ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΟΠΟΥ ΓΕΡΝΟΥΝ ΤΑ ΨΕΜΑΤΑ

Στη χώρα όπου γερνούν τα ψέματα!

Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος

Θα διαφωνήσω με τον Σοφοκλή. Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου τα ψέματα προφταίνουν να γεράσουν.

Γιατί; 

Επειδή εδώ το ψέμα είναι το κύριο μέσο αναζήτησης της όποιας αλήθειας.

Ποιος φταίει;

Το εθνικό μας ιδεολόγημα, το οποίο αδυνατεί να ανανεωθεί παρά τις καταστροφές, την κοινωνική αποτελμάτωση και την πολιτική παρακμή. Ευθύνονται όλοι οι φορείς του εθνικού μας ιδεολογήματος, από την αριστερά έως την κατάμαυρη δεξιά.

Φταίει και ο Τύπος, ασφαλώς. Πουλάει κοινοτοπία και αυτονόητα. Δίνει παράταση ζωής στα μεγάλα ψέματα, δηλαδή, που εμφανίζονται να αναπαριστούν μικρές αλήθειες της ιστορίας, της οικονομίας, της κοινωνίας, του πολιτικού ανταγωνισμού, του κόσμου και της εξωτερικής διάστασης της Ελλάδας στη συγκυρία. Ή μεγάλες αλήθειες της ιδεολογίας ή της....

θρησκείας. Πετυχημένος είναι αυτός που συνδέει αρμονικά το προσωπικό του ψέμα με το ψέμα της κοινωνικής ομάδας στην οποία αναφέρεται. Αν κάνει λάθος ως προς το κοινό αναφοράς (του) εκτίθεται! Το κοινό ρυθμίζει τον ψεύτη: του δίνει ισχύ ή τον αποδυναμώνει. Και πάντα υπάρχει κοινό για κάθε ψεύτη, αρκεί να το κατασκευάσεις προσεκτικά ή να το εκμεταλλευτείς όταν ήδη το έχουν διαμορφώσει άλλοι.

Θέλει ο λαός αλήθειες;

Γιατί να θέλει; Η αλήθεια σε ταλαιπωρεί, σε αναστατώνει, σε κράτα ξύπνιο μέρα και νύχτα. Σε (κατα)κρίνει. Κατακερματίζει την αναφερόμενη ταυτότητά σου. Σε προκαλεί για ανατροπές που δεν μπορεί παρά να ξεκινούν από τον ίδιο σου τον Εαυτό. Η αλήθεια ξεβολεύει, ξεγυμνώνει και διαταράσσει την ταυτότητα. Η αλήθεια είναι σίγουρα και πάντοτε προσωρινή, ενώ το ψέμα από προσωρινό έως «αιώνιο».

Η αλήθεια, αναγνώστη μου, είναι αυτή που παραδόξως δεν αντέχει να γεράσει. Είναι επειδή θα πεθάνει σύντομα ή λίγο αργότερα, στο βαθμό που μεταβληθεί σε ψέμα. Κάθε αλήθεια μετατρέπεται σε ψέμα κατά την διαδρομή της στον ιστορικό χρόνο. Είναι η εξέλιξη των κοινωνιών που μετατρέπει τις αλήθειες σε ψέματα, ενώ αποτελεί σαφή οπισθοδρόμηση το αντίθετο.   

Γιατί τα γράφω;

Επειδή για πρώτη φορά συνειδητοποιώ πόσο γρήγορα γερνούν οι ψεύτες στη σημερινή Ελλάδα. Γερνούν γρηγορότερα από τα γερασμένα ψέματά τους!

Η αναζήτηση της αλήθειας και η σημειολογική αναπαράστασή της (ως παράσταση /προβολή ενός κόσμου στον κόσμο) είναι ο μοναδικός μηχανισμός που σε διατηρεί νέο και ακμαίο. Το ψέμα σε γερνάει. Το γερασμένο ψέμα σε μετατρέπει σε ζόμπι.

Η διαρκής αναζήτηση της αλήθειας είναι πολιτική πράξη. Η υποταγή σε αυτήν την διαδικασία είναι προοδευτική στάση. Η προετοιμασία για εγκατάλειψη της προσωρινής αλήθειας, στο βαθμό που διαπιστώνεις να μετατρέπεται σε ψέμα, είναι ώριμη συμπεριφορά. Η αλήθεια είναι αλήθεια πως σε ικανοποιεί λιγότερο από το ψέμα - μπορεί να σε αγχώνει και να σε θλίβει! Αν, ωστόσο, βιώσεις την κουλτούρα αναζήτησης της αλήθειας, μάλλον θα ικανοποιηθείς περισσότερο από ό, τι με τη χρήση του πλέον επιτυχημένου ψέματος.