ΤΟ ΣΠΑΘΙ ΤΟΥ ΘΗΣΕΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΞΚΑΛΙΜΠΟΥΡ ΤΟΥ ΑΡΘΟΥΡΟΥ - ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ ΚΙ Ο ΙΠΠΟΤΙΣΜΟΣ
Έρευνα & συγγραφή Ιωάννης Βαφίνης
Στην προϊστορική εποχή έζησαν άνθρωποι που απόκτησαν μεγάλη φήμη από τις κοινωφελείς πράξεις τους. Τα ηρωικά τους κατορθώματα καταγράφηκαν στην μνήμη των λαών τους ως μεγάλες ευεργεσίες. Εις το πάλαι ποτέ, στην πόλη της Αθήνας κρατούσε το βασιλικό σκήπτρο κάποιος που το έλεγαν Αιγέα. Ο Αιγέας, απόγονος των γηγενών Ερεχθείδων, είχε ένα καημό. Έχοντας κάνει δύο γάμους δεν είχε καταφέρει να αποκτήσει έναν διάδοχο του βασιλικού θρόνου του.
Μη μπορώντας να το αποδεχθεί ξεκίνησε πρώτα απ' όλα να πάει στο μαντείο των Δελφών, για να πάρει χρησμό περί του θέματος που τον απασχολούσε. Καθώς γύριζε από το ταξίδι του πέρασε από την πόλη της Τροιζήνας, όπου κατοικοέδρευε ο φίλος του βασιλιάς Πιτθέας. Μεταξύ των δύο βασιλέων διατηρούνταν από καιρού μια σεβαστή φιλία. Γι' αυτό, κατά την διάρκεια του συμποσίου, ο Αιγεύς του αποκάλυψε τον δυσνόητο χρησμό που έλαβε από την Πυθία. Ο Πιτθέας, όντας σοφός γέροντας, κατανόησε για το πως έπρεπε να το διαχειριστεί. Έβαλε, λοιπόν, τον βασιλιά της Αθήνας να συγκοιμηθεί στην κλίνη με την κόρη του Αίθρα.
Η πριγκιποπούλα της Τροιζήνας, μετά την νυχτερινή συνεύρεση με τον βασιλιά της Αθήνας, μεταφέρθηκε στον νησί της Αγάπης όπου συνδέθηκε υπερβατικά και με τον θεό της θάλασσας Ποσειδώνα. Ο Αιγεύς, διαισθανόμενος άμεσα την εγκυμοσύνη της Αίθρας της αποκάλυψε το σχέδιο του, δηλαδή, την απόκρυψη των ιερών συμβόλων της βασιλικής γενιάς των Αθηνών κάτω από ένα πελώριο βράχο.
Μετ' ολίγον της παρήγγειλε ότι, αν γεννήσει υιό, κι εφόσον πρωτίστως διαβεί τα δεκαέξι του χρόνια, να τον οδηγήσει εις το σημείο της κρύπτης για να πάρει το σπαθί με τα χρυσά πέδιλα. Εάν ο νεαρός κατάφερνε να σηκώσει τον βράχο, για να λάβει τα τεκμήρια της βασιλικής εξουσίας, αυτό άμεσα θα πιστοποιούσε και την γνησιότητα του βασιλικού διαδόχου της Αθήνας.
Μετά λοιπόν, την παρέλευση εννέα μηνών η Αίθρα γέννησε έναν υιό τον οποίο ονόμασε Θησέα. Ο Θησέας, μέχρι τα δεκαέξι του χρόνια, έλαβε εκπαίδευση από τον παιδαγωγό Κοννίδα πάντως επιστητού. Συντελούντος της προβλεπόμενης ηλικιακής ολοκλήρωσης, κατόπιν της παραινέσεως της μητρός του Αίθρας, ο Θησέας οδηγήθηκε στον βράχο όπου είχε τοποθέτηση ο πατέρας του το σπαθί με τα χρυσά σανδάλια.
Ο Θησέας, αποδεικνύοντας την θεία καταγωγή του σήκωσε τον ογκώδεις βράχο και έλαβε τα ιερά σύμβολα. Αυτός ήταν και ο πρώτος του άθλος που τον οδήγησε στα πολυθρύλητα κατορθώματα του. Διαφαίνεται εν τέλει, ότι, το σπαθί και τα χρυσά σανδάλια είχαν κάποια ιδιαίτερη συμβολική αξία και ο κάτοχος των ιερών συμβόλων χρίζονταν, ελέω Θεού, βασιλιάς ή διάδοχος του θρόνου.
Εν τούτοις, τα άνωθεν ιστορημένα γεγονότα θεωρούνται από τους διαχρονικούς ιστοριοδίφες γνήσια και αληθείς, καθότι, έγκυροι ιστορικοί της αρχαιότητας τα κατέγραψαν στις μακροσκελείς εξιστορήσεις τους. Ωστόσο, αν θελήσουμε να παραβάλλουμε την ιστορία του σπαθιού του Θησέα με την ιστορία του σπαθιού (εξκάλιμπουρ) του Αρθούρου, θα ανακαλύψουμε εμφανή στοιχεία μεταβάσεως της πρώτης ιστορίας στην δεύτερη ελαφρώς μυθιστοριοποιημένα.
Αυτήν, λοιπόν, την παραβαλλομένη υπόθεση της Βρετανικής μυθολογίας, ωσαύτως παραμυθίας, αναμοχλεύουμε εντρυφώντας στα μυθολογικά δρώμενα της μεσαιωνικής Βρετανίας. Πρωταγωνιστής, εδώ, είναι ο Αρθούρος, ο ιδρυτής του τάγματος της στρογγυλής τραπέζης. Στην πορεία όμως, της περιγραφής του μύθου, θα δούμε ότι τα μυθολογικά γεγονότα του Αρθουριανού κύκλου βασίζονται στην μεταγραφή του βίου Αττικών ηρώων, όπως λόγου χάριν, του Θησέα, του Ικάριου, του Ιππότη κ.α.
Εν ολίγοις, ο Αρθούρος ήταν ένας μικρός ήρωας που γεννήθηκε για να βασιλέψει στην Κελτική Βρετανία πριν την εισβολή των Σαξόνων και των Νορμανδών. Μεγάλωσε σε μια φτωχή αγροτική οικογένεια, υποδηλώνοντας, ο μυθοπλάστης, ότι είχε λαϊκό έρεισμα από την αγροτική τάξη της υπαίθρου (δηλαδή τον λαό, όπως και ο Θησέας, άλλωστε, υπήρξε πολύ λαοφιλής και συνάμα προστάτης των αδυνάτων χαμηλών κοινωνικών τάξεων).
Ο μύθος της Αρθουριανής λογοτεχνίας λέει ότι, υπήρχε κάποτε ένα ιερό σπαθί που κατασκευάστηκε με μαγικό τρόπο από τον μάγο Μέρλιν, κι ονομάστηκε εξκάλιμπερ ή εξκάλιμπουρ. Το σπαθί το δώρισε στον βασιλιά Πέντραγκον ο Μέρλιν, σε κάποια μεταξύ τους συνδιαλλαγή. Τελικά, έπειτα από πολλές περιπέτειες, ο Ούθερ Πέτραγκον, ο γνήσιος πατέρας του Αρθούρου, κάρφωσε το εξκάλιμπερ σ' ένα βράχο, λίγο πριν πεθάνει. Για πολύ καιρό οι ιππότες της Βρετανίας προσπαθούσαν να ξεσφηνώσουν το ιερό σπαθί από το βράχο μα κανείς τους δεν το κατάφερνε.
Ο μικρός Αρθούρος, μετά το θάνατο των γονιών του υιοθετήθηκε από μια αγροτική οικογένεια. Κάποια στιγμή, που εκτελούσε χρέη ιπποκόμου, του ζητήθηκε από κάποιον ιππότη να του φέρει ένα σπαθί. Εκείνος, αναζητώντας την εύρεση ενός σπαθιού οδηγήθηκε στον βράχο με το καρφωμένο εξκάλιμπουρ. Χωρίς να γνωρίζει τίποτα για το μυστήριο που περιβάλλει αυτό το σπαθί, τραβώντας το, το έβγαλε μέσα από τον βράχο. Τότε, βλέποντας όλοι το γεγονός θεώρησαν ότι, η κατάρα του σπαθιού λύθηκε κι ο Αρθούρος θα πρέπει να ανακηρυχθεί ο νέος βασιλιάς της Κελτικής Βρετανίας.
Μετά από την στέψη του ο Αρθούρος φαίνεται να εκτελεί μεγάλους άθλους είτε πολεμικής υπεροχής είτε κυβερνητικής διαχείρισης. Όλα αυτά όμως δείχνουν ξεκάθαρα μια ελαφρώς παραλλαγμένη αντιγραφή σημαντικών ηρωικών γεγονότων της ζωής του Έλληνα Θησέα βασιλιά πρότυπου της πόλεως των Αθηνών. Τα γεγονότα αυτά, της παραλλαγμένης αντιγραφής, πιστοποιεί και η εγκυκλοπαίδεια ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ στα λήμματα, Θησέας και Αρθούρος αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, στο λήμμα Αρθούρος, περιγράφεται η μυθολόγηση του βασιλιά της Βρετανίας ως ήρωα του πολιτισμού και της δημιουργίας, το οποίο τινά αντικατοπτρίζει τα μεγάλα έργα που πρόσφερε στην ιστορία του ανθρώπου ο Έλληνας Αθηναίος ήρωας Θησέας [1].
Συνάμα, στο λήμμα Αρθούρος, αναφέρεται η ενδεδειγμένη υιοθέτηση παραλλαγμένων θεμάτων από την ελληνική μυθολογία, όπως, το δικαίωμα στην εξουσία με την απόκτηση του ξίφους παρμένο από τον μύθο του Θησέα, ο τρόπος γέννησης του Αρθούρου παρμένος από τον μύθο του Ηρακλή και η προδοσία του ήρωα από την σύζυγο του και κάποιο συγγενή του παρμένο από τον μύθο του Αγαμέμνονα.
Παρά ταύτα, για την ιστορική ύπαρξη του Αρθούρου δεν υπάρχει κανένα αξιόπιστο κριτήριο. Ακόμη και το όνομα του είναι μια παραφθορά του ονόματος του λαμπρότατου άστρου του Βοώτη Αρκτούρου. Ο Αρκτούρος έχει μια φανερή μυθολογική σχέση με τον Αττικό ήρωα Ικάριο, καθότι, το όνομα του Αρθούρου αποσυμβολίζει τον αστέρα Αρκτούρο του Βοώτη. Ο Αρκτούρος σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία είναι ο Ικάριος που καταστερίστηκε στον ουρανό από τον θεό Ζεύς.
Η ιστορία του Αθηναίου Ικάριου ή Ίκαρου ή Ικαρίων, της Αιγηίδος φυλής, που διαβιούσε επί της βασιλείας του Πανδίονα στην περιοχή των Μεσογείων Αττικής, εξιστορείται ως εξής: Κάποτε όταν ο Ικάριος δέχτηκε να φιλοξενήσει τον Διόνυσο, ο θεός της αμπέλου και του οίνου για να ανταμείψει την θερμή υποδοχή του Ικάριου, του έκανε δώρο την γνώση της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποιίας.
Μη μπορώντας να το αποδεχθεί ξεκίνησε πρώτα απ' όλα να πάει στο μαντείο των Δελφών, για να πάρει χρησμό περί του θέματος που τον απασχολούσε. Καθώς γύριζε από το ταξίδι του πέρασε από την πόλη της Τροιζήνας, όπου κατοικοέδρευε ο φίλος του βασιλιάς Πιτθέας. Μεταξύ των δύο βασιλέων διατηρούνταν από καιρού μια σεβαστή φιλία. Γι' αυτό, κατά την διάρκεια του συμποσίου, ο Αιγεύς του αποκάλυψε τον δυσνόητο χρησμό που έλαβε από την Πυθία. Ο Πιτθέας, όντας σοφός γέροντας, κατανόησε για το πως έπρεπε να το διαχειριστεί. Έβαλε, λοιπόν, τον βασιλιά της Αθήνας να συγκοιμηθεί στην κλίνη με την κόρη του Αίθρα.
Η πριγκιποπούλα της Τροιζήνας, μετά την νυχτερινή συνεύρεση με τον βασιλιά της Αθήνας, μεταφέρθηκε στον νησί της Αγάπης όπου συνδέθηκε υπερβατικά και με τον θεό της θάλασσας Ποσειδώνα. Ο Αιγεύς, διαισθανόμενος άμεσα την εγκυμοσύνη της Αίθρας της αποκάλυψε το σχέδιο του, δηλαδή, την απόκρυψη των ιερών συμβόλων της βασιλικής γενιάς των Αθηνών κάτω από ένα πελώριο βράχο.
Μετ' ολίγον της παρήγγειλε ότι, αν γεννήσει υιό, κι εφόσον πρωτίστως διαβεί τα δεκαέξι του χρόνια, να τον οδηγήσει εις το σημείο της κρύπτης για να πάρει το σπαθί με τα χρυσά πέδιλα. Εάν ο νεαρός κατάφερνε να σηκώσει τον βράχο, για να λάβει τα τεκμήρια της βασιλικής εξουσίας, αυτό άμεσα θα πιστοποιούσε και την γνησιότητα του βασιλικού διαδόχου της Αθήνας.
Αρχαίο ελληνικό ανάγλυφο που δείχνει τον Θησέα να σηκώνει
τον πελώριο βράχο για να πάρει το σπαθί και τα σανδάλια του βασιλικού
οίκου του πατέρα του Αιγέα. Πίσω ακριβώς φαίνεται η Αίθρα να
τον κατευθύνει.
Ο Θησέας, αποδεικνύοντας την θεία καταγωγή του σήκωσε τον ογκώδεις βράχο και έλαβε τα ιερά σύμβολα. Αυτός ήταν και ο πρώτος του άθλος που τον οδήγησε στα πολυθρύλητα κατορθώματα του. Διαφαίνεται εν τέλει, ότι, το σπαθί και τα χρυσά σανδάλια είχαν κάποια ιδιαίτερη συμβολική αξία και ο κάτοχος των ιερών συμβόλων χρίζονταν, ελέω Θεού, βασιλιάς ή διάδοχος του θρόνου.
Η εικόνα ενός σπαθιού που βρέθηκε στον τύμβο του πολεμιστή
όπως αναγράφεται κάτωθι στην ανάρτηση του φωτογραφικού
αρχαιολογικού υλικού του Edouard Dodwell:"Ancient sword found
at the tomb of a warrior in Athens 1819 Edouard Dodwell"
Αυτήν, λοιπόν, την παραβαλλομένη υπόθεση της Βρετανικής μυθολογίας, ωσαύτως παραμυθίας, αναμοχλεύουμε εντρυφώντας στα μυθολογικά δρώμενα της μεσαιωνικής Βρετανίας. Πρωταγωνιστής, εδώ, είναι ο Αρθούρος, ο ιδρυτής του τάγματος της στρογγυλής τραπέζης. Στην πορεία όμως, της περιγραφής του μύθου, θα δούμε ότι τα μυθολογικά γεγονότα του Αρθουριανού κύκλου βασίζονται στην μεταγραφή του βίου Αττικών ηρώων, όπως λόγου χάριν, του Θησέα, του Ικάριου, του Ιππότη κ.α.
Εν ολίγοις, ο Αρθούρος ήταν ένας μικρός ήρωας που γεννήθηκε για να βασιλέψει στην Κελτική Βρετανία πριν την εισβολή των Σαξόνων και των Νορμανδών. Μεγάλωσε σε μια φτωχή αγροτική οικογένεια, υποδηλώνοντας, ο μυθοπλάστης, ότι είχε λαϊκό έρεισμα από την αγροτική τάξη της υπαίθρου (δηλαδή τον λαό, όπως και ο Θησέας, άλλωστε, υπήρξε πολύ λαοφιλής και συνάμα προστάτης των αδυνάτων χαμηλών κοινωνικών τάξεων).
Ο μύθος της Αρθουριανής λογοτεχνίας λέει ότι, υπήρχε κάποτε ένα ιερό σπαθί που κατασκευάστηκε με μαγικό τρόπο από τον μάγο Μέρλιν, κι ονομάστηκε εξκάλιμπερ ή εξκάλιμπουρ. Το σπαθί το δώρισε στον βασιλιά Πέντραγκον ο Μέρλιν, σε κάποια μεταξύ τους συνδιαλλαγή. Τελικά, έπειτα από πολλές περιπέτειες, ο Ούθερ Πέτραγκον, ο γνήσιος πατέρας του Αρθούρου, κάρφωσε το εξκάλιμπερ σ' ένα βράχο, λίγο πριν πεθάνει. Για πολύ καιρό οι ιππότες της Βρετανίας προσπαθούσαν να ξεσφηνώσουν το ιερό σπαθί από το βράχο μα κανείς τους δεν το κατάφερνε.
Ο μικρός Αρθούρος, μετά το θάνατο των γονιών του υιοθετήθηκε από μια αγροτική οικογένεια. Κάποια στιγμή, που εκτελούσε χρέη ιπποκόμου, του ζητήθηκε από κάποιον ιππότη να του φέρει ένα σπαθί. Εκείνος, αναζητώντας την εύρεση ενός σπαθιού οδηγήθηκε στον βράχο με το καρφωμένο εξκάλιμπουρ. Χωρίς να γνωρίζει τίποτα για το μυστήριο που περιβάλλει αυτό το σπαθί, τραβώντας το, το έβγαλε μέσα από τον βράχο. Τότε, βλέποντας όλοι το γεγονός θεώρησαν ότι, η κατάρα του σπαθιού λύθηκε κι ο Αρθούρος θα πρέπει να ανακηρυχθεί ο νέος βασιλιάς της Κελτικής Βρετανίας.
Ζωγραφική απεικόνιση του νεαρού Αρθούρου που έλκει
το εξκάλιμπουρ και το απελευθερώνει από τον βράχο
Συνάμα, στο λήμμα Αρθούρος, αναφέρεται η ενδεδειγμένη υιοθέτηση παραλλαγμένων θεμάτων από την ελληνική μυθολογία, όπως, το δικαίωμα στην εξουσία με την απόκτηση του ξίφους παρμένο από τον μύθο του Θησέα, ο τρόπος γέννησης του Αρθούρου παρμένος από τον μύθο του Ηρακλή και η προδοσία του ήρωα από την σύζυγο του και κάποιο συγγενή του παρμένο από τον μύθο του Αγαμέμνονα.
Ζωγραφική απεικόνιση της έλευσης του ήρωα Θησέα
στα πατρογονικά εδάφη όπου αναγνωρίζεται, στην
πρώτη τους συνάντηση, από τον πατέρα του
πρώτη τους συνάντηση, από τον πατέρα του
βασιλέα της Αθήνας Αιγέα δια μέσου του βασιλικού
ξίφους - σπαθιού.
Η ιστορία του Αθηναίου Ικάριου ή Ίκαρου ή Ικαρίων, της Αιγηίδος φυλής, που διαβιούσε επί της βασιλείας του Πανδίονα στην περιοχή των Μεσογείων Αττικής, εξιστορείται ως εξής: Κάποτε όταν ο Ικάριος δέχτηκε να φιλοξενήσει τον Διόνυσο, ο θεός της αμπέλου και του οίνου για να ανταμείψει την θερμή υποδοχή του Ικάριου, του έκανε δώρο την γνώση της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποιίας.
Ο Ικάριος θέλοντας να μεταλαμπαδεύσει την τέχνη της διονυσιακής καλλιέργειας και παραγωγής του υδαρούς ποτού συνάντησε τους ημεδαπούς συμπολίτες του και τους πρόσφερε να πιουν. Η μέθη, που επέφερε το αλκοόλ του οίνου, αντιμετωπίστηκε με καχυποψία από τους πίνοντας τον οίνον και δι' αυτό θανάτωσαν τον Ικάριο, ισχυριζόμενοι την προσπάθεια του θύματος να τους δηλητηριάσει. Η κόρη του Ηριγόνη, καθοδηγούμενη από την σκύλα της Μαίρα ή Μαρία, έφτασε στον Υμηττό όπου εκεί βρήκε τον τάφο του πατέρα της. Στο σημείο αυτό, από την λύπη της, απαγχονίστηκε.
Η Ηριγόνη, που υποδήλωνε τον συμβολισμό της Αυγής, πέθανε σε νεαρή ηλικία. Ο άδικος θάνατος της επέφερε την θεία μήνιν με αποτέλεσμα να επέλθει η αρρώστια της πανούκλας ή της λύσσας σε όλες τις παρθένες της Αττικής, που πλέον αλλόφρονες απαγχονίζονταν ωσάν την Ηριγόνη.
Η Ηριγόνη, που υποδήλωνε τον συμβολισμό της Αυγής, πέθανε σε νεαρή ηλικία. Ο άδικος θάνατος της επέφερε την θεία μήνιν με αποτέλεσμα να επέλθει η αρρώστια της πανούκλας ή της λύσσας σε όλες τις παρθένες της Αττικής, που πλέον αλλόφρονες απαγχονίζονταν ωσάν την Ηριγόνη.
Ο Δίας κι ο Διόνυσος, βλέποντας την τροπή του μοιραίου δράματος, μετέτρεψαν σε ουράνιους αστερισμούς τους τρεις πρωταγωνιστές. Ο Ικάριος έγινε ο λαμπρός αστήρ του Βοώτη, επονομαζόμενος ως Αρκτούρος ή Αρθούρος, η Ηριγόνη ο αστερισμός της Παρθένου και η σκυλίτσα Μαίρα το άστρο του κυνός.
Για να εξευμενίσουν το κακό, οι Αθηναίοι, έπιασαν τους δράστες του εγκλήματος και τους τιμώρησαν. Έπειτα, θέσπισαν μια εξωραϊστική και γονιμικἠ εορτή που την ονόμασαν Αιώρα ή Εώρα. Κατά την διάρκεια της εορτής δίνονταν ένας επιτραπέζιος δείπνος ή Εύδειπνος λεγόμενος, όπου έψαλλαν ομόφωνα ένα άσμα. Τούτο, το ελληνικό αθηναϊκό έθος υιοθετήθηκε από τους Βάρδους μυθογράφους για να περιγράψουν τις γιορτές των ιπποτών της στρογγυλής τραπέζης με τα άσματα και το πιοτό που έπιναν στο κύπελλο μπράγκα.
Κατά την εποχή του Ικάριου και της Ηριγόνης γεννιέται και ο μύθος του σπαθιού του Αιγέα του γιου του Πανδίονα και πατέρα του Θησέα. Κομμάτια αυτού του μύθου φαίνεται να ταξίδεψαν προς την Βρετανική ήπειρο, στους μεταχριστιανικούς αιώνες, τότε που πλάθεται εκ των επικών ποιητών η μορφικός χαρακτήρας του βασιλιά Αρθούρου. Οι ομοιότητες του μύθου, που έπλασαν για τον Βρετανό βασιλέα, έλκουν την προέλευση τους στην Ελληνική επική ποίηση.
Επιπλέον, περί της δημιουργίας του ιπποτικού τάγματος, εκ του Αρθούρου, θα πρέπει να αναζητήσουμε τις ρίζες της ονομασίας στην αρχαία Αθήνα, όπου υπήρξε ένας μυθολογικός ήρωας που ονομάζονταν Ιππότης. Πρωτίστως όμως, η πατρότητα του όρου της ιππικής ή ιπποτικής ή ιππευτικής τέχνης αποδίδεται στον θαλάσσιο θεό Ποσειδώνα, ο οποίος για την εν λόγω ευεργεσία του στην πόλης της Αθήνας ονομάστηκε και Ίππιος Ποσειδών. Οι Αθηναίοι, τον τιμούσαν σ' ένα απ' τους ιερούς λόφους της Αθήνας που ονομάζονταν Ίππιος Κολωνός.
Στα μυθολογούμενα τους, οι Αθηναίοι, εξιστορούσαν το γεγονός της διδασκαλίας της ιππικής τέχνης από τον Ποσειδώνα στους εγχώριους κατοίκους της ενδόξου πόλεως. Επίσης, λέγεται ότι ήταν εκείνος όπου προσάρτησε πρώτος ένα αυτοσχέδιο άρμα στους ίππους. Πραγματικά, μια τόσο βαθιά επιρροή είχε η ιππευτική τέχνη στην ζωή των Αθηναίων πολιτών όπου θεσμοθετήθηκε ιδιαιτέρα ονομασία κοινωνικής τάξης η οποία ονομάζονταν Ιππείς [2]. Αυτοί, υπήρξαν, κατά μίαν εκδοχή, οι πρώτοι ιππότες οι ασχολούμενοι μόνο με τα άλογα, την ιππική τέχνη, τους κανόνες ευγένειας και την τιμή των όπλων, οι κοινώς ονομαστοί ευπατρίδες. Τούτοι, οι αλογοτρόφοι ιππείς ήταν μια κοινότητα μέσα στην κοινότητα της πολιτείας, που συμμετείχαν υπό την μορφή ιεροτελεστίας στην μεγαλύτερη εορταστική εκδήλωση των Αθηνών, τα Παναθήναια.
Στα μυθολογούμενα τους, οι Αθηναίοι, εξιστορούσαν το γεγονός της διδασκαλίας της ιππικής τέχνης από τον Ποσειδώνα στους εγχώριους κατοίκους της ενδόξου πόλεως. Επίσης, λέγεται ότι ήταν εκείνος όπου προσάρτησε πρώτος ένα αυτοσχέδιο άρμα στους ίππους. Πραγματικά, μια τόσο βαθιά επιρροή είχε η ιππευτική τέχνη στην ζωή των Αθηναίων πολιτών όπου θεσμοθετήθηκε ιδιαιτέρα ονομασία κοινωνικής τάξης η οποία ονομάζονταν Ιππείς [2]. Αυτοί, υπήρξαν, κατά μίαν εκδοχή, οι πρώτοι ιππότες οι ασχολούμενοι μόνο με τα άλογα, την ιππική τέχνη, τους κανόνες ευγένειας και την τιμή των όπλων, οι κοινώς ονομαστοί ευπατρίδες. Τούτοι, οι αλογοτρόφοι ιππείς ήταν μια κοινότητα μέσα στην κοινότητα της πολιτείας, που συμμετείχαν υπό την μορφή ιεροτελεστίας στην μεγαλύτερη εορταστική εκδήλωση των Αθηνών, τα Παναθήναια.
Το εξκάλιμπουρ στην ομώνυμη ταινία γυρισμένη το 1981
ενώ στην κάτωθι εικόνα βλέπουμε την ανάπλαση ενός
μυκηναϊκού σπαθιού στην εποχή του Θησέα.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Στο κύκλο της Αρθουριανής λογοτεχνίας συγκαταλέγεται και η περιπέτεια του Τριστάνδου και της Ιζόλδης. Ιδού τι λέει η Wikipedia στο λήμμα Ιζόλδη. Κατά τη διάρκεια μιας περιπέτειας στη περιοχή της Βρετάνης, ο Τριστάνος υποφέρει από μια δηλητηριασμένη πληγή, που μόνο η Ιζόλδη, ο πιο εξειδικευμένος ιατρός του κόσμου, θα μπορούσε να την θεραπεύσει. Στέλνει, λοιπόν, ένα πλοίο με την ίδια, ζητώντας απ'το πλήρωμά του να ανοίξει τα λευκά πανιά για την επιστροφή, αν η Ιζόλδη είναι πάνω στο πλοίο, και τα μαύρα αν δεν είναι. Η Ιζόλδη συμφωνεί να πάει, και το πλοίο ξεκινάει με τα λευκά του πανιά ψηλά. Ωστόσο, ο Τριστάνδος είναι πολύ αδύναμος και δεν μπορεί να κοιτάξει έξω απ' το παράθυρό του για να δει το χρώμα των πανιών. Γι' αυτό ζητά από τη νόμιμη σύζυγό του να το ελέγξει. Όμως από ζηλοτυπία, η νόμιμη γυναίκα του Ίσελτ, του λέει ότι τα πανιά είναι μαύρα και ο Τριστάνδος μέσα στην απόγνωση του πεθαίνει αμέσως. Όταν η Ιζόλδη, επιστρέφει βρίσκει τον εραστή της νεκρό. Η υπόθεση της θανατηφόρας παρεξήγησης των λευκών και μαύρων πανιών είναι κλεμμένη από την ιστορία του βασιλιά Αιγέα και του γιου του Θησέα στην ελληνική μυθολογία. Εκεί, βλέπουμε τον Αιγέα να παραγγέλνει στον γιο του Θησέα, αν γυρίσει νικητής από την Κρήτη, να αλλάξει τα μαύρα πανιά και να βάλει λευκά ή πορφυρά (κατά μία άλλη εκδοχή). Αφού, εν τέλει σκοτώνει τον Μινώταυρο, επειδή ήταν θλιμμένος για την απώλεια της Αριάδνης, ξεχνάει ν'αλλάξει τα πανιά κι ο Αιγεύς βλέποντας τα γκρεμίζεται από τον βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών (κατά άλλους από τον βράχο του Σουνίου).
[2] Η μοναδική καταγραφή περί αρχαίας ιππικής τέχνης συναντάτε στο σύγγραμα του Αθηναίου ιστορικού φιλοσόφου και στρατιωτικού Ξενοφώντα, "Περί ἱππικῆς". Ο Ξενοφώντας υπήρξε ένας άριστος ιππέας αλλά και ευγενής ιππότης. Ως έφιππος πολεμιστής έλαβε μέρος σε πολλές μάχες και εκτός συνόρων της πατρίδας του, όπως παρά το πλευρό του φιλέλληνα βασιλέα της Περσίας Κύρου. Θα λέγαμε όμως ότι, η έννοια του ιππότη πρωτοεμφανίζεται στα επικά κείμενα του Ομήρου, όπου προσφωνεί τον Νέστορα ως ιππότη στην Ιλιάδα: "ἱππότα Νέστωρ" (Ιλιάς Β 336).
(Ο Αιγίων-Ποσειδών κύριος των υδάτων)
Στην προϊστορική εποχή, μεταξύ της εποχής του χάλκινου και του ηρωικού γένους, στην Αθήνα τον βασιλικό θρόνο κατέχει ο Αιγέας. Ο Αιγέας ήταν γιος του Πανδίονα κι εγγονός του Ερεχθέα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Χρονογραφίας του Γεωργίου Σύγγελου στην πόλη των Αθηνών βασίλευσε μη' έτη, δηλαδή 48 χρόνια περί του έτους 4.219 από κτίσεως κόσμου. Κατά τον ιστορικό πίνακα χρονολόγησης των Αθηναίων βασιλέων, ο Αιγέας, ήταν ο ένατος στην σειρά Άνακτας της Αττικής πόλης.
Η παρουσία του Αιγέα εμφανίζει μια διττή όψη, την ιστορική και την μυθολογική. Η ιστορική του μορφή συνάδει μ' αυτή που καταγράφηκε από ιστορικούς της ελληνικής κλασσικής περιόδου κι αποτελεί την επιβεβαιωμένη βασιλεία του Αιγέα στην Αθήνα του 1.354 π.Χ. Αντ' αυτού, η μυθολογική όψη του παλαιότατου βασιλέα γίνεται αντιληπτή μέσα από την ετυμολογία του ονόματος και των μυθολογουμένων.
Η ονομασία του Αιγεύς, του θνητού πατέρα του Θησέα, εκ του λήμματος Αίγεν=κυματισμός της θάλασσας(δες εγκυκλ. Ηλίου, λήμμα Αιγεύς), παραπέμπει εις την μορφή του Αιγίου Ποσειδώνα. Η ταυτοποίηση του με τον αθάνατο θεό Ποσειδώνα είναι η διάσταση της μυθολογικής υπόστασης που τον συνδέει με τους γενάρχες θεούς & ήρωες βασιλείς της Ελλάδος.
Ο Αιγίων ή Αιγαίων Ποσειδών ταυτίζεται ή συσχετίζεται τρόπον τινά με τον Αιγέα, τον βασιλέα των Αθηνών. Το στρατηγικό σημείο ανάπτυξης της ναυσιπλοΐας και εμπορικού και πολεμικού στόλου της αρχαίας εποχής ήταν το Αιγαίο πέλαγος. Υπενθυμίζουμε ότι, η ονομασία δόθηκε από τον Θησέα, στο ελληνικό πέλαγος, για να τιμήσει τον άδικο θάνατον του πατέρα του Αιγέα. Αυτό με τη σειρά του υποδηλώνει την απόλυτη κυριαρχία των Ελλήνων Αθηναίων κατά την περίοδο της βασιλείας του προαναφερθέντος Αθηναίου ήρωα.
Ο Αιγέας με την μορφή ενός υδάτινου Θεού και κυρίαρχου των υδάτων[1] σε κάποιο χρονικό σημείο της μυθιστορίας θα συνενωθεί με την πριγκίπισσα Αίθρα, (εκ της αιθρίας λέξεως που σημαίνει καθαρός ολοφώτεινος ουρανός)[2]. Από την συνένωση αυτή θα γεννηθεί ο θείος γόνος Θησεύς. Ο Θησέας, ένα λαμπρό τέκνο του καθάριου ουρανού και του εξαγνισμένου θαλασσινού στοιχείου αναλαμβάνει να λυτρώσει την Αθήνα αλλά και την Ελλάδα, δηλαδή την τότε ανθρωπότητα, από τους διεφθαρμένους ηγέτες, υιούς του Δία (δες Μίνωας Β' εγγονός του Μίνωα Α΄).
Ο Αιγεύς Ποσειδών, με πρωτεύουσα την Αθήνα, διατηρούσε μια θαλάσσια αυτοκρατορία με ισχυρό ναυτικό στόλο. Όσο ο Δαίδαλος ενεργούσε για την τεχνολογική εξέλιξη της πατρίδας του Αθήνας τόσο η πόλη βρίσκονταν στο απόγειο της δυνάμεως της. Όταν ο Δαίδαλος εξορίστηκε στην Κρήτη, τότε ο Μίνωας έγινε ισχυρότερος των Αθηνών και ξεκίνησαν οι πρώτες έριδες. Μοιραίο ήταν να συγκρουστεί το ιερατείο του Ποσειδώνα των Αθηνών με το ιερατείο του Διός της Κρήτης. Η δύναμη του ιερατείου του Ποσειδώνα ήταν εξαπλωμένη έως τις βόρειες θάλασσες της Ευρώπης. Διαβάζοντας την σκανδιναβική μυθολογία μαθαίνουμε δια την ύπαρξη ενός σημαντικού προσώπου του Αιγκίρ(Aegir). Ο Αιγκίρ ή Εγκίρ ήταν ένας γίγαντας βασιλιάς της θάλασσας. Η υπόσταση του ομοιάζει με την μορφή του Έλληνα θεού Ποσειδώνα. Στο Λεξικό του αρχαίου κόσμου, στο λήμμα Θέτις, αναγράφεται μια λεπτομέρεια της ελληνικής μυθολογίας η οποία θέλει την Θέτιδα ως διαμεσολαβητή της συμμετοχής του θαλάσσιου γίγαντα Αιγαίωνα, με το μέρος του Δία, σε μία συνωμοτική προσπάθεια ανατροπής της εξουσίας από την Ήρα.
Παράλληλα, σύμφωνα με την Σάγκα των Ισλανδών των Σκανδιναβών αλλά και της γερμανικής μυθολογίας, ο Αιγκίρ ήταν μια προσωποποίηση της δύναμης των υδάτων. Στα χαρακτηριστικά του στοιχεία προστίθονται οι αγαστές σχέσεις με τους ουρανιώνες θεούς τους οποίους καλούσε πάντα εις τα οικογενειακά συμπόσια. Οι λεπτομέρειες αυτές δείχνουν μια καθαρή συγγένεια της βορειοευρωπαϊκής μυθολογίας με τα τεκταινόμενα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
Επιπλέον, στην προσφάτως εκδιδόμενη εγκυκλοπαίδεια υπό τον τίτλο "Παγκόσμια Μυθολογία", στο λήμμα "Αιγεύς", αναφέρεται η συνταύτιση του βασιλιά των Αθηνών με τον μυθολογικό γίγαντα της Βόρειας Ευρώπης που ονομάζεται Αιγκίρ (Aegir). Κλείνοντας, μπορούμε να προσδιορίσουμε χρονικά την παρουσία και τον αποικισμό των Ελλήνων στις θαλάσσιες βορειοευρωπαϊκές ακτές από τα προϊστορικά κιόλας χρόνια. Ο θαλάσσιος γίγαντας Αιγαίων-Aegir ήταν ένας εξ αυτών των αποικιστών από την περιοχή του Αιγαίου...
Η παρουσία του Αιγέα εμφανίζει μια διττή όψη, την ιστορική και την μυθολογική. Η ιστορική του μορφή συνάδει μ' αυτή που καταγράφηκε από ιστορικούς της ελληνικής κλασσικής περιόδου κι αποτελεί την επιβεβαιωμένη βασιλεία του Αιγέα στην Αθήνα του 1.354 π.Χ. Αντ' αυτού, η μυθολογική όψη του παλαιότατου βασιλέα γίνεται αντιληπτή μέσα από την ετυμολογία του ονόματος και των μυθολογουμένων.
Η ονομασία του Αιγεύς, του θνητού πατέρα του Θησέα, εκ του λήμματος Αίγεν=κυματισμός της θάλασσας(δες εγκυκλ. Ηλίου, λήμμα Αιγεύς), παραπέμπει εις την μορφή του Αιγίου Ποσειδώνα. Η ταυτοποίηση του με τον αθάνατο θεό Ποσειδώνα είναι η διάσταση της μυθολογικής υπόστασης που τον συνδέει με τους γενάρχες θεούς & ήρωες βασιλείς της Ελλάδος.
Ο Αιγίων ή Αιγαίων Ποσειδών ταυτίζεται ή συσχετίζεται τρόπον τινά με τον Αιγέα, τον βασιλέα των Αθηνών. Το στρατηγικό σημείο ανάπτυξης της ναυσιπλοΐας και εμπορικού και πολεμικού στόλου της αρχαίας εποχής ήταν το Αιγαίο πέλαγος. Υπενθυμίζουμε ότι, η ονομασία δόθηκε από τον Θησέα, στο ελληνικό πέλαγος, για να τιμήσει τον άδικο θάνατον του πατέρα του Αιγέα. Αυτό με τη σειρά του υποδηλώνει την απόλυτη κυριαρχία των Ελλήνων Αθηναίων κατά την περίοδο της βασιλείας του προαναφερθέντος Αθηναίου ήρωα.
Ο Αιγέας με την μορφή ενός υδάτινου Θεού και κυρίαρχου των υδάτων[1] σε κάποιο χρονικό σημείο της μυθιστορίας θα συνενωθεί με την πριγκίπισσα Αίθρα, (εκ της αιθρίας λέξεως που σημαίνει καθαρός ολοφώτεινος ουρανός)[2]. Από την συνένωση αυτή θα γεννηθεί ο θείος γόνος Θησεύς. Ο Θησέας, ένα λαμπρό τέκνο του καθάριου ουρανού και του εξαγνισμένου θαλασσινού στοιχείου αναλαμβάνει να λυτρώσει την Αθήνα αλλά και την Ελλάδα, δηλαδή την τότε ανθρωπότητα, από τους διεφθαρμένους ηγέτες, υιούς του Δία (δες Μίνωας Β' εγγονός του Μίνωα Α΄).
Ο Αιγεύς Ποσειδών, με πρωτεύουσα την Αθήνα, διατηρούσε μια θαλάσσια αυτοκρατορία με ισχυρό ναυτικό στόλο. Όσο ο Δαίδαλος ενεργούσε για την τεχνολογική εξέλιξη της πατρίδας του Αθήνας τόσο η πόλη βρίσκονταν στο απόγειο της δυνάμεως της. Όταν ο Δαίδαλος εξορίστηκε στην Κρήτη, τότε ο Μίνωας έγινε ισχυρότερος των Αθηνών και ξεκίνησαν οι πρώτες έριδες. Μοιραίο ήταν να συγκρουστεί το ιερατείο του Ποσειδώνα των Αθηνών με το ιερατείο του Διός της Κρήτης. Η δύναμη του ιερατείου του Ποσειδώνα ήταν εξαπλωμένη έως τις βόρειες θάλασσες της Ευρώπης. Διαβάζοντας την σκανδιναβική μυθολογία μαθαίνουμε δια την ύπαρξη ενός σημαντικού προσώπου του Αιγκίρ(Aegir). Ο Αιγκίρ ή Εγκίρ ήταν ένας γίγαντας βασιλιάς της θάλασσας. Η υπόσταση του ομοιάζει με την μορφή του Έλληνα θεού Ποσειδώνα. Στο Λεξικό του αρχαίου κόσμου, στο λήμμα Θέτις, αναγράφεται μια λεπτομέρεια της ελληνικής μυθολογίας η οποία θέλει την Θέτιδα ως διαμεσολαβητή της συμμετοχής του θαλάσσιου γίγαντα Αιγαίωνα, με το μέρος του Δία, σε μία συνωμοτική προσπάθεια ανατροπής της εξουσίας από την Ήρα.
Παράλληλα, σύμφωνα με την Σάγκα των Ισλανδών των Σκανδιναβών αλλά και της γερμανικής μυθολογίας, ο Αιγκίρ ήταν μια προσωποποίηση της δύναμης των υδάτων. Στα χαρακτηριστικά του στοιχεία προστίθονται οι αγαστές σχέσεις με τους ουρανιώνες θεούς τους οποίους καλούσε πάντα εις τα οικογενειακά συμπόσια. Οι λεπτομέρειες αυτές δείχνουν μια καθαρή συγγένεια της βορειοευρωπαϊκής μυθολογίας με τα τεκταινόμενα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
Επιπλέον, στην προσφάτως εκδιδόμενη εγκυκλοπαίδεια υπό τον τίτλο "Παγκόσμια Μυθολογία", στο λήμμα "Αιγεύς", αναφέρεται η συνταύτιση του βασιλιά των Αθηνών με τον μυθολογικό γίγαντα της Βόρειας Ευρώπης που ονομάζεται Αιγκίρ (Aegir). Κλείνοντας, μπορούμε να προσδιορίσουμε χρονικά την παρουσία και τον αποικισμό των Ελλήνων στις θαλάσσιες βορειοευρωπαϊκές ακτές από τα προϊστορικά κιόλας χρόνια. Ο θαλάσσιος γίγαντας Αιγαίων-Aegir ήταν ένας εξ αυτών των αποικιστών από την περιοχή του Αιγαίου...
Εικόνα εκ της εγκυκλοπαίδειας Παγκόσμια Μυθολογία
που αναφέρεται στην ταύτιση του Έλληνα βασιλιά των Αθηνών
Αιγέα με τον Σκανδιναβό ή Γερμανό βασιλιά Αιγκίρ ή Εγκίρ.
Ο Βασιλιάς της Αθήνας με μακριά γενειάδα στον βράχο του
Σουνίου περιμένει να γυρίσει ο γιος του Θησέας από την Κρήτη
Ο Αιγκίρ (Aegir) βασιλιάς και κύριος των υδάτων στις βόρειες
θάλασσες της Ευρώπης εμφανίζεται με μακριά γενειάδα
και πλησίον του θαλάσσιου πελάγου.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Ιδού και τα λεχθέντα της Αποκάλυψης του Ιωάννου περί της αγγελικής οντότητας, του θαλάσσιου ορίζοντα, που κυριαρχεί επί του υδάτινου κόσμου: "Καὶ ἤκουσα τοῦ ἀγγέλου τῶν ὑδάτων λέγοντος· δίκαιος εἶ, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν, ὁ ὅσιος, ὅτι ταῦτα ἔκρινας·"(16.5).
[2] Το όνομα Αίθρα προέρχεται από την λέξη Αιθήρ και Αιθέρας, δηλαδή καθαρός/αγνός. Ο Αιθέρας, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, είναι το πέμπτο στοιχείο της φύσης. Ο Αιθήρ απλώνεται σε όλα τα μήκη κα πλάτη του ουρανού και αποτελεί την κύρια αιτία που όλα τα έμβια όντα στον πλανήτη γη ζούνε χωρίς να τους κατακαίει η ηλιακή ακτινοβολία. Σύγχρονοι μελετητής πιστεύουν ότι ο αιθέρα διαχέεται σε όλο το σύμπαν ωσάν μία θαλάσσια αύρα. Εν κατακλείδι, ένας θείος γόνος, εκ του υδάτινου στοιχείου του πλανήτη Ποσειδώνα και κατ' επέκταση το άστρο Σείριος, κατήλθε εις την γη και εγκολπώθηκε σε αιθέρια ουράνια μήτρα και γεννήθηκε ο θείος ήρωας Θησέας. Σύμφωνα με μυθολογικά απόρρητα, ο Θησέας, κατά τους αρχαίους μυθογράφους, συμβόλιζε τον ανατέλλοντα ήλιο εκ της θαλάσσης. Άλλωστε, ο γιος του Αιγαία θεωρούνταν ταυτόχρονα και γόνος του Κυρίου των υδάτων, του οποίου η παρουσία ως Θεού και δημιουργού του σύμπαντος κόσμου εκδηλώνεται και στην Αποκάλυψη του Ιωάννου. Έτσι, προκύπτει πως, ο Θησέας ήλθε ως απεσταλμένος του Θεού για να αποκαταστήσει στην ανθρωπότητα την δικαιοσύνη και την θηριώδη επιβολή της μινωταυρικής τυραννίας. Κατ' ουσίαν, ως απεσταλμένος ποσειδωνιάτης εκ του τριπλού άστρου του Σειρίου, κατατρόπωσε τις δυνάμεις του σκότους των οφιονείδων διογενών (των υποτιθέμενων διογενών που εφάρμοζαν πειράματα τερατογενών ανθρωπογεννέσεων) εκ του άστρου της Περιστεράς(δες Πλειάδες), που προσπάθησαν να εγκαθιδρύσουν την αντίθεη κοσμοκρατορία τους επί της νήσου Κρήτης. Πολλοί εκ των Κρητών παραπλανήθηκαν πιστεύοντας ότι, οι νεοεισαχθέντες αστρικοί επισκέπτες, εκ του άστρου της Περιστεράς, ήταν φιλικοί, ομογενείς κι εκπρόσωποι του Ιδαίου Ζευς. Όταν όμως κατάλαβαν το λάθος τους ήταν πλέον αργά. Αργότερα, μετά από σωρεία γεγονότων, συντάχθηκαν με το μέρος του νικητή, δηλαδή του Αθηναίου πρίγκιπα Θησέα, και τον αναγόρευσαν βασιλέα της Κρήτης, όπως αναγράφεται στο λεξικό του Σουίδα. Διαφαίνεται, εκ τούτου, η κυριαρχία του Αθηναϊκού κράτους εις την μεγαλόνησο κατά τα τριακοστά και δύο έτη της βασιλείας του Θησέα εις την Αθήνα. Υπάρχει μάλιστα η πληροφορία ότι ένας δεσμός αιώνιας φιλίας ένωσε τους Μινωίτες Κρήτες με τους Αθηναίους, ώστε οι πρώτοι ορκίστηκαν να μην πολεμήσουν ποτέ εναντίον των Αθηναίων. Αυτό σημαίνει ότι, αναγνώρισαν τον Θησέα ως ελευθερωτές κι ως εκ τούτου κι όλους τους Αθηναίους!!!
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-Νεότερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικό του Ηλίου
-Εγκυκλοπαιδικοί θησαυροί Παγκόσμια Μυθολογία Β', εκδοτική Αθηνών, τόμος 6
-Γεωργίου Συγγέλου, Χρονογραφία
-Καινή Διαθήκη, Αποκάλυψη του Ιωάννου
-Λεξικό του Σουίδα
-Λεξικό του αρχαίου κόσμου/Ελλάδα Ρώμη, Γιάννη Λάμψα, εκδ. Δομή
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ, ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ, εκδοτική Αθηνών
-Πλουτάρχου, Βίοι Παράλληλοι-Θησέας
-Διόδωρου Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη
-Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη
-Παυσανίου, Αττικά
-Ομήρου Ιλιάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου