Η πτώση του Άσαντ θα μπορούσε να προκαλέσει κρίση για την Τεχεράνη....

 

Ένας αντάρτης μαχητής φέρει όπλο καθώς στέκεται στην είσοδο της πόλης Saraqeb στη βορειοδυτική επαρχία Idlib, στη Συρία την 1η Δεκεμβρίου 2024.

Μοράντ Βέισι

Η πτώση του Χαλεπίου στους αντάρτες που αντιτίθενται στον πρόεδρο Μπασάρ αλ-Άσαντ έχει προκαλέσει μια κρίσιμη κατάσταση για τη συριακή κυβέρνηση με επιπτώσεις που μπορεί να επεκταθούν στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν.

Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης έχουν πλέον προχωρήσει προς τα περίχωρα της Χάμα και της Χομς, δύο στρατηγικών συριακών πόλεων στο δρόμο προς τη Δαμασκό. Η πιθανή πτώση της Δαμασκού και η ανατροπή της κυβέρνησης Άσαντ είναι πιο σοβαρή από ποτέ, προκαλώντας βαθιές ανησυχίες για την Ισλαμική Δημοκρατία και τον ηγέτη της, Αλί Χαμενεΐ.

Χάρτης της Συρίας (μέσω World Atlas)

Η κατάρρευση της εξουσίας του Άσαντ θα διαλύσει έναν ακρογωνιαίο λίθο της περιφερειακής στρατηγικής του Ιράν εναντίον του Ισραήλ. Θα απειλούσε επίσης την επιβίωση των πληρεξουσίων ομάδων του Ιράν, οι οποίες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη Δαμασκό για υποστήριξη. Χωρίς την υποστήριξη του Άσαντ, αυτές οι ομάδες θα μπορούσαν να δυσκολευτούν να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις τους, θέτοντας σε κίνδυνο την επιρροή της Ισλαμικής Δημοκρατίας στην περιοχή.

Για τον Χαμενεΐ και τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν (IRGC), η κυβέρνηση Άσαντ αποτελεί ζωτικό πυλώνα του λεγόμενου Άξονα της Αντίστασης. Η πιθανή πτώση της θα μπορούσε ακόμη και να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα της ίδιας της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Οι επόμενες ημέρες είναι καθοριστικές τόσο για την κυβέρνηση Άσαντ όσο και για το Ιράν. Η ήττα στο Χαλέπι έπληξε σημαντικά το ηθικό του συριακού στρατού και της κυβέρνησης, αλλά η μεγαλύτερη ανησυχία για τον Άσαντ και την Ισλαμική Δημοκρατία είναι η πιθανότητα οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης να προχωρήσουν προς τη Δαμασκό μετά την εδραίωση της εξουσίας τους στο βορρά και την ανατροπή της κυβέρνησης.

Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης ελέγχουν τώρα το Χαλέπι και το Ιντλίμπ κοντά στα σύνορα της Τουρκίας και προχωρούν γρήγορα στις επαρχίες Χάμα και Χομς με αναφορές ότι βρίσκονται στις πύλες των επαρχιακών πρωτευουσών. Η κατάληψη των πόλεων Χάμα και Χομς θα τους έδινε ένα στρατηγικό πλεονέκτημα, επιτρέποντας ενδεχομένως μια ώθηση προς τη Λαττάκεια, τη βάση εξουσίας της οικογένειας Άσαντ, ή τη Δαμασκό.

Η κατάσταση σήμερα είναι εντελώς διαφορετική από το 2016, όταν ο Άσαντ, με ισχυρή υποστήριξη από τη Ρωσία, τη Χεζμπολάχ και το Ιράν, νίκησε τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης στη μάχη του Χαλεπίου. Διάφοροι παράγοντες συνέβαλαν στην αποδυνάμωση της κυβέρνησης Άσαντ και των υποστηρικτών της:

- Η εμπλοκή της Ρωσίας στην Ουκρανία: Η Ρωσία, βασικός σύμμαχος της Δαμασκού, είναι απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία, περιορίζοντας την ικανότητά της να παρέχει στρατιωτική υποστήριξη σε σύγκριση με το 2016.

- Η μειωμένη επιρροή της Χεζμπολάχ: Η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ, ισχυρός ένοπλος σύμμαχος της Δαμασκού, έχει υποστεί σημαντικές απώλειες στη σύγκρουσή της με το Ισραήλ και αντιμετωπίζει εσωτερική πίεση στον Λίβανο να μειώσει τη συμμετοχή της σε περιφερειακές συγκρούσεις.

- Οικονομικοί περιορισμοί του Ιράν: Τα οικονομικά δεινά της Τεχεράνης που επιδεινώθηκαν από τις κυρώσεις των ΗΠΑ έχουν περιορίσει την ικανότητά της να παρέχει οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στην κυβέρνηση Άσαντ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η Τεχεράνη έχει δαπανήσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στη Συρία, αλλά τώρα δυσκολεύεται να συνεχίσει αυτή την υποστήριξη.

- Διάβρωση του ανθρώπινου δυναμικού και της διοικητικής μέριμνας του IRGC στη Συρία: Βασικοί διοικητές του IRGC, συμπεριλαμβανομένου του πρώην αρχηγού της εξωεδαφικής δύναμης Quds του IRG, Qasem Soleimani, έχουν σκοτωθεί τα τελευταία χρόνια και οι δυνάμεις αντικατάστασης δεν έχουν τις ίδιες δυνατότητες. Επιπλέον, ομάδες πληρεξουσίων όπως η Αφγανική Μεραρχία Fatemiyoun Οι Λαϊκές Δυνάμεις Κινητοποίησης του Ιράκ (PMF) είναι λιγότερο αποτελεσματικές από πριν.

Ένας αντάρτης στέκεται πάνω σε ένα στρατιωτικό όχημα καθώς φέρει μια σημαία της Hayat Tahrir al-Sham στην πόλη Saraqeb στη βορειοδυτική επαρχία Idlib της Συρίας την 1η Δεκεμβρίου 2024.

Εάν πέσει ο Άσαντ, η περιφερειακή εξωτερική πολιτική του Ιράν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια σοβαρή κρίση. Η Δαμασκός διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διευκόλυνση της μεταφοράς όπλων, της υλικοτεχνικής υποστήριξης και της οικονομικής υποστήριξης στις ομάδες πληρεξουσίων του Ιράν. Η κατάρρευσή του πιθανότατα θα οδηγούσε σε:

- Διακοπή των μεταφορών όπλων στη Χεζμπολάχ μέσω των αεροδρομίων της Δαμασκού και της Λαττάκειας.

- Μειωμένη υποστήριξη προς παλαιστινιακές ομάδες όπως η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ.

- Καταστροφή δικτύων λαθρεμπορίου όπλων και ναρκωτικών στην Ιορδανία και τη Δυτική Όχθη.

Για το Ιράν, η διατήρηση της κυβέρνησης Άσαντ είναι θέμα στρατηγικής επιβίωσης. Ενώ ο Χαμενεΐ και το IRGC είναι πιθανό να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψουν την κατάρρευσή του, οι πόροι και η επιρροή τους είναι πολύ πιο αδύναμες από ό, τι στο παρελθόν. Τελικά, η πτώση του Άσαντ θα μπορούσε να διαλύσει τον «Άξονα της Αντίστασης» και να αποτελέσει σοβαρή απειλή για το μέλλον της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

https://www.iranintl.com/