Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ,Ο ΣΕΚΕΡΗΣ ΚΑΙ Ο Ι.ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

 

Γεώργιος Σκλαβούνος

Ο Θάνατος της Φιλικής Εταιρείας και ο Ι.Καποδιστριας.

Οι τρεις 3 συντονισμένες συνελεύσεις που κατήργησαν στην πράξη την Φιλική Εταιρεία, και άφησαν ακέφαλη την επανάσταση του 1821.

Η συνέλευση των Καλτεζών, του Μεσολογγίου και των Σαλώνων, υπο τους Μαυρομιχάλη, Μαυροκορδάτο, Νέγρη .

Πολλά γράφονται και ακούγονται για την Φιλική Εταιρεία την ίδρυση της και τους πρωτεργάτες της, τον ρόλο της στην προετοιμασία του 21.

Κατά περίεργο όμως τρόπο, ως δια μαγείας, η μετά την κήρυξη της επανάστασης, ύπαρξη, ζωή και δράση της Φιλικής «εξαφανίζεται».

Η κατανόηση αυτού του φαινομένου είναι προφανώς σημαντικότατη για την κατανόηση της πορείας της επανάστασης.

. Τραγική αλλά αδιαφιλονίκητη απόδειξη του εξοστρακισμού της Φιλικής των ανθρώπων και των μηχανισμών της από τους κληρονόμους του 21, αποτελεί η (μεχρι και τωρα καταγεγραμμένη) απόλυτη αποξένωση του Παναγιώτη Σέκερη από τον αγώνα, και ακόμα από το κράτος που δημιούργησε η Επανάσταση.

Με την έκρηξη της Επανάστασης μετακομιζει στην Οδησλο,οπου παραμένει ουσιαστικά ξεχασμένος. Έρχεται στην Ελλάδα στα 1830 και τοποθετείται Τελώνης αρχικά στην Υδρα και μετα στο Ναυπλιο.

Με δεδομένο ο Σέκερης ο εκατομμυριούχος μεγαλέμπορος και εφοπλιστής, υπήρξε ο ουσιαστικός και ο μοναχικός ηγέτης της Φιλικής από τα 1819, αλλά και ο μέγιστος, εξ ιδίων πόρων, χρηματοδότης της Φιλικής, από τα 1818, η μεταχείριση του από τους <κληρονόμους και διαχειριστές> του 21 αποτελεί επαρκές χαρακτηριστικό παράδειγμα του εξοστρακισμού της Φιλικής από την επανάσταση που <προετοίμασε>.

Σήμερα θα παραθέσω τις επίσημες, τις «Θεσμικές παρεμβάσεις» στην ιστορία μας, μέσω των οποίων τέθηκε στο περιθώριο, καταργήθηκε, η Φιλική Εταιρεία από την πορεία του 21. .

Ευελπιστώ ότι θα βρεθεί χρόνος, τρόπος και τόπος να συζητήσουμε και τα αίτια της περιθωριοποίησης της Φιλικής από την επανάσταση που προετοίμασε. Αίτια που προφανώς συνδέονται με την ταυτότητα και τις στοχεύσεις αυτής της επανάστασης αλλά και τις εσωτερικές συγκρούσεις και τις εξωτερικές παρεμβασεις- επιρροές που διαμόρφωσαν την πορεία της.

Η Συνέλευση των Καλτεζών. Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.

20-26 Μαΐου 1821 : Η υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη Συνέλευση των Καλτεζών η οποία και χαρακτηρίζει τον Μαυρομιχάλη «ενδοξότατο αρχιστράτηγον» και ¨»προηγουμενον» της συνελεύσεως, συγκροτεί την Πελοποννησιακή Γερουσία, στην οποία αναθέτει την πολιτική, οικονομική αλλά και την στρατιωτική ηγεσία της Πελοποννήσου./

Οι προεστοί που πλαισιώνουν τον Πετρόμπεη είναι οι, Σωτήρης Χαραλάμπης, Αθανάσιος Κανακάρης, Αναγνώστης Παπαγιανόπουλος, Θεοχαράκης Ρέντης, Νικόλαος Πονηροπουλος.

Με εξαίρεση τον Πονηρόπουλο που διέθετε και πείρα πολεμική και σχέση με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη οι υπόλοιποι που πλαισιωνουν τον Πετρόμπεη στην Γερουσία αποτελούν ότι συντηρητικότερο διέθετε ο Μοριάς.

Η Συνέλευση δεν κάνει καμία αναφορά ούτε στην Φιλική Εταιρεία, ούτε στα σύμβολα της, ούτε στις Εφορίες της . Ουσιαστικά η Συνέλευση καταργεί τον ηγετικό και καθοδηγητικό ρόλο της Φιλικής.

Η Συνέλευση του Μεσολογγίου. Αλέξανδρος Μαυρκορδάτος.

4-9.Νοεμβριου1821.Συνερχεται υπό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, στο Μεσολόγγι, (Συνέλευση της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος)..

Η Συνέλευση εκλέγει την Γερουσία της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος, με πρόεδρο τον Μαυροκορδάτο. Ψήφισε τον Οργανισμό της Γερουσίας της Συτικής Χερσου Ελλάδος, με μορφή, καταστατικου- Συνταγματικου Χαρτη.

Ο Μαυροκορδάτος προχωράει στην συγκρότηση της Γερουσίας της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος εμφανιζόμενος ως εκπρόσωπος πληρεξούσιος του Δημητρίου Υψηλάντη στον όποιο έχει υποσχεθεί «πιστη και αφοσίωση», Βέβαια αμέσως μετά την εδραίωση του στο Μεσολόγγι θα αποδοκιμάσει ,θα αποκηρύξει, θα καταγγείλει τόσο τον Δημήτριο Υψηλάντη όσο και τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.

Συνέλευση των Σαλώνων. Θεόδωρος Νέγρης,

18-20 Νοεμβρίου 1821.Συνέρχεται υπό τον Θεόδωρο Νέγρη, καθοδηγούμενο από τον Μαυροκορδάτο, η Συνέλευση των Σαλώνων . Η Συνέλευση καταλήγει στην συγκρότηση της «Διοίκησης της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος», ως αυτόνομης περιοχής υπό τον Νέγρη με δικό της Καταστατικό Χάρτη ,ουσιαστικά δικό της Σύνταγμα, με τίτλο «Νομική Διάταξις της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος». Εξέλεξε Κυβερνητικό σχήμα που ονόμασε «Άρειο Πάγο». Όλα τα ανωτέρω χωρίς καμιά αναφορά στην Φιλική και τα σύμβολα της , Χωρίς καμία αναφορά στις τοπικές εφορίες της Φιλικής Εταιρείας, στον Αλέξανδρο Υψηλάντη και την κήρυξη της Επανάστασης.

Αντί στρατιωτικών προύχοντες και καλαμαράδες,

Η Φιλική από την πλευρά της προετοίμαζε στρατιωτική ηγεσία για την επανάσταση. Ηγεσία δοκιμασμένη, ριζωμένη στις αγωνιστικές παραδόσεις του τόπου

Στη τελευταία (σημαντικότατη και θαμμένη στην λήθη) συνάντηση των οπλαρχηγών της Ανατολικής και Δυτικής Στερεάς, υπο την καθοδήγηση της Εφορίας της Φιλικής της Εταιρείας των Ιονίων Νήσων, που οργανώθηκε στην Λευκάδα, τον Ιανουάριο του 1821, στο σπίτι του Ιωάννη Ζαμπέλιου,(πατέρα του Ιστορικού μας Σπυρίδωνα Ζαμπέλιου,) αποφασίστηκε η Επανάσταση στην Ανατολική Στερεά να τεθεί υπό τους Οδυσσέα Ανδρούτσο και Δημήτριο Πανουργιά.

Ο Πανουργιάς παλαίμαχος επαναστάτης είχε υπηρετήσει υπό τον πατέρα του Ανδρούτσου και τον Λάμπρο Κατσώνη.

Η επανάσταση στην Δυτική Στερεά,αποφασιστηκε, να τεθεί υπό τους Γεώργιο Βαρνακιώτη( τον πορθητή του Αγρινίου) ,από παραδοσιακή οικογένεια οπλαρχηγών και τον Γεώργιο Τσόγκα. Και ο Τσόγκας επίσης καταγόταν από αρματολική οικογένεια, μπαρουτοκαπνισμένος οπλαρχηγός. Ηταν ξάδελφος και πρωτοπαλίκαρο του Κατσαντώνη.

Η τύχη των Ανδρούτσου και Βαρνακιώτη υπο τους Μαυροκορδάτο και Νέγρη είναι γνωστή .

Αντίθετα με την συνάντηση της Λευκάδας, η σύσκεψη της Βοστίτσας (σημερινό Αίγιο) με σκοπό τον συντονισμό της επανάστασης στην βόρεια Πελοπόνησο που συγκαλείται με πρωτοβουλία του Παπαφλέσσα, επίσης τον Ιανουάριο του 1821,απεβη άκαρπη, αν όχι αρνητική, κατά γενική παραδοχή, πλην μιας η δυο εξαιρέσεων, των ιστορικών.

8 ΙΟΥΝΙΟΥ 1821. Φθάνει στην Ύδρα ο Δημήτριος Υψηλάντης

Ο Υψηλάντης φτάνει στην Ύδρα και κατευθύνεται στο Αστρος, ως πληρεξούσιος της Αρχής και Αρχιστράτηγος της Πελοποννήσου.Με την αφηξη του διεκδικεί την στρατιωτική και πολιτική ηγεσία από τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και την υπ αυτόν Πελοποννησιακή Γερουσία .Η Γερουσία αρνείται να τον αναγνωρίσει ως αρχηγό, παρά την θερμή υποδοχή του από τον Κολοκοτρώνη και τους Οπλαρχηγούς. Ο Υψηλάντης ουσιαστικά αποφεύγει την ρήξη και προσπαθεί να συγκροτήσει σώμα τακτικού στρατού. Αρχικά επιτυχαίνει με θαυμάσια αποτελέσματα…. αλλά τελικά υποχρεούται να δεχτεί την διάλυση του λόγω ανυπαρξίας εστω και στοιχειώδους στηριξης.

Οι τοπικές αυτές κυβερνήσεις διατηρήθηκαν μέχρι και τον Απρίλιο του 1823 και την Β Εθνοσυνέλευση του Άστρους που αποφάσισε την κατάργηση τους.

Διατηρήθηκαν δηλαδή μέχρι και την απαρχή του καταστροφικού για την επανάσταση Εμφυλίου πολέμου 1823-1825, για τον οποίο φέρουν και το μέγιστο, αν όχι το αποκλειστικό, μέρος της Ευθύνης.

Η επανάσταση που αδυνατεί να καταστείλει ο Σουλτάνος και αναγκάζεται να ζητήσει την Βοήθεια του Ιμπραήμ,, σύρεται ακέφαλη, κατακερματισμένη, να αντιμετωπίσει την αντεπαναστατική Ιερή Συμμαχία, τους Αγγλογάλλους προστάτες της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον Σουλτάνο και τους Αιγύπτιους συμμάχους του.

1823- 1825. Ο εμφύλιος που καθήλωσε και συνέτριψε το 21.

Από το φθινόπωρο του 1823 μέχρι και το Νοέμβριο ήταν η πρώτη και ήπια φάση του ,ενώ από τον Ιούλιο του 1824 μέχρι και τον Ιανουάριο του 1825 η δεύτερη αιματηρή και διαλυτική του φάση, με την κάθοδο των Ρουμελιωτών, στηριζόμενων από τους Υδραίους, στον Μοριά.

Απο το <ημερολογιο του εμφυλιου> επιλέγουμε τις ακόλουθεςχαρακτηριστικές <στιγμές>.

.

1823. Μάρτιος. Στη Β΄ Εθνοσυνέλευση του ‘Αστρους, καταργείται ο Κολοκοτρώνης από την αρχιστρατηγία με την παράλληλη εκλογή 50 στρατηγών. (Είχε, βλέπεις, τόσους στρατηγούς το έθνος.)

Η Εθνοσυνέλευση πήρε αυτές τις αποφάσεις με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, γενικό γραμματέα τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και πρόεδρο του Βουλευτικού (της βουλής) τον Ιωάννη Ορλάνδο, γαμπρό των Κουντουριώτηδων και βασικό διαπραγματευτή των δυο «εθνικών δανείων». Αυτόν που αργότερα μετέφερε στην επαναστατημένη Ελλάδα την άποψη των δανειστών από το Λονδίνο, ότι έπρεπε να εκτελεστεί ο Κολοκοτρώνης. !

Στις 27-30 Μαΐου του 1824. Ο στόλος του Ιμπραήμ καταστρέφει τη μεγάλη, αν όχι τη μεγαλύτερη ναυτική δύναμη του ελληνισμού, την Κάσο.

Στις 20 Ιουνίου 1824. Ο στόλος του Ιμπραήμ καταστρέφει τα Ψαρά.

1Οκτωβριου 1824 συγκροτείται η Κυβέρνηση Γεωργίου Κουντουριώτη Με την συμμετοχή του Κωλέτη. Η κυβέρνηση που οδηγει και χρηματοδοτεί τη δεύτερη φάση του εμφυλίου .

Στις 24/11/ 1824. Δολοφονείται ο γιός Κολοκοτρώνη Πάνος. Ενας καταξιωμένος οπλαρχηγός, αλλά και σοβαρά μορφωμένος και πολύγλωσσος. Σε γάμο οικογενειών δύναμης ήταν παντρεμένος με την κόρη της Μπουμπουλίνας.

Στις 6/2/ /1825 .Φυλακίζεται σε μοναστήρι της Ύδρας ο Κολοκοτρώνης.

Στις 7/2/1825. Υπογράφεται στην Αγγλία το δεύτερο εθνικό δάνειο, ονομαστικής αξίας 2.000.000 λιρών. Απο αυτά έφτασαν σε ελληνικά χέρια 232.558 λίρες.

Η διαχείριση του δεύτερου δανείου υπήρξε κατά πολύ σκανδαλωδέστερη του πρώτου. Πρωθυπουργός των εθνικών δανείων είναι ο Γεώργιος Κουντουριώτης.

Βασικός διαπραγματευτής των δύο δανείων ο Ι. Ορλάνδος σύζυγος της αδελφής των Κουντουριώτηδων, προύχοντας των Σπετσών, της δεύτερης, μετά την Ύδρα, έδρας της καποδιστριακής αντιπολίτευσης.

Ως εγγύηση των δανείων τέθηκαν τα εθνικά κτήματα.

Στις 26/2/1825. Ο Ιμπραήμ αποβιβάζεται στη Μεθώνη.

Απριλιο του 1825 .Φυλακίζεται στην Ακρόπολη ο Οδυσσέας Ανδρουτσος φιλος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη αλλά και σύμμαχος στους 2 εμφυλίους των 1823-1825.)

Στις 5/6/ 1825. Δολοφονείται ο φυλακισμένος από τη «Συνταγματική Ηγεσία της Επαναστατημένης Ελλάδος» στην Ακρόπολη ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.

Στις 24/7/ του 1825. Το αίτημα υποτελείας στην Αγγλία.

////«Το ελληνικό έθνος θέτει εκουσίως την ιεράν παρακαταθήκην της ιδίας ανεξαρτησίας και πολιτικής του υπάρξεως υπό την μοναδικήν υπεράσπισιν της Α.Μ. του βασιλέως Γεώργιου Δ!»,

Στις 24 Ιουλίου 1825. υπογράφεται κοινή διαμαρτυρία των απεσταλμένων των γαλλικών και των αμερικανικών φιλελληνικών οργανώσεων στο Ναύπλιο για την πράξη της υποτέλειας, με τις υπογραφές του Γάλλου Ρώσχη και του Αμερικανού Β. Ουάσιγκτον, ανιψιού του προέδρου των Η.Π.Α.

1826. Απρίλιος. Καθαίρεση Δημητρίου Υψηλάντη και Υπουργού Δικαιοσύνης Θεοτόκη.

Η Γ΄Εθνοσυνέλευση στερεί τον Δημήτριο Υψηλάντη των πολιτικών του δικαιωμάτων γιατί αντιτάχθηκε τοσο στο αίτημα της υποτελείας οσο και στον συμβιβασμό με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Καθαιρείται από υπουργός δικαιοσύνης ο Κερκυραίος αγωνιστής Ιωάννης Βαπτιστής Θεοτόκης φυλακίζεται και κατηγορείται για εσχάτη προδοσία, διότι χαρακτήρισε το Πράξη Υποτέλειας «ως το πωλητήριο της Ελλάδος».

1826. 10-11. Απριλίου. Η ηρωική έξοδος και πτώση του Μεσολογγίου.

Ακλουθεί κατάρρευση της Κυβέρνησης Γεωργιου Κουντουριωτη.

Στις 23 Απριλίου 1827. Δολοφονείται «υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες» ο Καραϊσκάκης στο Φάληρο.

Υπενθυμίζουμε ότι ο Ιμπραήμ είναι μέχρι και τις 20 του Σεπτεμβρίου του 1827 στην Πελοπόννησο.

.

Η Εγκατάλειψη του Αγώνα και οι διαπραγματεύσεις για μια Ελλάδα φόρου υποτελή στον Σουλτάνο.

H Εθνοσυνέλευση πριν από την πτώση του Μεσολογγίου είχε αποφασίσει την εγκατάλειψη του αγώνα και τον συμβιβασμό με την Τουρκία «….μετά την πτώση του Μεσολογγίου. Με ψήφισμά της αποφάσιζε ότι η ολική κυβέρνησης των Ελληνικών πραγμάτων εμπιστεύεται προσωρινώς εις 11 μέλη επιτροπή με το όνομα Διοικητική Επιτροπή..»

Επίσης όρισε μια δεύτερη επιτροπή με το όνομα Επιτροπή της Συνελεύσεως από 13 άτομα με πρόεδρο των Π.Π. Γερμανό, αποτελούμενη από δραστήρια μέλη της αγγλικής φατρίας, όπως ο Αναστάσης Λόντος και ο Πανούτσος Νοταράς, για να διαπραγματευθεί συμβιβασμό με την Υψηλή Πύλη (με τον Σουλτάνο). Μάλιστα με ψήφισμά της η Συνέλευση «έδινε οδηγίες στην Επιτροπή της Συνελεύσεως με το άρθρο Ζ: «Εμπορεί η Επιτροπή να συγκατατεθεί δια την υπεροχήν (επικυριαρχίαν) της Πόρτας εις το να πληρώνει εις αυτήν ή άπαξ μιαν χρηματικήν ποσότητα εις διαφόρους δόσεις η έναν ετήσιο φόρον».

Επισης.Κατά τον Χρήστο Λούκο «η Γ’ Συνέλευση της Επιδαύρου 6-16 Απριλίου 1826 θα συμπέσει με την πτώση του Μεσολογγίου, 10-11 Απριλίου. Τέτοια ήταν η απογοήτευση που κατέλαβε όλους, ώστε αποφασίστηκε να διακοπούν οι συνεδριάσεις» και συνεχίζει αναφερόμενος στη δημιουργία των ως άνω δύο επιτροπών…..Σύμφωνα με τον Σπηλιάδη «ο κεκρυμμένος σκοπός του Ζαΐμη, ή της Αγγλικής φατρίας, ήταν η πράξις δια τον συμβιβασμόν με τον Σουλτάνον, την οποίαν είχεν σχεδιάσει από 2 Απριλίου 1826» (4 ημέρες πριν αρχίσει στην Επίδαυρο η συνέλευση. Πάνω σε αυτά τα ερείπια της επανάστασης μπόρεσε να «ανθίσει» το κίνημα των προσκυνημένων που απείλησε ότι ειχε απομείνει στο Μοριά από το πέρασμα του Ιμπραήμ.Η ηγετικη μορφή των προσκυνημένων ο οπλαρχηγός Νενεκος εκτελείται με εντολη του Κολοκοκοτρώνη μετά την άφιξη του Καποδίστρια το 1828…… Στις 20 Σεπτεμβρίου του 1828 θα αποχωρήσει ο Ιμπραήμ από την κατεστραμμένη Πελοπόννησο.

Σε αυτά τα ερείπια της επανάστασης οδήγησε ο εξοστρακισμός, ο θάνατος της Φιλικής Εταιρείας . Σε αυτά τα ερείπια της επανάστασης οδήγησε η περιθωριοποίηση των αρματολών. Αυτήν την Ελλάδα αναγκάστηκαν να παραδώσουν στον Καποδίστρια, οι Μαυροκορδάτοι, οι Τρικούπηδες,οι Μαυρομιχαλαίοι, οι Κουντουριώτηδες./Στις φωτ, Η μεγαλη μορφη της Φιλικης Εταιρείας και ο μεγιστος ,,εξ ιδιων χρηματοδοτης της Παναγιωτησ Σεκερης/...και σημαιες σφραγιδες Δυτικής Στερεας Πελοπονήσου και Ανατολοκής Στερεάς.