανθρώπου και την εκ νέου γέννησή του, την πνευματική του αναγέννηση , από την φύση του Ολυμπίου Διός ως Διόνυσος ο Ανθιος, ο οποίος μεταμορφώνεται σε Διόνυσο Ελευθερέα, ο Διόνυσος ο Λυσεύς, ο ελευθερωτής των ανθρώπινων ψυχών από τα δεσμά της ύλης.
Ο άνθρωπος για να απαλλαγεί από τα πάθη του, και την πλάνη του νού του που τον οδηγούν σε εσφαλμένες πράξεις και αδιέξοδα, οι ψευδείς δοξασίες με τις οποίες έχει γαλουχηθεί μέσα στο κοινωνικό του περιβάλλον που ζεί και γεννιέται και προέρχονται κυρίως από θρησκευτικές και πολιτικές σκοπιμότητες. Ζεί καθηλωμένος μη έχοντας δυνατότητα να απαλλαγεί εύκολα από όλα αυτά, γιαυτό και η αποβολή όλων αυτών είναι μία οδυνηρή εμπειρία γι΄αυτόν, για να μπορέσει να οδεύσει προς την κατάκτηση της σοφίας που είναι ο δρόμος της εξελεκτικής του πορείας προς το ΦΩΣ.
Έτσι ο Διόνυσος, είναι κάτοχος και φύλακας των μυστηρίων της ζωής και του θανάτου, το θείο πνεύμα σ’ εξέλιξη μέσα στο σύμπαν και η καρδιά του οποίου πρέπει να αναζητηθεί με σκοπό την αναγέννηση του ανθρώπινου πνεύματος και την εξάγνιση της ψυχής.
Ο Ηράκλειτος μας αποκαλύπτει για το ΠΑΙΔΙ-ΔΙΟΝΥΣΟ « Αιών παίς εστι παίζων πεσσεύων παιδός η βασιλείη» «Ο αιών είναι παιδί που παίζει τοποθετώντας εδώ και εκεί τους πεσσούς. Η βασιλεία είναι του παιδιού.».
Ο κόσμος θα είναι αιώνια νέος, όπως είναι και ο γυιός του Διός και της Σεμέλης, ο μεταξύ της Αθανασίας και της θνητότητας, ο οποίος έχει αναλάβει την φροντίδα των ψυχών των ελλόγων και νοήμονων όντων.
Στον Αγρόν του Διόνυσου Ζαγρέος ,έρχονται και επανέρχονται οι ψυχές των θνητών, άλλοτε πάσχουσες και άλλοτε ποιούσες, μέχρι να αποκτήσουν ταυτότητα και αυτοσυνειδησία, πάντα όμως εν κινήσει, γι΄αυτό και το παιχνίδι των πεσσών. Παίζοντας ο Διόνυσος μέσα στον ΧΡΟΝΟ και τον ΧΩΡΟ , ορίζει την νομοθετική εξουσία του ΟΛΟΥ, γιατί υπάρχει μία αφανής ΝΟΜΟΤΕΛΕΙΑ, που επαναφέρει την ΤΑΞΗ και την οποία ο Διόνυσος επικαλείται να εφαρμόσει.
ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΠΟΙ ΛΑΤΡΕΙΑΣ
Προς τιμήν του τελούνται τα Μεγάλα και τα Μικρά Διονύσια. Επίσης τα Πιθοίγια οι Χύτροι, οι Χόες η σπουδαιότερη από τις τριήμερες γιορτές, «ΤΑ ΑΝΘΕΣΤΗΡΙΑ» και σύμφωνα με τον Θουκυδιδη, τα αρχαιότερα Διονύσια. Την ημέρα αυτή οι Αθηναίοι γιόρταζαν τον ερχομό της άνοιξης και καλωσόριζαν τον θεόΗ πομπή ξεκινούσε από το Φάληρο, και κατευθυνόταν στο μεγάλο ιερό του θεού «εν Λίμναις», στη Γαργαρέττα (Κουκάκι) πίσω από του Λόφο του Φιλοπάππου. Κατά τη γιορτή των Ανθεστηρίων τελούνταν μυστήρια (άρρητα-ιερά) -που τα επέβλεπε ο άρχοντας-βασιλιάς- κατά τη διάρκεια της νύκτας στον αρχαίο ναό του Λιμναίου Διονύσου στις Λίμνες (Ν.Δ. της Ακρόπολης), ο οποίος άνοιγε μόνο μια φορά τον χρόνο, στις 12 Ανθεστηριώνα
Τα Λήναια στις 12 του μήνα Γαμηλιώνα και για τρεις ημέρες , αποτελούν τη μεγαλύτερη γιορτή όλων οι Έλληνες που μοιράζονται τα δώρα του Διονύσου και απολαμβάνουν τις χαρές της ζωής. Οι συμμετέχοντες περιμένουν πως και πως να απεμπλακούν από τα δίκτυα της ρουτίνας και να διεισδύσουν στο μυστικό κόσμο της συναισθηματικής ευφορίας που επιτάσσει η χαλαρή διάθεση. Οι Βάκχες, που ήταν γνωστές και ως Λήναι, χόρευαν το βακχικό λατρευτικό χορό στον περίβολο του ναού του Ληναίου Διονύσου, στα νότια της Ακρόπολης Τα Λήναια, από την λέξη ληνός που ήταν το πατητήρι ακολουθούσαν ως συνέχεια των Μικρών Διονυσίων, που γιορτάζονταν περίπου ένα μήνα .

Στην Αθήνα το Ιερό του Διονύσου Ελευθερέως στη νοτιοανατολική πλευρά του λόφου της Ακροπόλεως, ήταν το τρίτο και αρχαιότερο από τα ιερά του Διονύσου στην Αθήνα, μαζί με το «εν Λίμναις Διονύσιον» και το ιερό του Διονύσου Ληναίου.

Το Θέατρο του Διονύσου είναι ίσως το αρχαιότερο θέατρο στον κόσμο. Ο χώρος όπου κατασκευάστηκε ήταν το ιερό του Διονύσου με τον οποίο σχετιζόταν άμεσα το αρχαίο δράμα. Στην αρχαϊκή περίοδο, υπήρχε μόνο ένας μικρός ναός και βόρεια αυτού ένας κυκλικός χώρος, η ορχήστρα, όπου λάμβαναν χώρα τα διάφορα δρώμενα κατά τους εορτασμούς του θεού (Μεγάλα και Μικρά Διονύσια). Οι θεατές κάθονταν στην πλαγιά του λόφου όπου με τον καιρό τοποθετήθηκαν ξύλινες κερκίδες. Στη συνέχεια, και ενώ το δράμα είχε ήδη πάρει την τελική του μορφή, ο Λυκούργος, άρχοντας της Αθήνας από το 337 π.Χ., ανακαίνισε εξολοκλήρου το θέατρο επενδύοντάς το με μάρμαρο. Ο νεώτερος ναός του θεού, στέγαζε το χρυσελεφάντινο λατρευτικό άγαλμά του, έργο του γλύπτη Αλκαμένους, και τοποθετείται στα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα.
Στον Κιθαιρώνα το ιερό βουνό των Βοιωτών λεγόταν και Ιερόν Όρος ή Ζάθεος Κιθαιρών και ήταν ο τόπος λατρείας του Διονύσου, του Δία και της Ήρας.
Στην Νάξο, οι κάτοικοι από ευγνωμοσύνη και αγάπη προς το θεό, ίδρυσαν ναό για τη λατρεία του στα Ύρια. Ο Πλούταρχος λέει πως είχαν καθιερώσει εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του, «τα Διονύσια» δύο φορές το χρόνο, με αγώνες και θυσίες. Γινόταν ταυτόχρονα στη Χώρα για τους αστούς και στα Ύρια για τους κατοίκους της υπαίθρου. Η μία γιορτή γινόταν την Άνοιξη που έβγαιναν τα φύλλα του αμπελιού και περιείχε παιχνίδια κι ευθυμία, ενώ η άλλη το Φθινόπωρο με τον τρύγο και το πάτημα των σταφυλιών.
Στην Επίδαυρο το ξακουστό Θέατρο που χτίστηκε μεταξύ του 340 π.Χ. και του 330 π.Χ. από τον αρχιτέκτονα Πολύκλειτο (Παυσανίας), για ΨΥΧΑ-ΓΩΓΙΑ (ΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ) των ασθενών του Ασκληπιείου αλλά και ως ένα μέσο θεραπείας καθώς υπήρχε η πεποίθηση πως η παρακολούθηση θεάτρου είχε ευεργετικά αποτελέσματα για την ψυχική και σωματική υγεία των ασθενών.
Στον Ουράνιο Θόλο, έχουμε τον Αστερισμό Υάδες, τροφοί του Διόνυσου, που οι φωτεινότεροι αστέρες του σχηματίζουν ένα σχήμα «Λ» στον ουρανό, μαζί με τον ερυθρό γίγαντα Αλντεμπαράν, τον φωτεινότερο αστέρα σε όλο τον αστερισμό. Αναφέρονται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα, περιγράφοντας την ασπίδα του Αχιλλέα.
Η Διονυσιακή τέχνη μετατρέπεται σε ένα τεράστιο θέατρο , όπου ο άνθρωπος καλείται να παίξει μεγάλους και μικρούς ρόλους, χωρίς να ταυτίζεται ποτέ, μέχρι που μέσα σε έναν κόσμο της φαινομενικότητας και της παροδικότητας να ανακαλύψει την πραγματική πηγή της ζωής και το αληθινό πρόσωπο του κόσμου που μας περιβάλει. Η Διονυσιακή Τέχνη συνδέεται όμως και με την οδύνη που ο άνθρωπος αισθάνεται όταν βρίσκεται σε διάσταση με την ύπαρξη του και νοιώθει «ΞΕΝΟΣ» με το κόσμο του. Και είναι αυτός ο πόνος που θέλει να μετουσιώσει και να μεταμορφώσει μέσα από την Διονυσιακή έξαρση.
Είναι αυτή η λαχτάρα και η προσδοκία της ψυχής του , στην αέναη Διονυσιακή πορεία της, μετρώντας τις ΩΡΕΣ, που αποτελούν πάντα μέρος της, για να κατανοήσει , και να ενωθεί με την αιωνιότητα!
Σήκω ψυχή μου δώσε ρεύμα…. με Φως αμιγώς Πρωτογενές Ελληνικόν iparea.wordpress.com/
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ....