Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2019

ΤΑΡΑΝΤΕΛΑ « Ταραντέλα Πίτσικα »


Ταραντέλα  « Ταραντέλα Πίτσικα »

   Η «Ταραντέλα Πίτσικα» είναι ο πιο χαρακτηριστικός τελετουργικός χορός και χορός της έκστασης της κάτω Ιταλίας. Ο παραδοσιακός χορός της κάτω Ιταλίας, η ταραντέλα, συνδέεται μα την αρχαία ελληνική αποικία του Τάραντα και στον πυρήνα των ελληνόφωνων χωριών του Σαλέντο.
Συνδέεται λοιπόν με ένα φαινόμενο που ονομαζόταν ταραντισμός. Ο ταραντισμός ήταν μια μορφή κρίσης μανίας που θεωρούσαν ότι οφειλόταν στο τσίμπημα μιας αράχνης για αυτό και ονομάζεται και ταραντέλα πίτσικα από το πιτσικάρε - τσιμπάω. Η Λικόσα ταραντούλα θεωρούσαν ότι τσιμπούσε κάποιον χωρικό μέσα στα χωράφια. Και για να θεραπευτεί κάποιος που τον είχε τσιμπήσει γινόταν ένας μουσικός εξορκισμός.
Ειδικοί οργανοπαίχτες πήγαιναν στο σπίτι του άρρωστου και άρχιζαν να παίζουν 12 διαφορετικά μοτίβα. Στην αντίστοιχη μελωδία που θεωρούσαν ότι αντιστοιχεί στο μέγεθος και στο χρώμα της αράχνης που τον τσίμπησε ο άρρωστος άρχιζε να χτυπιέται και ξεκινούσε έναν ξέφρενο μιμητικό χορό που μιμούνταν τις κινήσεις της αράχνης. Αυτό μπορούσε να κρατήσει και 3 ολόκληρες μέρες χωρίς διακοπή. Αυτός έπεφτε στο πάτωμα κουρασμένος και εξουθενωμένος αλλά θεραπευμένος.
Το φαινόμενο του ταραντισμού παρουσίασε πολύ μεγάλη έξαρση στο χορό της κάτω Ιταλίας και κυρίως με επίκεντρο τα ελληνόφωνα χωριά. Αρκετές κινήσεις θυμίζουν εικόνες από αρχαία αγγεία σε χορό και οι γυναίκες κυρίως είναι αυτές που παίρνουν το ταμπορέλλο το ντέφι, το οποίο στην αρχαία Ελλάδα το έπαιζαν οι βακχίδες οι ακόλουθες του Διόνυσου.





Αγγείο του 6ου αι.
Στα ελληνόφωνα χώρια συμπτώματα του ταραντισμού αναφέρονται μέχρι και την δεκαετία του 60 και οι κοινωνικές συνθήκες στα επόμενα χρόνια έπαψαν να ευνοούν τέτοιου είδους δρώμενα.
Στις 29 Ιουνίου κάθε χρόνο στη γιορτή του αγίου Παύλου, θα ακούσουμε στο τραγούδι να αναφέρεται «ο άγιος Παύλος». Συγκεντρώνονταν στην Στερνατία οι γεροντότεροι Ταραντάτοι όλοι αυτοί που χόρεψαν παλαιά και είχαν αυτή τη μορφή κρίσης και κάνουν ένα λαϊκό προσκύνημα στην περιοχή της ελληνόφωνης περιοχής.
Οι χορευτές και χορεύτριες παίζουν παρά πολύ με τα χρώματα κάθε πανί διαφορετικού χρώματος που κρατάνε αναφέρεται σε αράχνη διαφορετικού χρώματος.
Όμως τι υποδηλώνει το τσίμπημα της αράχνης;
Η χερσόνησος του Σαλέντο είναι η γη του επαναλαμβανόμενου τσιμπήματος σύμφωνα με τον ιταλό εθνογράφο Ernesto de Martino. Μία γη με τόσα προβλήματα αδύναμη να  προσφέρει ασφάλεια και προστασία στον πληθυσμό της. 




Οι Ταμπουρελίστοι του Τορεπαντούλι

Τραγούδια της Grecia Salentina (Ελλάδα του Σαλέντο) στα ελληνόφωνα χωριά της κάτω Ιταλίας.
 
Ποιος ξέρει χελιδόνι μου (Aremu Rintineddha)

Παραδοσιακή μουσική                                       Στίχοι του Τζιουζέπε Απρίλε

Ποιος ξέρει χελιδόνι μου
Ποια θάλασσα σε φέρνει
Από πούθε φτάνεις
Με τον καλό καιρό

Έχεις το στήθος άσπρο
Και μαύρα τα φτερά
Σταυρό χρώμα της θάλασσας
Και την ουρά ανοιχτή

Μπρος στη θάλασσα εγώ
Στέκομαι και σε κοιτώ
Λίγο σηκώνεσαι ψηλά, λίγο γέρνεις χαμηλά
Λίγο αγγίζεις το νερό

Σε ρωτώ για τη μάνα μου
Και για όλη τη γειτονιά
Αν είχες μιλιά    
Πόσα θα ‘χες να μου πεις.

Μα συ τίποτα δε μου λες
Όσο κι αν σε ρωτώ
Λίγο σηκώνεσαι ψηλά, λίγο γέρνεις χαμηλά
Λίγο αγγίζεις το νερό


 
 Καληνύχτα (Kali nifta)

Παραδοσιακή μουσική                                     στίχοι του Βίτο Ντομένικο Παλούμπο

Διασκευή Πιερ πάολο Ντε Τζόρτζι και Τζίνο Ινγκρόσο                                                      

Τι γλυκιά που είν’ η νύχτα, τι ωραία
δεν κοιμάμαι μα σκέφτομαι εσένα
πίσω απ’ το παραθύρι σου αγάπη μου
της καρδιάς μου τον πόνο σου λέω.
Λαριλό λαριλό λολαλέρο

Έχω πάντα το νου μου σε σένα
γιατί εσένα ψυχή μου αγαπώ
κι όπου πάω όπου είμαι όπου στέκω
στην καρδιά μου πάντα εσένα βαστώ.
Λαριλό λαριλό λολαλέρο

 Μα εσύ δε μ’ αγάπησες μάτια μου,
Συ δεν πόνεσες ποτέ σου για μένα
Τα ωραία σου χείλη δεν άνοιξες
Να μου πεις λόγια αγάπης βλογημένα
Λαριλό λαριλό λολαλέρο

Καληνύχτα, σ’ αφήνω και φεύγω
Συ κοιμάσαι κι εγώ υποφέρω
Μα όπου πάω όπου φεύγω όπου στέκω
Στην καρδιά μου πάντα εσένα βαστώ.

Λαριλό λαριλό λολαλέρο

oikonomou-travel.blogspot.com/p/blog-page_2.html


 

 
 
 
                    

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου