Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2023

"ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΕΧΕΙ ΕΝΑΝ ΗΘΙΚΟ ΣΚΟΠΟ"ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ[Ο ΔΙΚΟΣ ΜΑΣ ΑΗ-ΒΑΣΙΛΗΣ]!!!!!

 


Κάτι που πραγματικά αξίζει να διαβάσετε.
"ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΕΧΕΙ ΕΝΑΝ ΗΘΙΚΟ ΣΚΟΠΟ"
(Βασίλειος ο Μέγας)
Σήμερα του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου,
του "αγίου με τα δώρα".
Αυτό που ελάχιστοι από εμάς γνωρίζουν όμως είναι ότι το συγγραφικό και θεολογικό του έργο ήταν τεράστιο, πράγμα που τον κατατάσσει σε κορυφαίο εκπρόσωπο της πατερικής θεολογίας.
Για τους επιστήμονες όμως, φυσικούς και αστρονόμους, το σύγγραμμα του Αγίου Βασιλείου που είχε ιδιαίτερη γοητεία και ενδιαφέρον ήταν
Η ΕΞΑΗΜΕΡΟΣ!
Για μένα προσωπικά, η μελέτη αυτού του έργου, έχει ιδιαίτερη σημασία και ως ερασιτέχνη αστρονόμο.
Διότι πέρα από τις σύγχρονες και αρχαίες επιστημονικές θεωρίες σχετικά με τη δημιουργία του κόσμου, η μελέτη και η επεξήγηση της ΓΕΝΕΣΕΩΣ της Αγίας Γραφής έχει οπωσδήποτε ένα κορυφαίο ενδιαφέρον, ειδικά τότε όταν ο συγγραφέας άγιος προσπαθεί να εξηγήσει οντολογικά φαινόμενα της του Θεού κτήσης με πραγματολογική προσέγγιση χωρίς αλληγορίες.
Ακόμη πιο ενδιαφέρον γίνεται όταν ο πατερικός θεολόγος αντλεί στοιχεία από τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα και τον Πλωτίνο!
Είναι άξιο να ειπωθεί επίσης, ότι ύστεροι μελετητές άντλησαν από το εν λόγω έργο του Αγίου Βασιλείου στοιχεία σχετικά με τί θα μπορούσε να διδάσκεται στη φιλοσοφική σχολή των Αθηνών (στη σχολή όπου φοίτησε και ο ίδιος ρητορική, φυσική, μαθηματικά και αστρονομία!) και ποια ήταν η διδακτέα ύλη για τους σπουδαστές της!
Την ΕΞΑΗΜΕΡΟΝ του Αγίου Βασιλείου δε την γνώριζα. Ούτε γνώριζα ότι ήταν πολυγραφότατος πατερικός θεολόγος. Αυτό που γνώριζα ήταν ότι μου έφερνε τα δώρα όταν ήμουν μικρός και ότι είναι αφέλεια να πιστεύω στον Αη Βασίλη, όταν μεγάλωσα.
Την ύπαρξη της ΕΞΑΗΜΕΡΟΥ έμαθα από ένα κήρυγμα του παπά στην εκκλησία. Εκκλησίασμα περσινής Πρωτοχρονιάς και αναπόφευκτη η αναφορά του παπά στον Άγιο της ημέρας.
Εκεί μίλησε για την ΕΞΑΗΜΕΡΟΝ κατά τρόπο τόσο γλαφυρό που με ιντρίγκαρε να μάθω περισσότερα κι έτσι όταν έφτασα σπίτι στρώθηκα να τη μελετήσω. Ως ερασιτέχνης αστρονόμος ήθελα "να ακούσω και την άλλη άποψη".
Βέβαια τη διάβασα, αλλά δεν τη μελέτησα ποτέ. Στα πεταχτά. Είχα δώσει όμως την υπόσχεση στον εαυτό μου ότι θα επανέλθω, ότι θα τη μελετήσω, κι αυτή τη φορά, μετά προσοχής, διότι πράγματι, με ιντρίγκαρε.
Έτσι στρώθηκα πάλι γιατί οι ημέρες μου θύμισαν αυτό που ξέχασα.
Η 15χρονη ιδιοφυϊα Βασίλειος Μαϊλης είχε πει κάποτε σε μια απάντησή του στον Stephen Hawking, ότι «οι άθεοι προσπαθούν να πείσουν ότι δεν υπάρχει Θεός, ενώ στην πραγματικότητα χρειάζεται περισσότερη πίστη για να πιστέψει κανείς ότι δεν υπάρχει Θεός παρά για να πιστέψει ότι υπάρχει!».
Ο Βασίλειος ο Μέγας έγραψε ότι "ακόμη κι μπορέσουμε να εξηγήσουμε αυτά που θεωρούμε παράδοξα και τα ερμηνεύσουμε ως θαύμα, δεν μειώνεται στο ελάχιστο ο θαυμασμός μας για τα μέγιστα, επειδή η απλή πίστη είναι ισχυρότερη από τις
λογικές αποδείξεις".
ΚΑΠΑΛΗΚΤΙΚΟ;
Οι επιστημονικές θεωρίες πράγματι, πολλές φορές, αλληλοαναιρούνται. Σχετικά με την κοσμολογία (αρχ. κοσμογονία) που ασχολείται με τις πρώτες στιγμές μετά τη Μεγάλη Έκρηξη υπάρχει πάντα ένα επιστημονικό όριο το οποίο δε μπορούμε ακόμη και σήμερα να υπερβούμε.
ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ από αυτήν!
Εφόσον έξω από το "αβγό της Δημιουργίας" (δηλ. το υποατομικό σωμάτιο, το οποίο διαστάλθηκε ταχέως και δημιούργησε το σύμπαν) δεν υπήρχε ούτε χώρος ούτε χρόνος (παρά μόνο μέσα σε αυτό), τότε το "αβγό"
ήταν στο πουθενά και δεν υπήρξε ποτέ!
Αν υπήρχε χώρος και χρόνος γύρω από αυτό, τότε δε μιλάμε για δημιουργία του σύμπαντος, διότι εξ ορισμού το σύμπαν είναι χώρος και χρόνος και άρα δε δημιουργήθηκε αλλά προϋπήρχε!
Ακόμη κι αν ξέρουμε τί έγινε αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι αν θα μάθουμε τί υπήρξε πριν. Και αυτό διότι δε θα είμαστε ποτέ σίγουροι σχετικά με τη φυσική που επικρατούσε πριν το σημείο μηδέν!
Οι φυσικοί νόμοι υπήρχαν μέσα στο αβγό. Δεν ξέρουμε όμως αν ήταν οι ίδιοι και έξω από αυτό! Ούτε θα μπορέσουμε να έχουμε ποτέ πειραματική απόδειξη!
Μπορούμε να προσομοιώσουμε τις συνθήκες του ΜΕΤΑ (βλ. Cern), δε μπορούμε να προσομειώσουμε όμως τις συνθήκες του ΠΡΙΝ.
ΑΥΤΟ ΟΜΩΣ ΣΥΝΙΣΤΑ ΕΝΑ ΣΗΜΑΤΙΝΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΣ ΟΡΙΟ ΓΝΩΣΗΣ!
Ο Βασίλειος ο Μέγας έγραψε την ΕΞΑΗΜΕΡΟΝ το 370 μ.Χ.
Τότε δεν υπήρχε ακόμη η Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein.
Εμένα με έχει καθηλώσει. Είμαι βέβαιος θα βρείτε κι εσείς ενδιαφέρον.
Καλό διάβασμα λοιπόν σε κάτι που πραγματικά αξίζει να διαβάσετε.
Την κριτική μελέτη θα τη βρείτε εδώ (δεν το έχω ολοκληρώσει ακόμη. Ευπρόσδεκτα τα σχόλιά σας):
Tην ΕΞΑΗΜΕΡΟΝ σε αττική διάλεκτο θα τη διαβάσετε εδώ (μπορείτε να τη βρείτε και στη δημοτική):
-------
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΝΩΣΤΩΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΩΝ![ΞΕΡΕΤΕ,ΜΑ "Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ",ΜΑ "ΚΑΤΕΣΤΡΑΦΗ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟς"κ.λ.π....
Η θέση μου και ως "χλιαρός" χριστιανός που έχει να πατήσει στην εκκλησία κάτι μήνες, ούτε νηστεύει ούτε ζει κατά το χριστιανικό έθος.
Αγαπητέ , αυτό που εσύ λες "ελληνισμό" και εννοείς φυσικά τον αρχαίο κόσμο (είναι δυο διαφορετικά πράγματα), κατέρρευσε επειδή ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για να καταρρεύσει.
Ο ίδιος ο Λιαντίνης το είχε χαρακτηρίσει "θεία δίκη". Ο χριστιανισμός δεν ήταν η αιτία της πτώσης. Η πτώση ήταν μια "φυσική διαδικασία" στην ανθρωπότητα, όπως ένα δάσος που αυτοαναφλεγεται για να ανανεωθεί.
Ο χριστιανισμός την επιτάχυνε.
Ο αρχαίος κόσμος θα εξαφανιζόταν έτσι κι αλλιώς, διότι ολοκλήρωσε έναν κύκλο δημιουργίας και άρχισε να γίνεται αυτοκαταστροφικός. Άρχισε να τρώει τις σάρκες του.
Το ερώτημα λοιπόν δεν ήταν αν θα αφανιζόταν, αλλά από τί θα αντικαθίσταντο!
H αναρχία που με βεβαιότητα θα τον διαδεχόταν, θα χρειαζόταν μια αυστηρή δογματική για να κρατήσει τον κόσμο σε ισορροπία.
Αυτό που μάλλον ξεχνάς είναι, ότι ναι μεν επι χριστιανισμού αφανίστηκε ο αρχαίος κόσμος, αλλά ο ίδιος ο χριστιανικός κόσμος τον ανακάλυψε εκ νέου και τον επανανέδειξε, εφόσον πέρασε μια διαδικασία ωρίμανσης και από την "άγρια εφηβεία" της αμφισβήτησης, στην Αναγέννηση, τον Διαφωτισμό και τελικά στη Γαλλική και Βιομηχανική Επανάσταση.
Όλα αυτά επί χριστιανισμού συνέβησαν.
Και αυτή η "διαδικασία ωρίμανσης" (όπως την ονομάζω) είναι για μένα η φράση κλειδί.
Ο χριστιανισμός πέρασε από μια ιστορική και πνευματική πορεία ωρίμανσης που δε βρίσκει παράδειγμα σε άλλη θρησκεία, πράγμα που θεωρώ πλεονέκτημα.
Πήγε πρώτα στο νηπιαγωγείο, μετά στο Δημοτικό, μετά στο Γυμνάσιο, μπήκε στην ατίθαση εφηβεία, έκανε τις "αλητείες" του, μετά μπήκε στο λύκειο, μετά στο πανεπιστήμιο, έκανε διδακτορικό του και φτάσαμε στο σήμερα.
Το Ισλάμ πχ δεν έχει να επιδείξει κάτι αντίστοιχο. Ένας τεράστιος πολιτισμός, αυτός των Αράβων, έμεινε στην εποχή του “προφήτη” από όταν έπιασε το Κοράνι στα χέρια του! Σταμάτησε οποιαδήποτε εξέλιξη, χωρίς να επενεκκινηθεί ποτέ! Το Ισλάμ ζει έναν διαρκή μεσαίωνα!
Με τον χριστιανισμό δε συνέβη το ίδιο.
Ο χριστιανισμός αμφισβήτησε αρχικά την επιστήμη, εκδίωξε τους “εθνικούς” και κατόπιν τα μεγαλύτερα και λαμπρότερα τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα συνέβησαν επι χριστιανισμού στον κόσμο.
Αυτή η τεχνολογική εξέλιξη δε θα ήταν ποτέ εφικτή με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Θεωρούνταν ύβρις στη δική τους κοσμοθεωρία και ίσως όχι αδίκως. Η τεχνολογία απαιτούσε φυσικούς πόρους, το γνώριζαν πολύ καλά αυτό, έπρεπε να κόψουν ξύλα για να φτιάξουν μηχανές και πλοία, να αποψιλώσουν βουνά και δάση, να επιτεθούν δηλαδή στη φύση! Και η φύση, στον ειδωλολατρικό κόσμο, ήταν ο δικός του θεός!
Όλοι αυτοί, όπως ο Βασίλειο ο Μέγας, γράψανε όλα αυτά περί μοιχαλίδων ως παιδιά της εποχής τους
Ο χριστιανισμός όμως τα αναθεώρησε όλα αυτά και μάλιστα παρότι τους θεωρεί ιερούς πατέρες! Αυτό είναι υπέρβαση, φίλε μου και η υπέρβαση αυτή δε θα ήταν δυνατή χωρίς τη διαδικασία ωρίμανσης.
Ειπωθήκαν αυτά περί μοιχαλίδων; ΝΑΙ.
Συνέβησαν όλα αυτά, και οι διωγμοί και η μη τήρηση ανεξιθρησκείας κτλ; ΝΑΙ
Κατέστρεψε ο χριστιανισμός; ΝΑΙ.
Τίποτα δεν αμφισβητώ.
Δεν έμεινε όμως εκεί! Αναθεώρησε. Και όποιος δεν το βλέπει αυτό, είναι εμπαθής. Έκανε υπέρβαση μέσα από διαδικασία ωρίμανσης.
Αλλά έγιναν για να μάθει, για να ωριμάσει, για να αναθεωρήσει και εξελιχθεί, για να φέρει τον κόσμο εκεί τελικά που τον έφερε.
Και η δική μου Πατρίδα κάποτε έφτιαχνε στρατόπεδα συγκέντρωσης για τους κομμουνιστές, τί να κάνω να τη μισήσω;
Γράφει ο Χέρμαν Έσσε στον “Γκαουταμα Σιντάρτα” στην πορεία του αναχωρητή πριν γίνει Βούδας και φτάσει στη Νιρβάνα:
“Όταν ήμουν μικρός έβλεπα τα βουνά ως βουνά και τις θάλασσες ως θάλασσες. Όταν μεγάλωσα λίγο τα βουνά δεν ήταν πια βουνά και οι θάλασσες δεν ήταν πια θάλασσες. Ήταν αυτό που ήθελα εγώ να είναι. Όταν γέρασα, είδα ότι τα βουνά ήταν και πάλι βουνά και οι θάλασσες ήταν ξανά θάλασσες.
Αυτό έπαθε ο χριστιανισμός.
Η χριστιανική διδασκαλία, δηλαδή η διδασκαλία της αγάπης, η εμφάνιση του Χριστού, ενός Επαναστάτη της αγάπης, κατά έναν παράδοξο τρόπο, δεν εκτόξευσε τον κόσμο σε ηθική κορυφή. Δεν τον εξωράισε αμέσως. Τον έβαλε όμως σε διαδικασία μακράς ωρίμανσης. Και τελικά, ίσως αυτό να είναι και το νόημα.
Νομίζω το "σχέδιο" ήταν τελικά αυτό. Να μπει το κρασί στο βαρέλι να ωριμάσει για καιρό μέχρι να βγει καλό. Αλλιώς θα ήταν αναψυκτικό.
Όσον αφορά τώρα στον "ελληνισμό", που για μένα είναι ο τρόπος του σκέπτεσθσαι, δηλαδή πνευματικό έθος που έδωσε στην ανθρωπότητα την καλύτερη στιγμή της, δεν καταργήθηκε από τον χριστιανισμό, αλλά συμπληρώθηκε.
Συμπληρώθηκε η διαλεκτική λογική και η αποδεικτική μεθοδολογία από την αποφατική φιλοσοφία που συνιστούσε κενό στην ανθρώπινη διανόηση μέχρι τότε.
Επίτηδες προκλητικά έγραψα σε ένα από τα παρακάτω post ότι “ πάντα ήμασταν Ρωμιοί, ακόμη και στην αρχαιότητα”. Προφανώς δεν ήμασταν πάντα, το έγραψα για να προκαλέσω εν είδει υπερβολής για να πω τί; Ότι τελικά, και αυτό που μας διδάσκει το βάθος χρόνου της ιστορίας, η χριστιανική κοσμοθεωρία συμπλήρωσε την αρχαία πραγματολογική γραμματεία με την χαμένη της οντολογία!
