ΔΕΞΙΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ.......

 

Γράφει ο  Vagelis Palmos

"Δεξιός" και "αριστερός" φιλελευθερισμός

Οι φιλελεύθεροι αρέσκονται συχνά να υποστηρίζουν ότι ανήκουν πολιτικά στο "κέντρο" και ότι αντιδιαστέλλονται τόσο από την κολλεκτιβιστική αντίληψη της αριστεράς,όσο και από τη συντηρητική κρατικίστικη αντίληψη της δεξιάς.

Ωστόσο,αυτή η διακήρυξη αν τεθεί στη βάσανο του κριτικού ελέγχου,αρχίζει να αναδεικνύει τις αστοχίες της.

Για την ακρίβεια,υπάρχουν ζητήματα στα οποία μεταξύ των φιλελευθέρων αναδεικνύονται

διαφοροποιήσεις και αντιθέσεις.

Ένα θεμελιώδες ζήτημα έχει να κάνει με τη στάση τους απέναντι στην οικονομική δραστηριότητα.Υπάρχουν αυτοί που ισχυρίζονται ότι οικονομική και πολιτική ελευθερία είναι αλληλένδετες και όσοι επισημαίνουν ότι η οικονομική ελευθερία είναι συνθήκη αναγκαία,αλλά όχι από μόνη της ικανή για την εμπέδωση και πολιτικής ελευθερίας.Περαιτέρω,υπάρχουν και όσοι θεωρούν πως η πολιτική πρέπει να διατηρεί το πρωτείο έναντι της οικονομίας και εστιάζουν στην αναγκαιότητα πολιτικών παρεμβάσεων που θα "επιδιορθώνουν" τις αστοχίες της αγοράς.

Ένα άλλο,σημαντικό ζήτημα,ανέκυψε με αφορμή τη μεταναστευτική κρίση.Υπάρχουν αυτοί που ζητούν αυστηρό έλεγχο συνόρων και ροών,ταυτοποίηση μεταναστών και αριθμητικό όριο στο μέγεθος της υποδοχής και από την άλλη,εκείνοι που προκρίνουν μια απόλυτα ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων δια μέσου των συνόρων,χωρίς κανέναν περιορισμό,στο όνομα του δικαιώματος ελεύθερης και απρόσκοπτης μετακίνησης.

Στα ζητήματα πολιτικής ασφαλείας και εθνικής άμυνας,μπορεί κανεις να ανιχνεύσει ακόμη μια διαφοροποίηση. Ανάμεσα σε όσους προκρίνουν μια αυστηρή πολιτική υπεράσπισης του "rule of law" ,με άτεγκτη εφαρμογή των νόμων και κατασταλτική πολιτική και σε όσους επιλέγουν μια πολιτική που εστιάζει περισσότερο στο σωφρονισμό και στα δικαιώματα των κρατουμένων. Φυσικά,τα ζητήματα αυτα δεν ειναι αλληλοαναιρουμενα,εδώ η διαφοροποίηση έχει να κάνει με ταξινόμηση προτεραιοτήτων.

Άλλη σημαντική παράμετρος διαφοροποιήσεων,ειναι η στάση απέναντι σε ζητήματα θεσμικής και θρησκευτικής παράδοσης. Οι "μετανεωτερικοί" αμφισβητούν την έννοια του έθνους και προκρίνουν μια πολυπολιτισμική επιλογή κοινωνικής αντίληψης. Οι αγνωστικιστές περιφρονούν έως εχθρεύονται τη θρησκευτική αντίληψη και υιοθετούν έναν άτεγκτο αντικληρικαλισμό. Στον αντίποδα,οι οπαδοί της ιστορικής συνέχειας,υιοθετούν μια ήπια κριτική στάση απέναντι στις παραδόσεις και διαχωρίζουν το αίτημα εκκοσμίκευσης της Πολιτείας από τη γενικευμένη αντιεκκλησιαστική πολεμική.

Η σκιαγράφηση των παραπάνω ενδοφιλελευθερων διαφοροποιήσεων,οσο αδρή και ατελής κι αν ειναι,αντανακλά μια ιστορική εξέλιξη του φιλελεύθερου χώρου. Ενώ δηλαδη αυτός,μεσούντος του ψυχρού πολέμου,είχε ενσωματωθεί/συγχωνευτεί με τον συντηρητικό,μπροστα στην κοινή απειλή της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επιβολής,μετα τη διάλυση του σοβιετικού μπλοκ παρατηρήθηκαν νέες ζυμώσεις. Πολλοί ανανεωτικοί αριστεροί αισθάνθηκαν ακόμη πιο κοντά στον πολιτικό φιλελευθερισμό ενώ,αρκετοί "παραδοσιακοί" φιλελεύθεροι διαπίστωσαν μπροστα στα νέα διλήμματα του μεταψυχροπολεμικού κόσμου,πολιτικές συγγένειες με τους συντηρητικούς.

Ειναι φυσικό αυτές οι αναδιατάξεις να δίνουν αφορμές για αντιπαραθέσεις,ενίοτε έντονες,ειδικά στην Ελλάδα στην οποια ο φιλελεύθερος χώρος υπήρξε παραδοσιακά περιορισμένης απήχησης και ενσωματωμένος στη ΝΔ μέχρι που,η οικονομική κρίση,οδήγησε αρκετούς πρώην αριστερούς/κεντροαριστερούς στις τάξεις του. http://nikorestis.blogspot.com