ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΘΗΡΙΟΥ..

Το σύνδρομο του θηρίου

 

Οι μύθοι ηρώων -προβολή της συλλογικής οντογένεσης- σκόπευαν πάντοτε την κατάκτηση μίας ανώτερης τάξης. Βιολογικά, διανοητικά ή εν γένει πνευματικά η κλασική παράσταση του ήρωα που καταφέρνει να νικήσει κάποιο θεριό, να αλλάξει ταυτόχρονα  το ανθρώπινο πρότυπο και να μετουσιωθεί ο ίδιος, ήταν  η απεικόνιση μίας μεταφυσικής πεποίθησης που οι  σύγχρονοι φιλόσοφοι ακόμη καλλιεργούν και έχουν αποκαλέσει και μετα-ανθρωπισμό ή τρανσουμανισμό. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο αν μη τι άλλο κρίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρον να εξετάσουμε πως ο δρόμος των επιλογών του ιστορικού υποκειμένου έχει οδηγήσει τον σύγχρονο χαρακτήρα του στην γιγάντωση της ατομοκεντρικότητας και πως η όποια εντελέχεια της ιστορίας του έρχεται σε τριβή με τον ίδιο αυτόν το χαρακτήρα που έχει ως τώρα διαμορφωθεί. 
Η ιδέα της όποιας ανθρωποκεντρικής μετουσίωσης σαφώς δεν είναι νέα. Και για να μην κοροϊδευόμαστε οι μύθοι πανταχόθεν έχουν διατηρήσει με τον έναν ή άλλο τρόπο και το γεγονός ότι το ηρωικό στοιχείο αφού έχει κατατροπώσει κάποιο θεριό ή έχει επιτελέσει κάποιο άθλο καταλήγει αργότερα και αυτό κάποιου είδους τέρας ή δυνάστης τον οποίο με τραγικό τρόπο θα γκρεμίσει η φαυλοκρατική φύση της ιστορίας λειτουργώντας με τη σειρά της σαν άλλος ανθρωποβόρος δράκος.  Γνωρίζει δηλαδή το ιστορικό υποκείμενο έστω και σε υποσυνείδητο ή μυθικό επίπεδο τη φαυλοκρατία της ιστορίας. Άλλωστε η υπόθεση έχει εμφανιστεί και στην νεώτερη ιστορία με παραδείγματα, όπως λόγου χάριν το άνυδρο όνειρο ενός κομμουνιστικού μηχανιστικού παραδείσου, ο εφιάλτης ενός βίαιου και απάνθρωπου τύραννου ναζιστικής παραζάλης, ή ακόμη πιο πρόσφατα σαν τρομοκρατική ιερή σταυροφορία αυτή τη φορά θρησκευτικού δόγματος άνευ σταυρωμάτων και σταυρών. Όλα τόσο κατά φαντασίαν ηρωικά πάραυτα.

Αν λάβουμε υπόψιν πως την ιστορική πρωτοβουλία την κουβαλά λόγω μεγέθους και επιβολής ο δυτικός κόσμος εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς πως κάτι δε πάει καλά και πως εν προκειμένω ο δυτικός άνθρωπος και αναγωγικά το ιστορικό υποκείμενο δεν έχουν καταφέρει να κάνουν μαθήματα τα παθήματα των εκάστοτε ηρώων τους. Η μοιραία -πάντα- μετάλλαξη δεν είναι κάτι κακό, αφού είναι ο τρόπος της φύσης αυτός. Ούτε κακό είναι το όνειρο του όποιου εν δυνάμει ήρωα για το καλύτερο.  Όμως παρόλη τη μακροσκελή λίστα παραδειγμάτων ο δυτικός κόσμος δεν έχει ακόμη κάνει συνείδηση το προσωπείο που προσπαθεί να φορέσει ο ίδιος και την απατηλή μορφή με την οποία τείνει να ενδύσει τον σύγχρονο δικό του ήρωα: Τον μέσο αστό και απομονωμένο κήνσορα, τον παντογνώστη της καθημερινότητας και  τιμητή της μερικότητας, τον άντρα που έχει πάντα δίκιο πρώτα για τον εαυτό του και μετά για τα στενά του συμφέροντα. 

Κακά τα ψέματα η σύγχρονη κοινωνία αυτοθεσμίζεται σε μία βάση ατομικής και μερικοκεντρικής ελευθεριότητας με υποτίθεται κάποιες εθνοκρατικές προϋποθέσεις (απομεινάρι του παρελθόντος και μοχλός κοινωνικής μηχανικής των εκάστοτε διασυνοριακών think tanks) χωρίς η ατομική ελευθερία να έχει εξελιχθεί από ελευθερία ιδιώτη σε ελευθερία κοινωνού-πολίτη, εταίρου στη συνιδιοκτησία και συνδιαμορφωτή  της πραγματικότητας. Ο δυτικός αστικός πολιτισμός έχοντας πάρει την εξουσία από τα πρότερα εξουσιαστικά χέρια αρνήθηκε τη μεταμόρφωση σε «ιδεατό ήρωα» με πανανθρώπινα προτάγματα (αν τελικά είναι το ζητούμενο αυτό) που θα έσπαγαν την φαυλότητα του ιστορικού υποκειμένου.

Αντί αυτού έμεινε να κάνει το αναμενόμενο, να αναδιπλώνεται τοπικά ως νέο θηρίο εναντιωμένο κατά βάθος στον εαυτό του.   Αφαίρεσε από τον λαό το δικαίωμα της πολιτικής και κοινωνικής ελευθερίας της πραγματικής αυτοθέσμισης, και επέτρεψε την γιγάντωση ενός οράματος τεχνοσυστημικής ουτοπίας όπου όλοι οι δέσμιοι θα απολαμβάνουν τα οφέλη μίας αυτοτροφοδοτούμενης ψηφιακής απόλαυσης, τυφλοί και αδιάφοροι για την πραγματικότητα πέραν αυτής των οφθαλμών ή της γαστέρας τους. Προάσπισε τα κρυφά συμφέροντα της όποιας ναρκισσιστικής ηρωολογίας βαφτίζοντας πονηρά και κεκαλυμμένα όπου χρειαζόταν το ιδιωτικό καλό ως κοινό καλό και το κρέας ως ψάρι. Άφησε ανεξέλεγκτη την άνοδο της ασημαντότητας  και την απουσία μέτρου ως υποτίθεται ασυμβίβαστη προς τη μονομερή (και άρα συμπλεγματική) ελευθερία της ιδιωτικής του απόλαυσης,  κι έτεινε έτσι αναπόδραστα προς εκείνο το άκρο του απάνθρωπου ωφελιμισμού και μηδενισμού. Στο πλαίσιο αυτό του ατομικιστικού αυτοπροσδιορισμού, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία για να εισβάλει σε κάθε προσωπικό χώρο με πρόσχημα την ιδιωτική απόλαυση, ο δυτικός αστικός πολιτισμός αφαίρεσε κάθε δυνατότητα ατομικότητας από το ήδη εκμηδενισμένο υποκείμενο, υπαγορεύοντας την ζομποποίηση πάντων, λόγω έλλειψης μιας  όποιας δευτεροτρίτης αναφοράς. 

Εν ολίγοις ο δυτικός αστισμός, ως αποληκτική προβολή του ιστορικού υποκειμένου, αφού ολοκλήρωσε τη γεωγραφία, άρχισε να τρώγεται με την ιστορία και τη ματαιοδοξία του (δηλαδή με τα σωθικά του), και τελικά πιάστηκε σε πολύ οριακές για τον πλανήτη και τον ίδιο συνθήκες στα δίχτυα της δικιάς του φαντασιόπληκτης μυθολογίας, ως ο ένας και αυτός που θα έσωζε κενόδοξα τον κόσμο και τον εαυτό. Έβγαλε όλο το σύνδρομο του τέρατος που κουβαλά ιστορικά, βυθίστηκε ακόμη πιο βαθειά στη προσωπική ψευδαίσθηση της μερικοκεντρικής του αφήγησης και τελικά ίσως και να στειρώθηκε νοητικά ενδυόμενος το εκκεντρικό θηρίο της αποκαλύψεως που νόμιζε πως είναι τα πάντα ενώ δεν ήταν τίποτε. Αυτοανακηρύχτηκε ήρωας φορώντας προσωπείο ψευδοπροφήτη και τούμπαλιν. Και βέβαια σκούζει όποτε του δίνεται η ευκαιρία για το ότι τελείωσαν οι εποχές των ηρώων, καθώς γνωρίζοντας ενδόμυχα τη γύμνια της βασιλείας του δε θέλει να βρεθεί κανείς που θα ξεπεράσει την ποταπότητα του. Όλες οι λεπτομέρειες φωνασκούν πως δεν έχει ξεπεράσει το σύμπλεγμα του θηρίου. Όλα δηλαδή περιστρέφονται γύρω από το εγώ του.

Η νοητική αυτή απομόνωση, ως υψηλότερη επέκταση του εγω-ικού συμπλέγματος και της επιθυμίας για πλήρη εξατομίκευση, μαζί με την ταυτόχρονη ανάδυση του τεχνοσυστημικού αναμεταδότη-στρεβλωτή Λεβιάθαν (το σύστημα θηρίο ως διανθρώπινη υπερδομή και καθρέφτης του ανθρώπου) κατέστησαν αδύνατη για την εξελικτική μας διαδικασία την επανάληψη του μυθικού κύκλου του ήρωα (με τους όρους που γνωρίζαμε ή νομίζαμε τουλάχιστον). Αδύνατη και απίθανη χωρίς αυτή να πάρει τις αυτοκαταστροφικές διαστάσεις ενός Αρμαγεδδώνα που θα εμπλέξει όλους του εγωπαθείς μνηστήρες του ηρωικού σκήπτρου. Και για να λέμε του στραβού το δίκιο, ίσως και να συμβαίνει ήδη αυτό, αφού όλα τα συμφέροντα εμπλέκονται με όλα τα συμφέροντα σε ένα πόλεμο όπου όλοι οι ψευδοπροφήτες και όλοι οι τρώες είναι εναντίον όλων για το ποια βαβελική σημασία θα υπερισχύσει. Ισχύει το «ο δαιμονικότερος πρώτος το λίθο βαλέτω» θα λέγαμε περιπαικτικά. Πλέον όλοι οι διαχωρισμοί γίνονται στο επίπεδο μιας μερικοκεντρικής και συμφεροντολογικής εμπλοκής με την μάζα, μιας ψευδο-επαναστατικής και υβριστικής διάθεσης με γνώμονα αρρωστημένες διανοήσεις του μυαλού και την πλάνη εις έκαστου για διεκδίκηση δικαίων και αδίκων. Η νέα εκδοχή της ελευθερίας με την πλήρη απελευθέρωση κάθε μέτρου και με σλόγκαν «κοιτάξτε τι μπορώ να κάμω, πόση εξουσία ή δύναμη έχω, πόσο θεϊκός είμαι, τι ωραία που τα λέω, πόσο καλός είμαι εκεί ή αλλού» , έβαψε με παρδαλά χρώματα το νεωτερικό φαντασιακό και σκιαγράφησε μία κοινωνία ενδεδυμένη το ρουχισμό της αποκαλυψιακής πόρνης που κραδαίνει αντικομφορμιστικά σεξουαλικά και άλλα αλλοπρόσαλα υποβοηθήματα δίκην σημαίας, αλαλάζοντας υπέρ της απελευθέρωσης των ενστίκτων για μία θέση σε κάποιο βάθρο. Με το τέλος της συλλογικής ταυτότητας στο νεώτερο κόσμο, την απώλεια της όποιας μεταφυσικής ή θρησκευτικής συλλογικότητας που ξέραμε και την οριακή απαξίωση των εθνικών χαρακτηριστικών προς όφελος μιας κοσμοπολίτικης φαστ-φουντ μαζοκουλτούρας, διαφαίνεται ξεκάθαρα πλέον και το τέλος της ατομικής ταυτότητας και της εποχής των όποιων ηρώων, ηγετών κλπ.

Βλέπουμε ήδη πως από την μία οι ρομαντικές δικτατορικές φιγούρες μία προς μία δαιμονοποιούνται και ξηλώνονται χάνοντας κάθε ηρωική αίγλη, οι πολιτικοί ηγέτες απαξιώνονται παραδειγματικά όταν δεν είναι πλέον χρήσιμοι μέσα σε πολύ πιο στενούς πολιτικούς κύκλους από ότι θα περίμενε κανείς, οι σταρ ή οι αθλητές γίνονται οι ήρωες της μιας νύχτας, και από την άλλη ο λαός προγραμματισμένος και αποχαυνωμένος χάνει κάθε ικανότητα έκφρασης ηρωικής αφοσιώσεως, κάθε ικανότητα συναισθηματικής υπέρβασης και κάθε μέτρο αρμονίας μες την απάθεια που του προσφέρει η αμνηστία των χειραφετημένων του ορμέμφυτων. Η σύγχυση βασιλεύει, οι αξίες του χρήματος και της ματαιοδοξίας είναι οι μοναδικές πηγές ψευδαισθητικής ισχύος, η πλεονεξία και το ανικανοποίητο παροξύνει την κρίση ταυτότητας, η βούληση εκφυλισμένη σε βούληση καταπιέσεως μετουσιώνεται σε  προσπάθεια να φανεί κανείς αυτό που δεν είναι ελλείψει προτερημάτων.

Με την κατάπτωση των συλλογικών ταυτοποιητικών σχέσεων και την κατακρήμνιση της ατομικότητας ο δυτικός αστικός πολιτισμός, αυτός που υποτίθεται φέρει την πρωτοβουλία για το γράψιμο της ιστορίας, επιχειρεί την πιο ανομολόγητη ύβρη σε βάρος του εαυτού του: Το άκριτο γκρέμισμα των εξωτερικών και εσωτερικών κέντρων του ανθρώπου με προμηθεϊκά συνθήματα του στυλ «Αμνηστεύω διαβόλια και τριβόλια μέσα κι έξω, δεν έχω καμία προπατορική ευθύνη, δεν δέχομαι κανέναν έλεγχο, δεν ανέχομαι κανένα. Η μεταφυσική έννοια του Θεού, η έννοια του έθνους ή της όποιας συλλογικότητας δεν υπάρχουν και δε με αφορούν. Ο φιλοσοφικός λόγος μέσα μου ή η συνείδηση μου είναι ένα τυραννικό υπερεγώ που με καταδυναστεύει. Τα καταγγέλλω όλα τούτα μπροστά στην η ελευθερία των αισθήσεων μου. Είμαι ο άρχοντας  του κόσμου τούτου και κηρύττω το πέρας της ιστορίας και το πέρασμα στη Νέα Εποχή του πολυπρισματικού και πολυδιάστατου κόσμου της υπέρτατης απολαύσεως  των αισθήσεων.» 

λέπουμε πως το ιστορικό υποκείμενο ταυτίζεται όλο και πιο πολύ με μία στρεβλή μετεξέλιξη του εαυτού του, ως συσσώρευση προφανώς των ομοειδών επιλογών που έχει κάνει, ακολουθώντας μία μονοδιάστατη και αυτοαλλοτριωτική ανάπτυξη που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί περαιτέρω βύθισμα στη προσωπική κόλαση και ιστορία του. Μεταξύ της διαιώνισης της φυσικής υποστάσεως και του ιδανικού της «αληθινής» ελευθερίας επιλέγει κατ’ επανάληψη το πρώτο νομίζοντας πως έτσι πλησιάζει το δεύτερο, χωρίς να κάνει την ψυχανάλυση της μικρότητας του, η οποία και θα του δώσει τα πραγματικά όρια των ιδανικών του. Η προοπτική μίας νηφάλιας διαχείρισης με τα δεδομένα αυτά κρίνεται ίσως και ηθικά ανεπαρκής αφού  η τερατοποίηση τόσο η ψυχολογική όσο και η οικολογική καθιστά εξαιρετικά πιθανό οποιοδήποτε ενέργημα να ενισχύει και να κατασκευάζει και νέα matrices μέσα στο matrix που το ίδιο το ιστορικό υποκείμενο φτιάχνει.  Οι νησίδες πνευματικότητας εν προκειμένω καταντούν βαλβίδες ασφαλείας που διατηρούν τον φαντασιακό διάκοσμο της θηριώδους πανδαισίας σε μία κατάσταση αυτοτροφοδοτούμενης άρνησης της πραγματικότητας και απενοχοποίησης της φαντασιοπληξίας. 

Ο σύγχρονος άνθρωπος νόμισε πως κατέκτησε τον πλανήτη και την ιστορία, νόμισε πως τα κατάλαβε όλα και πως η αναστοχαστική ανάλυση του εαυτού τον έχει οδηγήσει σε πλήρη αυτογνωσία. Βάφτισε τον εαυτό ως τον μόνο κύριο των επιλογών του χωρίς η  αδιαστασία της ανθρώπινη φύσης του -μπροστά στον τεράστιο κόσμο- να λαμβάνεται υπόψη. Διαμόρφωσε ένα θηριώδες ψυχολογικό περιβάλλον στο οποίο πίστεψε πως είναι κυρίαρχος της συνείδησης επιτρέποντας την έπαρση και την επιθυμία του να γίνουν ακόρεστες σε βαθμό που η τεχνολογική του και θεσμική του θρασύτητα στρέφουν την ανθρώπινη αλαζονεία όχι μόνον ενάντια στον εαυτό αλλά και ενάντια στην οικολογία που τις εμπεριέχει. 

Ο χρόνος θα δείξει αν αυτή η ανεύθυνη και νεμρώδια διάθεση της απόλυτης αυτονόμησης (ως αποτέλεσμα του θέσφατου που διαπνέει το ιστορικό υποκείμενο ότι κόλαση είναι οι άλλοι ή εν γένει το έτερο ή η φύση που προσδοκά το θάνατο μας, κι εμείς είμαστε οι τέλειοι και οι σούπερ γουάου) δεν καταλήξει σε ρήξη ακόμη και με αυτό που πραγματικά υπάρχει. Ο χρόνος θα δείξει αν ο έως τώρα ζωικός κανιβαλισμός της ίδιας ιστορίας εναντίον του εαυτού της (φαντασιώμενη παράλληλα μία πνευματική ανωτερότητα η οποία δε της αναλογεί) δεν καταδικάσει την ίδια σε οντολογική ανυπαρξία. Ο χρόνος θα δείξει αν η ανθρωπότητα είναι ικανή για πνευματικό αυτοπεριορισμό και συμβιωτική δημιουργικότητα και όχι απλά για υποκριτικό και μεφιστοφελικό μοίρασμα ταμπελών.  

Ο ρόλος του ήρωα βλέπετε δεν είναι ταξινομημένος με βάση τα πρωτόκολλα του θηριοτροφείου της ιστορίας, ούτε περιορίζεται σε μία ενσωμάτωση γραφειοκρατικής ένταξης του πνεύματος στην ύλη. Θέσεις τέτοιες δεν απαντούν στο πρόβλημα της απορρόφησης του ανθρώπου από την ματαιοδοξία του. Τέρας είναι ο άνθρωπος όταν καλλιεργεί τον φόβο βάζοντας τους άλλους να κυνηγούν ανεμόμυλους. Τέρας όταν παροτρύνει συμφεροντολογικά την αυτοθυσιαστική παραφρένεια και την γκαντική παθητικότητα. Δράκος όταν φτιάχνει ιερατεία και think tanks που θέτουν ψευδοδιλλήματα μεταξύ κόκκινων μήλων και μπλε χαπιών. Φρενοβλαβής που διαχέεται από το ίδιο σύνδρομο του θηρίου όταν τσιμπάει το δόλωμα και ανακυκλώνει αυτό το προσωπείο με την πρώτη ευκαιρία. Ανόητος όταν υποθέτει πως είναι αυτό που προσπάθησε να γίνει ενώ ακόμη δεν έχει καταλάβει τη θέση του στο κόσμο. Μωροφιλόδοξος όταν φαντάζεται πως μπορεί να φτιάξει κοινωνίες ή αδελφότητες υπεράνω της φύσης και της ύλης με κοινό παρανομαστή κάποιο θείο διανόημα και ολίγη από τεχνολογία. Και τελείως βλαξ όταν πιστεύει πως φορώντας προσωπεία λογικού (ή υπερλογικού) όντος ενσωματώνει το υπερβατικό, γίνεται ήρωας και πετυχαίνει  την φυγή από τον χρόνο, το παρόν και τον εαυτό του. 

Μέσα σε ένα κόσμο που έχει γνωρίσει απογοητεύσεις, καταστροφές και ερείπια, θα χρειαστεί θάρρος και ηρωισμό -και μερικές ίσως χιλιάδες χρόνια ακόμη- ώστε να υπερκεράσει η ανθρωπότητα τα φανταχτερά φτιασίδια του μυαλού και να δει την πραγματικότητα ως έχει. Ας ελπίσουμε πως ο εν εξελίξει σχηματισμός του χαρακτήρας της, θα έχει και κάποιον άγιο ως τότε. Διαφορετικά θα γίνει και αυτή μέρος των απολιθωμάτων της φύσης πολύ νωρίτερα από ότι νομίζει.kinisiideon.blogspot.com