Έδωσε δύο αριθμούς στο πλήθος των μέχρι τότε γνωστών αριθμών. Το μηδέν και το άπειρο! Διεύρυνε την επιστημονική διανόηση.
Και μην παρασύρεσαι από το γεγονός ότι ο ελληνισμός δεν έλαμψε ακόμη και σε αυτό επειδή ήταν αφανής για μισή χιλιετία υπό έναν πνευματικά κατώτερο και πολιτισμικά πρωτόγονο ξένο ζυγό. Μη σε παρασύρει αυτό το γεγονός ότι οι φραγκογιακάδες είχαν πεδίο ελεύθερο με τους Έλληνες σκλαβωμένους και προσάρμοσαν την αρχαία ελληνική πραγματεία στο δικό τους κόσμο αντί τελικά να κάνουν το αντίστροφο.
Αυτό το ερώτημα θα έπρεπε να θέσει ο Carl Sagan! Έθεσε την λάθος ερώτηση λοιπόν. Όχι δηλαδή, ποια θα ήταν η ανθρώπινη εξέλιξη αν δεν υπήρχε ο χριστιανισμός, αλλά τί θα γινόταν αν οι κουτόφραγκοι δεν παίζανε μπάλα μόνοι τους χωρίς τους Έλληνες! Αν είχε πραγματική γνώση του δικού του πολιτισμού, αυτό θα έπρεπε να τον απασχολεί περισσότερο.
Τελικά όμως, και με τον χριστιανισμό θα συμβεί ό,τι συνέβη και με τον αρχαίο κόσμο. Θα αφανιστεί, διότι πάντα επέρχεται η "θεία δίκη". Η χριστιανική Δύση αφήνει πίσω της μια εποχή εξέλιξης και δημιουργίας και γίνεται αυτοκαταστροφική.
Φτηνά τη γλύτωσε αρκετές φορές.
Και το ερώτημα δεν είναι αν αφανιστεί, αλλά από τί θα αντικατασταθεί!
Και όσον αφορά σε αυτό, τούτο προβλέπω για το τέρας που έρχεται:
θα ακούτε χριστιανισμό και θα κλαίτε!
------
ΠΕΡΙ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗΣ ΤΩΡΑ
Κάθε γνώση προϋποθέτει πίστη.
Γιατί.
Διότι, όπως έχω ξαναπεί και επαναλαμβάνω, ο επιστήμονας έχει πιο μεγάλη εμπειρία στην άγνοια παρά στην αυθεντία. Αυτή η αμφιβολία και αβεβαιότητά του είναι η προϋπόθεση για την επιστημονική πρόοδο. Πιστεύει στη λύση. Χωρίς την πίστη στη λύση δεν υπάρχει το κίνητρο έρευνας. Δεν μπορείς να πιστεύεις σε κάτι μόνο όταν αυτό αποδειχθεί, διότι έτσι θα εκλείψει και το κίνητρο να αποδειχτεί. Η διορατικότητα, η διαίσθηση, το ένστικτο, η εικασία, η τυχαιότητα, η ασυναίσθητη διαδικασία συσχέτισης είναι επίσης εργαλεία έρευνας για αχαρτογράφητα νερά, εκεί όπου η γνώση δεν έχει ακόμη σημείο αναφοράς. Το ιδεαλιστικό επιστημονικό κίνητρο της έρευνας λοιπόν, είναι πάντα ένα κίνητρο πίστης. Η πίστη, ως έννοια προϋποθέτει την ανησυχία! Αν δεν ήμουν ανήσυχος δε θα πίστευα! Η πίστη για να είναι στέρεα προϋποθέτει την αμφισβήτηση, την έρευνα και κατόπιν την επιβεβαίωση και τέλος τη συνειδητοποίηση.
Από την άλλη, πολύ σωστά λέτε, ισχύει και το αντίστροφο, δηλαδή και η πίστη προϋποθέτει γνώση.
Γιατί;
Διότι πίστη χωρίς γνώση, δε θα ήταν πίστη, θα ήταν ευπιστία και θα δημιουργούσε έναν τυφλό οπαδό και όχι έναν συνειδητοποιημένο και ταπεινό πιστό. Πίστη χωρίς γνώση δημιουργεί έπαρση, φανατισμό. Σε μια πίστη χωρίς γνώση θα ήταν περιττή η θεολογία και η θεολογία παρότι κάνει οντολογικές αξιωματικές παραδοχές, τεκμηριώνει πάντα με επιστημονική μεθοδολογία και διαλεκτική λογική. Οι αιρέσεις πχ δεν έχουν θεολογία. Δεν υπάρχει θεολογία πχ στη σαϊεντολογία ή στον χιλιασμό και τούτο δεν είναι τυχαίο, διότι αντλούν την πίστη τους από συναισθηματικές παραδοχές σε ασυνάρτητη συσχέτιση μεταξύ τους. Αυτή η λογική συσχέτιση όμως είναι αντικείμενο της θεολογίας, αλλά για να γίνει, προϋποθέτει γνώση. Εφόσον ο Θεός προίκισε τον άνθρωπο με νόηση, λογική και διάνοια, δε θα είχε νόημα να του ζητά να παραιτηθεί από αυτές. Χωρίς γνώση, η πίστη θα ήταν αντικείμενο μόνο του φόβου μας. Η γνώση όμως κάνει την πίστη μας αντικείμενο ταπεινότητας.
Ο Καρτέσιος είχε πει «σκέπτομαι, άρα υπάρχω. Σκέπτομαι, άρα υπάρχει Θεός».
Αναφερόμενος στη Σταύρωση, ο Απόστολος Παύλος είχε πει "επειδὴ καὶ Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν...". Δηλαδή τους είπε τί; Ελάτε να σας πω ποια λογική υπάρχει πίσω από τη θυσία του Θεού προς τον άνθρωπο! Έπρεπε να τους εξηγήσει γιατί αυτό ήταν το λογικό και ταυτόχρονα να τους πει γιατί ήταν άλογο αυτό που κάνανε μέχρι τότε, αντίστροφα δηλαδή, να θυσιάζουν (βλ Ιφιγένεια) ανθρώπους για έναν θεό! Τους είπε, ελάτε να σας πω, ποια είναι η λογική πίσω από αυτό το θαύμα! Δεν τους έδειξε μόνο το σημάδι, έπρεπε να τους το εξηγήσει κι όλας δια της λογικής!
Ο Χαϊζεμπεργκ, πατέρας της αρχής της απροσδιοριστίας, είχε πει «η φυσική είναι ένα ποτήρι γεμάτο με νερό που κάθε γουλιά του σε κάνει άθεο, αλλά στον πάτο σε περιμένει πάντα ο Θεός».
Θαυμαστό γεγονός (για τους ένθεους και πιστούς) είναι το ανεξήγητο μυστήριο. Ως μυστήριο είναι ένα ορατό σημείο της αόρατης Χάρης. Ασύλληπτο γεγονός για την ανθρώπινη διανόηση, αλλά υπαρκτό, εξού και μυστήριο, να είναι δηλαδή ταυτόχρονα και υπαρκτό και ασύλληπτο. Αυτή είναι η αρχή της οντολογίας και αυτή η οντολογία δεν είναι μόνο αντικείμενο απαιτητικής και υψηλής ανθρώπινης διανόησης, της τέχνης, της ποίησης, της φιλοσοφίας και της θεολογίας. Είναι αντικείμενο της καθημερινότητάς μας. Όλες οι αποφάσεις και δράσεις της ζωής μας είναι οντολογικές. Σπανίως σκεφτόμαστε επιστημονικά. Θέλω να πω, η οντολογία δεν είναι επιλογή, δηλαδή τη δέχεσαι ή δεν τη δέχεσαι, αλλά είναι η πραγματικότητά μας. Αυτό δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτοί που κατακρίνουν τους άλλους για την πίστη σε αυτή.
Δείτε, η μάνα μου δεν ήξερε πώς λειτουργεί η κουζίνα για να μαγειρέψει φαγητό, δε γνώριζε πώς μια μηχανή μετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια σε θερμική. Αυτό όμως δεν την δυσκόλευε καθόλου να μαγειρεύει τα καλύτερα φαγητά του κόσμου! Ούτε ο Μότσαρτ ήξερε τί υπάρχει μέσα σε ένα πιάνο όταν σε ηλικία 7 ετών έπαιξε σε αυτό! Ο Μπετόβεν δε γνώριζε τη δομή του για να γράψει τις σονάτες του. Όταν οδηγούμε δεν ξέρουμε πώς, πατώντας γκάζι μια μηχανή επιταχύνει ούτε κάνουμε υπολογισμούς στο χαρτί για να υπολογίσουμε με βάση τον νόμο της τριβής πότε και πόσο θα φρενάρουμε. Κλάφτα Χαράλαμπε. Το κάνουμε ασυναίσθητα. Δε σπουδάσαμε μηχανολόγοι μηχανικοί στο Πολυτεχνείο για να πάρουμε δίπλωμα οδήγησης. Η αφαιρετική σκέψη λοιπόν, η οντολογία, είναι η καθημερινότητά μας. Δε χρειάζεται να ξέρουμε πώς λειτουργεί μια μηχανή για να την χρησιμοποιήσουμε, όπως δε χρειάζεται να ξέρουμε ΤΙ είναι Θεός, από τί “αποτελείται”, πώς “λειτουργεί”, ως προϋπόθεση πίστης. Έχουμε όμως ένα χειροπιαστό γεγονός, την κτήση Του ως αντικείμενο θαυμασμού.
Κάποτε θα σας πάρω να πάμε να κάνουμε αστροπαρατήρηση με τηλεσκόπιο και πιστεύω θα ανατριχιάσετε σαν κι εμένα. Θα είχε το σύμπαν λόγο ύπαρξης χωρίς εμάς; Θα υπήρχε τότε για ποιον λόγο; Εμείς είμαστε η συνείδηση του σύμπαντος. Το βλέπουμε, το παρατηρούμε, το μελετούμε, προσπαθούμε να το εξηγήσουμε. Εμείς σκεφτόμαστε για το σύμπαν. Ποιος ο λόγος να υπάρχει χωρίς τον άνθρωπο; Χωρίς κάποιον να γνωρίζει την ύπαρξή του; Ένα τέτοιο σύμπαν θα ήταν ανήθικο, άλογο!
Η οντολογία είναι το όχημα της πίστης, έχει αφετηρία της το απροσδιόριστο και άπειρο, διαλογίζεται αφαιρετικά. Η γνώση αντίθετα, έχει ως αφετηρία της το δεδομένο και το μηδέν και κάθε νέα γνώση προστίθεται στην προηγούμενη κατά τρόπο προσθετικό. Η μία υπάρχει για να συμπληρώσει την άλλη, όχι για να την αναιρεί. Η γνώση δεν τρομάζει την πίστη. Κι όσο κι αν ακούγεται περίεργο, ίσως κάποια στιγμή συνειδητοποιήσουμε το γεγονός, ότι με την οντολογία που φαντάζει τόσο ανυπέρβλητη, έχουμε μεγαλύτερη εμπειρία στη ζωή μας, παρά με την γνωσιολογία κι επιστήμη.
Θέλω να πω, πολλά που δε γνωρίζαμε κάποτε, τα γνωρίζουμε σήμερα και πολλά που δε γνωρίζουμε σήμερα θα τα μάθουμε αύριο. Αυτό θα πρέπει να κλονίσει την πίστη; Όχι, δε θα κλονιστεί, διότι αυτός που πιστεύει γνωρίζει και τη συνάφεια μεταξύ πίστης και γνώσης. Πότε όμως θα τα ξέρουμε όλα; Μπορείτε να φανταστείτε μια ανθρωπότητα που δε θα έχει πια κανένα ερώτημα και για τίποτα; (Οεο;)
Αυτό είπε ο Μέγας Βασίλειος λοιπόν, όπως το αντιλαμβάνεται η αφεντιά μου. Ακόμη κι αν μπορέσουμε να εξηγήσουμε αυτά που θεωρούμε παράδοξα, δε μειώνεται στο ελάχιστο ο θαυμασμός μας για τα μέγιστα, επειδή η πίστη δεν απαιτεί την απόδειξη του μυστηρίου, αλλά η πίστη ακριβώς σε αυτό το μυστήριο είναι πιο εύκολη και λογική από οποιαδήποτε ματαιόπονη απόδειξή της. Αλλά και διότι οποιοδήποτε νέα γνώση την κάνει ακόμη πιο θαυμαστή, αντί να την καταργεί! Δεν την προϋποθέτει για να την κάνει γοητευτική. Ακόμη κι αν σήμερα ερμηνεύουμε ως “θαύμα” κάτι που αύριο θα αποδειχθεί ότι τελικά δεν ήταν τέτοιο, η απόδειξη τούτη δε θα μειώσει τον θαυμασμό μου. Άλλο θαύμα, άλλο θαυμασμός. Προσωπικά πιστεύω ότι η σύλληψη και γέννηση του ανθρώπου είναι θαύμα. Βάλτε τη λέξη και σε εισαγωγικά, δεν έχω πρόβλημα. Θαύμα είναι η σκέψη. Για προσπαθήστε να σκεφτείτε πώς σκέφτεστε! Ας εξηγηθούν. Θα θαυμάσω ακόμη περισσότερο και τότε θα ρωτήσω ακόμη περισσότερα! Δε θα σταματήσω ποτέ.
Μη φοβάστε την απόδειξη. Αυτό ουσιαστικά είπε. Η πίστη χρειάζεται την απόδειξη, όπως συμβαίνει και το αντίστροφο.
Όσο περισσότερο μαθαίνω, τόσο περισσότερο θαυμάζω. Σας είχα πει κάποτε που θυμώσατε ότι ο Θεός θα επιτρέψει στον άνθρωπο να μπορέσει να εξηγήσει τον κόσμο ακόμη και χωρίς Αυτόν! Αυτή είναι η Δημοκρατία του Θεού και αυτή η γοητεία της επιστήμης, να μπορεί και να θέλει να εξηγήσει τα πράγματα ακόμη και χωρίς Θεό! Αυτή είναι η δουλειά της και αυτή η δική Του. Διότι έβαλε μέσα στο ανθρώπινο κεφάλι νιονιό, ώστε να μπορεί να συλλογάται λεύτερα.
Αυτή είναι η γοητεία της επιστήμης. Για κάθε μία απάντηση που δίνει, δημιουργεί χίλιες μύριες νέες ερωτήσεις. Κάθε καινούρια απάντηση, ακολουθεί μια νέα ερώτηση. Αυτό δε θα σταματήσει ΠΟΤΕ! Ο πάτος στο ποτήρι του Χαϊζεμπεργκ δεν υπάρχει. Το νερό είναι άπειρο. Αυτό το άπειρο όμως και υπερβατικό είναι η πίστη στο θείο.
Ο Λόγος όμως είναι ισχυρότερος από το σημάδι. Αυτή είναι η θέση μου. Η δική μου ιδεολογία. Τρέχουν στις εκκλησιές να δουν -λέει- το θαύμα. Δε χρειάζομαι θαύματα για να πιστέψω. Λόγο γυρεύω. Θαυματουργή -λέει- αυτή η εικόνα! Γιατί, οι άλλες δεν είναι; Όπου ακούω για θαύματα τρέχω μακριά. Λόγο θέλω να ακούσω και Λόγο να διαβάσω. Τη λογική θέλω να δω πίσω από το άλογο. Σημεῖον αἰτοῦντες, δυστυχώς, οι σημερινοί Έλληνες. Όλοι έχουν να πουν κι από ένα θαύμα! Κάτι θείτσες που έχουν δει πολλά. Λες, κι αν δεν είχαν δει κανένα, δε θα πίστευαν! Διότι ουσιαστικά, αυτό λενε!
Δεν είδα και πίστεψα είναι το σωστό. Και αυτό προϋποθέτει διδασκαλία, μύηση, δηλαδή γνώση.
Πνευματική άσκηση είναι η πίστη.
Ο μύστης είναι ο κοινωνός το μυστηρίου, όχι ο αυτόπτης μάρτυρας.
Αυτή πάλι, είναι η γοητεία της οντολογίας. Να μη γνωρίζω, αλλά να τη χρησιμοποιώ.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ
στις

2 σχόλια: