Θεσμοί και Ανυπακοή κατά την περίοδο του covid-19
Όταν η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε τέλη Νοεμβρίου 2021 τον υποχρεωτικό εμβολιασμό στους άνω των 60 ετών, το ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων, στο σύνολο του πληθυσμού, ανερχόταν στο 62,5% και η διαφορά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ήταν σχεδόν 4% (ΕΕ μ.ό. 66,8%). Τα αντίστοιχα μεγέθη στις 25/01/2022 ήταν 67,6% έναντι 69,7%. Τα μεγέθη για 18+ στις 25/1/2022 είναι: 78,7% (Ελλάδα) έναντι 81,1% (ΕΕ). Και αντίστοιχα για τους 60+: 86,4% (Ελλάδα) έναντι 90,6% (ΕΕ). Είναι σίγουρο ότι η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού για τους άνω των 60 ετών, σε συνδυασμό με την επιβολή προστίμου, οδήγησε αναγκαστικά ένα σημαντικό κομμάτι ανθρώπων στα εμβολιαστικά κέντρα. Η άσκηση της συγκεκριμένης κρατικής πρακτικής επέφερε μεν αύξηση των εμβολιασμών στον ελλαδικό χώρο, πλησιάζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2% διαφορά), αλλά είναι σαφές ότι, πανευρωπαϊκά, ένα στα τρία άτομα αρνείται να ακολουθήσει τις κρατικές οδηγίες και αποφάσεις.
Παρά την προπαγάνδιση, την τρομοκράτηση, τους περιορισμούς και την πολιτική προστίμων, το 1/3 των κατοίκων της ΕΕ αρνείται να στοιχηθεί πίσω από τις κρατικές επιταγές. Αντιπαρέρχεται τον ορυμαγδό μέτρων της κυρίαρχης κρατικής απόφασης περί κήρυξης έκτακτης ανάγκης και κατάστασης εξαίρεσης. Και αυτή η στάση έχει σημασία ανεξαρτήτως της θέσης κάποιου για την αναγκαιότητα ή μη του εμβολιασμού. Δεν είναι θέμα συμφωνίας ή συμπόρευσης με μια άποψη αλλά αποτύπωσης μιας πραγματικότητας. Όσοι προσπαθούν να ερμηνεύσουν μονοδιάστατα το 1/3 των ευρωπαίων κατοίκων και να τους εντάξουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών, προσφέρουν ανερυθρίαστα τις υπηρεσίες τους στην κρατική μηχανή. Και το δηλώνουμε αυτό, διότι έχει περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα από την έναρξη των εμβολιασμών, όπου η μία δήλωση μετά την άλλη, του ΕΟΔΥ και της Επιτροπής Εμβολιασμού, αναιρείται και ακυρώνεται από την πραγματικότητα και από τις επικαιροποιημένες δηλώσεις των πρωταγωνιστών. Από το «στόχος είναι να επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης στο 60-70%» και «η οποία θα επιτευχθεί μέσω των μαζικών εμβολιασμών», τα οποία μεγέθη με τον α ή β τρόπο επετεύχθησαν, ήρθαν αυτόματα οι δηλώσεις Τσιόδρα, ότι «Με εμβόλια που δεν αποτρέπουν την προσβολή από τον ιό δεν συζητάμε για ανοσία αγέλης». Τώρα, εμείς γιατί θυμόμαστε δηλώσεις καθηγητών πανεπιστημίων, εντός και εκτός ελλάδας, που ανέφεραν, το 2020, αυτό ακριβώς που δηλώνει ο Τσιόδρας το 2022; Όπως θυμόμαστε και τους «Τσιόδρες» με τα «παπαγαλάκια» τους να υποτιμούν –για να το θέσουμε ήπια και ευγενικά– τους επιστήμονες που εξέφραζαν αυτές τις….τόσο διαφορετικές απόψεις. Ξέρετε, αυτούς τους καθηγητές που είναι παρκαρισμένοι σε περιφερειακά κανάλια, μη τυχόν και χαλάσει η σούπα στα κυρίαρχα μμε. Αποκεντρωμένη δημοσιογραφία!
Όμως, ένα βασικό ερώτημα παραμένει, δυο χρόνια μετά την πανδημία. Το Κράτος με όλες τις επιμέρους εξουσίες που διαθέτει, αναπτύσσει σταθερά από την ίδρυση του και διαρκώς αναβαθμίζει τους θεσμούς του ώστε ο «κατασκευασμένος» πολίτης να είναι ένας υπάκουος υπήκοος της Πολιτείας. Αγωγή και Εκπαίδευση από την παιδική ηλικία, εφαρμογή συγκεκριμένων προτύπων μέσω των πολυετών κρατικών θεσμών (εκπαίδευση, στρατός) ή άλλων μορφών, όπως οικογένεια, εργασιακό περιβάλλον, εκκλησιαστικοί θεσμοί και την πολύ σημαντική και καίρια συμβολή των μμε. Όμως, κρίνεται πετυχημένη η Εξουσία που παρ’ ότι χρησιμοποιεί όλους αυτούς τους θεσμούς και τις μορφές ελέγχου των ανθρώπων, τη χειραγώγηση και τρομοκράτηση, το 1/3 να αρνείται να δεχθεί την κρατική επιβολή; Όπως είδαμε, αυτό δεν αφορά μόνο το ελληνικό κράτος αλλά το σύνολο της ΕΕ, όπου οι κρατικοί θεσμοί και τα κυρίαρχα πρότυπα παρουσιάζουν επιμέρους διαφορές μεταξύ τους. Συνεπώς, δεν είναι μια «αποτυχία» για παράδειγμα μονάχα του ελληνικού Κράτους αλλά μια «αστοχία» του συνόλου των κρατών της ΕΕ. Παρά την απόλυτα ελεγχόμενη ροή πληροφοριών μέσω των κυρίαρχων μμε και των περιοριστικών και τιμωρητικών μέτρων, μπορούμε να πούμε ότι κανένα κράτος της ΕΕ δεν έλαβε την επιτυχία που θα επιθυμούσε και ίσως ανέμενε. Μια οντότητα που εκπαιδεύει σε συγκεκριμένα πρότυπα τα παιδιά από την προσχολική-σχολική ηλικία και που οι θεσμοί του ως μοναδικό σκοπό έχουν την παραγωγή φιλήσυχων και υπάκουων πολιτών, είναι βέβαιο ότι προσδοκά κατιτίς παραπάνω. Όμως, είναι σίγουρο ότι δεν θα κάτσουν με σταυρωμένα χέρια και για την επίλυση παρόμοιων μελλοντικών καταστάσεων τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν θα είναι σκληρότερα. Άλλωστε ο νέος ψηφιακός κόσμος είναι ήδη εδώ. Όπως και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Δεν υπάρχεις εάν δεν αφήνεις το ψηφιακό σου στίγμα. Δεν τους ενδιαφέρει ποια άποψη έχεις αλλά να κάνεις αυτό που προστάζουν. Διαφώνησε θεωρητικά αλλά ακολούθα το κοπάδι. Διαφορετικά απονέμονται ταμπέλες με τα χαρακτηριστικά ακροδεξιός, φασίστας, ψεκασμένος. Έτσι, συναντάμε το οξύμωρο σχήμα, αυτοί που διαφωνούν και δεν ακολουθούν τις κρατικές αποφάσεις να μην συγκαταλέγονται στους πάσης φύσεως αντικρατιστές αλλά να τους προσδίδονται πολιτικοί χαρακτηρισμοί, όπως ακροδεξιοί και φασίστες. Και οι αντιδρώντες αναρχικοί, αυτόνομοι, αριστεριστές να τοποθετούνται στους «ψεκασμένους» και παραπλανημένους. Ή μήπως δεν είναι ακριβώς έτσι;
Πρόσφατα, ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και σύμβουλος του Α. Τσίπρα δήλωσε: «Προσέξτε την ταυτοσημία ‘‘το δικαίωμα της προσωπικής επιλογής και της ελεύθερης ατομικής βούλησης’’. Αυτή είναι η θεωρητική βάση επάνω στην οποία συγκροτείται τόσο ο νεοφιλελευθερισμός όσο και ο φασισμός. Το γεγονός ότι κάποιοι ελάχιστοι διανοούμενοι και ακτιβιστές της Αριστεράς έχουν ενταχθεί και αναπτύξει αυτή την προβληματική είναι, κατά τη γνώμη μου, η συνέπεια της απώλειας της ταξικής γείωσης αυτών των ανθρώπων. Αρνούνται να δουν ότι ο εμβολιασμός προστατεύει τη ζωή και την υγεία, άρα και την κοινωνική συνοχή και των λαϊκών στρωμάτων. Είναι οι φτωχοί πολίτες, οι εργάτες, οι φτωχοί αγρότες, οι μετανάστες που αρρωσταίνουν συχνότερα, βαρύτερα, και πεθαίνουν συχνότερα από Covid-19. Είναι αυτοί που δεν έχουν περίθαλψη, γιατί το κράτος τούς έχει εγκαταλείψει, δεν έχουν χρήματα για να πληρώσουν τον γιατρό, και η απώλεια ενός μεροκάματου σημαίνει λιγότερο φαγητό για την οικογένεια. Νομίζω ότι θεωρούν πως, αφού τα λαϊκά στρώματα δεν εμβολιάζονται, δεν προφυλάσσονται από τη λοίμωξη, δεν πιστεύουν στη πανδημία, θα παρέμβουν για να τα «οδηγήσουν» σε άλλη κατεύθυνση ή για να οξύνουν την αντιπολίτευση και τη σύγκρουση με την κυβέρνηση. Τα γεγονότα δείχνουν το λάθος αυτής της προσέγγισης. Όποιος χρησιμοποιεί το ιδεολογικό οπλοστάσιο των αντιδραστικών, των νεοφιλελεύθερων ή των φασιστών γίνεται ακόλουθός τους και αρχίζει να τους μοιάζει. Αν παρατηρήσετε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το στιλ και τη φρασεολογία των επιθέσεων στους επιστήμονες που στηρίζουν τον εμβολιασμό και τους άλλους δύο άξονες αντιμετώπισης της πανδημίας, δεν θα μπορέσετε να καταλάβετε αν ο επιτιθέμενος προέρχεται από τον περιθωριακό αριστερίστικο ακτιβισμό, τον ακροδεξιό χουλιγκανισμό ή τον φασισμό. Το φαινόμενο είναι κοινό στην Ελλάδα και στη Γαλλία» (Εφσυν, 22-23/01/2022). Τί μάς λέει, λοιπόν, ο προερχόμενος από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, πρώην υποψήφιος ευρωβουλευτής της και νυν σύμβουλος του Τσίπρα, ότι το δικαίωμα της προσωπικής επιλογής και της ελεύθερης ατομικής βούλησης αποτελούν τη θεωρητική βάση συγκρότησης του νεοφιλελευθερισμού και του φασισμού. Ειλικρινέστατα δεν περιμέναμε ποτέ ότι κάποιος θα πρόσφερε τα δικαιώματα της επιλογής και της ελεύθερης βούλησης σε αυτά κρατιστικά ιδεολογικά ρεύματα. Και δεν το αναφέρουμε σε αντιδιαστολή με ελευθεριακά ρεύματα, όπου είναι δεδομένες οι έννοιες της ελεύθερης βούλησης, επιλογής, αντιιεραρχίας και δεν χρειάζεται πιστεύουμε να επεκταθούμε. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο κ. Γεροτζιάφας, για να ρίξει στο φασιστικό βόθρο όποιον δεν συμμερίζεται την άποψη του περί εμβολιασμού, εμφανίζει τους φασίστες ως «δικαιωματιστές». Είναι εκείνα τα νοητικά άλματα που κάνουν ορισμένοι που θέλουν με το στανιό να αποδείξουν το σχήμα που έχουν εκ των προτέρων στο μυαλό τους. Έλεος! Εμείς, από την άλλη, είμαστε σίγουροι, ότι εάν ο Γεροτζιάφας ήταν υπουργός Υγείας, αντί του ακροδεξιού Πλεύρη, θα είχε φέρει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό από την ηλικία 0 (μηδέν). Γιατί, ως γνωστόν, οι μαρξιστές κατέχουν την αποκλειστική αλήθεια για πάσα νόσο… Επιπλέον, στη συγκεκριμένη συνέντευξη, αναφέρεται ότι η φρασεολογία και το στυλ των απαντήσεων-αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ίδια για τους προερχόμενους από «τον περιθωριακό αριστερίστικο ακτιβισμό, τον ακροδεξιό χουλιγκανισμό ή τον φασισμό»,σε Ελλάδα και Γαλλία. Όσον αφορά τον ελλαδικό χώρο και τις πρωτοβουλίες και συλλογικότητες που έχουν δράση απέναντι στις υποχρεωτικότητες και ανήκουν στον αναρχικό/αυτόνομο/αριστερίστικο «χώρο», τόσο ο λόγος όσο και η παρουσία τους φέρουν τις αρχές και τις αξίες του αγώνα που συνεχίζεται αμείωτος για την ατομική και κοινωνική απελευθέρωση. Λογικές διαπόμπευσης και λασπολογίας φέρουν υπογραφές και τιτιβίσματα δρώντων υπέρ του υποχρεωτικού/καθολικού εμβολιασμού. Κάτι που πράττει και ο ίδιος, ως κοινός συκοφάντης, τσουβαλιάζοντας α/α/α με τους φασίστες. Άλλωστε ιδού η Ρόδος…
«Πνευματικοί άνθρωποι δίχως κρίση, ηδονιστές χωρίς καρδιά: αυτά τα μηδενικά νομίζουν ότι είναι η πεμπτουσία της επιστήμης» M. Weber
Δεν κουραζόμαστε να επαναλαμβάνουμε, ότι το ζήτημα των αντι-covid εμβολιασμών έχει δύο τουλάχιστον βασικές πτυχές. Η μια είναι η επιστημονική, που όπως έχουμε ξαναγράψει δεν είναι ενιαία και αδιαίρετη, και η δεύτερη αφορά την υποχρεωτικότητα από το Κράτος. Για εμάς η πράξη του εμβολιασμού είναι μια αυστηρά προσωπική επιλογή και δεν χρωματίζεται πολιτικά, όποια απόφαση περί ιατρικής πράξης, λάβει ο καθένας. Οι επιστήμονες ενημερώνουν και ο πολίτης αποφασίζει. Μερικοί πονηροί, αντιλαμβανόμενοι ότι ο όρος υποχρεωτικότητα δεν είναι political correct, εφηύραν τον όρο καθολικότητα. Καθολικός εμβολιασμός ισχυρίζονται. Καθολικός-μη υποχρεωτικός- εμβολιασμός σημαίνει ότι η χ-ψ κρατική οντότητα διαθέτει προς χρήση τόσα εμβόλια όσα και η ζήτηση αυτών. Το αίτημα για καθολικό εμβολιασμό έχει βάση μόνο στην περίπτωση που τα διαθέσιμα εμβόλια είναι λιγότερα από τη ζήτηση. Αυτό στην περίπτωση του κορωνοϊού δεν ισχύει, όπως όλοι γνωρίζουμε. Συνεπώς, ουσιαστικό αίτημα περί καθολικού εμβολιασμού δεν υφίσταται. Όποιος αναφέρεται στην καθολικότητα εννοεί υποχρεωτικότητα. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι υπονοείται το καθόλου ή ότι θα φέρει τις ευλογίες του Πάπα!
Είναι ξεκάθαρο, ότι σε μια εξουσιαστική και ιεραρχική κοινωνία η Επιστήμη δεν είναι ουδέτερη. Η ανάπτυξη της επιστήμης και ο λειτουργικός βραχίονας της που είναι η τεχνολογία φέρουν μαζί τους τις κρατικές-καπιταλιστικές αποφάσεις. Οι χρηματοδοτήσεις συγκεκριμένων μερών έρευνας, το ενδιαφέρον για τομείς που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εμπορικά και η ενίσχυση διεθνών προγραμμάτων έρευνας με βιομηχανικά μνημόνια μελλοντικής χρήσης, αποτελούν πάγια και παγκοσμιοποιημένη πρακτική. Συνεπώς, η κριτική απέναντι στο Κράτος ή στον καπιταλισμό είναι λειψή εάν δεν περιλαμβάνει και την κριτική στην μονομερώς αναπτυσσόμενη Επιστήμη. Ο Σαμ Ντόλγκοφ, αναρχικός, μελετητής και μεταφραστής του έργου του Μπακούνιν, σημειώνει στο κείμενό του, Ο Μπακούνιν και η κριτική του στον Μαρξ: «Ο Μπακούνιν κατανόησε ότι οι οργανικές δομές, που είναι ζωτικές για την κοινωνική ζωή, μπορούν εύκολα να προσλάβουν εξουσιαστικό χαρακτήρα μέσω της συγκέντρωσης της εξουσίας στα χέρια μιας μειονότητας ειδικών, επιστημόνων, ανώτερων κυβερνητικών υπαλλήλων και διοικητικών στελεχών. Στον καιρό του Δαρβίνου, μια εποχή όπου η επιστήμη είχε γίνει η νέα θρησκεία, ο Μπακούνιν ήδη από τότε προειδοποιούσε για τη δυνητική δικτατορία των επιστημόνων. Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι σήμερα αντικρίζουμε ανθρώπους διαποτισμένους με το πνεύμα του Μπακούνιν σε εκείνους τους επιστήμονες που δραστήρια εναντιώνονται στη διαστροφή της επιστήμης να τελειοποιεί τα όπλα μαζικής καταστροφής μέσα από ερευνητικά προγράμματα επιδοτούμενα από το κράτος» («Μπακούνιν κατά Μαρξ», Σαμ Ντολγκοφ-Τζον Κλαρκ, εκδ. Αλεξάνδρεια). Η οξυδέρκεια του Μπακούνιν απέναντι στον επιστημονικό υλισμό του Μαρξ και η προειδοποίησή του για την επιστημονική δικτατορία δεν είναι αρκετές φαίνεται για να ληφθούν υπ’ όψη από σημαντικό κομμάτι του αναρχικού «χώρου».
Και μιας και αναφερόμαστε στις επιστήμες, να θυμίσουμε τη θέση του Μπακούνιν, θεωρώντας τήν Κοινωνιολογία ως επιστήμη των επιστημών και να αναφερθούμε στο σκέλος της Κοινωνιολογίας της Υγείας. Από τον 19ο αι. ερευνητές διαπίστωσαν ότι αναπτύσσονταν διάφορες συσχετίσεις μεταξύ θνησιμότητας και φτώχειας, μόλυνσης νερού και νοσηρότητας, μελετώντας και εξετάζοντας εργατικούς πληθυσμούς. Κατά τον 20ο αι., τις δεκαετίες ’60 και ’70, αναπτύσσεται κριτικός λόγος απέναντι στον ρόλο της ιατρικής και των σχέσεων εξουσίας που διαμορφώνονται μεταξύ γιατρών και ασθενών, καθώς και της σχέσης μεταξύ ιατρικής και κράτους. Η ιατρική γίνεται πλέον αντιληπτή ως αξιακό σύστημα άσκησης κοινωνικού ελέγχου και παράλληλα τίθεται σε αμφισβήτηση η ουδετερότητα και αναγκαιότητα των τεχνολογικών θεραπευτικών επεμβάσεων. Η κριτική στο βιοϊατρικό μοντέλο συνεχίζεται αμείωτα μέχρι σήμερα από κοινωνιολόγους της υγείας, αναδεικνύοντας διαρκώς το περιεχόμενο της ιατρικοποίησης και της σύνδεσής της με την κοινωνική πειθάρχηση. Πληθώρα κοινωνιολογικών μελετών χαρακτηρίζουν την πανδημία covid-19 ως επιταχυντή ανισοτήτων και εμφάνισης νέων, λόγω και της επερχόμενης ψηφιοποίησης.
Παράλληλα, ο ΠΟΥ και ο FAO κατέληξαν ότι υπάρχουν τρεις μεγάλοι παράγοντες κινδύνου για την ανάδυση και διάδοση νέων ασθενειών: Το εμπόριο εξωτικών ειδών, η βρώση άγριων ζώων και η ζήτηση για ζωική πρωτεϊνη. Είναι δεδομένο, ότι η εξημέρωση των ζώων χιλιάδες χρόνια πριν έφερε και τις ασθένειες όπως ιλαρά, ευλογιά, τύφο, κορωνοϊό. Αυτή είναι η μεγαλύτερη καταστροφή της ανθρώπινης ιστορίας, κατά τον Ρούτγκερ Μπρέκμαν, ιστορικό (συγγραφέα του βιβλίου «Ανθρωπότητα. Μια απροσδόκητα αισιόδοξη ιστορία», εκδ. Κλειδάριθμος, 2020). Ανισότητες, επιδείνωση της υγείας, της φυσικής-βιολογικής ανθρώπινης ανάπτυξης και του προσδόκιμου ζωής, αποτελούν κατά τον Μπρέγκμαν συντελεστές επιβάρυνσης. Ενώ ο, επίσης, ιστορικός Φρανκ Σνόουντεν (συγγραφέας του «Επιδημίες και κοινωνία», εκδ. Πατάκης, 2021) αναφέρει ότι οι επιδημίες καθρεφτίζουν την σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον και ειδικά για τον κορωνοϊό ότι αποτελεί την πρώτη μεγάλη επιδημία της παγκοσμιοποίησης, όπως η χολέρα αποτελεί την ασθένεια της εκβιομηχάνισης του 19ου αι., λόγω της ραγδαίας αύξησης του πληθυσμού των πόλεων.
Αντί, λοιπόν, να γίνεται ανάλυση και ανάδειξη των αιτιών που οδηγούν στις πανδημίες, το παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό σύστημα εντείνει τις κινήσεις του για την ισχυροποίηση ενός τεχνοψηφιακού κόσμου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ενίσχυσης του βιοϊατρικού μοντέλου. Οι εξουσιογενείς αιτίες που επιδρούν καταστρεπτικά στα φυσικά περιβάλλοντα επιφέροντας –ίσως– μη αναστρέψιμες βλάβες για πολλαπλά όντα, υποβαθμίζονται ασφαλώς από τους κυρίαρχους. Η «νέα καινοτόμα επιστήμη» έλκει ανέκαθεν ένα κομμάτι ανθρώπων, όπως πριν από εκατό χρόνια η bayer καυχιόταν για τα οπιούχα σκευάσματά της και οι καπνοβιομηχανίες για τα οφέλη του καπνίσματος. Ενώ, 40-50 χρόνια πριν, οι επιστήμονες-παιδίατροι συμβούλευαν και παρακινούσαν τις νέες μητέρες να μην θηλάζουν, διότι η επιστήμη αντικατέστησε το φυσικό μητρικό γάλα με καινοτόμο σκεύασμα. Ποιος θυμάται, όμως, αυτές τις πρακτικές βιομηχανιών και επιστημόνων-πλασιέ; Και ποιος θυμάται, επίσης και ορισμένες φεμινίστριες του ’70 και ’80, που θεωρούσαν συντηρητικό και οπισθοδρομικό το να θηλάζεις;
Επιστήμη ρε, τί σου ζητάνε…;
Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου