ΠΕΡΙ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ

<<...Τα πρώτα νομίσματα ήταν σιδερένια και χάλκινα και τα είχαν επινοήσει οι Έλληνες ήδη επί Μίνωα και Θησέα Ανατρέχοντας στις αρχαίες πηγές βλέπουμε ότι: 1. Ο Διόδωρος Σικελιώτης και ο Στράβωνας, σχετικά με τα μέταλλα, λένε τα εξής: «Για τους Ιδαίους δακτύλους της Κρήτης παραδίδεται πως ανακάλυψαν τη φωτιά, τη χρήση του χαλκού και του σιδήρου, στη χώρα των Απτεραίων στο λεγόμενο Βερέκυνθο, καθώς και τον τρόπο επεξεργασίας τους» (Διόδωρος Βιβλιοθήκη Ιστορική 5,65) «Εφηύραν (οι Ιδαίοι δάκτυλοι της Κρήτης) το σίδερο και το κατεργάστηκαν πρώτοι, καθώς και πολλά ακόμη χρήσιμα στη ζωή πράγματα» (Στράβων, Γεωγραφικά Ι, C 473, ΙΙΙ, 22) 2. Ο Πλούταρχος (που παίρνει λέει πληροφορίες από παλιότερούς του ιστορικούς: Φερεκύδη, Φιλόχορο, Κλείδημο κ.α.) αναφέρει τα εξής: «Έκοψε (ο Θησέας μετά την επιστροφή του από Κρήτη) και νόμισμα όπου χάραξε ένα βόδι ή για να παραστήσει το Μαραθώνιο ταύρο ή το στρατηγό Μίνωα ή σαν ένα κάλεσμα των πολιτών στη γεωργία. Λέγουν μάλιστα πως από εκείνον πήραν το όνομά τους τα νομίσματα «εκατόμβοιον» και «δεκάβοιον» (Πλουτάρχου «Θησεύς», 25). «Πρώτα-πρώτα ακύρωσε (ο Λυκούργος) όλα τα χρυσά και ασημένια νομίσματα κι έδωσε εντολή να χρησιμοποιούν μόνο τα σιδερένια («χρήσθω τω σιδέρω προσέταξε»).….. Το σιδερένιο άλλωστε νόμισμα δεν είχε πέραση στους άλλους Έλληνες; ήταν χωρίς αξία και το περιφρονούσαν» (Πλούταρχος, Λυκούργος; 9) 3. Τo Πάριο χρονικό (δηλαδή ο μαρμάρινος κατάλογος του 3ου αι. π.Χ. στον οποίο καταγράφονται τα γεγονότα και οι προσωπικότητες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αρχαία ελληνική ιστορία) αναφέρονται τα εξής: Α) ΑΦ’ ΟΥ ΜΙΝΩΣ [Ο] ΠΡΟΤΕΡΟΣ Ε]ΒΑ[ΣΙΛΕΥΣΕ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ Α[ΠΟΛ]ΛΩΝΙΑΝ ΩΙΚΙΣΕ ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΣ ΗΥΡΕΘΗ ΕΝ ΤΗι ΙΔΗι, ΕΥΡΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΙΔΑΙΩΝ ΔΑΚΤΥΛΩΝ ΚΕΛΜΙΟΣ Κ[ΑΙ ΔΑΜΝΑΜΕΝΕΩΣ, ΕΤΗ ΧΗΔΔ, ΒΑΣΙ]ΛΕΥΟΝΤΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝΔΙΟΝΟΣ.= σε νέα ελληνική: Όταν ο Μίνως ο πρώτος βασίλεψε στην Κρήτη και έκανε οικισμό στην Απολλωνία, σίδηρος ευρέθη στην Ίδη, βρέθηκε από τους Ιδαίους Δακτύλους Κέλμιο και Δαμναμενέω, έτος ΧΗΗΔ = 1210, όταν ο Πανδίων βασίλευε στην Αθήνα. Β) ΑΦ’ ΟΥ Φ[ΕΙ]ΔΩΝ Ο ΑΡΓΕΙΟΣ ΕΔΗΜΕΥΣ[Ε ΤΑ] ΜΕΤ[ΡΑ ΚΑΙ ΣΤ]ΑΘΜΑ ΚΑΤΕΣΚΕΥΑΣΕ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑ ΑΡΓΥΡΟΥΝ ΕΝ ΑΙΓΙΝΗι ΕΠΟΙΗΣΕΝ, ΕΝΔΕΚΑΤΟΣ ΩΝ ΑΦ’ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ, ΕΤΗ ΓΗΔΔΔΙ, ΒΑΣΙΛΕΥΟΝΤΟΣ ΑΘΗΝΩΝ [ΦΕΡΕΚΛ]ΕΙΟΥΣ….. = σε νέα ελληνική: Όταν ο Φείδων ο Αργείος κοινοποίησε τα μέτρα και σταθμά κατασκεύασε αργυρό νόμισμα που το έφτιαξε στην Αίγινα, έγινε 11ος από τον Ηρακλή, έτος ΓΗΔΔΔΙ = 631, όταν ο Φερέκλειος βασίλευε στην Αθήνα. 4. Ανατρέχοντας στους αρχαίους συγγραφείς βλέπουμε ότι τα νομίσματα των αρχαίων ήσαν : το πέμπτον, ο χαλκούς, το δίχαλκον, το ημιώβολον, ο οβολός, το διώβολον, το τριώβολον, το τετράβολον, η δραχμή, το δίδραχμον ή στατήρας, το τετράδραχμον, η μνα και το τάλαντο 5. Χάλκινο τάλαντο που βρέθηκε στην Κύμη Εύβοιας χρονολογείται μέσα του 16 ου αι. π.Χ. Επίσης χάλκινα τάλαντα βρέθηκαν στην Κνωσό και χρονολογούνται από τον 16 – 14 αι. π.Χ... Επομένως και σύμφωνα με τις ως άνω πηγές και ντοκουμέντα: Α) Ο χαλκός και ο σίδηρος ήταν τα πρώτα πολύτιμα μέταλλα που ανακάλυψε ο άνθρωπος και εκείνοι που πρώτοι τα ανακάλυψαν και τα επεξεργάστηκαν, κάνοντας μ’ αυτά χρήσιμα εργαλεία και νομίσματα, ήσαν οι Κρήτες ή άλλως Ιδαίοι δάκτυλοι ή Κ(ου)ρήτες > Κρήτες, άρα οι Έλληνες. . Β) Επί εποχής Μίνωα Α’ (που ήταν λέει βασιλιάς της Κρήτης το έτος 1210 πριν από το Διόγνητο, ήτοι το 1453 πριν από το Χριστό, βλέπε σημειώσεις πιο κάτω) και επί εποχής Θησέα στην Αθήνα, υπήρχαν νομίσματα στην Ελλάδα. Απλώς τα νομίσματα αυτά, δηλαδή τα πρώτα νομίσματα, ήσαν σιδερένια και κυρίως χάλκινα. Ο χρυσός και ο άργυρος (ασήμι) ανακαλύφθηκαν μετά από το χαλκό και το σίδερο. Αργυρός στατήρας Αίγινας, 550-530 π.Χ. Χάλκινο τάλαντο από ναυάγιο που βρέθηκε στην Κύμη Ευβοίας και χρονολογείται στα μέσα του 16ου π.Χ. αιώνα Σημειώνεται ότι: 1) Μερικοί λένε ότι ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Λύδιοι είναι εκείνοι που έκοψαν πρώτοι νόμισμα. Ωστόσο αυτό είναι λάθος, γιατί, όπως θα δούμε πιο κάτω, ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Λυδοί έκοψαν πρώτοι ασημένια και χρυσά νομίσματα. Μερικοί λένε επίσης ότι σύμφωνα με το Πάριο χρονικό ο πρώτος που έκοψε στην Ελλάδα νομίσματα ήταν ο Φείδωνας από το Άργος. Ωστόσο αυτό είναι λάθος, γιατί αφενός το Πάριο χρονικό, όπως είδαμε πιο πριν, αναφέρει ξεκάθαρα ότι ο Φείδωνας το έτος 631 πριν από Διόγνητο (= το έτος 874 πριν από το Χριστό) έκοψε για πρώτη φορά Αργυρό νόμισμα και αφετέρου ο Πλούταρχος και άλλοι λένε ότι νόμισμα υπήρχε στην Ελλάδα ήδη επί Μίνωα και Θησέα. Απλώς πριν από το Φείδωνα στην Ελλάδα υπήρχαν μόνο σιδερένια και χάλκινα νομίσματα. Αν δεν υπήρχαν πιο πριν νομίσματα, ο Φείδωνας δεν θα κοινοποιούσε τότε νέα μέτρα και σταθμά. Ο Φείδωνας κοινοποίησε μέτρα και σταθμά για να καθορίσει τώρα αφενός τις σχέσεις μεταξύ σιδερένιου, χάλκινου και αργυρού νομίσματος και αφετέρου τις υποδιαιρέσεις τους. 2) Η μνα και το τάλαντο ήταν αρχικά μονάδες βάρους και μετά και νομισματικές μονάδες. Μετρονόμοι λεγόταν οι ορισθέντες από την Πολιτεία (αρχικά υπήρχαν π.χ. 5 στην Αθήνα και 5 στον Πειραιά) για να παρακολουθούν την σωστή τήρηση των μέτρων, αυτοί που ευθύνονταν για όλα τα μέτρα και σταθμά. Νομισματική υποτίμηση, όπως μας πληροφορεί ο Αριστοτέλης (Αθηναίων Πολιτεία), έκανε ο Σόλωνας. Πριν από το Σόλωνα 1 μνα ζύγιζε – διαιρούνταν σε 70 δραχμές και επί Σόλωνα 1 μνα = 100 δραχμές. Επί δράκοντα στην Αθήνα 1 μνα = 100 δραχμές και 1 δραχμή = 6 οβελούς. Αρχικά τα νομίσματα ήταν ζυγισμένο βάρος μετάλλου. Κατόπιν γραφόταν επάνω στην επιφάνεια το βάρος ή η αξία τους. 3) Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους: Α) Οι πρώτες μεταλλουργικές δραστηριότητες στον αιγιακό χώρο παρατηρούνται λέει από την Τελική Νεολιθική εποχή (3500 π.Χ.). Β) Το πρώτο είδος μετάλλου που χρησιμοποιήθηκε ήταν λέει ένα κράμα σε μαλακή μορφή, που αποτελούνταν από χαλκό, αρσένιο και μόλυβδο. Αργότερα, κατά τις αρχές της τέταρτης χιλιετίας, χρησιμοποιήθηκε ο ορείχαλκος, ένα κράμα χαλκού με κασσίτερο που έδινε τη δυνατότητα κατασκευής ανθεκτικότερων αντικειμένων. Γ) Η πρώτη χρήση του ορείχαλκου στην Κρήτη τοποθετείται λέει στην Πρωτομινωική II περίοδο (2600-2300 π.Χ.). Μετά τον ορείχαλκο εφευρέθηκε ο κασσίτερος, ο χρυσός, ο άργυρος κ.α. 4) Η Κύπρος ήταν μία από τις σημαντικότερες πηγές χαλκού της Αρχαιότητας, ο λόγος, προφανώς, και για τον οποίο ονομάστηκε και έτσι, δηλαδή Κύπρος. Cuprum (λατινικά)= Cooper (αγγλικά) = o χαλκός, Ο χαλκός στην άγριά του μορφή είναι πράσινος απ’ όπου και cupressus (λατινικά) = ο κυπάρισσος ή άλλως το κυπαρίσσι, Cupreus,a,um = ο χάλκινος,η,ο ή ο βαθυ-πράσινος,η,ο (Χάλκανθος) ή ο Κυπραίος,α,ο, 5) Επειδή από τη μια ο καθαρός χαλκός και ο καθαρός σίδηρος στο χρόνο φθείρεται λόγω οξείδωσης και από την άλλη τα νομίσματα γενικώς αλλοιώνονται και από τη χρήση, γι αυτό και αφενός δεν έχουν διασωθεί σιδερένια και χάλκινα νομίσματα (μερικά τάλαντα έχουν διασωθεί, επειδή είναι σε πολύ μεγάλη ποσότητα). 6) Σύμφωνα με το Πάριο χρονικό, ο Μίνωας Α’ ήταν βασιλιάς της Κρήτης όταν ήταν βασιλιάς στην Αθήνα ο Πανδίονας κατά το έτος ΧΗ.. (= 1210 ) πριν από το Διόγνητο ή το έτος 1453 πριν από το Χριστό. Στο Πάριο χρονικό δε διακρίνονται τα δυο τελευταία ψηφία της χρονολογίας του Μίνωα Α, όμως αυτά πρέπει να είναι σε δεκάδες ή εκατοντάδες τα εξής: ΧΗΔΔ ή ΧΗΗΔ ή ΧΗΗΗ = είτε 1120 είτε 1210 είτε 1300 (διότι έτσι μολογά η αρίθμηση με γράμματα). Μάλιστα, αφού ο Μίνωας Α’ τοποθετείται μετά από το γεγονός του 1242 και πριν από το γεγονός του 1146 πριν από το Διόγνητο, άρα ο Μίνωας αυτός ήταν βασιλιάς της Κρήτης το έτος 1210 (πιο σωστά μεταξύ του 1200 – 1255) πριν από το Διόγνητο ή το έτος 1453 πριν από το Χριστό. Σημειώνεται επίσης ότι: Α) Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Μίνωας έζησε τρεις γενιές πριν από τον Τρωικό πόλεμο: «Τρίτη δε γενεή μετά Μίνων τελευτήσαντα γενέσθαι Τρωικά» ( Ηρόδοτος Ζ, 171). Το αυτό λέει και ο Όμηρος (Ιλιάδα Ν. 445 – 455), Αρχικά ήταν λέει βασιλιάς της Κρήτης ο Μίνωας, μετά ο Δευκαλίωνας και μετά ο Ιδομενέας που πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο. Ο Απολλόδωρος (Γ, 1-2, Γ 22, Επιτομή, 1,6) μάλιστα λέει ότι κόρες του Κατρέα, γιου του Μίνωα, ήσαν η Αερώπη και η Κλυμένη που τη μεν Αερώπη παντρεύτηκε ο Πλεισθένης και απέκτησε το Μενέλαο (βασιλιά της Σπάρτης και για τη γυναίκα του οποίου έγινε ο Τρωικός πόλεμος) και τον Αγαμέμνονα (βασιλιά των Μυκηνών) τη δε Κλυμένη παντρεύτηκε ο Ναύπλιος και έκανε το Παλαμήδη (βασιλιά Ναυπλίου, του αποδίδονται τροποποιήσεις στο αλφάβητο). Β) Το Πάριο Χρονικό, ο Διόδωρος (Βίβλος 4, 60 – 61 και 5, 79-80) και ο Πλούταρχος («Θησεύς) λένε ότι υπήρχαν δυο βασιλιάδες της Κρήτης με το όνομα Μίνωας. Και τα δυο αυτά πρόσωπα έζησαν λέει πριν από τον Τρωικό πόλεμο, που έγινε λέει το έτος 954 πριν από το Διόγνητο (= το 1197 π.Χ.)., Γ) Οι χρονολογίες στο Πάριο χρονικό αρχίζουν από το έτος του Διόγνητου, κάπου το 243 π.Χ., άρα για να τις μετατρέψουμε για το πριν από το Χριστό, προσθέτουμε κάπου 243 χρόνια. Έτσι κατά το Πάριο χρονικό: Ο Μίνωας Α βασίλευε το έτος 1210 + 243 = 1453 π.Χ., ο Μίνωας Β’ βασίλευε το έτος 1031 + 243 = 1274 π.Χ. και ο Τρωικός πόλεμος έγινε το έτος 954 + 243 = 1197 π.Χ., ( Περισσότερα για το Μίνωα, τους Ιδαίους Δακτύλους κ.τ.λ., βλέπε στο βιβλίο: ΚΡΗΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, Α. Γ. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ.) Β) Οι Λύδιοι έκοψαν πρώτοι χρυσά και ασημένια νομίσματα Πολλοί λένε ότι ο Ηρόδοτος λέει ότι πρώτοι οι Λύδιοι έκοψαν νόμισμα και όχι οι Έλληνες. Ωστόσο αυτό είναι λάθος, γιατί ο Ηρόδοτος (Α, 94) αναφέρει επακριβώς τα εξής: Λυδοί δε νόμοισι μεν παραπλήσοισι χρεώνται και Έλληνες, χωρίς ή ότι θήλεα τέκνα καταπορνευουσι, πρώτοι δε ανθρώπων των ημείς ήδμεν νόμισμα χρυσού και αργυρού κοψάμενοι εχρήσαντο, πρώτοι δε και κάπηλοι εγένοντο. φασι δε αυτοί Λυδοί και τας παιγνίας τας νυν σφίσι τε και Έλλησι κατεστεώσας εωυτών εξεύρημα γενέσθαι· άμα δε ταύτας τε εξευρεθήναι παρα σφίσι λέγουσι και Τυρσηνίην αποικίσαι, ώδε περί αυτών λέγοντες(Ηρόδοτος, Α, 94). Στη νέα ελληνική: «Οι Λύδιοι έχουν παραπλήσια με τους Έλληνες έθιμα μόνο που αφήνουν τις κόρες του να πορνεύονται. Πρώτοι αυτοί, όσο ξέρουμε, από τους ανθρώπους, έκοψαν και έθεσαν σε κυκλοφορία νομίσματα από χρυσό και ασήμι και αυτοί πάλι πρώτοι έγιναν κάπηλοι. Οι ίδιοι οι Λύδιοι ισχυρίζονται πώς και τα παιγνίδια, που συνηθίζονται σήμερα στον τόπο τους και στην Ελλάδα, είναι δική τους εφεύρεση. (Ηρόδοτος, Α, 94). Επομένως ο Ηρόδοτος δε λέει ότι πρώτοι οι Λύδιοι έκοψαν νόμισμα, όπως λένε κάποιοι, αλλά ότι πρώτοι οι Λυδοί έκοψαν και έθεσαν σε κυκλοφορία νομίσματα από χρυσό και ασήμι. 2. ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΑΓΜΑΤΙΣΜΟ ΣΤΑ ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΜΕΤΑΛΛΑ & ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑ Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ("Πολιτικά"), πολύ πριν γίνει χρήση του νομίσματος ως μέσου ανταλλαγής, οι αρχέγονες κοινότητες αντάλλασσαν μεταξύ τους τα απολύτως χρήσιμα στην ζωή χωρίς κανένα ενδιάμεσο και αργότερα μεταπήδησαν στο στάδιο των χρηματικών συναλλαγών. Παράβαλε και ότι αφενός στην αρχαία Αθήνα τα νομίσματα λεγόταν π.χ. «εκατόμβοιον» , «δεκάβοιον» κ.τ.λ. = 100 βόδια, 10 βόδια κ.τ.λ. και αφετέρου οι οικονομικοί όροι «κεφάλαιο» και «καπιταλισμός (capitalιsm») προέρχονται από τη ελληνική λέξη κεφάλι = λατινικά capital. Αυτό, επειδή αρχικά η κύρια περιουσία κάποιου ήταν τα κεφάλια ζώων που διέθετε. Τα μέταλλα ως κοινό μέσον συναλλαγής, όπως είδαμε πιο πριν, υπήρχαν στην αρχαία Ελλάδα ήδη επί 16 αι. π.Χ. και η χρήση τους έτυχε αρχικά Πανελλήνιας και κατόπιν παγκόσμιας υποδοχής, επειδή μ’ αυτά γίνονται πιο εύκολα οι συναλλαγές, αφού: α) αυτά έχουν πάντα ζήτηση, άρα αξία. Δηλαδή αγοράζονται, για να γίνουν χρήσιμα στη ζωή πράγματα, όπως στολίδια και χρήσιμα εργαλεία, β) σ’ αυτά υπάρχει η δυνατότητα να διαιρεθούν σε κομμάτια μικρότερης αξίας = τα νομίσματα, γ) τα μέταλλα και τα νομίσματα και μεταφέρονται και αποταμιεύονται πιο εύκολα και μάλιστα και χωρίς φθορά. Σημειώνεται επίσης ότι: 1) Τα πρώτα νομίσματα, όπως και σήμερα, ήταν δυο λογιών, τα μικρής και μεγάλης αξίας. Τα μικρής αξίας αρχικά ήσαν μικρά τμήματα χαλκού ή μπρούτζου, μετά χρυσά και ασημένια, κυρίως βόλοι (στρογγυλές σφαίρες) ή ράβδοι (οι καλούμενοι οβελοί). Τα μεγάλης αξίας ήσαν τα καλούμενα τάλαντα, που ήσαν σε σχήμα ως δέρμα ζώου, και τα οποία άξιζαν τόσους οβελούς όσο αναλογούσε το βάρος τους. Στο πρώτο στάδιο τα νομίσματα ζυγίζονταν κάθε φορά που χρειαζόταν να γίνει μια συναλλαγή, κάτι ως κάνουμε και στα πράγματα, για να επιβεβαιωθεί το βάρος τους και να καθαριστεί έτσι η ανταλλακτική αξία τους. Επίσης στο στάδιο αυτό τα νομίσματα ήταν «άτυπα», δηλαδή δεν έφεραν κανένα εικονογραφικό τύπο σε μια από τις όψεις τους, αφού αρχικά ήταν απλώς τμήματα μετάλλου. Στο επόμενο στάδιο στη μια όψη τους χαράζονταν η ποσότητα του βάρος τους και στην άλλη μια ένδειξη (κάτι ως η σφραγίδα) ότι το νόμισμα είχε ζυγιστεί και η συνάμα ήταν νόμιμη η κυκλοφορία του – απ΄όπου και νόμισμα ή νόμος (= το νόμισμα για τους Έλληνες της Μ. Ελλάδας). Τέλος στη μια μεγάλη όψη ή και τις δυο χαραζόταν και ένα διακοσμητικό γεωμετρικό σχέδιο ή η εικόνα αγαπημένου ζώου ή θεού ή βασιλιά κ.α. 2) Η λέξη νόμισμα έχει ετυμολογική ρίζα από τα «νέμω > νόμος, νομός > νόμισμα. Δηλαδή τα νομίσματα αναγνωρίζονται ως προϊόν κοινωνικών συμβάσεων με δεδομένες αξίες στις συναλλαγές. Πιο απλά νόμισμα = το νενομισμένο = το επιτρεπόμενο στις εντός νομικής ισχύος συναλλαγές. Στη Μεγάλη Ελλάδα τα νομίσματα λεγόταν «νόμος, νόμοι».. 3. ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΒΕΛΟΥΣ ΣΤΗ ΔΡΑΧΜΗ ΚΑΙ ΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΚΟΠΕΙΑ Τα σημερινά στρογγυλά-επίπεδα νομίσματα προέκυψαν με κτύπημα στην κορυφή των στρογγυλών βόλων μετάλλου, ώστε να γίνουν στρογγυλές επίπεδες πίττες – ο λόγος που τα επίπεδα νομίσματα ονομάζονταν και «παιστά» (από το ρήμα «παίω» που σημαίνει κτυπώ). Στα πρώτα νομίσματα της Γόρτυνας στην Κρήτη, στην οπίσθια όψη των νομισμάτων αναγράφεται ΓΟΡΤΥΝΙΟΝ ΤΟ ΠΑΙΜΑ (δηλαδή το νόμισμα κόπηκε-κτυπήθηκε από την πόλη της Γόρτυνας). Άλλωστε κάπως έτσι γίνονται ακόμη και σήμερα τα νομίσματα. Η δραχμή – η ελληνική νομισματική μονάδα - ως ελληνικό νόμισμα γεννήθηκε κάπου το 874 π.Χ., αφού τότε, σύμφωνα με το Πάριο χρονικό, αφενός κανόνισε νέα μέτρα και σταθμά και έκοψε ασημένιο νόμισμα στο νομισματοκοπείο της Αίγινας, και έκλεισε τον κύκλο της ζωής της στις 28 Φλεβάρη του 2002, δηλαδή σε ηλικία πάνω από 2.700 χρόνων, με την αντικατάστασή της από το ευρώ. Ο βασιλιάς του Αργους Φείδωνας είναι εκείνος που αντικατέστησε τους οβολούς με τα επίπεδα (= τα λεπτά γνωστά μας νομίσματα) στο νομισματοκοπείο που έφτιαξε επί τούτου, το πρώτο στον κόσμο, στην Αίγινα. Τα πρώτα αυτά ελληνικά νομίσματα από την μία όψη είχαν παράσταση χελώνας και γι’ αυτό τα έλεγαν και «χελώνες» και από την άλλη ένα έγκοιλο τετράγωνο. Στην Εθνική βιβλιοθήκη του Παρισιού φυλάσσεται ένα από τα αρχαιότερα αυτά νομίσματα. Στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας φυλάσσεται μία δέσμη από έξι οβελούς την οποία ο Φείδων είχε προσφέρει στην θεά Ήρα (Ηραίον) στο Άργος, όπως μας πληροφορεί ο Αριστοτέλης. Πήρε, ως υπολογίζεται, το όνομά της από το ρήμα «δράττομαι», που σημαίνει «πιάνω σφιχτά την ποσότητα που χωράει στην παλάμη μου». Στην παλάμη χωρούσαν έξι οβολοί, γι’ αυτό και η «ισοτιμία» της δραχμής καθορίστηκε ως 1δρχ./6 οβολούς. Στην αρχαία Ελλάδα το βάρος μιας ασημένιας δραχμής ποίκιλε κατά τόπους: στο αιγινήτικο ή φει- ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ & ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ, Α. Γ. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ 6 δώνιο σύστημα ζύγιζε 6,06 γραμμάρια, στο φοινικικό-ροδιακό κυμαινόταν από 3,64 έως 7,28 γραμμάρια ενώ στο ευβοϊκό-αττικό σύστημα από 4,366 έως 8,73 γραμμάρια. 4. ΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΚΡΗΤΗΣ Στην Κρήτη, όπως και στην άλλη Ελλάδα, υπήρχαν νομίσματα ήδη επί Μίνωα, όπως είδαμε να μας λέει πιο πριν ο Πλούταρχος, στηριζόμενος σε αρχαιότερους συγγραφείς. Ωστόσο τα παλιότερα νομίσματα που έχουν διασωθεί - βρεθεί στην Κρήτη και να μην έχουν αλλοιωθεί οι παραστάσεις που φέρουν είναι του 5ου π.Χ. αι. και εξής. Εποχή των καλούμενων κλασσικών και ελληνιστικών χρόνων κ.τ.λ., περίοδο κατά την οποία η Κρήτη ήταν διαιρημένη σε κράτη-πόλεις. Τα νομίσματα αυτά μεταφέρουν εικόνες του παρελθόντος, από την οικονομία, τις θρησκευτικές αντιλήψεις, τις εμπορικές και πολιτικές σχέσεις, τις στρατιωτικές συμμαχίες και τόσα άλλα. Ειδικότερα από τις παραστάσεις αυτές βλέπουμε π.Χ. ότι οι Κρητικές ήδη από τον 5 αι. π.Χ. ήταν κομψότατες, δηλαδή με ωραία και καλογυμνασμένα κορμιά (με δαχτυλιδένια μέση), με περιποιημένη εμφάνιση (ωραία κόμμωση, ωραία ρούχα, κολιέ, σκουλαρίκια κ.τ.λ.). Ομοίως οι άντρες να έχουν καλογυμνασμένα και περιποιημένα σώματα, με περιποιημένη κόμμωση, οι στρατιώτες να φορούν χιτώνες μέχρι τα γόνατα και τα όπλα τους να είναι δόρυ και ασπίδα κ.α. Σημειώνεται επίσης ότι: 1) Οι αρχαίες Κρητικές πόλεις πολλές φορές νομιμοποιούσαν τα νομίσματα των άλλων πόλεων, ελληνικών ή μη, χτυπώντας απλώς πάνω σ’ αυτά τις δικές τους παραστάσεις – διακριτικά σύμβολα (δεδομένου ότι το μέταλλο έτσι κι αλλιώς έχει την αξία του) και όχι λιώνοντάς τα (μέθοδος επικοπής). Έτσι αρκετές φορές φαίνονται κάτω από τις νέες παραστάσεις οι παλιές, λογής λογής ελληνικών πόλεων. Ακόμα και μεταξύ τους οι κρητικές πόλεις "χτυπούσαν" νομίσματα, η μια πάνω στης άλλης. Πολύ σπάνια σε χρυσό (1/12 στατήρα του 0,9 γρ.), κυρίως σε άργυρο (από τον οβολό των 0,7 γρ. ως το τετράδραχμο των 17 γρ.) και χαλκό (χαλκούς του 1 γρ. ως τον χάλκινο οβολό των 12 γρ.). Κάτι ανάλογο γινόταν και σε μη ελληνικές πόλεις και γι αυτό και π.χ. βρίσκουμε νόμισμα που από τη μια να φαίνεται κρητικό και από την άλλη π.χ. κυρηναϊκό. 2) Κάθε μια από τις αρχαίες Κρητικές πόλεις χρησιμοποιεί συγκεκριμένα πρόσωπα, ζώα ή πράγματα κ.τ.λ. ως έμβλημα – παράσταση στα νομίσματά της. Αυτά είναι είτε τα ζώα ή προϊόντα που παράγει - φημίζεται είτε οι πολιούχοι θεοί. Κατά πλειοψηφία όμως τα Κρητικά νομίσματα φέρουν πρόσωπα και παραστάσεις από τους καλούμενους «Κρητικούς μύθους» (Ευρώπης – Δία, Λαβύρινθου – Μινώταυρου κ.τ.λ.). ΣΤΑΘΜΗΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ (ΑΤΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) 1 Τάλαντο (26.196 χλγρ.) = 60 Μνες ή 6.000 αττικές δραχμές 1 Μνα (436,6 γρ.) = 100 Δραχμές 1 Δεκάδραχμο (43,75 γρ.) = 10 Δραχμές 1 Τετράδραχμο (17,50 γρ.) = 4 Δραχμές 1 Δίδραχμο ή Στατήρας (8,75 γρ.) = 2 Δραχμές 1 Δραχμή (4,37 γρ.) = 6 Οβολοί 1 Τετρόβολο (2,92 γρ.) = 4 Οβολοί 1 Ημίδραχμο ή Τριόβολων (2,19 γρ.) = 3 Οβολοί ή μισή δραχμή 1 Διόβολο (1,46 γρ.) = 2 Οβολοί 1 Τριημιοβόλιο (1,10 γρ.) = 11/82 του οβολού 1 Οβολός (0,72 γρ.) 8 Χαλκοί 1 Ημιόβολο = Μισός Οβολός 1 χρυσός στατήρας ή δαρεικός = 27, 5 αττικές δραχμές 1 αργυρός στατήρας = 4 δραχμές. ... ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΡΗΤΗΣ ( 500 π.Χ. – 67 π.Χ.) Νόμισμα Κνωσού, 3ος αι. π.Χ., με το Μίνωα και την κόρη του Αριάδνη (Μουσείο Ηρακλείου). Ο Μίνωας, σύμφωνα με τον Πλάτωνα (Μίνως και Νόμοι), το Θουκυδίδη Α 3 – 10), Όμηρο (Ιλιάδα και Οδύσσεια), Διόδωρο κ.α., ήταν ο οργανωτής της πολιτεία και ο θεμελιωτής της θαλασσοκρατορίας των Κρητών. Πιο απλά, ο Μίνωας ήταν όχι μόνο ήταν Έλληνας, αλλά ήταν και ο πρώτος Έλληνας («ούτος πρώτος των Ελλήνων») που αφενός θέσπισε νόμους - ο λόγος, άλλωστε, που οι Έλληνες τον αποκάλεσαν μέγα Έλληνα νομοθέτη και μετά το θάνατό του ανακηρύχθηκε κριτής του Aδη των Ελλήνων και αφετέρου συγκρότησε πολεμικό ναυτικό (άρα είναι και ο ιδρυτής του Ελληνικού ναυτικού) και μ’ αυτό έδιωξε από τις Κυκλάδες και την ελληνική θάλασσα (= το Αρχιπέλαγος = το Αιγαίο και το Κρητικό πέλαγος) τους ληστές και πειρατές Κάρες και Φοίνικες, ελευθέρωσε τους θαλάσσιους διαδρόμους από τους κακοποιούς κ.τ.λ. με συνέπεια ο ίδιος να γίνει θαλασσοκράτορας και οι θαλάσσιοι διάδρομοι να απελευθερωθούν και έτσι οι Έλληνες να μπορέσουν να επικοινωνήσουν, να συνεργαστούν, να ασχοληθούν με τις ναυτικές εργασίες, να πλουτίσουν, να επικρατήσουν, να σταματήσουν το μεταναστευτικό βίο ( δηλαδή να αποκτήσουν μόνιμη και ασφαλή κατοικία – πατρίδα κ.τ.λ.) που τους εξανάγκαζαν οι κακοποιοί Κάρες και Φοίνικες, κ.τ.λ., άρα ο Μίνωας είναι η αιτία που υπάρχει και πολιτισμός και Ελλάδα. Αυτά είναι και η αιτία που έχουν πλαστεί τόσοι πολλοί μύθοι γύρω από το όνομά του με συνέπεια, λόγω των υπερβολών των μύθων, πολλοί σήμερα να νομίζουν ότι δεν υπήρξε. Νόμισμα Κνωσού, 2ος αι. π.Χ., με το Δία υπό μορφή ταύρου να απάγει την Ευρώπη, τη Μάνα του Μίνωα, από τη μια όψη και από την άλλη διάγραμμα διαδρόμων του Λαβύρινθου Δραχμή Κνωσού, 3ος αι. π.Χ., ..
ΝΟΜΙΣΜ ΑΤΑ ΑΞ ΟΥ Αργυρός στατήρας Αξού, 300-280 π.Χ., με κεφαλή Διόνυσου και τρίποδα Νομίσματα Αξού με Διόνυσο, 300-67 π.Χ. Νομίσματα Αξού με Διόνυσο, 300-67 π.Χ. Ημίδραχμο ‘Απτερας 330 – 270 π.Χ., Νομίσματα Άπτερας, 400 – 300 π.Χ. ΝΟΜΙΣΜ ΑΤΑ ΒΙ ΑΝ ΝΟ Υ Νόμισμα της Βιάννου με θεά Αθηνά ή τον Κουρήτη Βίαννο και το μονόγραμμα της πόλης Νόμισμα της Βιάννου με θεά Αθηνά ή τον Κουρήτη Βίαννο και το μονόγραμμα της πόλης
Δίδραχμο Γόρτυνας 200-67 π.Χ. Με κεφαλή Δία και το Δία υπό μορφή ταύρου (ως γίνονται οι άντρες, όταν δουν ωραία γυναίκα) απάγει την Ευρώπη από τη νήσο Φοινίκη και τη μεταφέρει στην πλάτη του στην Κρήτη, στη Γόρτυνα και Δικταίο άντρο Τετράδραχμο Γόρτυνας 3ος αι. π.Χ. Δίδραχμο Γόρτυνας με κεφαλή του Δία και το Δίας υπό μορφή ταύρου να απάγει την Ευρώπη, 3ος αι. π.Χ. Αργυρή Δραχμή Γόρτυνας, 2ο αι. π.Χ., με κεφαλή Δία και Γόρτυ, οικιστή Γόρτυνας Αργυρή δραχμή, 2ος αι. π.Χ., με Δία και οικηστή Γόρτη Αργυρή.. Στατήρας Γόρτυνας 2/1ος αι. π.Χ. με Γόρτυ Δραχμή Γόρτυνας, 2-1ος αι. π.Χ. Με κεφαλή Δία ή Μίνωα και Απόλλωνα Ο Απόλλωνας δίδαξε στους Κρήτες το τόξο και τη λύρα. Δραχμή Γόρτυνας, 2-1ος αι. π.Χ. Με κεφαλή Δία ή Μίνωα και Απόλλωνα Δραχμή Γόρτυνας, 2-1ος αι. π.Χ. Με κεφαλή Δία ή Μίνωα και Απόλλωνα Δραχμή Γόρτυνας, 2-1ος αι. π.Χ., με κεφαλή Δία ή Μίνωα και Απόλλωνα Δραχμή Γόρτυνας, 2-1ος αι. π.Χ., με κεφαλή Δία ή Μίνωα και Απόλλωνα Δραχμή Γόρτυνας, 2-1ος αι. π.Χ., με κεφαλή Δία και Ερμή δραχμή, 1 αι. π.Χ., με Γόρτη ος ....
Δίδραχμο Γόρτυνας, 320-270 π.Χ., με Ευρώπη και το Δία με μορφή ταύρου Στατήρας Δραχμή Γόρτυνας, 320-270 π.Χ., με Ευρώπη και το Δία με μορφή ταύρου Αργυρός στατήρας (δίδραχμο) Γόρτυνας 480 – 430 π.Χ. με Ευρώπη και το Δία μεταμορφωμένο σε ταύρο ...
Δίδραχμο Γόρτυνας, 430 π.Χ. Δίδραχμο Γόρτυνας, 430 π.Χ. Αργυρή Δραχμή, 430 π.χ., με Ευρώπη και το Δία με μορφή Ταύρου ...
Αργυρός στατήρας (δίδραχμο) Γόρτυνας 320-270 π.Χ. με Ευρώπη και το Δία μεταμορφωμένο σε ήρεμο ταύρο Στατήρας Γόρτυνας, 320 π.Χ
Στατήρας Γόρτυνας, 320 π.Χ Στατήρας Γόρτυνας, 430 π.Χ Στατήρας Γόρτυνας, 480-320 π.Χ
Στατήρας Γόρτυνας, 430 π.Χ Αργυρός στατήρας, 360 – 322 π.Χ. Με Ευρώπη στο πλάτανο (Μουσείο Ηρακλείου) Αργυρός στατήρας Γόρτυνας, γύρω στα 300 π.Χ. με Eυρώπη στο πλάτανο ..
18 Στατήρες Γόρτυνας, 320-270 π.Χ. Με Δία υπό μορφή ταύρου και την Ευρώπη νύφη - κάτω από δέντρο, όπου συνευρέθηκε με το Δία. Τετράδραχμο Γόρτυνας, 200 π.Χ., με το Δία, εγγονό της Γαίας και τη θεά Γαία στον κήπο των Εσπερίδων να κρατά τη θεά Νίκη. Το κήπο Εσπερίδων χάρισε η Γαία στο Δία στους γάμους του στην Κρήτη με την Ήρα. ..
ΝΟΜΙΣΜ ΑΤΑ ΕΛ ΕΥ ΘΕΡ ΝΑ Σ Νόμισμα Ελεύθερνας με το μονόγραμμά της Νόμισμα Ελεύθερνας, 3ος αι. π.Χ., Με κεφαλή θεάς (μάλλον της Δήμητρας Ελευθούς ) και τον Απόλλωνα χρησμολόγο Αργυρό δίδραχμο Ελεύθερνας με Απόλλωνα και φοίνικα Δίδραχμο Ελεύθερνας με κεφαλή Δία και τον Απόλλωνα να κρατά τόξο και πέτρα. Ο Απόλλωνας δίδαξε αρχικά στους Κρήτες την τοξοβολία και μετά την ιατρική δια μέσου της μαντικής Δίδραχμο Ελεύθερνας με κεφαλή Δία και τον Απόλλωνα τοξότη Δίδραχμο Ελεύθερνας με κεφαλή Δία και τον Απόλλωνα τοξότη ...
Αργυρό δίδραχμο Ελεύθερνας με Απόλλωνα που κρατά πέτρα και τόξο Αργυρό δίδραχμο Ελεύθερνας με Απόλλωνα που κρατά πέτρα και τόξο Αργυρό δίδραχμο Ελεύθερνας με Απόλλωνα
Αργυρό δίδραχμο Ελεύθερνας με Απόλλωνα ΝΟΜΙΣ ΜΑΤ Α Ε ΛΥ ΡΟ Υ Αργυρή δραχμή Ελυρίων, 3ος αι. π.Χ. Με αίγα (αίγαγρο) αμάλθεια και νύμφη μέλισσα, τροφών Δία Οβολός (ίδιο εμφανισιακά είναι και δραχμή) Ελυρίων, 4/3ου αι. π.Χ. αι., με αίγα(γρο) Αμάλθεια και μέλισσα, τροφών του Δία ...
Δραχμή Έλυρίων, 330/270 π.Χ. Δραχμή Έλυρίων, 4ος αι. π.Χ.
Δραχμή (όμοιας όψης είναι και δίδραχμο) Ιεράπετρας 2/1 αι. π.Χ. με θεά Τύχη και Φοίνικα, ελιά και αετό ος Αργυρό τετράδραχμο Ιεράπυτνας, 2/1ος αι. π.Χ. Με θεά τύχη και αετό, φοίνικα, ελιά κ.α. Αργυρό τετράδραχμο Ιεράπυτνας, 2/1ος αι. π.Χ., με θεά Τύχη από τη μια όψη και από την άλλη δέντρο Φοίνικα κ.α. Αργυρό τετράδραχμο Ιεράπυτνας, 2/1ος αι. π.Χ., με θεά Τύχη, φοίνικα κ.α.
Νόμισμα Ιεράπυτνας, 300 – 200 π.Χ. Με κεφαλή Δία, Φοίνικα και αετό, σύμβολο Δία Αργυρό δίδραχμο Ιεράπυτνας, 2ος - αι. π.Χ. Αργυρό δίδραχμο Ιεράπυτνας, 2ος αι. π.Χ.
Αργυρός στατήρας Ιτανου, 3ος αι. π.Χ., με θεά Αθηνά και αετό Δία Αργυρή Δραχμή Ιτάνου, 3ος αι. π.Χ., με θεά Αθηνά και αετό Δία Δίδραχμο (στατήρας) Ιτάνου, 5ος - 2ος αι. π.Χ., με θεά Αθηνά που φορά περικεφαλαία και τον αετό του Δία ... Αργυρές δραχμές και δίδραχμα (στατήρας) Ιτάνου, 5ος - 2ος αι. π.Χ., με Αθηνά που φορά περικεφαλαία και τον αετό του Δία Αργυρό ημίδραχμο Ιτάνου με θεά Αθηνά και αστέρι Ιτάνου .... Αργυρός στατήρας Ιτανου, 4ος αι. π.Χ., Αργυρός Στατήρας Ιτάνου, 4ος αι. π.Χ., .Στατήρας Ιτανου, 375 - 350 π.Χ. Με Τρίτωνα και δυο ιππόκαμπους αντιμέτωπους ΝΣτατήρας με Τρίτων και ιππόκαμπους Οβολός με Αθηνά και αστέρι Οβολός με Αθηνά και αστέρι Οβολός με Αθηνά και αστέριΝΟΜΙΣ ΜΑΤ Α Κ ΥΔΩ ΝΙ ΑΣ Αργυρή δραχμή Κυδωνίας, 350 – 320 π.Χ., με τον Κύδωνα μωρό να θηλάζει λύκαινα Ο Κύδωνας ήταν αδελφός του Αρχέδιου και του Γόρτυ που είχαν έρθει στην Κρήτη από Αρκαδία – Γορτυνία Πελοποννήσου και έκτισαν τις πόλεις Κυδωνία, Γόρτυνα και Κατρέα της Κρήτης. Τα τρία αδέλφια ήταν παιδιά του Λυκάονα Αργυρό τετράδραχμο Κυδωνίας με την Κρηταγενή Άρτεμη και την φίλη της Βριτόμαρτη - Δίκτυννα. Νόμισμα Κυδωνίας: 4ος αι. π.Χ.Με Κύδωνα και τη λύκαινα τροφό του.
Νόμισμα Κυδωνίας, 4ος αι. π.Χ. Με Κύδωνα νέο και τη λύκαινα τροφό του. Νόμισμα Κυδωνίας, 320 - 270 π.Χ., με Ήρα ή Άρτεμη και Κύδωνα Νόμισμα Κυδωνίας, 320 - 270 π.Χ., με Άρτεμη? και Κύδωνα ή Απόλλωνα τοξότη Νόμισμα Κυδωνίας, 320 - 270 π.Χ., με Άρτεμη? και Κύδωνα ή Απόλλωνα τοξότη
Αργυρή δραχμή Κυδωνίας, 350 – 320 π.Χ. Με Αθηνά και Κύδωνα μωρό που θηλάζει τη μάνα του λύκαινα Αργυρός στατήρας Κυδωνίας, 3ος αι. π.Χ., Από τη μια όψη είναι κεφαλή του Κύδωνα και από την άλλη η μάνα του λύκαινα. Πατέρας του Κύδωνα ήταν ο Λυκάονας από την Αρκαδία Τριόβολο Κυδωνίας, 4/3ος αι. π.Χ. Κυδωνία, 2ος αι.π.Χ., διόβολο Κυδωνίας 320 – 280 π.Χ., νε νέα/νέο και Κύδωνα ...
Ημίδραχμο και Δραχμή Λάπας με Εκάτη και κρηταγενή Απόλλωνα που δίδαξε στους κρητικούς τη λύρα και το τόξο ΝΟΜΙΣ ΜΑ ΛΙΣ ΟΥ Λισός. Χρυσό 1/12 στατήρα, 3ος αι. π.Χ., με περιστέρα ή αετό και από τις δυο όψεις ΝΟΜΙΣΜ ΑΤΑ ΛΥ ΚΤ ΟΥ ή ΛΥΤΤ ΟΥ Νόμισμα Λύττου, 4ος - 3ος αι. π.Χ., με Κεφαλή με Δία και τον αετό του. Η πόλη Λύττος βρισκόταν δυτικά της Δίκτης και από εκεί πέρασε πρώτα η Ρέα για να πάει στο Δικταίον άντρο, προκειμένου να πάει γεννήσει το Δία το Δικταίο άντρο, όπως μας πληροφορεί ο Ησίοδος
Νόμισμα Λύττου, 4- 3ος αι. π.Χ. με αετό και κάπρο Αργυρός στατήρας Λυττίων, 320-270 π.Χ. Αργυρός στατήρας Λυττίων, 320-280 π.Χ.
Αργυρός στατήρας Λύττου, 320-270 π.Χ. , με αετό και κάπρο. Ημίδραχμο Λύττου, . 320-280 π.Χ. Αργυρός στατήρας Λύττου, 320-270 π.Χ. , με αετό και κάπρο.
Αργυρός στατήρας Λύττου, 320-270 π.Χ. , με αετό και κάπρο. Αργυρός στατήρας Λύττου, 320-270 π.Χ. , με αετό και κάπρο. Αργυρός στατήρας Λύττου, 450-400 π.Χ. , με αετό και κάπρο.
Αργυρός στατήρας Λύττου, 320-270 π.Χ. , με αετό και κάπρο. ΝΟΜΙΣ ΜΑ ΟΛ ΟΥΣ Αργυρός στατήρας ολούς, 300-280 π.Χ., ένθρονος Δίας. ..
Αργυρός στατήρας Πολυρήνιας Κρήτης με κεφαλή Ποσειδώνα και ταύρο Κρήτης (Δώρο Ποσειδώνα στο Μίνωα). Ο ταύρος αυτός ήταν πατέρα του Μινώταυρου.
Ημίδραχμο Πολυρήνιου, 200 - 100 π.χ., με Δίκτυννα Νόμισμα Πολυρήνιου, 330-280 π.Χ. Ασημένιο τετράδραχμο Πολυρήνιου 2ς αι. π.Χ.,με θεά Αθηνά και Γλαύκα, είναι περίπου ίδιο με Ιεράπυτνας
.... Δραχμή Πολυρήνιου με ταύρο Κρήτης (Ποσειδώνα)και καμάκι Δραχμή Πολυρήνιου με ταύρο Κρήτης (Ποσειδώνα)και καμάκι Ν ΟΜΙΣΜ ΑΤΑ ΠΡΑΙ ΣΟ Υ Νόμισμα Πραισού, 400 π.Χ., με τον κρηταγενή Δία αετοφόρο και ένθρονο . Από την άλλη η αίγαγρος Αμάλθεια, τροφός του στο Δικταίο άντρο . Στην Πραισό, σύμφωνα με τον Στράβωνα, υπήρχε ιερό του Δικταίου Δία. Ο Δίας, σύμφωνα με το Διόδωρο κ.α., ήταν εν ζωή άνθρωπος στην Κρήτη, κάτι ως ο Χριστός στη γη, που έκανε πολλές καλές πράξεις και συνάμα νίκησε τους διάφορους κακοποιούς της εποχής του, καθώς και τον πατέρα του τον Κρόνο, που ήταν αρχηγός τους. Μετά το θάνατο και τη μετάστασή του ανακηρύχθηκε πατέρας Θεών και θνητών. Η αρχαία πόλη Πραισός βρισκόταν ανατολικά της Δίκτης και εκεί υπήρχε ιερό του Δικταίου Δία
.. (Στράβων, 10,475), όπου πρόσφατα βρέθηκε πλάκα με τον ΥΜΝΟ ΣΤΟ ΔΙΚΤΑΙΟ ΔΙΑ Το Δικταίο άντρο βρίσκεται στο σημερινό Οροπέδιο Λασιθίου. Νόμισμα Πραισού, 4ος αι. π.Χ., Με το Δία αετοφόρο, σε θρόνο και κρατώντας σκήπτρο και την τροφό του αίγα(γρο) Αμάλθεια. Η Πραισός βρισκόταν ανατολικά της Δίκτης και εκεί υπήρχε ιερό του Δικταίου Δία (Στράβων, 10,475) Δίδραχμο Πραισού με τον κρηταγενή Δία σε θρόνο και ταύρο Κρήτης, πατέρα του Μινώταυρου Ημίδραχμο Πραισού ,325-270 π.Χ. Με Ρέα, μάνα του Δία και τη νύμφη μέλισσα, τροφό του Δία
Αργυρό δίδραχμο Πραισού, 4ος αι. π.Χ., με ταύρο Κρήτης, πατέρα Μινώταυρου και Άρτεμη/ Περσεφόνη ή Δίκτυννα Δίδραχμο Πραισού με τοξότη και πέρδικα ή αετό Αργυρή δραχμή Πραισού, 4ος αι. π.Χ. με Ευρώπη και Δία υπό μορφή ταύρου ....
Στατήρας Ραύκου Κρήτης, 430 π.Χ., με το θεό της θάλασσας Ποσειδώνα ίππιο και την τρίαινά του Ο Ποσειδώνας, σύμφωνα το Διόδωρο Σικελιώτη (Βίβλος 5, 69) κ.α., ήταν εν ζωή άνθρωπος στην Κρήτη και μάλιστα αρχικά δάμαζε άλογα και γι αυτό λέγονταν και «ίππιος». Κατόπιν ο πατέρας του (ο Κρόνος) του ανέθεσε να κάνει ναυτικές εργασίες και επειδή τις έκανε πολύ καλά, μετά το θάνατο και τη μετάστασή του θεοποιήθηκε - ανακηρύχθηκε θεός της θάλασσας. Δηλαδή εδώ έγινε κάτι ως έγινε και με την ανθρώπινη και μεταφυσική φύση του Χριστού, του Αγ, Νικολάου κ.τ.λ. Στατήρας Ραύκου Κρήτης, 430 - 300 αι. π.Χ., με το θεό της θάλασσας, τον Ποσειδώνα να ιππεύει άλογο και την τρίαινά του (Alpha bank)....
Αργυρή Δραχμή Πριανσίων, 4 αι. π.Χ., με κεφαλή Περσεφόνης και φοίνικα, δελφίνι κ.τ.λ. ος Αργυρό δίδραχμο (Στατήρας) Πριανσίων Αργυρός στατήρας Ραύκου, 450/300 v. Chr., με τον ίππιο Ποσειδώνα ....
Αργυρός στατήρας Συβριτίων, 290 π.Χ. με το Διόνυσο που με μορφή πάνθηρα απάγει την Αριάδνη από τη Νάξο και τον Ερμή, κηδεμόνα του Διόνυσου Δίδραχμο Συβρίτου με Διόνυσο και τον κηδεμόνα του Ερμή ΝΟΜΙΣΜ ΑΤΑ ΥΡ ΤΑ ΚΙΝ ΑΣ Αργυρή δραχμή Υρτακινίων, 3ος αι. π.Χ., με αίγα (αίγαγρο) Αμάλθεια και νύμφη μέλισσα, τροφών του Δία στο Δικταίον άντρο Αργυρή δραχμή Υρτακινίων, 3ος αι. π.Χ., με αίγα (αίγαγρο) Αμάλθεια και νύμφη μέλισσα, τροφών του Δία στο Δικταίον άντρο ...
Αργυρή δραχμή Φαιστού, με τον Ηρακλή νέο και τον ταύρο Κρήτης (πατέρα Μινώταυρού) τον οποίο δάμασε ο Ηρακλής στην Κρήτη. Ο Φαίστος, ο ιδρυτής της Φαιστού, ήταν γιος του Ηρακλή Φαιστός, Αργυρή δραχμή, 325-270 π.Χ., με Ευρώπη ή Δήμητρα και ταύρο Κρήτης Νόμισμα Φαιστού, 360 – 320 .π.Χ., με Ευρώπη νύφη (φορά σκουλαρίκια) και τον ταύρο Κρήτης ή το Δία υπό μορφή ταύρου...
Αργυρός στατήρας Φαιστού, 350 π.χ., με την Ευρώπη να χαϊδεύει το Δία υπό μορφή ταύρου και τον Ερμή Στατήρας Φαιστού, 350 – 300 π.Χ., με τον Τάλω και τη σκύλα Λαίλαπα Αργυρός στατήρας Φαιστού Κρήτης, 280 π.Χ., με τον Τάλω να κρατά πέτρα, για να την εξαποστείλει κατά των εχθρικών καραβιών και τον ταύρο Κρήτης (Ποσειδώνας), πατέρα Μινώταυρου. Όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη στην Κρήτη, για να πάει στον Όλυμπο, τις έκανε τρία Δώρα, τον φύλακα άγγελο Τάλω (επιπλέον ο Τάλως προστάτευε την Κρήτη και φρόντιζε για την εφαρμογή των Νόμων), μια σκύλα, τη Λαίλαπα, που κανένα θήραμα δεν τις ξέφευγε και μια φαρέτρα με βέλη που δεν αστοχούσαν ποτέ... Αργυρός στατήρας Φαιστού, 300-280 π.Χ. με Tάλω, Στατήρες Φαιστού, 430- 300 π.Χ., με τον Ηρακλή φονεύοντας τη Λερναία Ύδρα και τον ταύρο Κρήτης (τον χάρισε ο Ποσειδώνας στο Μίνωα, είναι ο πατέρας του Μινώταυρου) που δάμασε ο Ηρακλής στην Κρήτη....Στατήρας Φαιστού Αργυρή δραχμή (όμοιο είναι και δίδραχμο) Φαιστού, 330-320 π.Χ., με τον Ηρακλή τα κλέβει τα μήλα των εσπερίδων και τον ταύρο Κρήτης. Ο ταύρος Κρήτης είναι ο πατέρας του Μινώταυρου και τον έκανε δώρο ο Ποσειδώνας στο Μίνωα. Ο κήπος των εσπερίδων ανήκε στη γιαγιά του Δία, την Γαία, και του τον έκανε δώρο στους γάμους στην Κρήτη. Στατήρας (δίδραχμο) Φαιστού, 330-320 π.Χ. με ένα από τα άλογα Διομήδη που δάμασε ο Ηρακλής και τον Ηρακλή να κλέβει τα μήλα από τον κήπο των Εσπερίδων Αργυρό δίδραχμο (στατήρας) Φαιστού, 330-322 π.Χ., με τον Ηρακλή να κλέβει τα μήλα των εσπερίδων και τον ταύρο Κρήτης. Ο ταύρος Κρήτης είναι ο πατέρας του Μινώταυρου και τον έκανε δώρο ο Ποσειδώνας στο Μίνωα. Ο κήπος των εσπερίδων ανήκε στη γιαγιά του Δία, τη Γαία, και του τον έκανε δώρο στους γάμους στην Κρήτη. Στατήρας Φαι στού, 350 – 325 π.Χ., με Ηρακλή που κλέβει τα μήλα εσπερίδων και τον ταύρο Κρήτης Στατήρας Φαιστού, 350 – 325 π.Χ., με Ηρακλή που κλέβει τα μήλα εσπερίδων και τον ταύρο Κρήτης Δίδραχμο Φαιστού με Ηρακλή και τα βόδια Γηρυόνη Ημίδραχμο Φαιστού με Ηρακλή και ταύρο Κρήτης Στατήρας Φαιστού με Ηρακλή και ταύρο Κρήτης ΝΟ ΜΙ ΣΜ ΑΤ Α ΦΑΛΑ ΣΑ ΡΝΑ Σ Στατήρας Φαλάσαρνας, 330 – 270 .π.Χ., με κεφαλή Δίκτυννας και τρίαινα Η Βριτόμαρτη εν ζωή ήταν μια κρητικά κοπέλα, η οποία εκεί που έπαιζε έπεσε από απροσεξία στη θάλασσα και την έσωσαν με τα δίκτυα τους οι ψαράδες. Αυτή από ευγνωμοσύνη έγινε στο εξής φίλη τους και τους βοηθούσε . Ο λόγος που μετά το θάνατο και τη μετάστασή της στους ουρανούς ανακηρύχθηκε θεά προστάτιδα των Ψαράδων, κάτι ως έγινε και με τον Αγ. Νικόλαο. Σύμφωνα με τον Καλλίμαχο, η Βριτόμαρτης έπεσε από το βουνό Δίκτη στα δίκτυα των Ψαράδων, γιατί την κυνηγούσε ο Μίνωας να τη βιάσει, κάτι για το οποίο ο Στράβωνας απεκάλεσε υβριστή τον Καλλίμαχο. Δραχμή Φαλάσαρνας με τη θεά Δίκτυννα και τρίαινα Στατήρας Φαλάσαρνας, 350 – 300 .π.Χ., με κεφαλή Δίκτυννας και τρίαινα... Αργυρός στατήρας, 300 π.Χ. με τη Βριτόμαρτη ή Δίκτυννα και τον Απόλλωνα που κρατά κιθάρα (ο ίδιος έμαθε στους Κρητικούς τη λύρα και τοξοβολία) και να κάθεται σε ομφαλό Νόμισμα Χερσονήσου Κρήτης, 300 - 220 π.Χ. , με Θεά Αθηνά ή ναύτη και πλώρη κρητικού πλοίου. Αργυρός στατήρας χερσονήσου, 320-280 π.Χ., με τον (Ιδαίο) Ηρακλή μαχόμενο ΝΟΜ ΙΣ ΜΑ ΤΑ Κ ΡΗ ΤΩΝ ΙΤΑΛ ΙΑΣ Ο Διόδωρος Σικελιώτης (βίβλος 4, 79) λέει ότι οι πρώτες ελληνικές πόλεις που δημιουργήθηκαν στην Νότιο Ιταλία (Magna Graecia) ήταν η Μινώα (περιοχή Ακράγαντα) και η Έγγυος, που κτίστηκαν από τους ναύτες του Μίνωα. Σύμφωνα με τον Ησύχιο, η Ιταλία πήρε το όνομα που έχει από τον ταύρο = λατινικά VITULUS (ΤΑΥΡΟΣ) > VITALIA – ITALIA., δηλαδή από την παραφορά της λέξη VITULUS (= ΤΑΥΡΟΣ) και έχει σχέση με τον περιπλανώμενο ταύρο της Κρήτης. Η ονομασία VITULUS > ITALIA δόθηκε, λέει, αρχικά στην περιοχή ανάμεσα στο Ρήγιο και τον Τάραντα από τους Έλληνες αποίκους της Σικελίας και νότιας Ιταλίας. Ο ταύρος Κρήτης (ο πατέρας του Μινώταυρου), σύμφωνα με το μύθο, αγριέψει κάποια στιγμή τόσο πολύ που άρχισε να προξενεί μεγάλες ζημιές στην Κρήτη. Προ αυτού ο Μίνωας κάλεσε τον ημίθεο Ηρακλή να έρθει και να τον δαμάσει. Ο Ηρακλής, αφού ήρθε στην Κρήτη και δάμασε τον ταύρο με τη μυϊκή του δύναμη και πιάνοντας τον από τα κέρατα, τον πήρε στους ωμούς και τον μετέφερε από τόπο σε τόπο ( Αττική, Πελοπόννησο, Ισπανία κ.τ.λ.), για να επιδεικνύει τον άθλο του και σε ένα από τα μέρη που πέρασε ήταν και η Σικελία και η Νότια Ιταλία.
55 Σέλινο Σικελίας, δίδραχμο 460-440 π.Χ. Σέλινο Σικελίας, δίδραχμο 460-440 π.Χ. Με Ηρακλή που δαμάζει το Ταύρο Κρήτης Δίδραχμο Θουρίων με τον ταύρο Κρήτης, πατέρα Μινώταυρου,. Από την άλλη όψη η θεά Αθηνά που φορεί κράνος με παράσταση του Θεού Ωκεανού Μεγάλη Ελλάδα, δίδραχμο Ποσειδώνιας, 5ος αι. π.Χ. με το θεό Ποσειδώνα και τον Ταύρο που χάρισε στο Μίνωα και ο οποίο μετά με την Πασιφάη γέννησε το Μινώταυρο Ο ΜΙΝΩΑΣ ΚΑΙ Ο ΤΑΥΡΟΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ, ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΥ Ο Διόδωρος (βίβλος 4, 77) λέει: Σύμφωνα με το μύθο που μας παραδόθηκε, ο Μίνωας, σύμφωνα με τη συνήθεια, αφιέρωνε τον ωραιότερο ταύρο που γεννιόνταν στον Ποσειδώνα και τον θυσίαζε στο θεό. Καθώς ο ταύρος που γεννήθηκε τότε ήταν σπάνιας ομορφιάς, ο Μίνωας θυσίασε άλλον μικρότερης αξίας. Ο Ποσειδώνας θύμωσε με τον Μίνωα κι έκανε τη γυναίκα του την Πασιφάη να ερωτευθεί τον ταύρο. Με τη ευρηματικότητα του Δαίδαλου, η Πασιφάη έσμιξε με τον ταύρο και γέννησε το Μινώταυρο της μυθολογίας. Αυτός είχε διπλή φύση, το πάνω μέρος του σώματός του μέχρι τους ώμους ήταν ταύρος, ενώ το υπόλοιπο άνθρωπος. Λέγεται, λοιπόν, πως, για να μένει το τέρας, ο Δαίδαλος έφτιαξε τον Λαβύρινθο, του οποίου οι δίοδοι ήταν ελικοειδείς και δεν μπορούσαν να βρουν την άκρη τους όσοι δεν τις ήξεραν και εκεί ζούσε ο Μινώταυρος που έτρωγε τους επτά νέους και επτά νέες που έστελναν οι Αθηναίοι… Σύμφωνα με άλλη παραλλαγή του μύθου: 1) Όταν ο Μίνωας ζήτησε από το Θεό Ποσειδώνα σημάδι ότι μπορεί να γίνει θαλασσοκράτορας, από τη θάλασσα αναδύθηκε ένας πανέμορφος ταύρος και στη συνέχεια ο Ποσειδώνας ζήτησε από το Μίνωα να του τον θυσιάσει κ.τ.λ.. 2) Ο Δαίδαλος έφτιαξε μια ωραία χάλκινη ή ξύλινη αγελάδα που την έντυσε με προβιές αγελάδων που έγδαρε και μέσα της κλείστηκε η Πασιφάη. Και ήταν τόσο θαυμάσιο το κατασκεύασμα που ο ταύρος το νόμισε για ζωντανό και έτσι έγινε η τερατώδης ερωτική ένωση, η κτηνοβατική ερωτοτροπία, καρπός της οποίας ήταν ο ταυρόμορφος Αστέριος ή Μινώταυρος. (Ο μύθος αυτός είχε και διδακτική – επιμορφωτική αξία. Ήθελε την εποχή εκείνη να καταδείξει τι αποτελέσματα επιφέρουν οι κτηνοβασίες, οι αθετήσεις προς τα θεία κ.τ.λ.) ...
( 67 π.Χ. - 330 μ.Χ.) Νόμισμα Ρωμαίων = το ασημένιο δηνάριο που ισοδυναμούσε με 4 scrupuli = 5,55 gramm. Δηνάριο λέγεται και η 4η κλίμακα στη βυζαντινή μουσική Μια από τις τελευταίες ελληνικές περιοχές που κατέλαβαν οι Ρωμαίοι ήταν η Κρήτη, το 67 π.Χ. Άμεση συνέπεια της κατάκτησης Αργυρό Δηνάριο, 55 p.Χ., Cn. Plancius, με κεφαλή ήταν να αλλάξουν τα νομισματικά Diana Planciana και Κρητική αίγαγρο. Ένδειξη της πράγματα της Κρήτης. Πρώτα πεκατάκτησης της Κρήτης Ο Cn. Plancius υπηρέτησε ριορίστηκαν κατά πολύ οι εξαρτηαρχικά στην Αφρική υπό τον A. Torquatus και μετά μένες πια πόλεις, στις οποίες ήρθε στην Κρήτη, το 68 π.Χ., υπό τον Q. Metellus δόθηκε το προνόμιο της κοπής και την κατέλαβαν.Το 62 π.Χ. βοήθησε τον C. νομισμάτων, που είναι τώρα πια Antonius στη Μακεδονία και το 56 π.χ. κατέλαβε συχνότερα χάλκινα και προσαρμοσμένα στο σύστημα της ρωμαϊκής τη Μακεδονία αυτοκρατορίας. Μεγάλο μέρος της παραγωγής νομισμάτων "υπογράφεται" από το λεγόμενο "Κοινό των Κρητών". Σταμάτησε όμως κάθε κοπή νομισμάτων από τους Κρήτες από τα μέσα του 2ου αι. και στην Κρήτη πλέον τα νομίσματα της Ρώμης μονοπωλούν. Οι παραστάσεις των κρητορωμαϊκών εκδόσεων έχουν σε μεγάλο βαθμό χάσει τον τοπικό χαρακτήρα τους. Το πιο ακραίο παράδειγμα στην πρώτη περίοδο (67-27 π.Χ.) είναι το αργυρό τετράδραχμο της Γόρτυνας με το κεφάλι της θεάς Ρώμης στην κύρια όψη. Στη δεύτερη περίοδο, το κεφάλι του εκάστοτε αυτοκράτορα ή ενός μέλους της οικογενείας του κυριαρχεί σταθερά στη μια τουλάχιστον πλευρά του νομίσματος, ενώ και άλλα τυπικά ρωμαϊκά θέματα αποδίδονται στην πίσω όψη. Θεότητες του ελληνικού παρελθόντος και τοπικοί μύθοι εμφανίζονται βέβαια, αλλά αποτελούν όλο και περισσότερο πια τη μειονότητα. Κνωσσός. Αργυρό τετράδραχμο, 67 π.X. με κεφαλή της θεάς Pώμης (προσωποποίηση της Ρώμης) Κνωσός, Nero και Octavia, Bronze 55/60 Κνωσός, Claudius & Messalina,, 41-54 Κνωσός, με Αδριανό, 117-138 μ.Χ. Κνωσός. Gaius Caligula and Germanicus . 37-41 π.Χ.. Νόμισμα Κνωσού, Crassus, 37-30 π.Χ., με κροκόδειλο και πρώρα πλοίου..Γόρτυνα. Αργυρό τετράδραχμο, 1ος αι. μ.Χ, με κεφαλή της θεάς Pώμης (προσωποποίηση της Ρώμης) Γόρτυνα. Αργυρό τετράδραχμο, 67 π.X. με κεφαλή της θεάς Pώμης (προσωποποίηση της Ρώμης) και Άρτεμης της Κρηταγενούς Γόρτυνα, τρίδραχμο με αυτοκράτορα Καλιγούλα και Αύγουστου, 34 π.Χ. – 71 μ.Χ. Κυδωνία, Κεφαλή Αύγουστοι, 27 - 14 μ.Χ., Bronze Iεράπυτνα. Αργυρό τετράδραχμο, επί Tιβερίου (14-37 μ.X.) , με κεφαλή του αποθεωμένου Aυγούστου και κεφαλή του Δία. Aξός. Αργυρό τρίδραχμο, επί Tιβερίου (14-37 μ.X.) με κεφαλή του αυτοκράτορα Και κεφαλή της προσωποποίησης της Συγκλήτου Kοινό Kρητών. Αργυρή δραχμή, επί Tραϊανού (98-117 μ.X.) με κεφαλή του αυτοκράτορα της Δίκτυννασ με το Δία ως βρέφος, ανάμεσα στους Kουρήτες. Kοινό Kρητών. Χάλκινος σηστέρτιος (=4 ασσάρια), επί Bεσπασιανού (69-79 μ.X.) Με κεφαλή του αυτοκράτορα και ένθρονος Δίας. Kοινό Kρητών. Χάλκινος σηστέρτιος (=4 ασσάρια), επί Tραϊανού (98-117 μ.X.), με προτομή του αυτοκράτορα και ένθρονο Δίας. Kοινό Kρητών. Χάλκινος σηστέρτιος (=4 ασσάρια), επί Tραϊανού (98-117μ.X.). Με προτομή του αυτοκράτορα και την απαγωγή της Eυρώπης από τον ταύρο-Δία. ΝΟΜ ΙΣΜ ΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡ ΗΤΗ ΕΠ Ι ΒΥΖΑ ΝΤ ΙΝ ΗΣ ΠΕΡ ΙΟ ΔΟ Υ & ΣΑΡΑ ΚΗ ΝΩ Ν Α’ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΚΡΗΤΗΣ) 330 μ.Χ. ΑΡΑΒΟΚΡΑΤΙΑ - ΣΑΡΑΚΗΝΟΙ , 830 μ.Χ. Β’ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΚΡΗΤΗΣ), 961 μ.Χ. - 824 μ.Χ. - 961 μ.Χ. - 1204μ.Χ. Η νομισματική μονάδα των Βυζαντινών ήταν το Σολδίο (Solidus). Από το Μ. Κωνσταντίνο καθιερώνεται ως νόμισμα της αυτοκρατορίας ο χρυσός σόλιδος (σολδίο), που κυριάρχησε στις οικονομικές συναλλαγές περίπου για επτά αιώνες. Παράλληλα κόβονταν και άλλα νομίσματα χρυσά, αργυρά, χάλκινα που όλα έφεραν παραστάσεις του Χριστού, της Θεοτόκου, κάποιου αγίου, αυτοκρατόρων, ενδεικτικές της ιδέας ότι το νόμισμα ήταν υπό την προστασία του Θεού και του αυτοκράτορα. Το χρυσό νόμισμα του Βυζαντίου, το υπέρπυρο, πέρασε στην δύση και ονομάστηκε Βυζάντιον (besant) και έγινε το πρότυπο του Βενετικού χρυσού δουκάτου και έμμεσα των κυριοτέρων Ευρωπαϊκών χρυσών νομισμάτων. Το Βυζάντιο χρησιμοποιείτε κυρίως από τους Φράγκους δυνάστες, ιδίως της Ρόδου και της Κύπρου. Αποτελεί απομίμηση του υπέρπυρου με πολύ χαμηλή όμως περιεκτικότητα σε χρυσό και για αυτό τον λόγο ονομάζετε και βυζάντιον λευκόν. Το νόμισμα αυτό υποδιαιρείτε σε 24 κεράτια κατά μίμηση των Βυζαντινών υποδιαιρέσεων. Το αργυρό νόμισμα της τελευταίας περιόδου της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν το άσπρο. Τα άσπρα των Ιπποτών της Ρόδου, Κύπρου και Χίου καθώς και τα Τούρκικα ήταν απομίμηση αυτών. Η τιμή τους συγκριτικά ήταν περίπου η ίδια. Μετά την διάλυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το Βυζαντινό άσπρο σταμάτησε να κυκλοφορεί, ενώ τα άσπρα των Φράγκικων κρατιδίων της ανατολής συνέχισαν να κόβονται μέχρι τις αρχές του 16ου αιώνα οπότε αντικαταστάθηκαν από τα Τούρκικα. Ένα άσπρο ισοδυναμούσε με οχτώ κεράτια... Αναμνηστικό μπρούτζινο νόμισμα της πόλης του Βυζαντίου ή στο εξής Κωνσταντινούπολη, 330 – 346 π.Χ., ως έδρα του Ρωμαϊκού Κράτους. Φέρει την επιγραφή Κωνσταντινούπολη, το Μ. Κωνσταντίνο νέο ( από το όνομά του οποίου το Βυζάντιο μετονομάστηκε σε Κωνσταντινούπόλη) και τη θεά Νίκη πάνω σε πλοίο. Νόμισμα με το Μ. Κωνσταντίνος (273 – 337 μ.Χ.) και τη θεά νίκη να στεφανώνει τα βυζαντινά καράβια Χρυσό νόμισμα (Σολδίο) Νικηφόρου Φωκά 963 – 969 μ.Χ., με τον Ιησού Χριστό Τελευταίους μεγάλους στόλους που συγκροτήθηκαν στη Βυζαντινή αυτοκρατορία ήταν επί Λέοντος του A', 1.113 σκάφη και επί αυτοκράτορα Κώνστα B', συγκεντρώθηκε στόλος από 700 πολεμικά σκάφη κατά των Αράβων. Περισσότερο εντυπωσιακή ήταν η επιχείρηση κατά της Κρήτης το 961 μ.X. Το σύνολο των πλοίων που συγκέντρωσε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος ο Φωκάς ανερχόταν στα 3.300 και από αυτά τα 2.000 ήσαν Δρόμωνες και Xελάνδια. Χρυσό νόμισμα (Σολδίο) με το Μ. Θεοδόσιο, 425-429 μ.Χ. και άγγελο που κρατά το σταυρό, σύμβολο της Χριστιανικής πίστης Ο Μ. Θεοδόσιος έκανε επίσημη Θρησκεία του Κράτους τη Χριστιανική και έτσι στο εξής « επίσημοι» προστάτες του ελληνικού ναυτικού και γενικά των Ελλήνων ήταν πλέον ο Χριστός αντί του Δία, Ποσειδώνα, Θεά Νίκης κ.τ.λ. που υπήρχε πριν. Χρυσό νόμισμα (Σολδίο) Κωνσταντίνου VII Πορφυρογέννητου, 913 – 959 μ.Χ., με τον Ιησού Χριστό, τον προστάτη των Ελλήνων ... ΝΟΜ ΙΣΜ ΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡ ΗΤΗ ΕΠ Ι ΕΝΕΤΟ ΚΡΑ ΤΙ ΑΣ (CANDIA, 1210 μ.Χ. - 1669 μ.Χ.) Τα νομίσματα που κυκλοφορούσαν στην Κρήτη σ΄ όλη την περίοδο της Ενετοκρατίας ήταν το Βυζαντινό υπέρπυρο και τα βενετσιάνικης προέλευσης δουκάτα , τσεκίνια και λίρες. Τα τελευταία φέρουν παραστάσεις και σύμβολα της Βενετίας (Ενετία = Βενετία) και κυρίως το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου. Τα μητροπολιτικά είναι από ασήμι και χρυσό και τα αποικιακά χάλκινα. Το 1202 ο δόγης της Βενετίας Enrico Dandolo έκοψε αργυρό νόμισμα ίσο με 26 piccoli ή denari και το ονόμασε αρχικά ducato d' argento και έπειτα grosso, του οποίου απομιμήσεις και παραποιήσεις έγιναν μετά από τους Φράγκους ηγεμόνες της Ανατολής και κυρίως από τους Γενουάτες της Μυτιλήνης και της Χίου. Το τελευταίο ονομάζετε και δουκάτο Χίου. Χρυσό δουκάτο, με το όνομα τσεκίνι, είναι το δουκάτο των ιπποτών της Ρόδου που κόπηκε κατά μίμηση του Βενετικού και κυκλοφόρησε τον 15ο και 16ο αιώνα. Το χρυσό δουκάτο υπήρξε και το πρωτότυπο του Τούρκικου χρυσού altun. Το 1578 η Βενετία έκοψε και κυκλοφόρησε ασημένιο νόμισμα των 40 σολδίων (giustina), για τον εορτασμό για την νίκη της στην ναυμαχία της Ναυπάκτου Ρούπι λεγόταν το τέταρτο των αργυρών νομισμάτων. Στην Ανατολή από τον 16ο αιώνα ήταν γνωστά και τα διάφορα σκούδα, που επειδή έφεραν το σημείο του σταυρού σαν παράσταση, ονομάζονταν και σταυράτα. Τα σκούδα είχαν βάρος 31,829 gr. και υψηλή περιεκτικότητα σε άργυρο... ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΒΕΝΕΤΙΑΣ (Δημοκρατίας της Ενετίας) Αργυρός μοτσενίγος δόγη Andr. Gritti (1523-1538). Aγ.Mάρκος παραδίδει λάβαρο στον Δόγη. ( Iστορικό Mουσείο Kρήτης.) Αργυρός μαρτσέλος δόγη Giov. Mocenigo (1478-1485), ένθρονος Xριστός. ( Iστορικό Mουσείο Kρήτης.) Αργυρό σολδίνι δόγη Giov. Gradonigo (1355-1356) Γονατιστός ο δόγης κρατά λάβαρο και το λιοντάρι του Aγ. Mάρκου. ( Iστορικό Mουσείο Kρήτης.) Αργυρό γκρόσο δόγη Giov. Soranzo (1312-1328). O Aγ.Mάρκος παραδίδει λάβαρο στον Δόγη και ένθρονος Xριστός. ( Iστορικό Mουσείο Kρήτης.) Αργυρό σκούδο δόγη M.Ant. Memmo (1612-1615). Με σταυρό και βενετικό θυρεό ( Iστορικό Mουσείο Kρήτης.) Χάλκινα 2,5 σολδίνια για την Kρήτη, χωρίς όνομα δόγη (1610-1618) Με το λιοντάρι του Aγ. Mάρκου και επιγραφή με την αξία του νομίσματος. ( Ιστορικό Μουσείο Κρήτης) Χρυσό τσεκίνι δόγη M. Steno (1400-1413). O Aγ.Mάρκος παραδίδει λάβαρο στον Δόγη - ο Xριστός σε δόξα. ( Iστορικό Mουσείο Kρήτης.) ΝΟΜ ΙΣΜ ΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡ ΗΤΗ ΕΠ Ι ΤΟ ΥΡΚ ΟΚΡ ΑΤ ΙΑΣ Α’ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ (ΚΡΗΤΗΣ), 1669 μ.Χ. - 1204 μ.Χ. ΑΙΓΥΠΤΙΟΚΡΑΤΙΑ (ΚΡΗΤΗΣ), 1830 μ.Χ. - 1840 μ.Χ. Β’ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ ΚΡΗΤΗΣ, 1840 μ.Χ. - 1898 μ.Χ. Τα τουρκικά νομίσματα ανεικονικά, επειδή το κοράνι απαγορεύει την απεικόνιση παραστάσεων ζώων ή ανθρώπων. Φέρουν απλώς ρητά από το κοράνι καθώς και το όνομα του σουλτάνου και την χρονολογία κοπής του νομίσματος Τα πρώτα χρόνια ίδρυσης του Οθωμανικού κράτους το νόμισμα που κυκλοφόρησε ήταν το άσπρο (akce). Ήταν απομίμηση του βυζαντινού άσπρου. Το έκοψε πρώτος ο Ορχάν α΄ το 1328, ήταν ασημένιο με βάρος 1,2 γρ. περίπου και είχε τίτλο 900/1000 αργύρου. Το πρώτο χρυσό τουρκικό νόμισμα ήταν το altyn (φλουρί). Κόπηκε από τον Μωάμεθ β΄ τον πορθητή το 1478 , το βρίσκουμε σε διάφορους τύπους και κόβετε σε διάφορα νομισματοκοπεία. Ανάλογα με τα παραπάνω παίρνει και διάφορα ονόματα. Έτσι έχουμε, μισιριώτικο , το σταμπόλι ή πολίτικο , το τουνεζίδικο , το μπαρμπαρέσικο , το τουραλί , το φλωρί ζέρι , το τζιτζιρί , το ζαρμακούπι , το φουντουκλί , κ.α. Ζύγιζε περίπου 3,42 γρ. και είχε τιμή 900/1000 κατά τον 15ο αιώνα. Είχε πολλές διακυμάνσεις στο βάρος του ανάλογα την εποχή και κατάληξε στις αρχές του 18ου αιώνα να ζυγίζει 2,4 γραμμάρια. Επίσης έχουμε διάφορα χρυσά πολλαπλάσια και υποπολλαπλάσια , όπως το μισό altun ονομαζόμενο nisfiye (νισφιές) και το ¼ το λεγόμενο rub (ρουμπιές). Το altun ισοδυναμούσε επί Μωάμεθ Β' με 40 άσπρα. Επί Βαγιαζίτ Β' στα τέλη του 15ου και στις αρχές του 16ου αιώνα ισοδυναμούσε με 54 άσπρα. Στο τέλος του αιώνα ισοδυναμούσε με 130 έως 160 άσπρα και στις αρχές του 17ου αιώνα 200 άσπρα. Στο τέλος κατάντησε και αυτό απλό λογιστικό νόμισμα και αντικαταστάθηκε από τον αργυρό παρά. Ασημένιο νόμισμα ήταν επίσης και το gurus (γρόσι) , το οποίο κόπηκε επί Σουλεϊμάν β΄ (1687-1691) , μεταξύ γροσιού και παρά υπάρχουν ενδιάμεσα αργυρά νομίσματα που είναι υποδιαιρέσεις του γροσιού ή πολλαπλάσια του παρά. Αυτά είναι το beslik (μπεσλίκι ή πεντάρι) ίσο με 5 παράδες , το onluk (ρούπι ή δεκάρι) ίσο με 10 παράδες , το onbeslik ίσο με 15 παράδες και το yirmilik (γιρμιλίκι) ίσο με 20 παράδες. Ακόμη κόπηκε και το zolta (ζολότα) των 30 παράδων. Κατά το τρίτο τέταρτο του 17ου αιώνα άρχισε να εκτυπώνετε το τούρκικο γρόσι (πιάστρο) κατά μίμηση του Ολλανδικού τάλιρου. Στο νομισματικό αυτό σύστημα πού διατηρήθηκε έως την μεταρρύθμιση του Abdoul Medjit, οι αναλογίες είναι: 1 γρόσι = 40 παράδες = 120 άσπρα. Νομίσματα πολλαπλάσια του γροσιού είναι το altmislik (εξηντάρι) των 60 παράδων , το ikilik (κιλίκι) των 80 παράδων και το ukluk (κατοστάρι) των 100 παράδων. Ο παράς αποτέλεσε την βάση του νέου νομισματικού συστήματος της Τουρκίας. Η χρονολογία και ο τόπος κοπής του δεν μας είναι γνωστά. 1 ασημένιο γρόσι = 40 παράδες και 1 τούρκικη λίρα = 100 γρόσια ... Οθωμανική αυτοκρατορία. Χρυσό altun sultani (=φλουρί) σουλτάνου Aχμέτ Γ΄ (1703-1730). Με επιγραφές στην παλαιοτουρκική γραφή. N. Pere, Osmanlilarda Madeni Paral Οθωμανική αυτοκρατορία. Χρυσός cedid mahmudiye (=εικοσάρι) σουλτάνου Mαχμούτ B΄ (1808-1839). Με μονόγραμμα του σουλτάνου και επιγραφή. σ Οθωμανική αυτοκρατορία. Αργυρή διπλή zolota (=1,5 γρόσι) σουλτάνου Aμντούλ Xαμήτ A΄ (1774-1789) και επιγραφές στην παλαιοτουρκική γραφή. Iστορικό Mουσείο Kρήτης. Οθωμανική αυτοκρατορία. Αργυρό 1/2 γρόσι σουλτάνου Mαχμούτ A΄ (17301754) Με μονόγραμμα του σουλτάνου και επιγραφή. Iστορικό Mουσείο Kρήτης Oθωμανική αυτοκρατορία. Χάλκινοι 40 παράδες (=1 γρόσι) σουλτάνου Aμντούλ Mετζήτ (1839-1861). Με μονόγραμμα του σουλτάνου και επιγραφή. Iστορικό Mουσείο Kρήτης Oθωμανική αυτοκρατορία. Αργυρό γρόσι σουλτάνου Aμντούλ Xαμήτ B΄ (1876-1909). Με μονόγραμμα του σουλτάνου και επιγραφή. Iστορικό Mουσείο Kρήτης.... ΝΟΜ ΙΣΜ ΑΤΑ ΚΡ ΗΤΙ ΚΗΣ ΠΟ ΛΙ ΤΕΙ ΑΣ 1898 - 1906 μ. Χ. ΕΝΩΣΗ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1912 μ.Χ. - Επίσημα 30 Μαΐου 1913 Υστερα από μεγάλους αγώνες των Κρητών έναντι στους κατακτητές Τούρκους, η Κρήτη γίνεται αυτόνομη πολιτεία. Με διάταγμα του ύπατου αρμοστή Κρήτης (Πρίγκιπα Γεώργιο) της 17/4/1900 που καταχωρήθηκε στην εφημερίδα της κυβέρνησης της Κρητικής πολιτείας σαν νόμος υπ΄αριθµ. 157β του 1900 ορίζετε αποκλειστικό προνόμιο της πολιτείας το δικαίωμα κοπής νομισμάτων. Το διάταγμα ορίζει σαν νομισματική μονάδα την δραχμή που την υποδιαιρεί σε 100 λεπτά. Τα νομίσματα της Κρητικής Πολιτείας τυπώθηκαν στο Παρισινό Νομισματοκοπείο με βάση το Νόμο 157 του 1900 και κυκλοφόρησαν στις 9 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου. Κόπηκαν νομίσματα των 1 , 2 , 5 , 10 , 20 λεπτών το 1900 και νομίσματα των1 , 2 , 50 λεπτών και 1 , 2 , 5 δρχ. το 1901 . Τα νομίσματα των 50 λεπτών και οι δραχμές είναι αργυρά , τα νομίσματα των 1,2 λεπτών χάλκινα και τα νομίσματα των 5 , 10 , 2 και 1 είναι από ασήμι. Ο ως άνω Νόμος προέβλεπε και την κοπή χρυσών νομισμάτων των 10 και 20 Δραχμών, που όμως δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Χαράκτης των νομισμάτων της Κρητικής Πολιτείας ήταν ο Alfred Borrel, που είχε χαράξει και τα Ελληνικά των 5, 10 και 20 Λεπτών των ετών 1893-1895. Τα νομίσματα της Κρητικής Πολιτείας έχουν τα ίδια μέταλλα, βάρη, μεγέθη και εμφάνιση με τα αντίστοιχα τους Ελληνικά της ίδιας εποχής. Και επειδή οι προδιαγραφές των νομισμάτων αυτών είναι πανομοιότυπες με αυτές των Ελληνικών, επιτρέπεται η παράλληλη κυκλοφορία τους και στην Ελλάδα. Το 1912 η Κρήτη ενώνεται με την Ελλάδα αλλά τα νομίσματα εξακολουθούν να κυκλοφορούν. Τον Μάρτη του 1923 αποσύρονται τα χάλκινα και χαλκονικέλινα και τον Ιούλιο του 1929 αποσύρονται της κυκλοφορίας και τα υπόλοιπα....ΠΗΓΗ. ΤΟ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟ
ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ & ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ,ΤΟΥ Α. Γ. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ...>>



<<Ο Φοίνιξ ήταν το πρώτο και ασημένιο νόμισμα που κυκλοφόρησε στο κράτος της σύγχρονης Ελλάδας. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1828 υποδιαιρούμενο σε 100 λεπτά, όπου και αποτέλεσε τη βασική νομισματική μονάδα. Καθορίσθηκε από την Δ' Εθνοσυνέλευση (στο Άργος). Ήταν βάρους κατά τα σταθμά της εποχής ενός δραμίου και 3/8 αυτού. Το όνομα του προέρχεται από το μυθικό πουλί Φοίνικα και συμβολίζει την αναγέννηση της Ελλάδας. Ο Φοίνιξ αντικατέστησε το Τουκικό kuruş με την ισοτιμία 6 φοίνικες = 1 kuruş. Μόνο ένας μικρός αριθμός νομισμάτων κατασκευάστηκε ενώ οι περισσότερες συναλλαγές στην Ελλάδα εξακολουθούσαν να πραγματοποιούνται με ξένα νομίσματα. Λόγω της έλλειψης ακριβών μετάλλων για την κοπή νομισμάτων, η κυβέρνηση δημιούργησε το 1831 ένα τραπεζογραμμάτιο αξίας 300.000 φοινίκων χωρίς να έχει τα αντίστοιχα κεφάλαια. Το αποτέλεσμα ήταν να απορριφθεί καθολικά από το κοινό. Το 1832, το νομισματικό σύστημα αναμορφώθηκε και δημιουργήθηκε η δραχμή η οποία και αντικατέστησε το Φοίνικα...ΠΗΓΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ>>
ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΚΥΘΡΑ..ΘΥΜΟΣΑΣΤΕ ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑ 100 ΔΡΑΧΜΩΝ;;
Στο νόμισμα αυτό, οι Έλληνες μυημένοι μας έδωσαν ένα μήνυμα γραμμένο σε "ιερογλυφικά". Στη μια πλευρά του νομίσματος εμφανίζεται ο Αλέξανδρος με μια κορδέλα στα μαλλιά, σύμβολο του μυημένου στα Ελληνικά Μυστήρια και με τα κέρατα του Άμμωνος Διός που σημαίνουν την ισόρροπη ανάπτυξη των δύο λοβών του εγκεφάλου, πράγμα που συμβαίνει μόνον σε λίγους μυημένους και σε ακόμη λιγότερους προικι­σμένους από τη φύση, γι' αυτό και μετωπικές οργανώσεις των εχθρών του Ελληνισμού με καλυμμένα ερωτηματολόγια ή και ανοιχτά ακόμη, διαδίδουν πως κάνουν ελέγχους δεξιού και αριστερού ημισφαιρίου, για να εντοπίσουν τους προικισμένους Έλληνες και να τους εξοντώσουν.
Στην άλλη πλευρά του νομίσματος, δίπλα στην ημερομηνία κατα­σκευής του, στο αριστερό μέρος, υπάρχει ένα ανθέμιο. Το λουλούδι αυτό θα το δούμε να το κρατά στο δεξί της χέρι στα ΤΡΙΑ της δάχτυλα η Φρασίκλεια, ένα άγαλμα που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών και το οποίο είναι το μόνο του οποίου απαγορεύεται η φωτογράφηση, από τους Έλληνες, αφού κατά καιρούς το κινηματογραφούν ξένα τηλεοπτικά συνεργεία.
Το ανθέμιο αυτό σε άλλα αγάλματα το βλέπουμε τοποθετημένο στο υψηλότερο σημείο του μετώπου, που στα Ελληνικά στέμματα μοιάζει με ένα τρίγωνο. Είναι το κωνάριο, το γνωστό "τρίτο μάτι", που ως συνήθως το βλέπουμε στην κορυφή του θύρσου του Διονύσου.
Τρίτο στοιχείο στο νόμισμα αυτό είναι ο λεγόμενος "Ήλιος της Βεργίνας". Θα δούμε πως έχει 16 "ακτίνες" που αν τις προσέξουμε καλά θα κατανοήσουμε το κρυφό τους νόημα. Ο Μακρόβιος λέει πως η ψυχή όταν κινείται εγκαταλείπει το σφαιρικό τέλειο σχήμα της και αποκτά τη μορφή ενός κομήτη. Το κέντρο του ήλιου αυτού παρατηρούμε πως υπάρχει ένα λουλούδι με 10 πέταλα.
Έχουμε λοιπόν τα εξής στοιχεία: Δύο λοβούς, ένα ανθέμιο με πέ­ντε πέταλα, 16 ψυχές, έναν πυρήνα με 10 φύλλα και ένα φωτοστέφανο με τη μορφή κορδέλας. Η "ιερογλυφική" φράση είναι η εξής: "Ο μυη­μένος άνθρωπος, ο οποίος ξεπέρασε τον εαυτό του, ο ήρωας (που ο Νίτσε ονομάζει Υπεράνθρωπο) με ανεπτυγμένους τους δύο λοβούς και ενεργοποιημένο το κωνάριο, απελευθερώνει την ψυχή του από τον υποσελήνιο κόσμο για να συναντήσει και να ενωθεί με την αιώνια ψυχή τον τέλειο αριθμό των Πυθαγορείων...Δ.ΚΥΘΡΑΣ".